Psychologia Emocji i motywacji
VIII. Metody badania motywacji
Dr hab. Aleksandra Tokarz, prof. UJ
Instytut Psychologii UJ
rok akad. 2011/2012
Kryteria dobrej teorii motywacji wg
Weinera [1991]
" Teoria motywacji musi być oparta na innej
koncepcji niż homeostaza
" Teoria motywacji musi obejmować więcej
niż zasadę hedonizmu
" Teoria motywacji musi obejmować szeroki
zakres procesów poznawczych
Kryteria dobrej teorii motywacji
" Teoria motywacji powinna dotyczyć
świadomego doświadczenia
" Teoria motywacji musi obejmować self
" Teoria motywacji nie może być ani zbyt ogólna
ani zbyt precyzyjna
Kryteria dobrej teorii motywacji
" Teoria motywacji musi być oparta na
powtarzalnych badaniach empirycznych
" Teoria motywacji musi obejmować
sekwencyjne związki przyczynowe
" Teoria motywacji musi wyjaśniać zachowania
racjonalne i irracjonalne przy pomocy tych
samych pojęć
Moc heurystyczna
" Teoria stawia nowe i istotne problemy lub /i
proponuje nowe rozwiązania starych
problemów
" Teoria pozwala na wytwarzanie hipotez
możliwych do weryfikacji empirycznej
" Teoria ma właściwości integrujące i
syntetyzujące dotychczasową wiedzę
Moc heurystyczna
" Teoria posiada własną siatkę pojęciowa, jest
spójna i niesprzeczna
" Teoria wzbudza zainteresowanie, ma wielu
zwolenników, kontynuatorów, ale też krytyków
wytwarzających konkurencyjne (czasem
lepsze) propozycje teoretyczne
Metody badania procesu
motywacyjnego
1. Analiza sposobu działania
2. Dyspozycje motywacyjne
3. Skale oparte na wypowiedziach
projekcyjnych
4. Metoda Analizy Projektów Osobistych
5. Specyficzne kwestionariusze: KCEL Z.
Zaleskiego
6. Przykłady specyficznych procedur:
Metody badania motywacji
1. Analiza sposobu działania
" Inicjatywa
" Innowacyjność
" Gromadzenie kompetencji i wiedzy
" Poświęcanie większej ilości czasu na pracę
" Sposób rozwiązywania konfliktów
motywacyjnych
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
2. Dyspozycje motywacyjne
" Ukierunkowanie dążeń ku specyficznym celom
" Ogólne charakterystyki działania (zmienne
osobowościowe i temperamentalne:
wytrwałość, aktywność, siła i ruchliwość układu
nerwowego, sumienność)
Ukierunkowanie dążeń ku specyficznym celom
KDMO Marii Widerszal-Bazyl
Poniżej znajduje się 20 zdań, a każde z nich można zakończyć na kilka sposobów.
Twoim zadaniem jest wybrać spośród podanych odpowiedzi taką, która najlepiej
opisuje Ciebie i Twoje zachowania w różnych sytuacjach.
Najbardziej interesują mnie te problemy, co do których istnieje opinia, że
istnieje duże prawdopodobieństwo znalezienia optymalnego rozwiązania
szanse znalezienia optymalnego rozwiązania są dość ograniczone
istnieje minimalne prawdopodobieństwo znalezienia optymalnego rozwiązania.
Gdy chcę osiągnąć jakiś cel, który uważam za łatwy do osiągnięcia, ale w trakcie
dążenia do niego odnoszę niepowodzenia
moje zaangażowanie w osiąganie celu wzrasta
moje zaangażowanie w osiąganie celu maleje
moje zaangażowanie utrzymuje się na tym samym poziomie.
Ukierunkowanie dążeń ku specyficznym celom
KDMO Marii Widerszal-Bazyl
SKALE:
Perspektywa czasowa
Odraczanie gratyfikacji
Wytrwałość
Efekt Zeigarnik
Dążenie do uznania
Spostrzeganie czasu
Konformizm
Samozaufanie
I.H. Frieze
Power motivation Scale
Przy każdym stwierdzeniu proszę zakreślić właściwą odpowiedz
Gdybym miał okazję, byłbym dobrym liderem.
NIE ZGADZAM SI
RACZEJ SI NIE ZGADZAM
NIE MAM ZDANIA
RACZEJ SI ZGADZAM
ZGADZAM SI
Planowanie i organizowanie tego, co powinni robić inni ludzie sprawia mi
przyjemność.
Skala jak wyżej
Nie lubię być w centrum uwagi podczas dużych zgromadzeń.
