Generator napisów na ekranie telewizora P R O J E K T Y Generator napisów na ekranie telewizora, część 1 AVT-877 W artykule przedstawiamy projekt urzÄ…dzenia, ktÛre zwiÍkszy moÅ‚liwoÅ›ci domowego studia wideo. Jest to generator napisÛw i semigrafiki na ekranie telewizora (OSD). DziÍki wykorzystaniu jako interfejsu uÅ‚ytkownika standardowej swÛj telewizor lub mag- klawiatury PC, koszt netowid. W wiÍkszoÅ›ci tych urzÄ…- wykonania generatora jest dzeÒ kaÅ‚dej zmianie ich paramet- niewielki, a komfort rÛw, np. kanaÅ‚u, gÅ‚oÅ›noÅ›ci, pro- obsÅ‚ugi wysoki. gramowaniu zegara itp. bÍdzie Proponujemy wiÍc po raz towarzyszyĘ pojawienie siÍ na kolejny wspÛlnÄ… wycieczkÍ SkrÛt OSD, tak jak i technika, ekranie dodatkowej informacji w intrygujÄ…cy Å›wiat techniki ktÛrÄ… okreÅ›la, znane sÄ… od lat (cyfry okreÅ›lajÄ…cej wybrany pro- wideo. i pewnie wiÍkszośĘCzytelnikÛwjuÅ‚ gram, symbolu regulacji düwiÍku, gdzieÅ› siÍ z nimi wczeÅ›niej zetknÍ- cyfr czasu). DziÍki krÛtkim infor- Å‚a. PoniÅ‚szy projekt jest propozycjÄ… macjom tekstowym i Å‚atwo zrozu- wykorzystania do wÅ‚asnych celÛw miaÅ‚ym rysunkom uÅ‚ytkownik specjalizowanego ukÅ‚adu scalonego sprzÍtu moÅ‚e posÅ‚ugiwaĘ siÍ nim PCA8515. Jest to wyprodukowany Å‚atwiej i proÅ›ciej bez koniecznoÅ›ci przez Philipsa ukÅ‚ad, wspierajÄ…cy wertowania instrukcji obsÅ‚ugi. realizacjÍ funkcji OSD, przeznaczo- UÅ‚atwienie Å‚ycia uÅ‚ytkownikowi ny do zastosowania w sprzÍcie po- jest gÅ‚ÛwnÄ… przesÅ‚ankÄ… stosowania wszechnego uÅ‚ytku, jak telewizory, OSD, a wynika ona z obserwacji magnetowidy, kamery oraz we naszych ludzkich zachowaÒ. Pod- wszelkiego typu ukÅ‚adach nadzoru- czas zmagaÒ z nowym sprzÍtem jÄ…cych i pomiarowych. siÍgniÍcie do instrukcji obsÅ‚ugi Na poczÄ…tku, dla tych Czytel- jest zazwyczaj ostatniÄ… czynnoÅ›ciÄ…, nikÛw, ktÛrzy jeszcze nie do ktÛrÄ… robi szczÍÅ›liwy, lecz nieco koÒca wiedzÄ… o czym mowa, roz- zagubiony uÅ‚ytkownik telewizora szyfrujmy skrÛt OSD czyli on- lub magnetowidu. Jest wielce po- screen display. Chodzi tu o tech- Å‚Ä…dane, by samo urzÄ…dzenie mog- nikÍ umoÅ‚liwiajÄ…cÄ… dodawanie do Å‚o podpowiedzieĘ, co w danej sygnaÅ‚u wizji wyÅ›wietlanego na chwili naleÅ‚y zrobiĘ i wÅ‚aÅ›nie ekranie telewizora bÄ…dü monitora system OSD doskonale siÍ do tego dodatkowej informacji tekstowej nadaje. TakÅ‚e w zastosowaniach oraz prostych piktogramÛw-sym- przemysÅ‚owych i profesjonalnych boli. O powszechnoÅ›ci OSD Å‚atwo wygodnie jest uzyskiwaĘ dodatko- moÅ‚na siÍ przekonaĘ wÅ‚Ä…czajÄ…c we informacje nie tracÄ…c z pola Elektronika Praktyczna 7/2000 10 Generator napisów na ekranie telewizora formacja o sumarycznej jasnoÅ›ci Å›wiatÅ‚a danego punktu obrazu. SygnaÅ‚ ten nosi nazwÍ sygnaÅ‚u luminancji. Na sygnaÅ‚ luminancji nakÅ‚ada- ny jest dodatkowy sygnaÅ‚ o mo- dulowanej fazie, niosÄ…cy informa- cje o kolorze danego punktu ek- ranu. SygnaÅ‚ ten to sygnaÅ‚ chro- minancji. Na skutek sumowania amplitud i faz obu sygnaÅ‚Ûw w specjalnych ukÅ‚adach nastÍpuje detekcja i wydzielenie trzech od- dzielnych sygnaÅ‚Ûw kolorÛw pod- stawowych. SygnaÅ‚y te wyÅ›wiet- lane