9988995838

2. Teoretyczne podstawy oceny projektów inwestycyjnych 2.1. Czynnik czasu w ocenie efektywności inwestycji

Czas odgrywa szczególnie ważną rolę w metodach oceny opłacalności inwestycji.

W metodyce rachunku efektywności przedsięwzięć gospodarczych jednym z istotnych problemów jest określenie wpływu czasu na wyniki rachunku ekonomicznego,²⁷ tj. określenie wpływu, jaki wywierają na wyniki gospodarcze przedsięwzięcia inwestycyjnego następujące elementy:

1) długość okresu przygotowania i realizacji (szczególnie długości okresu budowy) określonego zamierzenia gospodarczego i związanego z tym faktem zamrożenia środków finansowych,

2) długość okresu eksploatacji przedsięwzięcia gospodarczego,

3) rozkład nakładów i efektów (ich wielkości) w czasie realizacji i eksploatacji inwestycji, w więc uwzględnienie zmienności wartości pieniądza w czasie,

4) określone warunki finansowania i kredytowania przedsięwzięcia gospodarczego.

Nakłady i efekty określonych decyzji gospodarczych ich możliwe warianty różniące się rozłożeniem nakładów i efektów w czasie sprowadzane są do porównywalności za pomocą techniki dyskonta oraz techniki oprocentowania.

Dyskonto zaliczane jest do instrumentów ekonomicznych, którego źródła znajdują się w praktyce bankowo - kredytowej.

Istota dyskonta sprowadza się do przeliczenia - za pomocą procedury stosującej czynniki dyskontujące - przyszłych wartości pieniężnych na pieniężne wartości aktualne.

Z rachunkowego punktu widzenia²*⁴ technika dyskonta (dyskontowanie) polega na obliczaniu wartości początkowej nakładów i przychodów na podstawie ich wartości w poszczególnych okresach analizy, które zwykle pokrywają się z odpowiednimi okresami sprawozdawczymi.

Posiadane pieniądze stanowią określoną wartość czasową (time value), co oznacza, że pewna kwota pieniędzy (np. 100.000 zł) jest obecnie warta więcej niż będzie warta w przyszłości (np. za rok czy za 5 miesięcy), lecz pieniądze te (100.000 zł) są mniej warte obecnie niż w przyszłości (np. przed rokiem). Z faktu tego wynikają następujące wnioski:

1) pieniądze mogą być racjonalnie i z zyskiem zainwestowane pomiędzy okresem obecnym a przyszłym i przyniosą zysk określony stopą procentową,

2) zarówno podmioty gospodarcze jak i jednostki indywidualne w sposób naturalny preferują pieniądze, które mogą być dostępne natychmiast, niż pieniądze, które będą dostępne w przyszłości (np. za 5 miesięcy),

3) we wszystkich gospodarkach świata istnieje zjawisko inflacji, różnica występuje w sile i wielkości inflacji,

4) istnieje zjawisko ryzyka (niepewności) pojawienia się w przyszłości nieprzewidzianych wydarzeń (zarówno gospodarczych np. zmiana stawek celnych, bankructwo firm kooperujących), jak również wydarzeń polityczno - ekonomicznych np. wojna).

²⁷ D. Tobolska, Analiza opłacalności lynkowej inwestycji podmiotów gospodarczych, część 1, Analiza ekonomiczna opłacalności inwestycji wg metod stosowanych w krajach wy soko rozwiniętych. Instytut Rozwoju Organizacji Gospodarczych “Inicjatywa”, Gdynia 1990, s. 45.

²⁸Ibidem.... op. cit., s. 48.

ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

ENTERPRISE DEVELOPMENT