7349812192

7AKOŃC7.EN1E 14i

go „teoria ducha obywatelskiego zachowuje swoje znaczenie”³⁰. Natomiast zdaniem K. Grzybowskiego o M. Bobrzyńskim, analizując jego „krytykę”, „pesymizm” i metody naukowe, można powiedzieć: „[...] z tego punktu widzenia był w historiografii polskiej uczonym o przełomowym znaczeniu; w pewnym sensie i w pewnym stopniu »my z niego wszyscy«”³¹.

Nic było i nic jest łatwo autorom syntez dziejów Polski wyjść poza jej uwarunkowanie. Szło tu i idzie ostatecznie o to, aby - jak pisze J. Adamus - „wznieść się [...] do odpowiedniej koncepcji teoretycznej (...) [w celu) przebudowania w jej duchu swego odcinka dziejów Polski” . Problemem jest selekcja „faktów” oraz ich interpretacja. Są to więzy - konkluduje J. Adamus - „które byśmy najchętniej ze swej myśli zrzucili, ale aby tego dokonać, trzeba by jakiejś genialnie nowej koncepcji. (...) [Dzisiaj) wydaje się taka koncepcja po prostu niemożliwa.”³³

30    Idem: Manarchizm i republikanizm..., s. 117-118.

31    K. Ci r z y b o w s k i: Szkoła historyczna krakowska. Michał Dobrzyński (1849-1935). W: Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Red. M. Patkaniowski. Kraków l%4_t s. 186; także: idem: Szkoła historyczna krakowska. W: Polska myśl filozoficzna i społeczna. T. 2. Red. B. S k a r g a. Warszawa 1975, s. 583.

32 J. A d a m u s: Monarchizm i republikanizm..    161.

33    Ibidem, s. 138-139.