7648595373

SKORUPA ZIEMI. 51

do 300 kilometrów przechodzą; jaz w inne. specyalnie morskie osady.

Są to szlamy wapienne i krzemionkowe, utworzone pra-Avie wyłącznie z resztek szkieletów zwierzątek i roślin. A mianowicie foraminifery, żyjące w wapiennych skorupkach, dostarczają materyału dla pierwszego rodzaju szlamu, a drobne algi (Diatomee) dla drugiego. Te zwierzątka i roślinki żyją

w górnych warstwach wody,

ale po śmierci ich skorupki

opadają na dno. W ciągu długiej drogi, pod chemicznem działaniem wody morskiej i kwasu węglowego h skorupki ulegają rozkładowi, i spadają na dno napoły przetrawione i rozmiękczone. Potężne ciśnienie ogromnego słupa wody zbija te skorupki w jednę szlamowatą masę.

'Na bardzo wielkich głębinach w środkowych okolicach Spokojnego oceanu, skorupki, zanim dosięgną dna, ulegają zupełnemu roztworzeniu w wodzie morskiej; to też w tych okolicach nie osadza się już szlam, lecz tak zwany czerwony ił (Red-Clay), składający się z pyłków kosmicznych i drobniu-chnych wulkanicznych okruchów, zaniesionych przez wiatry aż do tych odległych od lądu okolic. Prócz tego czerwony ił zawiera mnóstwo kostek usznych wielorybów i zębów rekinów. Te kostki i zęby są nadzwyczaj twarde i bardzo trudno roz-

SZ^/ir7‘

— dlatego też zdołały się uchować. Atoli jednocześnie ta nadzwyczajna obfitość tylko co wspomnianych szczątków zwierzęcych, świadczy o nadzwyczaj powolnem osiadaniu czerwonego iłu, "Wiele wieków potrzeba było, aby tak usiać dno morza drobnymi kostkami, można wnosić z tego, że sieć podwodna (druga) wraz z zębami nowoczesnych rekinów wy-fwa zęby dawno wygasłych gatunków, jak Car char odon me-<yalodon, który żył w trzeciorzędowej epoce.

Wyspy koralowe są otoczone specyalnym podwodnym osadem, mianowicie szlamem, utworzonym z drobnych okru-

¹ Woda morska, osoliwie w głębszych warstwach, zawiera dość dużo kwasu węglowego.

4*