sÄ… na ekranie kineskopu, a poprzez sumowanie ich jaskra- woÅ›ci nasze oko odtwarza wszys- tkie kolory. Jak z tego widaĘ, sygnaÅ‚ wizyj- Rys. 1. Schemat blokowy generatora napisów. ny jest sygnaÅ‚em zÅ‚oÅ‚onym i w od- widzenia pokazywanego na ekra- kineskopu. Jest to zasadniczy po- rÛÅ‚nieniu od sygnaÅ‚u fonii nie nie obrazu. wÛd, dla ktÛrego do elektrycznych moÅ‚na do niego dodaĘ nowych Zastosowanie ukÅ‚adu PCA8515 impulsÛw analogowego sygnaÅ‚u elementÛw obrazu (np. napisu) bardzo upraszcza wyÅ›wietlanie wizji dodane zostajÄ… specjalne im- poprzez proste zsumowanie. CaÅ‚- krÛtkich informacji i prostych pulsy, ktÛrych zadaniem jest jego kowity sygnaÅ‚ wizji musi byĘ symboli. PoniewaÅ‚ moÅ‚liwe jest czasowe uporzÄ…dkowanie. Dodat- najpierw zdekodowany w celu wy- pisanie tekstÛw w kolorach, ukÅ‚ad kowo sprawÍ komplikuje kolor. dzielenia sygnaÅ‚Ûw kolorÛw pod- nadaje siÍ do wykorzystania jako Komplikacja ta wiÄ…Å‚e siÍ gÅ‚Ûwnie stawowych R (red), G (green), generator napisÛw przydatny pod- ze sposobem, w jaki oko czÅ‚owieka B (blue). NastÍpnie zdekodowany czas montaÅ‚u amatorskich filmÛw postrzega otaczajÄ…cy Å›wiat. Jak wia- sygnaÅ‚ wizji i sygnaÅ‚ dodawanego wideo. O innych moÅ‚liwych za- domo, jesteÅ›my w stanie dostrzec napisu (takÅ‚e w formacie RGB) stosowaniach ukÅ‚adu napiszÍ tro- i rozrÛÅ‚niĘ tylko ograniczonÄ… pa- sumowane sÄ… w zwykÅ‚y sposÛb chÍ pÛüniej. letÍ kolorÛw od czerwieni do z zachowaniem jednak zgodnoÅ›ci fioletu. NiektÛre zwierzÍta sÄ… pod czasowej, co ustalane jest za Czy nie moÅ‚na proÅ›ciej? tym wzglÍdem lepiej wyposaÅ‚one pomocÄ… impulsÛw synchronizacji Na rys. 1 znajduje siÍ schemat i reagujÄ… na szerszy zakres promie- poczÄ…tku kaÅ‚dego obrazu i kaÅ‚dej blokowy generatora, Å›ciÅ›le wiÄ…Å‚Ä…cy niowania Å›wietlnego, choĘ takÅ‚e linii. NastÍpnie otrzymane w taki siÍ ze schematami elektrycznymi mnÛstwo gatunkÛw jest komplet- sposÛb sygnaÅ‚y sÄ… ponownie ko- z rys. 2 i 3. Jak widaĘ, ukÅ‚ad nie nie nieczuÅ‚ych na kolory otacza- dowane do postaci caÅ‚kowitego jest tak prosty, jak w przypadku jÄ…cego Å›wiata. SposÛb widzenia sygnaÅ‚u wizji. Generator napisÛw np. ukÅ‚adÛw obrÛbki düwiÍku. koloru przez czÅ‚owieka opiera siÍ dziaÅ‚a zgodnie z tÄ… zasadÄ… i sche- Wynika to oczywiÅ›cie z rÛÅ‚nic na dokonywanej przez jego oko mat blokowy na rys. 1 pokazuje pomiÍdzy sygnaÅ‚em akustycznym analizie trzech skÅ‚adowych docie- wzajemne powiÄ…zania pomiÍdzy i sygnaÅ‚em wizji. RÛÅ‚nice zaÅ› biorÄ… rajÄ…cego Å›wiatÅ‚a: czerwieni, koloru kolejnymi ukÅ‚adami realizujÄ…cymi siÍ ze sposobu, w jaki czÅ‚owiek Å‚ÛÅ‚tozielonego i niebieskiego. Pro- opisane przed chwilÄ… funkcje. odbiera sygnaÅ‚y düwiÍkowe i op- porcje, jakie wynikajÄ… z natÍÅ‚enia Detekcja sygnaÅ‚u wizji nastÍpuje tyczne oraz z ograniczeÒ, jakie Å›wiatÅ‚a odbieranego w tych trzech w ukÅ‚adzie TDA8362. Selektor im- narzuca wspÛÅ‚czesna technika. podstawowych barwach, sÄ… po- pulsÛw synchronizacji pionowej O tym, jak powstaje obraz na strzegane jako gama widzialnych i poziomej LM1881 synchronizuje ekranie telewizora