8565557843

58 PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO

dotyczące realizacji przedmiotów Historia bibliotek i Obsługa informacyjna (Bułgaria) oraz przedmiotu Czytelnictwo (J. Wojciechowski). Tematyka metodologiczna to możliwości wykorzystania metody bibliograficznej do tworzenia opisów bibliograficznych, analizy istniejących już spisów dokumentów drogą dekomponowania ich i interpretacji poszczególnych jednostek spisu, analizy cytowań bibliograficznych (K. Bednarska-Ruszajowa) oraz zastosowania analizy semioty-cznej w badaniach nad księgozbiorami historycznymi (B. Kamińska-Czubała). O wzajemnych powiązaniach i statusie bibliometrii, informetrii i scientometrii, zajmując odmienne stanowiska, piszą W. Pindlowa oraz autorzy bułgarscy L. Atanasow i G. Cankowa. Czeszka H. Vodickowa jest twórczynią podstaw teoretycznych i metodologicznych nauki o indentyfikacji dokumentów (s. 85-91).

Niewiele problemów badawczych pozostających w obrębie zainteresowań nauki o książce objętych jest z rozmysłem zaprojektowanym programem badawczym. Historia czytelnictwa

XIX    i XX w. doczekała się instytucjonalnego zaplecza badawczego w postaci utworzonej w 1984 r. pod kierunkiem Janusza Kosteckiego Sekcji Badania Historii Czytelnictwa w IKiCz BN. Otrzymujemy właśnie efekt prac członków zespołu [5], których zainteresowania „koncentrują się na dziejach społecznego funkcjonowania przekazów drukowanych w XIX i pierwszej połowie

XX    w.” (s. 7). O programie badawczym Sekcji i związanych z jego realizacją trudnościach pisze w Słowie wstępnym (s. 7-10) J. Kostecki. Oddany do rąk czytelnika tomik spod znaku mola książkowego zawiera teksty: E: Słodkowskiej: Produkcja wydawnicza w Królestwie Polskim w latach 1815-1830 (s. 11-38), W. Tomaszewskiego: Struktura warszawskiego edytorstwa muzycznego w latach 1772-1850 (s. 39-67), J. Kosteckiego: Otwartość czy izolacja? Wydawnictwa importowane w Królestwie Polskim w lalach 1871-1900 (s. 68-105), P. Szretera: Dostępność książek w Rosji w latach 1897-1014 w świetle danych cenzury zagranicznej (s. 106-137), O. S. Czarnika: Informacje

0    piśmiennictwie na łamach socjalistycznej „Pobudki" (1926-1931) (s. 138-166); A. Urbańskiego: Sytuacje kontaktu z tekstem konspiracyjnym (1939-1945) (s. 167-185), J. Kuszłejki: Popularna książka historyczna w larach 1944-1954. Próba charakterystyki (s. 187-207) oraz Indeks nazwisk (s. 209-215). Należy wyrazić nadzieję, iż dzięki aktywności badawczej członków Sekcji, zarówno nasza wiedza faktograficzna, jak i problemy teoretyczno-metodologiczne związane z socjologią odbioru zostaną pogłębione i usystematyzowane.

W sytuacji, gdy zapewne nieprędko biblioteki krajowe różnych sieci będą mogły zdobywać dla swych potrzeb nowe. o godziwym standardzie lokale, mamy okazję zapoznać się z dotychczasowym stanem lokalowym placówek bibliotecznych [6]. Umożliwiają to wyniki badań lKiCz-u z lat 1986/1987, przeprowadzonych na terenie całego kraju, a obejmujących budynki nie starsze niż 20-letnie (wybudowane lub po remoncie kapitalnym w 1. 1965-1986). Mimo, iż ogółem badaniami objęto 2732 biblioteki (2407 bibliotek publicznych i ich filii oraz 325 bibliotek innych sieci), to — wg Autora najpełniejsze dane otrzymano z bibliotek publicznych. Wyniki badań pozwalają na stwierdzenie, „że ponad 3/4 bibliotek publicznych mieści się w obiektach (...), które z zasady nie mogą spełniać wymagań związanych z realizowaniem funkcji bibliotecznych" (s. 9). Tylko 15% tych bibliotek mieści się w pomieszczeniach specjalnie na cele biblioteczne zaprojektowanych, a wg oceny samych bibliotekarzy, połowa badanych lokali nie jest funkcjonalna, powierzchnie magazynowe kurczą się w szybkim tempie, co jest również sygnałem, iż wskazana jest stała, kompetentna selekcja zbiorów. Mniejsze kłopoty z funkcjonalnością pomieszczeń mają biblioteki naukowe

1    fachowe; główne ich kłopoty koncentrują się wokół wielkości lokali i ich stanu technicznego.

Od 1981 r. Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy — z ramienia MKiS — prowadzi seminaria dla instruktorów bibliotek publicznych, którzy specjalizują się w czytelnictwie dzieci i młodzieży. Autorką programu wieloletniego cyklu szkolenia i główną jego realizatorką jest Barbara Białkowska z IKiCz BN. Na seminaria zapraszani są wybitni specjaliści od spraw literatury, czytelnictwa i bibliotekarstwa. B. Białkowska dokonała wyboru referatów, które opublikowało CUKB jako cenną pomoc w pracy samokształceniowej instruktorów [7]. Materiały zebrano w działach: I. Problematyka czytelnictwa najmłodszych (s. 13-41), II. Problemy księgozbiorów (s. 42-54), III. Przysposobienie czytelnicze dzieci i młodzieży (s. 55-83), IV. Specjalizacja pracy instruktora czytelnictwa dziecięcego (s. 84-97). Pracę uzupełniają: Załącznik (s. 98-100) z programem seminariów z 1. 1981-1984. Przedmowa (s. 5-6) i wstępny artykuł B. Białkowskiej