MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Monika Galos
Malowanie technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ…
714[01].Z1.06
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Szablewska Ewa
mgr inż. Romik Zbigniew
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Machnik Marek
Konsultacja:
mgr inż. Machnik Marek
mgr inż. Sagan Teresa
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[01].Z1.06
Malowanie techniką kazeinową i krzemianową, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu Malarz  tapeciarz 714[01]
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Materiał nauczania 6
4.1.Rodzaje farb kazeinowych, właściwości i zastosowanie 6
4.1.1. Materiał nauczania 6
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 8
4.1.3. Ćwiczenia 8
4.1.4. Sprawdzian postępów 10
4.2. Farby krzemianowe - właściwości i zastosowanie 11
4.2.1. Materiał nauczania 11
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 13
4.2.3. Ćwiczenia 13
4.2.4. Sprawdzian postępów 15
4.3. Przygotowanie podłoża pod malowanie kazeinowe i krzemianowe 16
4.3.1. Materiał nauczania 16
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 17
4.3.3. Ćwiczenia 17
4.3.4. Sprawdzian postępów 19
4.4. Malowanie farbami kazeinowymi 20
4.4.1. Materiał nauczania 20
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 21
4.4.3. Ćwiczenia 21
4.4.4. Sprawdzian postępów 22
4.5. Malowanie farbami krzemianowymi 23
4.5.1. Materiał nauczania 23
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 23
4.5.3. Ćwiczenia 24
4.5.4. Sprawdzian postępów 25
4.6. Obliczanie zużycia farb kazeinowych i krzemianowych 26
4.6.1. Materiał nauczania 26
4.6.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 26
4.6.3. Ćwiczenia 27
4.6.4. Sprawdzian postępów 27
4.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 28
4.7.1. Materiał nauczania. 28
4.7.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 29
4.7.3. Ćwiczenia 29
4.7.4. Sprawdzian postępów 30
4.8. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska
dotyczÄ…ce malowania technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ… 31
4.8.1. Materiał nauczania 31
4.8.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 31
4.8.3. Ćwiczenia 31
4.8.4. Sprawdzian postępów 32
5. Sprawdzian osiągnięć 33
6. Literatura 38
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Uczysz się zawodu malarz - tapeciarz, wykorzystując modułowy program nauczania.
Program taki zakłada, że w trakcie jego realizacji wykazujesz się dużą aktywnością
i amodzielnie rozwiązujesz wiele problemów zawodowych. W ten sposób nabywasz
konkretne kwalifikacje, stanowiące podstawę do zatrudnienia, a następnie do awansu
zawodowego.
Do nauki otrzymujesz poradnik  Malowanie techniką kazeinową i krzemianową , który
zawiera:
- wymagania wstępne, czyli tę część wiedzy i umiejętności opanowanych w trakcie
realizacji programu poprzednich jednostek modułowych, która będzie Ci niezbędna do
realizacji materiału tej jednostki modułowej (co już musisz umieć, aby nauczyć się
czegoÅ› nowego),
- wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem (czego nowego
siÄ™ nauczysz),
- nowy materiał nauczania (co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać
ćwiczenia),
- zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś podane treści i możesz już
rozpocząć realizację ćwiczeń (czy możesz już przystąpić do ćwiczeń),
- ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych
(co i w jaki sposób masz wykonać praktycznie),
- sprawdziany postępów (sam możesz sprawdzić, czy już potrafisz poradzić sobie
z problemami, jakie wcześniej rozwiązywałeś),
- zestawy zadań testowych (w jaki sposób nauczyciel sprawdzi i potwierdzi poziom Twojej
wiedzy),
- literaturę i wykaz niezbędnych norm (gdzie zaglądnąć, aby więcej wiedzieć i lepiej
wykonać zadania). Poradnik nie jest podręcznikiem ani tym bardziej kompendium
wiedzy związanej z zawodem. Aby zdobyć więcej interesujących Cię informacji, musisz
sięgnąć do przedstawionych pozycji, które przedstawiają najbardziej aktualną wiedzę w
zawodzie. Pamiętaj, że przedstawiony wykaz literatury nie jest czymś stałym i w każdej
chwili mogą pojawić się na rynku nowe pozycje.
Po przeczytaniu każdego pytania ze sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim
miejscu TAK albo NIE  właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedz
. Odpowiedzi NIE wskazujÄ…
na luki w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach
jeszcze raz powróć do elementów programu nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie
(względnie jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi
brzmiały TAK.
Po opanowaniu programu jednostki modułowej, nauczyciel sprawdzi poziom Twoich
umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów
podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. Aby zapoznać się
z taką formą sprawdzania kwalifikacji, zakresem kontroli oraz poznać kryteria oceniania,
przejrzyj przykładowe zadania kontrolne.
W każdej chwili (z wyjątkiem testów końcowych) możesz zwrócić się o pomoc do
nauczyciela, który pomoże Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz
daną czynność.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać regulaminów,
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, instrukcji przeciwpożarowych i zasad ochrony
środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z odpowiednimi przepisami
zapoznasz siÄ™ w trakcie nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:
- stosować terminologię budowlaną,
- odróżniać technologie wykonania budynku,
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
- stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
- rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
- odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
- posługiwać się dokumentacją budowlaną,
- wykonywać przedmiary i obmiary robót,
- wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
- organizować stanowiska składowania i magazynowania,
- transportować materiały budowlane,
- rozpoznawać i dobierać farby i materiały pomocnicze do prac malarskich,
- dobierać rodzaj i kolor farby w zależności od funkcji i charakteru pomieszczenia,
obiektu,
- przygotowywać farby i materiały pomocnicze do malowania,
- rozpoznawać oraz dobierać ręczne i mechaniczne narzędzia i sprzęt malarski,
- odczytywać dokumentację budowlaną w celu rozpoznania rodzaju robót malarskich,
- oceniać warunki techniczne przystąpienia do malowania,
- stosować ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
w trakcie przygotowania podłoża i wykonywania robót malarskich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- nazwać i dobrać składniki farby kazeinowej,
- nazwać i dobrać składniki farby krzemianowej,
- odmierzyć składniki farby kazeinowej i krzemianowej,
- przygotować farbę kazeinową i krzemianową,
- przygotować podłoże pod malowanie farbą kazeinową i krzemianową,
- dobrać narzędzia oraz sprzęt do malowania farbami kazeinowymi i krzemianowymi,
- nanieść powłoki malarskie z farby kazeinowej i krzemianowej,
- wykonać powłoki malarskie na elewacji budynku,
- zorganizować stanowisko robocze do malowania farbami kazeinowymi i krzemianowymi,
- określić szacunkowo ilość potrzebnego materiału,
- zmontować rusztowanie do wykonania robót elewacyjnych,
- dokonać obmiaru robót malarskich,
- dostarczyć materiały do malowania techniką kazeinową i krzemianową na stanowisko
robocze,
- wykonać malowanie farbami krzemianowymi i kazeinowymi z zachowaniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Rodzaje farb kazeinowych, właściwości i zastosowanie
4.1.1. Materiał nauczania
Techniką kazeinową określa się proces technologiczny wykonywania powłok
kazeinowych za pomocÄ… farb kazeinowych. Spoiwem farby kazeinowej jest kazeina (chudy
twaróg). Kazeina jest głównym składnikiem mleka. Mleko krowie zawiera jej około 45%.
KazeinÄ™ otrzymuje siÄ™ z twarogu, powstaÅ‚ego w temperaturze 60°C, z mleka sztucznie
zakwaszonego. Do celów malarskich twaróg, z którego otrzymuje się kazeinę musi powstać
z mleka odtłuszczonego i świeżego. Kazeina nie rozpuszcza się w wodzie, jedynie pęcznieje.
Rozpuszcza się tylko pod działaniem alkaliów, dając silny klej, zdolny emulgować olej
i lakiery. Po wyschnięciu zmienia objętość i ma skłonność do pękania.
Roztwory kazeinowe otrzymane przy pomocy wapna są po wyschnięciu nierozpuszczalne
w wodzie. Roztwory kazeinowe nie wymagajÄ… specjalnych substancji konserwujÄ…cych,
ponieważ rozpuszczalniki kazeiny jednocześnie je konserwują.
