7957909583

Systemy zarządzania środowiskowego w organizacji

Ustanowiony system ekozarządzania i audytu EMAS określa się jako zespół środków podejmowanych przez organizację w celu ochrony środowiska, uwzględniających procesy techniczne, wyposażenie, środki zaradcze, zasady nadzoru i kontroli.

System ten powinien stanowić część całego systemu zarządzania obejmującego strukturę organizacyjną, zakresy odpowiedzialności, procedury, sposoby postępowania i zasoby środków służące do określania i realizacji polityki środowiskowej²⁵.

Eko-audyt jest także elementem nowej koncepcji działania, polegającej na częściowej rezygnacji z systemu nakazowego na rzecz obowiązku kontroli spełniania odpowiednich wymagań przez przedsiębiorstwo lub organizację. System ten pozostaje jednak systemem publiczno-praw-nym, gdyż akty go wprowadzające zastrzegają prawo nadzoru nad prawidłowym wypełnianiem przez przedsiębiorstwo lub organizację założeń systemu. Nadzór jest wówczas wykonywany przez szereg instytucji: niezależnych weryfikatorów środowiskowych, organy zajmujące się przyznawaniem akredytacji, państwa członkowskie, komisję koordynującą i nadzorującą wdrażanie systemu, a wreszcie przez opinię publiczną weryfikującą jego skuteczność²⁶.

Rozporządzenie EMAS umożliwia organizacjom dobrowolny udział w europejskim systemie zarządzania środowiskowego. Jako dowód uczestnictwa w systemie organizacje otrzymają tzw. numer rejestracyjny, który według projektu ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)²⁷ będzie przyporządkowywała Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Po pozytywnej weryfikacji i przyznaniu numeru rejestrowego organizacje będą mogły wykorzystywać logo EMAS zgodnie z ustalonymi zasadami.

1.4 Podstawy prawne EMAS

Rozporządzenie EMAS weszło do ustawodawstwa polskiego z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej bezpośrednio bez zmian, modyfikacji i uszczegółowień. Zostało ono doprecyzowane ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)²⁸ wraz z aktami wykonawczymi z dnia 23 kwietnia 2003 roku²⁹.

“Tamże, art. 2, lit. K.

²⁶ M. Górski, Wymagania systemu EMAS a sieć obszarów chronionych Natura 2000, w: Audyt narzędziem utrzymania i doskonalenia zintegrowanego systemu zarządzania (A. Matuszak-Flejszman, red.), Wydawnictwo PZITS, Poznań 2010, s. 171-180.

²⁷ 26 kwietnia 2011 r. rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)

²⁸ Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) (Dz. U., 2004, Nr 70, poz. 631 z późniejszymi zmianami, np. Ustawa z dnia 30 marca 2007 r. o zmianie ustawy o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) (Dz. U. z dnia 29 maja 2007 r.)).

²⁹ Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie wzoru wniosku o wpis podmiotu do rejestru weryfikatorów środowiskowych oraz wzorów dokumentów, formy, częstotliwości i terminów przekazywania informacji z rejestru wojewódzkiego do rejestru krajowego (Dz. U. Nr 94, poz. 930), Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie zakresu danych, które zawiera rejestr wojewódzki oraz wzoru wniosku o rejestrację organizacji w rejestrze wojewódzkim (Dz. U. Nr 94, poz. 931), Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie współczynników różnicujących wysokość opłaty rejestracyjnej w krajowym systemie ekozarządzania i audytu EMAS (Dz. U. Nr 94, poz. 932).