6800810156

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w postępowaniu cywilnym, Adam Szkurłat

W dalszej części niniejszej pracy podejmę próbę przybliżenia wybranych obszarów polskiej procedury cywilnej wykorzystujących tego rodzaju technologie.

Dział 2. Informatyzacja postępowania cywilnego w Polsce de lege lata

Proces informatyzacji procedury cywilnej w Polsce jest zjawiskiem stosunkowo nowym, zapoczątkowanym w II połowie lat. 90 ubiegłego stulecia. Inaczej niż miało to miejsce w krajach Europy Zachodniej elektronizacja procedury (wykorzystanie narzędzi technicznych do usprawnienia czynności procesowych, tworzenie elektronicznych postępowań etc.) następowała bardzo powoli, napotykając na swojej drodze przeszkody nie tylko finansowe i organizacyjne, ale także mentalne. Oczywiście należy być także świadomym uwarunkowań historyczno-ekonomicznych, które z pewnością spowalniały proces informatyzacji postępowania cywilnego w krajach postkomunistycznych, nie należy ich jednak przeceniać. Dobrym przykładem kraju, który przełamuje stereotyp zacofanej gospodarki Europy Środkowo-Wschodniej jest Estonia, z powodzeniem wcielająca w życie kolejne usprawnienia nie tylko w ramach procesu cywilnego, ale również w obszarze właściwym dla administracji.

Potrzeba stosowania nowoczesnych technologii była wielokrotnie postulowana w literaturze, zwłaszcza w kontekście usprawniania postępowania regulowanego obecnie obowiązującym k.p.c. Przedstawiciele doktryny zwrócili także uwagę na zjawisko „starzenia się ustawy", które nasiliło się „w związku z rozwojem nauki i techniki’’¹.

Podstawowe regulacje zawarte w k.p.c., które bezpośrednio normują elektroniczne instytucje w procedurze są stosunkowo nieliczne. Wśród nich należy wskazać na:

-    art. 125 § 2 umożliwiający wnoszenie pism procesowych na informatycznych nośnikach danych;

-    art. 187² przewidujący w określonych wypadkach możliwość wniesienia pozwu na informatycznych nośnikach danych;

-    art. 235 dopuszczający przeprowadzenie wideokonferencji;

-    art. 50 5²⁸-50 5³⁷ regulujące zasady i przebieg epu;

11

1

F. Zedler, Co dalej z kodeksem postępowania cywilnego? (w:) Czterdziestolecie kodeksu postępowania cywilnego, wyd. Zakamycze, Kraków 2006, s. 326-327.