W technice kazeinowej można wyodrębnić trzy rodzaje farb kazeinowych:
- Farba kazeinowo  wapienna, składa się ze świeżego twarogu lub suszonej kazeiny
i ciasta wapiennego. W celu przyrządzenia spoiwa, stosujemy odtłuszczony i bardzo
świeży twaróg, dodając do niego ciasto wapienne w stosunku objętościowym 1 : 2 lub
1 : 3. Zamiast ciasta wapiennego można zastosować wapno suchogaszone. Innym
sposobem jest stosowanie kazeiny w postaci drobnego, żółtego proszku. Należy najpierw
namoczyć ją w wodzie, utrzeć z ciastem wapiennym w proporcji 5 : 1, a następnie
rozcieńczyć wodą. Spoiwo przygotowuje się codziennie świeże. Pigmenty do tej farby
muszą być odporne na alkalia. Farba kazeinowo - wapienna jest bardzo trwała. Po
wyschnięciu jest niezmywalna i odporna na wilgoć. Jest jednak wrażliwa na niską
temperaturę (poniżej -20oC). Tworzy się wówczas na powierzchni powłoki drobna siatka
pęknięć. W klimacie łagodnym może być stosowana na zewnątrz. Cechą
charakterystyczną farby kazeinowo  wapiennej jest dość wysoka alkaliczność, co
powoduje, że stanowi idealną powłokę na świeże alkaliczne tynki wapienne oraz
cementowo - wapienne. Powłoki z farb kazeinowo  wapiennych są stosowane na
powierzchniach wewnętrznych i zewnętrznych, szczególnie do malowania pomieszczeń
narażonych na zmianę temperatury i wilgotności powietrza (hale produkcyjne, hale
dworcowe, kościoły), a także do wnętrz o wysokim poziomie wymagań sanitarnych
(szpitale). Powłoki takie są odporne na chwilowe zawilgocenia oraz na działanie bakterii.
- Farba kazeinowo  klejowa, spoiwem jest klej kazeinowy, produkowany fabrycznie,
z dodatkiem boraksu, sody lub amoniaku. Klej rozpuszcza się w wodzie. Po upływie pół
godziny klej należy przecedzić przez sito. Pigmenty nie muszą być odporne na alkalia,
gdyż klej kazeinowy ma słaby odczyn alkaiczny. Jednak w przypadku malowania na
świeżym tynku, należy stosować pigmenty odporne na alkalia. Farba kazeinowo 
klejowa ma zastosowanie na podłożu o odczynie alkalicznym - na świeżych tynkach lub
betonach. Wchodzi w reakcjÄ™ chemicznÄ… z wodorotlenkiem wapniowym, w wyniku
czego następuje przemiana części kazeiny na kazein wapnia, podobnie jak w farbie
kazeinowo  wapiennej. Powłoka taka ma zastosowanie w robotach elewacyjnych, gdyż
jest odporna na wpływy atmosferyczne.
- Farba kazeinowo  emulsyjna, zwana dawniej temperÄ… kazeinowÄ…, jest mieszaninÄ…
kleju kazeinowego z olejem, na przykład pokostem. Farba taka nazywana jest farbą
kazeinowo - pokostowÄ…. PrzyrzÄ…dzenie farby polega na wlaniu pokostu lnianego do 10 %
roztworu kleju kazeinowego, przy bardzo energicznym mieszaniu, najlepiej jednak
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
mieszać te składniki za pomocą mieszadła elektrycznego lub w specjalnych
mieszalnikach zwanych emulsatorami. Pigmenty nie muszą być odporne na alkalia. Farba
kazeinowo  emulsyjna ma zastosowanie w pomieszczeniach i na elewacjach, podobne
jak w technice emulsyjnej. W przypadku stosowania farby na podłożu alkalicznym może
wystąpić zmydlenie się składnika pokostowego.
Farby kazeinowe przyrzÄ…dza siÄ™ podobnie jak farby klejowe.
Tabela 1 Przykładowe receptury farb kazeinowych [10]
Składniki farby na 10 l
Spoiwo
10% roztwór
Nr Rodzaje farby Pigmenty i AÅ‚un
spoiwa kleju
i zastosowanie wypełniacze Pokost glinowo -
kazeinowo  kazeinowego
(kg) (kg) potasowy
wapiennego (l)
(kg)
(l)
1 Farba kazeinowo
 wapienna do do 10 _ _
5 ÷ 6
robót
elewacyjnych
2 Farba kazeinowo
- klejowa do _ do 10 l _ _
6 ÷ 7
robót objętości
wewnętrznych farby
3 Farba kazeinowo
 pokostowa do
robót do 10 l
elewacyjnych objętości
- do malowania _ farby 0,3 -
5,5 ÷ 6
pędzlem
- do natrysku 0,3 0,8
5,5 ÷ 6
Powłoki z farby kazeinowych nie powinny zawierać więcej niż 10% kazeiny, gdyż
inaczej pękają.
Omówione farby były stosowane dawniej  obecnie wyparły je gotowe do użytku farby
dyspersyjne, charakteryzujące się lepszymi właściwościami. Farby te zawierają żywice
akrylowe, styrenowo - akrylowe lub polioctanowe.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Tabela 2 Przykłady zastosowania farb kazeinowych [10]
Podłoże Gruntownik Rodzaj farby
Tynki niemalowane mleko wapienne kazeinowo  wapienna,
zwykłe, kazeinowo  emulsyjna
wszystkich malowane roztwór z szarego kazeinowo  wapienna
rodzajów, mydła kazeinowo  emulsyjna
kategorii III,
IV, podłoża
betonowe
Tynki gipsowe (sztablatury) jak przy malowaniu kazeinowo  klejowa,
i gipsowo  wapienne, płyty farbami klejowymi kazeinowo  emulsyjna
pilśniowe, drewno
Tynki jak wyżej malowane, bez podkładu kazeinowo  klejowa
płyty pilśniowe porowate, suche kazeinowo  emulsyjna
tynki , tektura kazeinowo  wapienna
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest kazeina?
2. Jakie znasz rodzaje farb kazeinowych?
3. Jak sporządzić klej kazeinowy?
4. Jaka jest przykładowa receptura farby kazeinowo  wapiennej?
5. Jakie przyrządzić farbę kazeinowo  klejową?
6. Jakie pigmenty można użyć do farby kazeinowo  emulsyjnej?
7. Gdzie stosujemy farbÄ™ kazeinowo  wapiennÄ… ?
8. Na jakich podłożach malujemy farbą kazeinowo  klejową?
9. W jakiej temperaturze można malować farbą kazeinową?
10. Co jest cechÄ… charakterystycznÄ… farby kazeinowo  wapiennej?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj klej kazeinowy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko do wykonania ćwiczenia,
2) przygotować odpowiednie narzędzia,
3) przygotować klej kazeinowy zgodnie z poleceniem nauczyciela,
4) obserwować zmiany zachodzące podczas mieszania,
5) zapisać wyniki obserwacji,
6) uporządkować stanowisko.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- wiadro,
- mieszadło,
- kazeina w proszku,
- woda,
- sito malarskie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Farby wodne kazeinowe
Ćwiczenie 2
Spośród różnych składników farb wybierz składniki farby kazeinowo  wapiennej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) rozpoznać składniki farby,
3) sformułować wnioski i zapisać je w zeszycie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- klej kazeinowy,
- ciasto wapienne,
- kreda malarska,
- pigment,
- pokost lniany,
- mydło szare,
- wapno suchogaszone,
Ćwiczenie 3
Przygotuj 5 litrów farby kazeinowo  klejowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko robocze,
2) pobrać z magazynu składniki farby kazeinowo - klejowej,
3) pobrać z magazynu narzędzia i sprzęt,
4) zważyć składniki zgodnie z recepturą,
5) wymieszać składniki farby do odpowiedniej konsystencji,
6) przecedzić farbę przez sito,
7) obserwować zmiany zachodzące podczas mieszania składników,
8) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa higieny pracy,
9) uporządkować stanowisko pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- klej kazeinowy,
- glinka malarska,
- pigmenty (ultramaryna),
- wiaderko,
- mieszadło,
- waga,
- pojemnik cechowany,
- sito malarskie.
