70520507

Opieka farmaceutyczna

Jak pomóc pacjentowi z katarem siennym?

Wiosna idzie do nas wielkimi krokami. Pacjentów cały tłum. U połowy z nich wodnisty wyciek z nosa, kichanie, świąd nosa i oczu, łzawienie i zaczerwienienie oczu. Znowu wszystko kwitnie, a alergicy szukają pilnej pomocy w aptekach.

Rola farmaceutów w rozpoznawaniu i leczeniu pacjentów z alergicznym nieżytem nosa (ANN) rośnie. Alergiczny nieżyt nosa to zespól objawów związanych z IgE - zależną reakcją zapalną błony śluzowej nosa po ekspozycji na alergen. Występuje u 10-25% populacji i choć nie jest chorobą ciężką, powoduje istotne pogorszenie komfortu życia, absencję w pracy

Niektórzy pacjenci pojawiający się w aptece mają zdiagnozowany przez lekarza ANN, inni pojawiają się z własną diagnozą, podpartą wiedzą wyniesioną z odwiedzin na stronach i forach internetowych, pozostali nie mają żadnej diagnozy lub jest ona nieprawidłowa (np. przeziębienie, przewlekle zapalenie zatok). Farmaceuta może udzielić wartościowej i skutecznej porady, którą zweryfikuje po kilku tygodniach, ponownie spotykając się z pacjentem i zadając mu kilka pytań o naturę jego dolegliwości.

O co farmaceuta powinien zapytać pacjenta, aby móc stwierdzić u niego alergiczny nieżyt nosa i zaproponować odpowiednią terapię?

Pytanie: Czy w ostatnich dniach przynajmniej przez godzinę występowały razem niektóre z objawów - wyciek wodnistej wydzieliny z nosa, napadowe kichanie, zatkanie nosa, świąd nosa, objawy zapalenia spojówek - świąd oczu, łzawienie, zaczerwienienie oczu, objawy obuoczne?

Prawdopodobne rozpoznanie: alergiczny nieżyt nosa (ANN).

Pytanie: Czy występowały inne objawy: wyciek śluzowo-ropnej wydzieliny z nosa, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, ból nosa, krwawienie z nosa, brak węchu, objawy dotyczące jamy ustnej lub zatkanie nosa? Rozpoznanie: inna przyczyna.

Pytanie: Czy objawy występują mniej niż 4 razy w tygodniu lub krócej niż przez 4 tygodnie?

Rozpoznanie: okresowy ANN (w przeciwnym razie - przewlekły).

Pytanie: Czy występują zaburzenia snu, problemy z uprawianiem sportu, trudności z wypoczynkiem i wykonywaniem czynności

R/piz i e umiarkowany lub ciężki ANN (w przeciwnym razie - łagodny).

Pytanie: Czy kiedykolwiek występowały napady świszczącego oddechu lub uporczywego kaszlu w nocy? Czy przy wysiłku występuje świszczący oddech? Czy zdarza się uczucie ucisku w klatce piersiowej? Rozpoznanie: jednoczesne występowanie ANN i astmy oskrzelowej (pamiętajmy, że 70% chorych na astmę ma objawy nieżytu nosa, a 30% chorych na ANN ma również astmę!).

Kierujemy do lekarza rodzinnego wszystkich pacjentów w przypadku:

1.    rozpoznania u nich przewlekłego ANN o charakterze umiarkowanym lub ciężkim, oczywiście uprzednio zaopatrując ich w leki wymienione wdalszęj części artykułu,

2.    objawów infekcji,

3.    objawów sugerujących nierozpoznaną lub niekontrolowaną astmę,

terapii po 2-4 tygodniach stosowania,

5. niepokojących objawów ubocznych leków stosowanych przez pacjenta samodzielnie lub pod naszym nadzorem.

Dla własnego bezpieczeństwa, do lekarza kierujemy również wszystkie dzieci poniżej 12 roku życia (duże ryzyko przedawkowania Icków lub błędnej diagnozy) oraz kobiety ciężarne.

powinien przekazać pacjentom:

1.    o potrzebie unikania ekspozycji na

2.    o proponowanych lekach - leki nie usuną źródła choroby, a jedynie złagodzą objawy, nie dają długotrwałych efektów, |

sem, gdyż nie powodują tolerancji orga- i nizmu, nic mają istotnych odległych ob- % jawów ubocznych i mogą być stosowane 5 przez długi czas;

3. istnieje skuteczna metoda odczulania,    1

tzw. swoista immunoterapia alergenowa,    V

14 FARMACJA PRAKTYCZNA