wiedzÄ… zapew- kolorÛw. Kolorowy obraz na ekra- pracÍ ukÅ‚adu PCA8515 wytwarza- ne wszyscy Czytelnicy EP i nie nie telewizora takÅ‚e powstaje na jÄ…cego dodawany do wizji napis zamierzam powielaĘ dobrze zna- skutek sumowania natÍÅ‚enia Å›wiat- oraz kodera PAL, czyli ukÅ‚adu nych informacji. PrzypomnÍ tylko, Å‚a trzech barw skÅ‚adowych w kaÅ‚- AD722 lub AD724. PoÅ›rednikiem Å‚e ruchomy obraz skÅ‚ada siÍ z se- dym punkcie kineskopu. Jednak pomiÍdzy urzÄ…dzeniem a uÅ‚ytkow- rii nieruchomych widokÛw, ktÛre rÛwnoczesne przesÅ‚anie trzech syg- nikiem jest procesor AT89C4051. w dodatku kreÅ›lone sÄ… linia po naÅ‚Ûw o trzech kolorach do odbior- linii od gÛrnej krawÍdzi kineskopu nika telewizyjnego byÅ‚oby trud- Dekoder caÅ‚kowitego do dolnej. Z takim sposobem wy- nym technicznie zadaniem. Dlate- sygnaÅ‚u wizji Å›wietlania obrazu wiÄ…Å‚e siÍ ko- go teÅ‚ informacja o intensywnoÅ›ci Jako dekoder podstawowego niecznośĘ jego czasowej synchro- trzech podstawowych kolorÛw jest sygnaÅ‚u wizji, a takÅ‚e sumator nizacji, aby te same punkty ko- w pewien szczegÛlny sposÛb kodo- sygnaÅ‚Ûw RGB wizji z sygnaÅ‚em lejnych obrazkÛw wyÅ›wietlane zo- wana. Zmiany amplitudy sygnaÅ‚u RGB dodawanego napisu, pracuje staÅ‚y w tych samych miejscach wizyjnego traktowane sÄ… jako in- ukÅ‚ad TDA8362. Elektronika Praktyczna 7/2000 11 Generator napisów na ekranie telewizora Czemu przy konstruowaniu ge- ziomem napiÍcia staÅ‚ego. Taki - matryca znaku 12 x 18 z moÅ‚- neratora napisÛw wybÛr padÅ‚ na sposÛb regulacji bardzo uÅ‚atwia liwoÅ›ciÄ… tworzenia znakÛw zÅ‚o- tak rozbudowany ukÅ‚ad, a nie po- eliminacjÍ zakÅ‚ÛceÒ wywoÅ‚anych Å‚onych (sÄ…siednie znaki mogÄ… sÅ‚uÅ‚ono siÍ np. powszechnie zna- dÅ‚ugimi przewodami Å‚Ä…czÄ…cymi siÍ ze sobÄ… Å‚Ä…czyĘ tworzÄ…c sym- nymi dekoderami PAL? Powodem ukÅ‚ad z potencjometrami. Wymie- bol zÅ‚oÅ‚ony zarÛwno w pozio- jest zintegrowanie w ukÅ‚adzie nione wczeÅ›niej parametry moÅ‚na mie, jak i w pionie), TDA8362 kilku potrzebnych fun- regulowaĘ od minimum do mak- - 4 moÅ‚liwe wielkoÅ›ci znakÛw kcji, ktÛre wymagaÅ‚yby zastosowa- simum zmieniajÄ…c poziom napiÍ- i odstÍpÛw pomiÍdzy liniami nia odrÍbnych ukÅ‚adÛw scalo- cia staÅ‚ego pojawiajÄ…cego siÍ na tekstu (znaki w jednej linii mu- nych. Np. powszechnie kiedyÅ› suwakach potencjometrÛw w za- szÄ… mieĘ takÄ… samÄ… wielkośĘ), stosowany ukÅ‚ad dekodera PAL kresie od 0,5V do 4,5V. - moÅ‚liwośĘ wyÅ›wietlenia znaku TDA4510 dostarczaÅ‚ na wyjÅ›ciu Wyprowadzenia 21..24 ukÅ‚adu i tÅ‚a w 16 kolorach (w jednej linii jedynie sygnaÅ‚y rÛÅ‚nicowe koloru, U1 zwiÄ…zane sÄ… z funkcjÄ… doÅ‚Ä…cza- znaki mogÄ… mieĘ rÛÅ‚ne kolory), wiÍc dodatkowo trzeba by byÅ‚o nia dodatkowego sygnaÅ‚u wizji (w - moÅ‚liwośĘ wyboru 4 trybÛw wy- zastosowaĘ ukÅ‚ad matrycy wytwa- naszym przypadku bÍdzie to syg- Å›wietlania znakÛw: bez tÅ‚a, z ko- rzajÄ…cy rozdzielone sygnaÅ‚y RGB naÅ‚ napisu lub piktogramu). Syg- lorowym cieniem, na kolorowym oraz ukÅ‚ad sumujÄ…cy sygnaÅ‚ wizji naÅ‚y RGB tej dodatkowej wizji tle, na kolorowej pÅ‚aszczyünie, i sygnaÅ‚ napisu. W zintegrowanym podawane sÄ… poprzez