Ćwiczenie 4
Porównaj właściwości farb kazeinowych. Odpowiedz, w jakiej temperaturze stosuje się
takie farby?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wyszukać w czasopismach lub w Internecie wiadomości na temat techniki kazeinowej,
2) sformułować nioski zapisać do zeszytu i zaprezentować nauczycielowi.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- czasopisma branżowe: Murator, Cztery Kąty, Domowy Fachowiec,
- komputer z dostępem do Internetu,
- Poradnik majstra budowlanego.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) przygotować klej kazeinowy? ð ð
2) dobrać skÅ‚adniki farby kazeinowo  wapiennej, w odpowiednich proporcjach? ð ð
3) dobrać skÅ‚adniki farby kazeinowo  klejowej, w odpowiednich proporcjach? ð ð
4) dobrać skÅ‚adniki farby kazeinowo  pokostowej, w odpowiednich proporcjach? ð ð
5) przygotować kazeinÄ™? ð ð
6) przygotować farbÄ™ kazeinowo - wapiennÄ…? ð ð
7) przygotować farbÄ™ kazeinowo - klejowÄ…? ð ð
8) przygotować farbÄ™ kazeinowo - pokostowÄ…? ð ð
9) okreÅ›lić wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie farby kazeinowo - klejowej? ð ð
10) okreÅ›lić wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie farby kazeinowo - wapiennej? ð ð
11) okreÅ›lić wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie farby kazeinowo - emulsyjnej? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
4.2. Farby krzemianowe - właściwości i zastosowanie
4.2.1. Materiał nauczania
Techniką krzemianową nazywa się malowanie farbą krzemianową, której spoiwem jest
szkło wodne potasowe (nazwa chemiczna - wodny roztwór krzemianu potasu K2O SiO2 H2O).
Jest ono wytwarzane z szklistego krzemianu potasu, wodorotlenku potasu i wody. Szkło
wodne potasowe jest produkowane metodÄ… chemicznÄ…. Farby krzemianowe utwardzajÄ… siÄ™
pod wpływem pobrania dwutlenku węgla z powietrza oraz wysychania.
W obecnych czasach farbÄ™ krzemianowÄ… nazywa siÄ™ farbÄ… silikatowÄ… lub farbÄ… Keima.
Farby krzemianowe można podzielić na trzy rodzaje:
- przygotowane fabrycznie, wieloskładnikowe mieszanki do przygotowywania farby,
- przygotowane fabrycznie, jednoskładnikowe, gotowe farby,
- farby przygotowane samodzielnie przez malarza, w oparciu o podanÄ… recepturÄ™.
Farby wieloskładnikowe, przygotowane fabrycznie, składają się z:
- spoiwa, nazywanego fiksatywem, w postaci szkła wodnego potasowego, z niewielkim
dodatkiem szkła wodnego sodowego,
- specjalnego fluatu, który dodaje się do spoiwa, zgodnie ze wskazaniami producenta,
- specjalnych pigmentów, odpornych na działanie szkła wodnego,
- wypełniaczy (kredy pławionej).
Przygotowanie farby krzemianowej, produkowanej fabrycznie, polega na dokładnym
wymieszaniu składników, zgodnie ze wskazaniami producenta. Do 1 kg suchej farby
krzemianowej dodaje siÄ™ 1,15 litra fiksatywu. SuchÄ… mieszankÄ™ wsypuje siÄ™ do fiksatywu,
energicznie miesza, a następnie przecedza się ją przez sito Konsystencję farby powinno się
regulować, dodając wodę.
Przykładowa receptura farby krzemianowej:
- 7.5 l roztworu szkła wodnego potasowego, rozcieńczonego wodą,
- 2,5 kg kredy pławionej,
- 2,5 kg mÄ…czki kwarcowej (mielonego piasku),
- 1.25 kg talku technicznego,
- 2.1 kg pigmentów.
Wszystkie te składniki należy ze sobą wymieszać za pomocą mieszadła mechanicznego
i przecedzić przez sito. W razie potrzeby, konsystencje farby reguluje się przez dodanie wody.
Otrzymamy w ten sposób około 20 litrów farby krzemianowej. Farbę krzemianową należy
przyrządzać w ilości umożliwiającej jej zużycie w ciągu jednego dnia.
Stosowane obecnie w budownictwie gotowe farby krzemianowe należy przed użyciem
dokładnie wymieszać. Do malowania należy używać wałka futrzanego, pędzla lub aparatu
natryskowego. Dopuszczalny dodatek wody (w celu skorygowania konsystencji farby) nie
może przekroczyć 5%. Minimalna temperatura podczas pracy wynosi +5 oC. Kolejną warstwę
nanosi się na całkowicie wyschniętą, poprzednią warstwę farby.
Farby krzemianowe są odporne na wpływy atmosferyczne, wilgoć, zmywanie wodą,
zmywanie środkami dezynfekującymi. Nie ulegają zmianom pod wpływem promieniowania
słonecznego. Mają bardzo dobrą przyczepność do tynku, powierzchni ceglanych,
betonowych, kamiennych i szkła. Mogą być przygotowywane w kolorach jasnych, półpełnych
i pełnych. Zastosowane na drewnie podnoszą jego ognioodporność. Trwałość powłoki wynosi
kilkadziesiąt lat. Farby krzemianowe różnią się rodzajem spoiwa, czyli substancji tworzącej
powłokę malarską, właściwościami użytkowymi oraz ceną. Spoiwo, obok pigmentów
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
i innych dodatków, jest głównym składnikiem farb i ono decyduje o właściwościach
materiału.
Farby silikatowe wykonane są na bazie potasowego szkła wodnego (krzemianu potasu).
Przeznaczone są do podłoży mineralnych - wykazują doskonałą przyczepność, dzięki
chemicznemu wiązaniu z ich składnikami. Farby silikatowe są odporne na agresywne
składniki tynków mineralnych, co daje możliwość malowania ich przed zakończeniem
okresu karbonatyzacji (skraca to w znacznym stopniu przerwy technologiczne). Odporne sÄ…
również na opady atmosferyczne, wietrzenie i agresywne składniki zawarte w środowisku
naturalnym. W wyniku reakcji szkła wodnego z dwutlenkiem węgla z powietrza, tworzą
przyczepną do podłoża, mikroporowatą powłokę, przepuszczającą parę wodną i gazy,
umożliwiając odparowanie wody z malowanych materiałów. Farby te nie tworzą błony
powierzchniowej, tylko wnikają w pory podłoża, doskonale oddając strukturę malowanej
powierzchni.
Farby silikatowe nadajÄ… siÄ™ do pokrywania powierzchni malowanych innymi farbami
nieorganicznymi - wapiennymi, cementowymi. Nie nadajÄ… siÄ™ natomiast do malowania
istniejących już powłok z farb organicznych (akrylowych bądz
silikonowych), nawet gdy sÄ…
one w dobrym stanie. Farby silikatowe można stosować na wilgotne podłoża. Tynki
cienkowarstwowe można malować już następnego dnia. Tradycyjne tynki muszą nieco
przeschnąć - można je malować po siedmiu - dziesięciu dniach. Z uwagi na właściwości,
farby silikatowe stosuje się często do renowacji zabytków. Przy wyborze farby należy wziąć
pod uwagę rodzaj i jakość podłoża oraz warunki w jakich pomalowane powierzchnie będą
eksploatowane.
Do farb krzemianowych można też zaliczyć farby silikonowe czyli (krzemoorganiczne),
produkowane są na bazie żywic silikonowych. Spoiwem tych farb jest emulsja silikonowa.
Farby te sÄ… produkowane fabrycznie. Przygotowuje siÄ™ je zgodnie z instrukcjÄ… producenta.
Emulsja silikonowa powoduje hydrofobizację powłoki. Woda nie ma dostępu do wnętrza
materiału i jest wręcz  odpychana od powierzchni. W związku z tym, powłoka wytworzona
przez farbę nie jest penetrowana przez wodę i tworzy środowisko mniej podatne na skażenie
mikrobiologiczne. Porosty i grzyby dużo chętniej atakują powłoki przenikalne dla wody,
z wytworzonymi kraterami i porami. Zredukowana jest także skłonność do zabrudzeń.
