7292100172

Szerokie wieloletnie badania wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu wskazały na jednoznaczną zależność zasięgu wpływów głównych od zwięzłości podbieranego górotworu. W teorii Budryka-Knothego zasięg ten jest określany parametrem tgp (Knothe 1984). Uwzględniając brzegowe wartości zwięzłości górotworu wraz z wartościami skrajnymi (gruzowisko zawałowe w GZW - zwięzłość górotworu, jak w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Zagłębia Miedziowego) parametr tgp mieści się w granicach (rys. 4.119)

4,5 > tgp >1,40    (4.101)

ca

O)

45    50    55    60    65    70    75    8(1

Kąt p

Rys. 4.119. Zależność wartości tgp od stanu górotworu (Konopko, Bukowska 2008; Bukowska, Konopko 2010)

Daje to podstawę do zaproponowania sposobu oceny skłonności górotworu do tąpań na podstawie stwierdzonej w danych warunkach wartości tgP (tab. 4.12).

Tabela 4.12. Ocena skłonności górotworu do tapań

Wartość parametru tgp	Stan górotworu	Ocena skłonności górotworu do tąpań
tgp * 2,75	Skały luźne, gruzowisko zawałowe, górotwór gęsto uwarstwiony z licznymi przerostami węgla, silnie zdezintegrowany	nieskłonny do tąpań
Mfr Tl	Górotwór zwięzły nienaruszony, górotwór o wysokiej zwięzłości	skłonny do tąpań

Właściwości wytrzymałościowo-odkształceniowe górotworu zmieniają się w rezultacie jego podebrania, zwłaszcza podebrania wielokrotnego. W skali makro można je ocenić na podstawie wartości parametru tgP (według teorii Budryka-Knothego), zmierzonego nad polami zrobów czysto wybranego pokładu w polu niezaburzonym tektonicznie. W rejonach uskoków, względnie krawędzi, zwłaszcza pokrywających się krawędzi kilku pokładów - wartość parametru tgp

173