kondensato- - moÅ‚liwośĘ wyrÛÅ‚nienia pojedyn- procesorze wizji wszystkie te fun- ry sprzÍgajÄ…ce na wejÅ›cia 22, 23 czego znaku poprzez efekt mi- kcje sÄ… ìzamkniÍteî w jednej obu- i 24 ukÅ‚adu. Sposobem doÅ‚Ä…czania gotania, dowie. W dodatku zamiast duÅ‚ej, dodatkowej wizji steruje sygnaÅ‚ - moÅ‚liwośĘ regulacji pozycji wy- zajmujÄ…cej wiele miejsca, linii RGBIN doÅ‚Ä…czany do wyprowadze- Å›wietlanego tekstu jako caÅ‚oÅ›ci opÛüniajÄ…cej ukÅ‚ad wspÛÅ‚pracuje nia U1-21. SygnaÅ‚ ten moÅ‚e mieĘ w stosunku do obrazu, na ktÛry z cyfrowÄ… liniÄ… opÛüniajÄ…cÄ… trzy aktywne poziomy. JeÅ‚eli po- jest nakÅ‚adany, TDA4661, ktÛra jest wykonana ziom sygnaÅ‚u bÍdzie niÅ‚szy od - moÅ‚liwośĘ sterowania przez in- jako 16-nÛÅ‚kowy ukÅ‚ad scalony. 0,9V, to na wyjÅ›cia U1-18, 19, 20 terfejs I2C lub szybki interfejs 3- W ukÅ‚adzie TDA8362 wyko- (BOUT, GOUT', ROUT) bÍdzie po- przewodowy, rzystane zostaÅ‚y te jego obwody, dawany sygnaÅ‚ wizji gÅ‚Ûwnej. - moÅ‚liwośĘ niezaleÅ‚nego sterowa- ktÛre wiÄ…Å‚Ä… siÍ z dekodowaniem W przypadku gdy poziom sygnaÅ‚u nia wyprowadzeniami trzech jed- caÅ‚kowitego sygnaÅ‚u wizji na skÅ‚a- na wejÅ›ciu sterujÄ…cym RGBIN bÍ- nobitowych portÛw wyjÅ›ciowych, dowe RGB, doÅ‚Ä…czania sygnaÅ‚u dzie siÍ zawieraÅ‚ w przedziale - zasilanie pojedynczym napiÍ- dodatkowej wizji (w tym przypad- 0,9V..4V, to na wyjÅ›ciach U1-18, ciem +5V. ku napisu), wzmacniacze wyjÅ›cio- 19, 20 pojawi siÍ sygnaÅ‚ wizji W omawianym ukÅ‚adzie gene- we sygnaÅ‚Ûw RGB, regulacji jas- dodatkowej. JeÅ‚eli poziom sygnaÅ‚u ratora napisÛw sterowanie noÅ›ci, kontrastu i nasycenia, a tak- RGBIN przekroczy 4V, to wyjÅ›cia PCA8515 nastÍpuje poprzez inter- Å‚e czÍÅ›ciowo obwody zwiÄ…zane U1-18, 19, 20 (BOUT, GOUT, fejs I2C. Uaktywnienie tego forma- z impulsami odchylaÒ, poniewaÅ‚ ROUT) w ogÛle zostanÄ… odÅ‚Ä…czone. tu transmisji nastÍpuje po poÅ‚Ä…- biorÄ… one udziaÅ‚ w formowaniu Amplituda sygnaÅ‚Ûw RGB na tych czeniu wyprowadzenia /HIO-I2C impulsu sandcastle niezbÍdnego wyjÅ›ciach przy maksymalnym wy- z plusem napiÍcia zasilania. For- dla prawidÅ‚owej pracy cyfrowej sterowaniu moÅ‚e osiÄ…gnąĘ 4Vpp. mat transmisji jest nastÍpujÄ…cy: linii opÛüniajÄ…cej. PozostaÅ‚y nie Dodatkowo z ukÅ‚adem U1 1. Na liniach SDA i SCL usta- wykorzystane i nie podÅ‚Ä…czone wspÛÅ‚pracuje ukÅ‚ad multiwibratora wiana jest sekwencja START, taka obwody ukÅ‚adu zwiÄ…zane z sygna- monostabilnego U2. UkÅ‚ad ten jak w przypadku kaÅ‚dej transmisji Å‚em wysokiej czÍstotliwoÅ›ci, od- symuluje zewnÍtrzny impuls po- magistralÄ… I2C. powiadajÄ…ce za wspÛÅ‚pracÍ z gÅ‚o- wrotu odchylania poziomego i jest 2. WysyÅ‚any jest adres ukÅ‚adu wicÄ… telewizyjnÄ…. potrzebny do stworzenia prawid- z najstarszym bitem jako pierw- UkÅ‚ad TDA8362 zaprojektowa- Å‚owego impulsu sandcastle. szym 1011 101Xb. PoniewaÅ‚ dane ny zostaÅ‚ z myÅ›lÄ… o pracy w wie- w zasadzie mogÄ… byĘ tylko zapi- lostandardowych odbiornikach te- Generator sygnaÅ‚u sywane do ukÅ‚adu, bit Xb zawsze lewizyjnych. MoÅ‚e dekodowaĘ napisÛw bÍdzie wyzerowany. sygnaÅ‚ telewizyjny nie tylko Zasadniczym elementem