Powłoka posiada właściwości antyadhezyjne  brud i kurz są mniej przyczepne do elewacji,
a sama elewacja oczyszcza się pod wpływem opadów atmosferycznych. Przy swojej
hydrofobowości, mikroporowata struktura powłok zapewnia jednocześnie bardzo dobrą
przepuszczalność dwutlenku węgla i innych gazów oraz umożliwia odparowanie wilgoci
z podłoża. Farby silikonowe można nakładać na nowe powierzchnie oraz stosować do
renowacji starych, niemalowanych i malowanych elewacji, do nakładania na beton, żelbet,
tynki cementowo - wapienne, polimerowo - cementowe. Doskonale nadajÄ… siÄ™ do ochrony
i malowania wszelkich elewacji budynków mieszkalnych, biurowych, przemysłowych,
zabytkowych i sakralnych. Polecane są również do stosowania w budownictwie drogowym,
do ochrony antykorozyjnej konstrukcji betonowych, żelbetonowych i sprężonych, mostów,
wiaduktów, krawężników. Są odporne na spaliny, słońce, ozon, promieniowanie UV
(ultrafioletowe) i kwaśne deszcze.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jaka substancja jest spoiwem w farbie krzemianowej?
2. Jak nazywamy inaczej farbÄ™ krzemianowÄ…?
3. Jaki jest skład farby krzemianowej?
4. Jaka substancja jest spoiwem farb silikatowych?
5. W jaki sposób przyrządza się farbę krzemianową?
6. Na jakim podłożu zastosujesz farbę krzemianową?
7. Czym różnią się farby silikatowe od silikonowych?
8. Na jakich podłożach nie wolno stosować farby krzemianowej ?
9. W wyniku jakiej reakcji tworzy się mikroporowata powłoka przepuszczająca parę wodną
i gazy?
10. Jakie właściwości ma farba krzemianowa silikatowa?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj składniki farby krzemianowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) rozpoznać składniki farby krzemianowej,
2) sformułować wnioski i zapisać je.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- klej kazeinowy,
- ciasto wapienne,
- kreda malarska,
- pigment,
- pokost lniany,
- mydło szare,
- szkło wodne potasowe,
- mielony piasek,
- talk techniczny,
- zeszyt.
Ćwiczenie 2
Przygotuj farbę krzemianową w ilości 5 litrów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przygotować narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania ćwiczenia,
3) odmierzyć odpowiednią ilość farby,
4) wymieszać farbę krzemianową,
5) przecedzić farbę przez sito,
6) zaobserwować zmiany zachodzące podczas mieszania składników,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
7) zanotować wyniki obserwacji,
8) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa higieny pracy,
9) uporządkować stanowisko pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- sucha farba krzemianowa z recepturÄ… producenta,
- szkło wodne potasowe,
- pigment biel cynkowa,
- woda o niskiej zawartości soli mineralnych
- pojemnik cechowany, waga,
- mieszadło, wiadro,
- środki ochrony osobistej.
Ćwiczenie 3
Porównaj właściwości farb silikatowych i silikonowych i odpowiedz, czym się różnią.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) poszukać innych informacji o farbach silikonowych i silikatowych w czasopismach,
Internecie lub w poradnikach budowlanych.
2) sformułować wnioski, zapisać do zeszytu i przedstawić je nauczycielowi.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- czasopisma branżowe Murator, Cztery Kąty, Domowy Fachowiec,
- komputer z dostępem do Internetu,
- Poradnik majstra budowlanego.
Ćwiczenie 4
Sprawdz
czy powłoka z farby silikatowej jest odporna na ścieranie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wymalować fragment ściany farbą silikatową, za pomocą pędzla,
2) przetrzeć po wyschnięciu pomalowaną powierzchnię szmatką,
3) zaobserwować czy powłoka starła się,
4) sformułować wnioski i przedstawić je nauczycielowi.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba silikatowa,
- pędzel,
- szmatka,
- wiadro.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) rozpoznać skÅ‚adniki farby krzemianowej? ð ð
2) dobrać skÅ‚adniki farby krzemianowej w odpowiednich proporcjach? ð ð
3) wymieszać farbÄ™ krzemianowÄ…? ð ð
4) sprawdzić odporność powÅ‚oki krzemianowej na Å›cieranie? ð ð
5) okreÅ›lić wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie farby silikatowej? ð ð
6) okreÅ›lić wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie farby silikonowej? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
4.3. Przygotowanie podłoża pod malowanie kazeinowe i krzemianowe
4.3.1. Materiał nauczania
Podłoża pod malowanie techniką kazeinową powinny być mocne, wolne od
zanieczyszczeń. Stare tynki oraz podłoża wcześniej pomalowane, powinny być oczyszczone
z powłok malarskich i odświeżone przez przetarcie rzadką zaprawą wapienną. Farbą
kazeinową mogą być malowane wszystkie rodzaje tynku oraz podłoża z drewna, materiałów
drewnopochodnych, tkaniny i tektury. Tynk pod powłokę kazeinowo - wapienną gruntujemy
mlekiem odtłuszczonym, rozrzedzonym wodą w stosunku objętościowym 1 : 1. Podłoża
drewniane powinny być zagruntowane pokostem. Stare powłoki klejowe należy całkowicie
usunąć. Stare powłoki olejne, dobrze związane z podłożem, można malować po uprzednim
przemyciu wodą z mydłem i przeszlifowaniu papierem ściernym.
Czynności związane z przygotowaniem podłoża pod malowanie kazeinowe:
1. Oględziny - ocenę stanu każdego podłoża zaczynamy od sprawdzenia, czy jest ono
czyste, nośne, stabilne, równe i niechłonne. Należy również wziąć pod uwagę wiek
i rodzaj podłoża. Od tej oceny zależeć będą wykonywane przez nas prace.
2. Usunięcie z podłoża starych powłok, tapet, odspojonych tynków, pozostałości zapraw,
klejów oraz słabo przylegające warstwy farb.
3. Poszerzenie pęknięć podłoża, krawędzią szpachelki lub nożem skrobakiem do glazury.
4. Odkurzenie rys pędzlem, a następnie przetarcie tych miejsc wilgotną gąbką.
5. Wypełnienie rys, najlepiej szpachlą akrylową, za pomocą wąskiej, stalowej szpachelki.
6. Wciśnięcie masy w uszkodzenia, rozprowadzenie masy szeroką szpachelką tak, aby
pokryć miejsce pęknięcia i fragment ściany wokół niego. Do wypełniania ubytków na
podłożach mineralnych, służy również zaprawa wyrównująca. Przy jej pomocy
można korygować nierówności podłoża o grubości od 2-15 mm (w jednej warstwie).
7. Szlifowanie podłoża papierem ściernym lub klockiem drewnianym (w przypadku
świeżych tynków).
8. Gruntowanie podłoża mlekiem wapiennym z dodatkiem kleju kazeinowego (w przypadku
podłoży alkaicznych) lub gotowymi wyrobami gruntującymi.
Farbę krzemianową można stosować na podłoża betonowe, suche i wolne od
zanieczyszczeń, zwłaszcza plam. Podłoże malowane uprzednio farbami klejowymi należy
dokładnie oczyścić. Tynki bardzo suche gruntuje się jedno lub dwukrotnie roztworem szkła
wodnego potasowego o proporcji składników 1 : 1, natomiast świeże tynki roztworem
o proporcji składników 1 : 3 (szkło wodne i woda). Tynki o nierównomiernej nasiąkliwości,
wykazujące wykwity, należy przed malowaniem fluatować. Powierzchnie gładkie należy
przeszlifować papierem ściernym. Powierzchnie betonowe lub tynki nie powinny być przed
gruntowaniem zwilżane wodą.
Powłok krzemianowych nie wolno stosować na słabych, kruszących się tynkach,
podłożach gipsowych oraz podłożach uprzednio malowanych farbami olejnymi lub lakierami.
