9487209154

7

Podstawy badań społecznych

Definicja badań

Czym jest badanie i co zrobić, aby wykonywane przez nas czynności były uznane za działalność badawczą? Ogólnie można powiedzieć, że badanie to poszukiwanie odpowiedzi na nurtujące nas pytanie, próba dowiedzenia się czegoś. Jednak, aby miało ono charakter naukowy musimy zastosować określoną metodykę postępowania, dzięki której otrzymujemy takie wyniki, które w tych samych warunkach i dzięki tym samym metodom byłyby powtórzone. Badanie to zbieranie i analizowanie danych według określonych metod i za pomocą określonych technik dobranych stosownie do celu badania. Cechą badań naukowych jest powtarzalność wyniku przy zastosowaniu tych samych metod i technik.

Definicja badań ma pomóc odróżnić wiedzę potoczną od wiedzy o wartości naukowej, co jest również zobrazowane poniżej.

Rysunek 1. Odróżnienie wiedzy naukowej od wiedzy potocznej

wiedza naukowa	wiedza potoczna
• oparta jest na wnioskowaniu;	• nabywamy ją „samoistnie”;
• oparta jest na doświadczeniu (obserwacji);	•wiąże się ona z ograniczonym zasięgiem
• naukowcy stosują kryteria logiczne i empiryczne do we	ludzkiej obserwacji;
ryfikacji twierdzeń nauki;	• rzadko jest neutralna;
• nie zadowala się samym opisem;	• związana jest z wartościowaniem; mówi, co
• uczonych obowiązuje przestrzeganie trzech podstawo	dobre, a co złe;
wych reguł:	• operuje podziałami dychotomicznymi „do-
• wyraźne określenie problematyki badawczej w kontekście	biy-zły”;
dotychczasowej wiedzy i istniejących teorii;	• ma tendencje do uogólniania, np. „cała dzi
• staranne zbieranie danych, umożliwiające kontrolę ich	siejsza młodzież”
rzetelności	• przesiąknięta jest stereotypami, upraszcza,
• odróżnianie twierdzeń opartych na faktach, od tych, któ	jest sztywna i odporna na zmiany;
re są domysłami; • wyróżnikiem nauki jest neutralność i powstrzymanie się od wartościowania.	• często jest ukryta w przysłowiach.

Pracownicy instytucji pomocy społecznej mają ogromny zasób wiedzy o klientach i ich problemach, korzystają z niej w codziennych sytuacjach i jest to wiedza bardzo przydatna, ale jest to wiedza oparta na subiektywnych sądach i spostrzeżeniach, czyli wiedza potoczna. Przyjęcie postawy badacza oznacza przyjęcie postawy refleksyjnej, szukanie prawidłowości i weryfikacji swoich przekonań, a także potwierdzenia zasadności swoich działań.

Cele badań

Ogólnie rzecz ujmując badania w stosowanych naukach społecznych mają charakter użytkowy, tj. badania służą do określania kierunków zmian, oceny tych zmian, ale poza tym mogą mieć cele tak jak każde inne badania, czyli: eksplorację, opis i wyjaśnianie. Przykładem badania o celu eksploracyjnym jest rozpoznanie na ile problemy ze spłatą kredytów mieszkaniowych wpływa na zwiększenie liczby osób zgłaszających się do ośrodków

koordynacja

aktywnej

integracji