ukÅ‚a- 3. Po prawidÅ‚owym odczycie w systemie PAL, ale takÅ‚e NTSC, du jest oczywiÅ›cie sterowany przez adresu ukÅ‚ad odpowiada potwier- a nawet francuski SECAM. Jednak uÅ‚ytkownika ukÅ‚ad generatora na- dzeniem ACK. w projekcie te opcje nie zostaÅ‚y pisÛw, ktÛre chcemy dodaĘ do 4. WysyÅ‚ana jest dowolna licz- wykorzystane i jak moÅ‚na siÍ podstawowego sygnaÅ‚u wizji. Wy- ba bajtÛw danych. Po odbiorze przekonaĘ patrzÄ…c na rys. 3 wy- twarzaniem sygnaÅ‚u napisÛw za- kaÅ‚dego bajtu ukÅ‚ad odpowiada prowadzenie do doÅ‚Ä…czenia dru- jmuje siÍ PCA8515. Podstawowe sygnaÅ‚em ACK. giego kwarcu (U1-34) jest poÅ‚Ä…czo- parametry ukÅ‚adu sÄ… nastÍpujÄ…ce: 5. ZakoÒczenie transmisji po- ne z zasilaniem poprzez rezystor - moÅ‚liwośĘ wyÅ›wietlenia 252 lega na wystawieniu na liniach R13. UkÅ‚ad umoÅ‚liwia regulacjÍ znakÛw z wewnÍtrznej pamiÍci SDA i SCL sekwencji STOP po jaskrawoÅ›ci, nasycenia i kontrastu ROM, ostatnim sygnale ACK. obrazu (a takÅ‚e w torze przed- - wewnÍtrzna pamiÍĘ RAM po- Sterowanie ukÅ‚adem sprowadza wzmacniacza gÅ‚oÅ›noÅ›ci) za pomo- zwalajÄ…ca wyÅ›wietliĘ jednorazo- siÍ do wysyÅ‚ania rozkazÛw, ktÛrych cÄ… regulatorÛw sterowanych po- wo na ekranie do 256 znakÛw, jest 16. Z poczÄ…tku moÅ‚e byĘ z tym Elektronika Praktyczna 7/2000 12 Generator napisów na ekranie telewizora Rys. 2. Schemat elektryczny analogowej części generatora. Elektronika Praktyczna 7/2000 13 Generator napisów na ekranie telewizora trochÍ kÅ‚opotu, poniewaÅ‚ sterowa- nim znakÛw. OkreÅ›lanie koloru to W przypadku Carriage Return nie ukÅ‚adu poddane jest pewnym wÅ‚Ä…czenie bÄ…dü wyÅ‚Ä…czenie po- Code ustawienie bitÛw T4..0 wy- ograniczeniom. UkÅ‚ad nie daje moÅ‚- szczegÛlnych skÅ‚adowych RGB. Bit sÅ‚anego wczeÅ›niej rozkazu 2h liwoÅ›ci odczytu wpisanych para- T4 odpowiada skÅ‚adowej B, T3 wpÅ‚ynie na wielkośĘ wyÅ›wietla- metrÛw, wiÍc program sterujÄ…cy odpowiada skÅ‚adowej G, a T2 od- nych znakÛw i odstÍp pomiÍdzy musi zawsze wiedzieĘ, jakie roz- powiada skÅ‚adowej R. Bit T1 od- wierszami. WielkośĘ znaku wiÄ…Å‚e kazy wysÅ‚aÅ‚ i w jakim stanie ukÅ‚ad powiada za stan wyjÅ›cia podwy- siÍ z wielkoÅ›ciÄ… punktÛw, z ktÛ- siÍ znajduje. Na przykÅ‚ad zmiana Å‚szonej jasnoÅ›ci I(VOW3), dziÍki rych kaÅ‚dy znak jest zbudowany. koloru tÅ‚a znaku zawsze wiÄ…Å‚e siÍ czemu zamiast 8 kombinacji ko- Parametrem tym sterujÄ… bity T4 z wysÅ‚aniem kodu spacji, program lorÛw moÅ‚na byÅ‚o uzyskaĘ 16. i T3 w sposÛb nastÍpujÄ…cy: sterujÄ…cy musi wiedzieĘ, Å‚e ozna- Dodatkowo bit T0=1 okreÅ›la, Å‚e bit bit wielkośĘ punktu cza to rozpoczÍcie nowego wyrazu wszystkie wysÅ‚ane po tym rozkazie T4 T3 w poziomie i pionie oraz Å‚e wszystkie kolejne znaki, aÅ‚ znaki bÍdÄ… migotaĘ lub nie T0=0. 