Przed przystąpieniem do malowania farbami krzemianowymi powierzchnie, które nie
powinny być pokryte farbą, należy zabezpieczyć przez posmarowanie tłuszczem, osłonięcie
folią lub zastosowanie ochronnej taśmy malarskiej, ponieważ farba krzemianowa po
wyschnięciu nie da się usunąć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co rozumiesz przez oględziny podłoża?
2. Jakiego materiału użyjesz do reperacji ubytków w tynku?
3. Czym zagruntujesz świeże podłoże cementowo  wapienne przed malowaniem
kazeinowym?
4. Jaki gruntownik zastosujesz na podłoża drewniane przed malowaniem kazeinowym?
5. Jaka jest kolejność wykonywania robót związanych z przygotowaniem podłoża?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj naprawę uszkodzeń (oczyszczenie i uzupełnienie ubytków) na elewacji
budynku.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać oceny stanu podłoża,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) pobrać materiał i narzędzia z magazynu,
4) oczyścić podłoże z resztek starej zaprawy, kurzu, plam,
5) nałożyć zaprawę na ubytki za pomocą kielni lub metalowej pacy,
6) zatrzeć zaprawę pacą murarską,
7) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa higieny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- gotowa zaprawa tynkarska,
- rusztowanie stolikowe lub ramowe,
- kielnia,
- paca murarska,
- paca metalowa,
- szpachelka,
- wiadro,
- szczotka i zmiotka,
- gÄ…bka.
Ćwiczenie 2
Zagruntuj 5m2 podłoża cementowo wapiennego pod malowanie kazeinowe.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać oceny stanu podłoża,
2) wyznaczyć 5m2 na podłożu cementowo  wapiennym w kabinie ćwiczeniowej,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) pobrać materiał i narzędzia z magazynu,
5) oczyścić podłoże z resztek starej zaprawy, kurzu, plam,
6) uzupełnić ubytki w razie potrzeby,
7) przetrzeć podłoże papierem ściernym lub drewnianym klockiem,
8) zagruntować podłoże odpowiednim gruntownikiem,
9) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Wyposażenie stanowiska pracy:
- mleko wapienne z klejem kazeinowym
- pędzle malarskie,
- drabina,
- wiadro,
- taśma miernicza,
- taśma malarska,
- papier ścierny,
- klocek drewniany lub kamień szlifierski.
Ćwiczenie 3
Zagruntuj podłoże drewniane pod malowanie farbą kazeinowo  pokostową.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) pobrać narzędzia i materiały z magazynu,
3) przeszlifować podłoże papierem ściernym o uziarnieniu 120
4) oczyścić podłoże drewniane z kurzu,
5) rozmieszać pokost lniany,
6) zagruntować podłoże drewniane,
7) dbać o porządek na stanowisku pracy,
8) oczyścić narzędzia po skończeniu pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- pędzel pierścieniowy, płaski,
- pokost lniany,
- wiaderko,
- papier ścierny o uziarnieniu 120,
- rozpuszczalnik uniwersalny.
Ćwiczenie 4
Zagruntuj 5m2 powierzchni elewacji pod malowanie krzemianowe.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać oceny stanu podłoża,
2) wyznaczyć 5m2 na elewacji budynku,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) pobrać materiał i narzędzia z magazynu,
5) zmontować rusztowanie,
6) przygotować gruntownik do odpowiedniej konsystencji (szkło wodne potasowe
w stosunku 1 : 3)
7) oczyścić podłoże z resztek starej zaprawy, kurzu, plam,
8) uzupełnić ubytki w razie potrzeby,
9) przetrzeć papierem ściernym lub klockiem drewnianym podłoże,
10) zagruntować elewację,
11) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Wyposażenie stanowiska pracy:
- szkło wodne potasowe,
- woda,
- pędzle malarskie,
- rusztowanie stolikowe lub ramowe,
- drabina,
- wiadro,
- taśma miernicza,
- taśma malarska,
- papier ścierny,
- klocek drewniany lub kamień szlifierski,
- okulary, rękawice ochronne.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) zbadać stan podÅ‚oża? ð ð
2) uzupeÅ‚nić ubytki na podÅ‚ożu cementowo  wapiennym? ð ð
3) zagruntować podłoże cementowo  wapienne
pod farbÄ™ kazeinowo  wapiennÄ…? ð ð
4) zagruntować podÅ‚oże drewniane pod farbÄ™ kazeinowo  pokostowÄ…? ð ð
5) zagruntować elewacjÄ™ pod farbÄ™ krzemianowÄ…? ð ð
6) oczyÅ›cić podÅ‚oże z kurzu i plam? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
4.4. Malowanie farbami kazeinowymi
4.4.1. Materiał nauczania
Wykonanie powłoki z farb kazeinowych, polega na nałożeniu dwóch warstw farby:
podkładowej oraz nawierzchniowej, przy czym farba pierwszej warstwy powinna zawierać
mniej spoiwa a więcej wypełniacza w porównaniu z druga warstwą - nawierzchniową. Wiąże
się to z naprężeniami powłoki, powstającymi jako efekt skurczu powłoki podczas
wysychania. Powłoki te można nanosić na podłoże za pomocą pędzla, wałka lub aparatu
natryskowego. Przy malowaniu dużych powierzchni stosuje się zasadę malowania  mokre na
mokre w celu uniknięcia smug powstałych w miejscu łączenia malowanej powierzchni
z częścią już pomalowaną. Kolejne warstwy powłok nakłada się prostopadle do poprzednich,
w celu równomiernego rozprowadzenia podczas malowania aparatem natryskowym lub
pędzlem. Ten sposób nanoszenia jest szczególnie polecany w wypadku dużych powierzchni.
Kierunek ruchu narzędzia (aparatu lub pędzla) przy nanoszeniu kolejnej warstwy, jest
prostopadły do warstwy poprzedniej, a proces taki nazywany malowaniem na krzyż. Powłoki
kazeinowo  pokostowe wysychajÄ… w ciÄ…gu 3÷24 godzin, w zależnoÅ›ci od temperatury
otoczenia.
Rys. 1 Malowanie technikÄ… mokre na mokre [3.s.20]
Rys. 2 Sposób malowania dużych powierzchni aparatem natryskowym [9]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz sposoby nanoszenia farby kazeinowo  klejowej?
2. Na czym polega malowanie zgodne z zasadÄ…  mokre na mokre ?
3. Jakich narzędzi użyjesz do malowania kazeinowego?
4. Jak długo schnie powłoka kazeinowo  pokostowa?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj jednowarstwową powłokę kazeinowo  klejową w kolorze pastelowym, za
pomocą aparatu natryskowego, na podłożu o powierzchni 5m2.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko i zabezpieczyć go przed zabrudzeniem,
2) pobrać z magazynu narzędzia, sprzęt oraz farbę kazeinowo  klejową,
3) wyznaczyć powierzchnię do malowania farbą kazeinowo - klejową,
4) wymieszać dokładnie farbę,
5) pomalować ścianę za pomocą aparatu natryskowego,
6) stosować zasadę malowania  mokre na mokre ,
7) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba kazeinowo - klejowa,
- pigment pastelowy,
- narzędzia (pędzel ławkowiec, pędzel krzywy, szpachelka, aparat natryskowy),
- wiaderko,
- drabina,
- taśma malarska,
- folia malarska,
- przymiar składany,
- woda,
- rękawice i okulary ochronne.
Ćwiczenie 2
Pomaluj ścianę o powierzchni 5 m2 farbą kazeinowo  wapienną w kolorze jasnym,
za pomocą pędzla ławkowca.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać tekst przewodni, odpowiedzieć na zawarte w nim pytania i zaplanować proces
wykonania ćwiczenia,
2) przedyskutować plan działania z nauczycielem,
3) wykonać zaplanowane prace,
4) skontrolować jakość wykonania,
5) wyciągnąć wnioski i zapisać je w dzienniczku uczniowskim.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba kazeinowo - wapienna,
- pigment,
- narzędzia (pędzel ławkowiec, pędzel krzywy, szpachelka),
- wiaderko,
- drabina,
- taśma malarska, folia malarska,
- przymiar składany,
- woda,
- rękawice i okulary ochronne,
- teksty przewodnie.
