7334803399

Zarządzanie przez wartości w administracji publicznej 7

jakość usług idzie w parze tylko ze sprawnym zarządzaniem urzędem, natomiast struktura danego urzędu warunkuje to, w jaki sposób jest zarządzany. Zarządzanie administracją wymaga, aby pracownicy jednostek administracji publicznej, niezależnie od ich statusu prawnego, podejmowali decyzje i dostarczali obywatelom usługi zgodne z wymogami etycznymi, które stanowią zespól wartości wspólny dla urzędników i obywateli. Zarządzanie takie nie jest celem samym w sobie, lecz stanowi podstawę dobrej pracy w atmosferze wzajemnego zaufania podwładnych wobec przełożonych i przełożonych wobec podwładnych. Podstawą takiego systemu powinien być określony zbiór wartości.

Współczesna administracja publiczna uzy skała w wyniku przemian systemu politycznego sporą dozę autonomii. Dla procesu decyzyjnego w administracji oznacza to zarówno zwiększenie swobody decyzyjnej, jak też większą zależność od społeczności, której dana decyzja dotyczy. Zwiększa się także wpływ administracji na kształt interesu publicznego wyznaczającego pole działania państwa. Postępujące decentralizacja i autonomia struktur stwarzają sytuację potencjalnie konfliktową, gdzie stronami konfliktu są poszczególne agendy administracji, a konflikt dotyczy kształtu interesu publicznego i jego zrozumienia. Aksjologiczne uwarunkowania działań administracji publicznej zależą także od stanu rozwoju danego społeczeństwa, jego tradycji, obowiązującej doktryny państwowej, stanu kultury politycznej. Coraz większego znaczenia zaczynają nabierać etyczne uwarunkowania samego decydenta, a także - co za tym idzie - instrumenty w spomagające go w trudnych etycznie decyzjach¹.

Zmiany, zarówno w otoczeniu organizacji, jak i w jej strukturach, coraz częściej kierują decydentów w stronę poszukiwania rozwiązań właściwych dla zarządzania przez wartości. Pierwszym stopniem tego procesu jest wytworzenie przesłanek kultury organizacyjnej, opierającej się na wartościach etycznych. Kultura organizacji zawiera uniwersalne zasady, dzięki którym kierownictwo instytucji kontroluje, utrzymuje oraz rozwija proces komunikacji społecznej pomiędzy petentami i pracownikami oraz pracownikami i pracodawcami, a także wpływa na długookresową efektywność organizacji. Kultura kształtuje więc wartości i normy, które z kolei wyznaczają etykę zachowań, a w konsekwencji wpływają na wizerunek instytucji publicznej. Kultura organizacyjna jest zatem

1

I. Macek, Aksjologiczne uwarunkowania procesu decyzyjnego w administracji publicznej, w: Administracja i polityka. Proces decyzyjny w administracji publicznej, red. L. Habuda, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław 2000. s. 77.