0 0 1H/1V do momentu nastÍpnej zmiany, 0 1 2H/2V bÍdÄ… wyÅ›wietlane w ostatnio usta- 3h BS1=0 BS0=0 1 0 3H/3V wionym kolorze tÅ‚a. Podobnie jest 0010 A7,A6,A5,A4 1 1 4H/4V z kilku innymi parametrami. Display Character Adress High Bity T2, T1 odpowiedzialne sÄ… Wszystkie niuanse zwiÄ…zane 4h BS1=0 BS0=0 za okreÅ›lenie liczby pustych linii z funkcjonowaniem i sterowaniem 0011 A3,A2,A1,A0 miÍdzy kolejnymi wierszami na ukÅ‚adu najlepiej wyjaÅ›niĘ omawiajÄ…c Display Character Adress Low ekranie strukturÍ jego rozkazÛw. W kolejnoÅ›- Te dwa rozkazy w zasadzie bit bit odstÍp ci bÍdzie podawany jego numer powinny byĘ uÅ‚ywane Å‚Ä…cznie. T2 T1 w liniach w notacji heksadecymalnej, stan bi- OkreÅ›lajÄ… one bowiem pozycjÍ 0 0 0 linii tÛw BS1 i BS0, angielska nazwa w pamiÍci RAM, od ktÛrej bÍdÄ… 0 1 4 linie z dokumentacji technicznej i znacze- wpisywane kolejne znaki. Za po- 1 0 8 linii nie poszczegÛlnych bitÛw rozkazu. mocÄ… tych rozkazÛw moÅ‚na wiÍc 1 1 12 linii w juÅ‚ wyÅ›wietlonym tekÅ›cie okreÅ›- Ostatnim parametrem sterowa- 0h BS1=x BS0=x liĘ miejsce, od ktÛrego bÍdÄ… wpi- nym przez bit T0 jest sposÛb 011110 BS1,BS0 sywane nowe znaki. traktowania tekstu zapisanego Command Bank selection w pamiÍci RAM ukÅ‚adu na pozy- Rozkaz powoduje ustawienie 5h BS1=1 BS0=0 cjach pamiÍci za kodem rozkazu. wewnÍtrznych bitÛw sterujÄ…cych 1 C6,C5,C4,C3,C2,C1,C0 Ustawienie bitu na wartośĘ 1 spo- BS1 i BS2, ktÛrych stan jest nie- Character font selection-Bank2 woduje, Å‚e wpisany na kolejnych zbÍdny do identyfikacji przesyÅ‚ane- Rozkaz powoduje przesÅ‚anie do pozycjach tekst bÍdzie ignorowa- go nastÍpnie rozkazu. W przypadku pamiÍci RAM kodu znaku okreÅ›- ny i nie zostanie wyÅ›wietlony. rozkazu 0h, ktÛry wÅ‚aÅ›nie ustawia lonego stanem bitÛw C6-0. Tak Jest to sposÛb na zamkniÍcie te bity, ich wczeÅ›niejsze ustawienie wiÍc rozkaz ten dziaÅ‚a podobnie wpisywanego tekstu bez koniecz- nie ma Å‚adnego znaczenia. jak rozkaz 1h, tyle tylko, Å‚e noÅ›ci kasowania pozostaÅ‚ej czÍÅ›ci wyÅ›wietlane sÄ… znaki z Banku 2. pamiÍci RAM. Wyzerowanie bitu 1h BS1=0 BS0=0 W uÅ‚ytym egzemplarzu ukÅ‚adu sprawi, Å‚e caÅ‚a zawartośĘ pamiÍci 1 C6,C5,C4,C3,C2,C1,C0 PCA8515 byÅ‚y to rÛÅ‚ne ikony RAM bÍdzie wyÅ›wietlana. Character font selection-Bank 1 wiÄ…Å‚Ä…ce siÍ z multimediami, sym- Po uÅ‚yciu rozkazu Carriage Rozkaz powoduje przesÅ‚anie do bole informacyjne i ostrzegawcze. Return Code nowe znaki bÍdÄ… pamiÍci RAM kodu znaku okreÅ›- NiektÛre wykorzystujÄ… opcjÍ Å‚Ä…cze- zawsze wpisywane od poczÄ…tku lonego stanem bitÛw C6-0. W tym nia dwÛch znakÛw dla utworzenia nowej linii z nowymi parametra- momencie, jeÅ‚eli aktywny jest rysunku jednej wiÍkszej ikony. mi rozmiaru. sygnaÅ‚ FB sterujÄ…cy wstawianiem Rozkaz 5h, w poÅ‚Ä…czeniu Rozkaz Space Code sÅ‚uÅ‚y do znaku do wizji podstawowej, znak z wczeÅ›niej uÅ‚ytym rozkazem 2h, ustawienia koloru tÅ‚a lub cienia bÍdzie widoczny na ekranie. Kod umoÅ‚liwia takÅ‚e zmianÍ istotnych litery. Znaczenie poszczegÛlnych bi- znaku przesÅ‚any zostanie z Banku parametrÛw wyÅ›wietlanych znakÛw. tÛwT4..1jestidentycznejak w przy- 1. W egzemplarzu ukÅ‚adu, ktÛry Ma to miejsce wtedy, gdy bity padku wybierania nowego koloru wykorzystano do budowy modelu rozkazu 5h przyjmÄ… wartośĘ jedne- litery. Bit T4 odpowiada skÅ‚adowej generatora, a oznaczonym symbo- go z dwÛch specjalnych kodÛw B, T3 odpowiada skÅ‚adowej G, a T2 lem PCA8515P/005 Bank 1 zawie- Carriage Return Code lub Space