Ćwiczenie 3
Pomaluj fragment ściany farbą kazeinowo  pokostową, za pomocą wałka malarskiego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) zabezpieczyć stanowisko przed zabrudzeniem,
3) pobrać z magazynu narzędzia, sprzęt oraz farbę kazeinowo  pokostową,
4) wyznaczyć powierzchnię do malowania farbą kazeinowo  pokostową,
5) wymieszać dokładnie farbę,
6) pomalować ścianę za pomocą wałka malarskiego,
7) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba kazeinowo - pokostowa,
- narzędzia (pędzel ławkowiec, pędzel krzywy, szpachelka, wałek malarski z kratką
i kuwetÄ…),
- wiaderko,
- drabina,
- taśma malarska,
- folia malarska,
- przymiar składany,
- woda,
- rękawice i okulary ochronne.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) nanieść powÅ‚okÄ™ kazeinowo  klejowÄ… na podÅ‚oże? ð ð
2) nanieść powÅ‚okÄ™ kazeinowo  wapiennÄ… na podÅ‚oże? ð ð
3) nanieść powÅ‚okÄ™ kazeinowo  pokostowÄ… na podÅ‚oże? ð ð
4) zabezpieczyć stanowisko przed ewentualnym zabrudzeniem? ð ð
5) wykonać malowanie za pomocÄ… waÅ‚ka malarskiego? ð ð
6) wykonać malowanie za pomocÄ… pÄ™dzla Å‚awkowca? ð ð
7) wykonać malowanie za pomocÄ… aparatu natryskowego? ð ð
8) przestrzegać w trakcie malowania przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
4.5. Malowanie farbami krzemianowymi
4.5.1.Materiał nauczania
Przed przystąpieniem do malowania farbami krzemianowymi podłoże należy
zagruntować. Nowe tynki gruntuje się mlekiem wapiennym, stare tynki gruntuje się
roztworem szkła wodnego potasowego oraz gotowymi preparatami gruntującymi. Po
wyschnięciu gruntownika wykonuje się dwuwarstwową powłokę z farby krzemianowej,
używając pędzli ławkowców z krótkim włosiem, wałków oraz aparatów natryskowych.
Malowanie powinno odbywać się metodą  mokre na mokre . Po wyschnięciu pierwszej
warstwy (najczęściej po 24 godzinach) nakłada się drugą, nieco gęściejszą. W czasie
malowania farbę powinno się często mieszać, w przeciwnym razie nastąpi osadzenie się
wypełniaczy na dnie naczynia. Farbą krzemianową nie należy malować elewacji budynków
w czasie deszczu, słońca oraz powierzchni oszronionych. Po wykonaniu malowania należy
wszystkie narzędzia i sprzęt umyć wodą.
Rys. 3 Przykład zastosowania farby Keima na elewacji budynku na Rynku w Krakowie [10]
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Czym gruntujemy nowe tynki pod farbÄ™ krzemianowÄ…?
2. Po jakim czasie nakładamy druga warstwę farby krzemianowej?
3. Przy jakiej pogodzie nie malujemy farbÄ… krzemianowÄ…?
4. Jakich narzędzi użyjesz do malowania farbą krzemianową?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Pomaluj powierzchnię 5m2 na elewacji budynku farbą krzemianową białą, za pomocą pędzla.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko,
2) zmontować rusztowanie,
3) zabezpieczyć stanowisko przed zabrudzeniem,
4) pobrać z magazynu narzędzia, sprzęt oraz farbę krzemianową,
5) wyznaczyć powierzchnię do malowania,
6) wymieszać dokładnie farbę,
7) pomalować elewację za pomocą pędzla,
8) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba krzemianowa (silikatowa),
- narzędzia (pędzel ławkowiec, pędzel krzywy, szpachelka, wałek malarski z kratką
i kuwetÄ…),
- wiaderko,
- rusztowanie,
- drabina,
- taśma malarska,
- folia malarska,
- przymiar składany,
- woda,
- rękawice i okulary ochronne.
Ćwiczenie 2
Powierzchnię elewacji pomaluj w dwóch kolorach  w kolorze jasnym duże
powierzchnie, elementy wystające, na przykład cokoły, gzymsy, fasady, ornamenty pomaluj
w kolorze ciemniejszym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować stanowisko,
2) zmontować rusztowanie,
3) zabezpieczyć stanowisko przed zabrudzeniem,
4) pobrać z magazynu narzędzia, sprzęt oraz farbę krzemianową w kolorze jasnym
i ciemnym,
5) wyznaczyć miejsca do malowania w kolorze jasnym,
6) wyznaczyć miejsca do malowania w kolorze ciemnym,
7) wymieszać dokładnie farbę w kolorze jasnym,
8) wymieszać dokładnie farbę w kolorze ciemnym,
9) odcinać pędzlem płaskim linie styku dwóch kolorów,
10) pomalować elewację za pomocą pędzla,
11) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Wyposażenie stanowiska pracy:
- farba krzemianowa w kolorze jasnym i ciemnym,
- narzędzia (pędzel ławkowiec, pędzel krzywy, pędzel płaski, szpachelka, wałek malarski
z kratkÄ… i kuwetÄ…),
- wiaderko,
- sznurek malarski,
- rusztowanie,
- drabina,
- taśma malarska,
- folia malarska,
- przymiar składany,
- woda,
- rękawice i okulary ochronne.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) dobrać narzÄ™dzia do malowania farbÄ… krzemianowÄ…? ð ð
2) dobrać odpowiednie materiaÅ‚y, stosowane w technice krzemianowej? ð ð
3) przygotować stanowisko pracy na zewnÄ…trz budynku? ð ð
4) pomalować elewacjÄ™ farbÄ… krzemianowÄ…, za pomocÄ… pÄ™dzla Å‚awkowca? ð ð
5) zastosować dwa kolory na elewacji? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
4.6. Obliczanie zużycia farb kazeinowych i krzemianowych
4.6.1. Materiał nauczania
Przed przystąpieniem do wykonywania robót związanych z malowaniem farbami
kazeinowymi i krzemianowymi należy wykonać przedmiar robót:
a) ustalić kolejność wykonania prac zgodnie z dokumentacją,
b) zmierzyć powierzchnię sufitów, ścian, odliczając otwory o powierzchni powyżej 1m2,
c) określić potrzebne materiały do wykonania prac malarskich,
d) określić szacunkowo ilość potrzebnego materiału malarskiego, to znaczy ile farby
będziemy potrzebować aby wymalować powierzchnie.
Zużycie dla farby:
a) kazeinowo - klejowej wynosi 0,4 l ÷ 0,5 l na 1 m2,
b) kazeinowo  pokostowej: przy malowaniu elewacji wynosi 0,4 l/ m2, do tynków
wewnętrznych wynosi 0,33 l/ m2, do malowania sufitów wynosi 0,35 l/ m2,
c) kazeinowej gotowej, dostarczanej przez producenta, wynosi około 0,33 l/m2
(przy dwukrotnym malowaniu),
d) krzemianowej przy jednokrotnym malowaniu, wynosi 0,28 l / m2÷ 0,34 l / m2.
Jeżeli wykorzystamy gotową farbę od producenta, musimy stosować jego normy zużycia.
Taka informacja znajduje się na każdym opakowaniu materiału malarskiego.
Przykładowo: powierzchnia elewacji wynosi 10 m2 przyjmujemy, że na 1 m2 przypada 0.4
litra farby kazeinowej. Dokonujemy obliczeń, mnożymy 10 m2 x 0,4 l / m2 = 4 l, czyli
będziemy potrzebować 4 litry farby do jednokrotnego pomalowania 10 m2 elewacji.
Po zakończeniu prac malarskich należy wykonać obmiar robót, to jest obliczyć, między
innymi, faktyczne zużycie materiałów i ilość wykonanych prac.
Rys. 4 Przykładowy sposób obliczeń powierzchni malowania ścian [4.s.84]
4.6.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest przedmiar robót?
2. Jakie jest zużycie farby kazeinowej na 1m2 malowanej powierzchni?
3. Jakie jest zużycie farby krzemianowej na 1m2 malowanej powierzchni?
4. W jaki sposób oblicza ilość farby potrzebnej do wymalowania określonej powierzchni?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz powierzchnię pomalowanych przegród w pomieszczeniu. Zastanów się, w jaki
sposób, bez drabiny, można zmierzyć powierzchnię sufitu?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zmierzyć długość, szerokość oraz wysokość pomieszczenia,
2) obliczyć powierzchnię ścian w metrach kwadratowych,
3) obliczyć powierzchnię sufitu w metrach kwadratowych,
4) zsumować obliczone powierzchnie,
5) zapisać pomiary w zeszycie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- taśma miernicza,
- ołówek,
- kalkulator,
- zeszyt.
Ćwiczenie 2
Oblicz ilość potrzebnej farby krzemianowej i kazeinowej do dwukrotnego malowania
5m2 sufitu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przypomnieć sobie wiadomości dotyczące obmiaru robót malarskich,
2) dokonać obliczeń,
3) podać ilość farby potrzebnej do wymalowania sufitu,
4) wyniki zapisać w zeszycie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- ołówek,
- kalkulator,
- zeszyt.
4.6.4. Sprawdzian postępów.
Czy potrafisz TAK NIE
1) obliczyć powierzchniÄ™ sufitów? ð ð
2) obliczyć powierzchniÄ™ Å›cian? ð ð
3) obliczyć zużycie farby krzemianowej? ð ð
4) obliczyć zużycie farby kazeinowej? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
4.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
4.7.1. Materiał nauczania
Powłoki kazeinowe, wykonane na zewnątrz budynku, powinny odpowiadać tym samym
wymaganiom co dwuwarstwowe powłoki z farb wapiennych. Powłoki takie nie powinny
wykazywać smug, prześwitów, plam, śladów pędzla i odprysków, nie powinny się ścierać ani
osypywać przy otarciu tkaniną. Dopuszcza się chropowatości powłoki, odpowiadające
rodzajowi podłoża. Barwa powinna być jednolita, nie dopuszcza się plam lub wgłębień
w miejscach wbicia gwoz
dzi. Warunki przy odbiorze robót elewacyjnych są takie same jak
przy powłokach dwuwarstwowych, dopuszcza się jednak niejednolity odcień barwy powłoki
w miejscach naprawy tynku, po mocowaniach rusztowań. Maksymalna wielkość plamy nie
może przekraczać 20 cm2. Powłoki wewnątrz budynku powinny odpowiadać wymaganiom
określonym dla powłok klejowych. Powierzchnie powłok kazeinowo - klejowych powinny
być jednolite, bez uszkodzeń, smug, prześwitów, plam i śladów pędzla. Nie dopuszcza się
powłok wykazujących spękania, złuszczenia, odstawanie od podłoża oraz widoczne ślady
łączeń i poprawek.
W technice krzemianowej i kazeinowo  wapiennej odbiór robót powinien nastąpić nie
wcześniej niż po 14 dniach od ich ukończenia. Dla farb kazeinowo  klejowych i kazeinowo -
emulsyjnych odbiór robót powinien nastąpić po 7 dniach od zakończenia prac. Przy
malowaniu zwykłym powierzchnie powłok powinny być jednolite, bez uszkodzeń, smug
prześwitów, plam oraz śladów pędzla. Niedopuszczalne są powłoki łuszczące się spękane
oraz widoczne na nich łączenia lub poprawki. Powłoki nie powinny ścierać się przy otarciu
tkaniną oraz nie powinny pozostawiać na nich rozcierających się grudek pigmentu. Powłoki
wysokojakościowe powinny odpowiadać wymaganiom dla powłok zwykłych, a ponadto
powinny mieć wygląd zbliżony do szlifowanego drobnoziarnistego piaskowca. Najczęściej
spotykane wady powłok krzemianowych podano w tabeli 3.
Tabela 3 Najczęściej spotykane wady powłok krzemianowych [5.s 460]
Wady
Przyczyny powstawania Sposób zapobiegania
1 2 3
- niewłaściwe podłoże lub - stosować na właściwych
niewłaściwe podłożach, nie wykazujących
przygotowanie, zanieczyszczeń smarami,
- zamarznięcie mokrej
powłoki, - nanosić farbę cienkimi
A
uszczenie siÄ™
warstwami,
- nadmierna grubość
powłoki
powłoki, - wierzchnia warstwa farby
powinna zawierać mniej
- niewłaściwa budowa
spoiwa od warstwy
powłoki (nadmierne
podkładowej.
naprężenia).
- podłoże o różnej nasiąkliwości
- zróżnicowana nasiąkliwość
należy przed gruntowaniem
podłoża,
gruntować,
- usunąć przez szczotkowanie
Plamy i odbarwienia
- przebijajÄ…ce wykwity solne
fluatować i gruntować,
na podłożu,
- stosować pigmenty odporne na
- zmiana barwy pigmentu,
alkalia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
- nadmierna nasiąkliwość - wykonać poprawnie
podłoża lub - gruntowanie, w razie
nierównomierna potrzeby
nasiąkliwość,
- dwukrotnie,
Smugi, zgrubienia, - zbyt szczelne i gładkie - stosować farbę z mniejszą
miejscowa szklistość podłoże,
zawartością spoiwa, podłoże
powłoki
przeszlifować gruboziarnistym
- niewłaściwie materiałem ściernym,
przeprowadzony proces
malowania.
- malować metodą mokre na
mokre.
- malować tylko podłoża
- niewłaściwe podłoże nadające się pod powłoki
(gipsowe, malowane krzemianowe,
farbami olejnymi,
Wycieranie siÄ™
emulsyjnymi.)
- stosować prawidłowe
powłoki
- za mała zawartość spoiwa receptury.
w farbie.
4.7.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakim wymaganiom powinny odpowiadać powłoki kazeinowe?
2. Po ilu dniach wykonuje się odbiór robót?
3. Jakie są wady powłok krzemianowych?
4. Jakie sÄ… warunki przystÄ…pienia do malowania elewacji farbÄ… kazeinowo  wapiennÄ…?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj odbioru robót na podłożu pomalowanym farbą krzemianową.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) sprawdzić przy pomocy tkaniny, czy powłoka się wyciera,
2) sprawdzić stan powłoki poprzez oględziny,
3) ocenić wykonanie powłoki krzemianowej,
4) sformułować wnioski i zapisać do zeszytu.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- stanowisko ćwiczeniowe z wykonaną powłoką krzemianową,
- tkanina bawełniana,
- zeszyt,
- Poradnik majstra budowlanego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
4.7.4.Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) ocenić jak zostaÅ‚a wykonana powÅ‚oka krzemianowa? ð ð
2) okreÅ›lić wady powÅ‚ok krzemianowych? ð ð
3) dokonać odbioru robót wewnÄ…trz budynku? ð ð
4) opisać wady powÅ‚ok kazeinowych? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
4.8. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
środowiska dotyczące malowania techniką kazeinową
i krzemianowÄ…
4.8.1.Materiał nauczania
Przy malowaniu farbami kazeinowo  wapiennymi występują zagrożenia podrażnieniem
skóry i oczu. Farby te zawierają wapno, które ma działanie żrące i należy stosować
odpowiednie środki ochrony indywidualnej (okulary, rękawice).
Farby krzemianowe posiadajÄ… silnie alkaliczny charakter. Wynika to z faktu,
że stosowane roztwory szkła wodnego posiadają wartości pH od 11 do 13,5, czyli silny
odczyn zasadowy. Należy pamięta że są one drażniące dla oczu i skóry. Pociąga to za sobą
konieczność właściwego obchodzenia się z tymi materiałami i stosowania odpowiednich
środków ochrony indywidualnej .
Zasady pracy na wysokości reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego
2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(Dz. U. Nr 47, poz. 41).
Praca na wysokości jest to praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na
wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Prace na wysokości powinny
być wykonywane z prawidłowo wykonanych rusztowań. Rusztowanie powinno być mocno
zakotwiczone, stabilne, odpowiednio wytrzymałe na przewidywane obciążenia. Podłoga
powinna być pozioma i równa, trwale umocowana do elementów konstrukcyjnych
rusztowania.
Pozostałe, wspólne dla wszystkich technik zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska zostały omówione w programie jednostki
modułowej Z1.02. Przygotowanie farb i materiałów pomocniczych do prac malarskich.