odpowiada skÅ‚adowej R. Bit T1 ra znaki alfabetu Å‚aciÒskiego, cyf- Code (kodu zmiany wiersza i kodu odpowiada za stan wyjÅ›cia podwy- ry, niektÛre znaki przestankowe, spacji). Odpowiednio wartośĘ tych Å‚szonej jasnoÅ›ci I(VOW3). Jedyna znaki alfabetÛw narodowych (nie- kodÛw wyraÅ‚ona w zapisie heksa- rÛÅ‚nica polega na tym, Å‚e bit T0 stety brak tam znakÛw polskich). decymalnym wynosi FEh i FFh. okreÅ›la, czy w czasie wyÅ›wietlania Jedyna trudnośĘ wiÄ…Å‚Ä…ca siÍ z uÅ‚y- litery ma byĘ aktywne wyprowadze- 2h BS1=x BS0=0 ciem tych rozkazÛw polega na nie ACM, czy teÅ‚ nie. W intencji 000 T4,T3,T2,T1,T0 zapamiÍtaniu, Å‚e parametry rozka- konstruktorÛw ukÅ‚adu PCA8515 wy- Character atributes zÛw ustawiane rozkazem 2h naleÅ‚y prowadzenie to ma sÅ‚uÅ‚yĘ do okreÅ›- Tym rozkazem jest ustawiany wysÅ‚aĘ przed kodami Carriage Re- lania statusu generowanego tekstu. kolor wszystkich przesÅ‚anych po turn Code lub Space Code. NajproÅ›ciej posÅ‚uÅ‚yĘ siÍ przykÅ‚adem Elektronika Praktyczna 7/2000 14 Generator napisów na ekranie telewizora Rys. 3. Schemat elektryczny sterownika OSD generatora. Elektronika Praktyczna 7/2000 15 Generator napisów na ekranie telewizora np. kamery. Po naciÅ›niÍciu przycis- synchronizacji pionowej i pozio- jego funkcje opisane przy okazji ku i rozpoczÍciu rejestracji w wiz- mej sterujÄ…cych pracÄ… ukÅ‚adu. Wy- omawiania rozkazu Space Code. jerze kamery najczÍÅ›ciej pojawia siÍ zerowanie bitÛw oznacza, Å‚e po- informujÄ…cy o tym fakcie symbol ziomem aktywnym impulsÛw jest Bh BS1=0 BS0=1 albo napis REC. Z oczywistych poziom niski, zaÅ› wpisanie war- 1001 V5,V4,V3,V2 wzglÍdÛw napis ten nie powinien toÅ›ci 1 oznacza stan przeciwny. Vertical start position High byĘ jednak dodawany do zapisywa- Bity S1 i S0 okreÅ›lajÄ… podsta- Ch BS1=0 BS0=1 nego obrazu i stan wyprowadzenia wowy tryb wyÅ›wietlania znakÛw. 1010 V1,V0,H5,H4 ACM moÅ‚e informowaĘ o tym fak- MoÅ‚liwe sÄ… nastÍpujÄ…ce kombina- Vertical and Horizontal cie ukÅ‚ady kamery odpowiedzialne cje: start position za wstawianie napisÛw. S1 S0 Dh BS1=0 BS0=1 Rozkaz Space Code powoduje 0 0 znaki w trybie OSD wy- 1011 H3,H2,H1,H0 dodanie do tekstu dodatkowej Å›wietlane sÄ… bez cienia Horizontal start position Low spacji. ani tÅ‚a WartoÅ›ci zapisane w znaczÄ…- 0 1 znaki wyÅ›wietlane sÄ… cych bitach tych rozkazÛw okreÅ›- 6h BS1=0 BS0=1 z cieniem, ktÛrego kolor lajÄ… przesuniÍcie poziomej i pio- 00 D5,D4,D3,D2,D1,D0 ustawia siÍ za pomocÄ… nowej pozycji pierwszego znaku OSD PLL oscillator divisor rozkazu Space Code pierwszej linii wyprowadzanego Rejestr 6h jest podzielnikiem 1 0 znaki wyÅ›wietlane sÄ… napisu wzglÍdem gÛrnego lewego pÍtli fazowej wewnÍtrznego gene- z tÅ‚em, ktÛrego kolor usta- rogu obrazu. Zmiana wartoÅ›ci tych ratora ukÅ‚adu OSD, wytwarzajÄ…ce- wia siÍ za pomocÄ… rozka- rejestrÛw pozwala precyzyjnie go wewnÍtrzne sygnaÅ‚y taktujÄ…ce. zu Space Code ustaliĘ na ekranie poÅ‚oÅ‚enie ge- WartośĘ tego rejestru jest wypad- 1 1 znaki wyÅ›wietlane sÄ… na nerowanego napisu. PrzesuniÍcie kowÄ… czÍstotliwoÅ›ci zastosowane- jednolitej pÅ‚aszczyünie