4.8.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie zagrożenie występuje podczas malowania kazeinowego?
2. Jakie zagrożenie występuje podczas malowania krzemianowego?
3. Co rozumiesz przez prace na wysokości?
4.8.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz odpowiednie środki ochrony indywidualnej i omów jakie występują zagrożenia
dla malarza wykonujÄ…cego malowanie farbÄ… kazeinowÄ…
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dobrać odpowiednie środki ochrony indywidualnej,
2) zaprezentować je i omówić ich przeznaczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Wyposażenie stanowiska pracy:
- okulary ochronne,
- maseczki,
- nakolanniki,
- rękawice,
- ubranie robocze,
- nakrycie głowy,
- kask ochronny.
4.8.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz TAK NIE
1) rozpoznać zagrożenia wynikajÄ…ce ze stosowania farb kazeinowych? ð ð
2) rozpoznać zagrożenia wynikajÄ…ce ze stosowania farb krzemianowych? ð ð
3) utrzymać Å‚ad i porzÄ…dek na stanowisku pracy? ð ð
4) dobrać odpowiednie Å›rodki ochrony indywidualnej? ð ð
5) zachować bezpieczeÅ„stwo w trakcie prac na wysokoÅ›ciach? ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
Instrukcja dla ucznia
1) Przeczytaj uważnie instrukcję.
2) Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3) Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4) Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5) Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedz
zaznacz kółkiem, a następnie
zakreśl odpowiedz
prawidłową.
6) Test składa się z zadań o różnym stopniu trudności z zakresu poziomu podstawowego (P)
i ponadpodstawowego (PP).
7) Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8) Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie tego
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9) Na rozwiÄ…zanie testu masz 35 minut
Powodzenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Spoiwem farby kazeinowo  wapiennej jest
a) kazeina.
b) pigment.
c) pokost lniany.
d) polichlorek winylu.
2. Spoiwem farby kazeinowo - klejowej jest
a) pigment.
b) klej kazeinowy.
c) wapno suchogaszone.
d) pokost lniany.
3. Spoiwem farby kazeinowo  pokostowej jest
a) klej roślinny.
b) kreda pławiona.
c) pokost lniany.
d) pigment.
4. Farby kazeinowe nie powinny zawierać więcej niż
a) 10% kazeiny.
b) 15% kazeiny.
c) 25% kazeiny.
d) 50% kazeiny.
5. Spoiwem farby krzemianowej jest
a) klej roślinny.
b) wapno palone.
c) szkło wodne potasowe.
d) kreda pławiona.
6. Farby zaliczane do krzemianowych to
a) farby emulsyjne.
b) farby olejne.
c) farby silikatowe.
d) farby kazeinowe.
7. Fiksatywem nazywamy
a) mieszaninÄ™ wapna z pigmentem.
b) roztwór kleju kazeinowego w wodzie.
c) mieszaninę szkła wodnego potasowego z niewielkim dodatkiem szkła wodnego
sodowego.
d) mieszaninę kredy pławionej z klejem roślinnym.
8. Farbą kazeinowo  wapienną można malować
a) świeże alkaiczne podłoża.
b) podłoża malowane farba klejową.
c) podłoża metalowe.
d) podłoża malowane farbą olejną.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
9. Podłoża cementowo  wapienne gruntujemy pod malowanie kazeinowe
a) mlekiem odtłuszczonym, rozrzedzonym wodą w stosunku 1 : 1.
b) rozrzedzonym wodą klejem zwierzęcym w stosunku 1 : 2.
c) mieszaniną wody i szkła wodnego potasowego w stosunku 1 : 5.
d) mieszaninÄ… kredy malarskiej z wodÄ… w stosunku 1 : 1.
10. Na podłoża drewniane pod malowanie kazeinowe jako gruntownik stosuje się
a) klej roślinny.
b) klej kazeinowy.
c) pokost lniany,
d) szkło wodne potasowe.
11. Do malowania farbami krzemianowymi używamy pędzli
a) wygładzików.
b) pierścieniowych.
c) dekoracyjnych.
d) ławkowców.
12. Jaka jest prawidłowa kolejność przygotowania podłoża pod malowanie kazeinowe
a) Ocena stanu podłoża, szlifowanie, gruntowanie, naprawa uszkodzeń.
b) Usunięcie starej powłoki, gruntowanie, naprawa uszkodzeń, szlifowanie.
c) Ocena stanu podłoża, usunięcie starej powłoki, naprawa uszkodzeń, szlifowanie,
gruntowanie.
d) Ocena stanu podłoża, naprawa uszkodzeń, usunięcie starej powłoki, gruntowanie,
szlifowanie.
13. Farbami krzemianowymi można malować w temperaturze
a) od - 20 0C do 10 0C.
b) od 0 0C do 30 0C.
c) od 5 0C do 25 0C.
d) od - 50C do 30 0C.
14. W technice krzemianowej stosuje siÄ™ zasadÄ™ malowania
a)  mokre na suche .
b)  suche na mokre .
c)  suche na suche .
d)  mokre na mokre .
15. Drugą warstwę farby krzemianowej nakłada się
a) po 1 godzinie od nałożenia pierwszej warstwy.
b) po 3 godzinach od nałożenia pierwszej warstwy.
c) zaraz po nałożeniu pierwszej warstwy.
d) po 24 godzinach od nałożenia pierwszej warstwy .
16. Farbą krzemianową należy malować
a) podczas deszczu.
b) w dzień pochmurny ale nie deszczowy.
c) w bardzo słoneczny dzień.
d) w bardzo mroz
ny dzień.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
17. Zużycie farby kazeinowo  pokostowej na elewacji budynku wynosi
a) 0,4 l/ m2 .
b) 0,01 l/ m2 .
c) 0,04 l/ m2.
d) 0,2 l/ m2.
18. Po jakim czasie od zakończenia robót następuje ich odbiór w technice krzemianowej?
a) Po 1 dniu.
b) Po 20 dniach.
c) Po 7 dniach.
d) Po 14 dniach.
19. Najczęstsze wady powłok krzemianowych to
a) łuszczenie się powłoki.
b) pękanie powłoki.
c) zmydlenie powłoki.
d) odparzenia powłoki.
20. Praca na wysokości zaczyna się od wysokości nad poziomem podłoża przynajmniej
a) 3 metrów.
b) 2 metrów.
c) 1 metra.
d) 1.5 metra.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ................................................................................................................
Malowanie technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ…
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
a b c d
2.
a b c d
3.
a b c d
4.
a b c d
5.
a b c d
6.
a b c d
7.
a b c d
8.
a b c d
9.
a b c d
10.
a b c d
11.
a b c d
12.
a b c d
13.
a b c d
14.
a b c d
15.
a b c d
16.
a b c d
17. a b c d
18. a b c d
19. a b c d
20. a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
6. LITERATURA
1. Cassell J., Parham P.: Malowanie domu. Arkady, Warszawa 1997
2. Majkowska M. Rosochacka M., Budzinski A.: Murator 3/2001
3. Materiały reklamowe firm budowlanych
4. Niemierko B., i M.K. Szmigel (red.) Teoria i praktyka oceniania zewnętrznego. PANDIT,
Kraków 2001
5. Odnawiamy fasady domów (praca zbiorowa). Pagina, Wrocław 1999
6. Ratza S.: Malowanie i tapetowanie, Pagina, Wrocław 1999
7. Waliłko R.: Domowy fachowiec nr 7(54) Wydawnictwo R.W.1998
8. Wolski Z.: Technologia robót malarskich. WSiP, Warszawa 2000
9. Wolski Z.: Zarys materiałoznawstwa budowlanego. WSiP, Warszawa 1994
Przydatne serwisy internetowe:
www.keim.com.pl
www.muratordom.pl
Normy i katalogi:
1. Katalog Nakładów Rzeczowych nr 2-02.  Orgbud Spółka z o.o. Warszawa 1998
2. Katalog Polskich Norm 2000. Wybór norm budowlanych cz. 1-3. Polski Komitet
Normalizacyjny, Warszawa 2000.
Akty prawne:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 207, poz. 2016 z póz
niejszymi
zmianami).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 41).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38