w pÅ‚aszczyünie poziomej i piono- go kwarcu, standardÛw czasowych caÅ‚kowicie przysÅ‚aniajÄ…cej wej okreÅ›lane jest wartoÅ›ciÄ… zna- systemu telewizyjnego i maksy- podstawowÄ… wizjÍ. Kolor czÄ…cych bitÛw rozkazÛw Bh, Ch malnej liczby znakÛw, ktÛre mogÄ… pÅ‚aszczyzny ustawia siÍ i Dh. Najbardziej znaczÄ…ce bity zostaĘ wypisane w jednej linii. za pomocÄ… rozkazu Fh. przesuniÍcia w pÅ‚aszczyünie po- WartośĘ parametru musi zawieraĘ ziomej zawiera rejestr Bh, a po- siÍ w przedziale od 16 do 40 9h BS1=0 BS0=1 zostaÅ‚e zapisane sÄ… w rejestrze Ch. i praktycznie najlepiej dobraĘ go 10110 BF1,BF0,BR1,BR0 Bity H5 i H4 tego rejestru sÄ… eksperymentalnie. W modelu genera- Blinking parametrs z kolei najbardziej znaczÄ…cymi bi- tora napisÛw wartośĘ ta wynosi 24. Za pomocÄ… tego rozkazu moÅ‚na tami przesuniÍcia pionowego, ktÛ- zmieniĘ parametry migotania wy- rego mniej znaczÄ…ce bity zawiera 7h BS1=0 BS0=1 rÛÅ‚nionych w ten sposÛb znakÛw. rejestr Dh. WartośĘ zapisana bi- 0100 M1,M0,Bp,EN Bity BF1 i BF0 okreÅ›lajÄ… czÍstot- tami H5..0 nie moÅ‚e byĘ mniejsza Scan mode liwośĘ migotania poprzez wspÛÅ‚- niÅ‚ 4. Za pomocÄ… bitÛw tego rozkazu czynnik, przez jaki jest dzielona ustawiane sÄ… nastÍpujÄ…ce sprzÍto- czÍstotliwośĘ synchronizacji pozio- Eh BS1=0 BS0=1 we opcje pracy ukÅ‚adu OSD: mej (w naszym przypadku 50Hz) 11x P04 x x P01,P00 bit bit BF1 BF0 Write to ports P00, P01, P04 M1 M0 0 0 Fvsync/16 Za pomocÄ… tego rozkazu moÅ‚na 0 0 standard NTSC 0 1 Fvsync/32 ustawiĘ stan wyjśĘ portÛw P00, 525 linii/60Hz lub PAL 1 0 Fvsync/64 P01 i P04. 625 linii/50Hz 1 1 Fvsync/128 1 1 PAL 1250 linii/100Hz Bity BR1 i BR0 okreÅ›lajÄ… sto- Fh BS1=0 BS0=1 PozostaÅ‚e kombinacje tych sunek czasu, kiedy znak jest 0100 R,G,B,I dwÛch bitÛw sÄ… zarezerwowane. widoczny, do czasu, kiedy jest Background colour in Frame Bit Bp ustawia aktywnÄ… pola- niewidoczny w trybie migotania mode ryzacjÍ wyjśĘ FB, ACM, R, G, B, BR1 BR0 Rozkaz zmienia kolor pÅ‚asz- I: Bp=0 aktywna polaryzacja ujem- 0 0 3:1 czyzny w przypadku wybrania ta- na, Bp=1 aktywna polaryzacja 0 1 1:1 kiego trybu wyÅ›wietlania znakÛw dodatnia. 1 0 1:3 za pomocÄ… rozkazu 8h. SposÛb EN=1 wÅ‚Ä…cza zegar OSD umoÅ‚- 1 1 wartośĘ zarezerwowana wyboru koloru jest identyczny jak liwiajÄ…c pracÍ ukÅ‚adu, EN=0 wyÅ‚Ä…- w przypadku ustawiania koloru cza ukÅ‚ad, zmniejszajÄ…c tym samym Ah BS1=0 BS0=1 znaku bÄ…dü cienia znaku. pobÛr prÄ…du i ograniczajÄ…c zakÅ‚Ûce- 01110 Ap 00 Ryszard Szymaniak, AVT nia generowane przez jego zegar. I/O port selection ryszard.szymaniak@ep.com.pl Bit Ap rozkazu Ah definiuje 8h BS1=0 BS0=1 funkcjÍ wyprowadzenia P04/ACM. Wzory pÅ‚ytek drukowanych w for- 0101 Hp,Vp,S1,S0 Wyzerowanie bitu pozwala stero- macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie Polarity and Display mode waĘ wyprowadzeniem jak zwyk- pod adresem: http://www.ep.com.pl/ Bity Hp i Vp ustawiajÄ… pola- Å‚ym jednobitowym portem wyj- pcb.html oraz na pÅ‚ycie CD-EP07/ ryzacjÍ zewnÍtrznych impulsÛw Å›cia. Ustawienie bitu Ap wÅ‚Ä…cza 2000B w katalogu PCB. Elektronika Praktyczna 7/2000 16