Skala jak wyżej
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
3. Skale oparte na wypowiedziach
projekcyjnych
" Metoda opracowana przez McClellanda i
współpracowników (1958 1990)
" Oparta na TAT Murrey a
" TU: przykład badania motywu osiągnięć!
Co to jest projekcja
Terminem projekcja posłużył się po raz pierwszy Z. Freud (1896) pisząc, że jest ona
procesem polegającym na emitowaniu podniecenia na zewnątrz przez
przypisywanie własnych popędów, pragnień i uczuć innym ludziom i światu. (za:
J. Rembowski, 1975, s. 18)
Pojęcie metody projekcyjnej natomiast wprowadził w 1939 roku L. Frank,
rozumiejąc przez nią
zespół celowo skonstruowanych bodzców, których zastosowanie ma na celu
uzyskanie wglądu w osobistą, prywatną i idiosynkretyczną opinię badanego. (op.
cit.s. 35)
Metoda projekcyjna jest bogatym zródłem informacji o osobowości badanej
jednostki, o motywach jej postępowania, potrzebach, pragnieniach, uczuciach i
sposobach widzenia świata.
Obrazek z zestawu w oryginalnej wersji Thematic
Apperception Test Murraya
Metody badania motywacji [skale
projekcyjne]
" Osobom badanym prezentuje się kilka obrazków
(4), prosi się o odpowiedz:
" 1. Co się na obrazku dzieje? Kim są Ci ludzie?
" 2. Co doprowadziło do tej sytuacji? Co się działo
przedtem? ,
" 3. Kto o czym tu myśli? Kto tu czego pragnie?,
" 4. Co potem nastąpi? Co kto uczyni?
Metody badania motywacji [skale
projekcyjne]
" Odpowiedzi są analizowane z uwagi na trzy grupy kryteriów:
1. Współzawodniczenie z kryterium doskonałości:
jedna z postaci opowiadania podejmuje współzawodnictwo, przy czym chęć
wygranej lub chęć wykonania czegoś lepiej lub równie dobrze jak inni, jest
wyrażona wprost;
jedna z postaci podejmuje współzawodnictwo, ale nie wyraża tego wprost;
współzawodniczenie ze standardem oznacza stawianie sobie samemu
wymogów dobrego wykonania
Metody badania motywacji [skale
projekcyjne]
2. Jako wskazniki motywu osiągnięć traktowane są
wyjątkowe osiągnięcia .
3. Ważnym kryterium jest zaangażowanie w cele
długodystansowe
Gdy te 3 kryteria są spełnione, wypowiedz jest
diagnostyczna i jest analizowana z uwagi na 10
szczegółowych kategorii treściowych
Metody badania motywacji [skale projekcyjne] -
szczegółowe kategorie treściowe dotyczące
motywacji osiągnięć
Każde zdanie wypowiedziane przez osobę badaną jest przydzielane do jednej z
poniższych kategorii:
" Wyrażenie potrzeby osiągnięć
" Czynności instrumentalne
" Przewidywanie osiągnięcia celu
" Przewidywanie niepowodzenia
" Przeszkody wewnętrzne
" Przeszkody zewnętrzne
" Presja opiekuńcza
" Pozytywny stan emocjonalny
" Negatywny stan emocjonalny
Ilość zdań w każdej kategorii jest zliczana, punktowana
KATEGORIE S WYPRACOWANE NA PODSTAWIE BADAN. MOG BYĆ MODYFIKOWANE
Z UWAGI NA TREŚĆ DANEGO MATERIAAU
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja eksperymentalna,
Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008,
ARKUSZ INSTRUKCJI - Moduł 1. Wyliczanie zamierzeń
Interesuje nas badanie działań i spraw, jakimi ludzie zajmują się w ciągu swojego życia. Nazywamy je osobistymi zamiarami. Każdy
z nas ma wiele osobistych zamierzeń, o których w danym czasie myśli, które planuje, realizuje i czasem (choć nie zawsze)
wypełnia z powodzeniem.
Niektóre zamierzenia mogą koncentrować się na osiągnięciach ( Zdobyć magisterium ) inne na działaniu ( Dobrze się bawić
wieczorem z kolegami ); mogą to być rzeczy, które chcemy zrobić i takie, które musimy zrobić; mogą to być rzeczy, które
staramy się osiągnąć i takie, których próbujemy uniknąć. Zamierzenia mogą odnosić się do każdego aspektu Twojego
codziennego życia, studiów, pracy, domu, kontaktów z innymi, czasu wolnego itd. W taki właśnie szeroki sposób pomyśl o
swoich zamiarach.
Oto pierwsze z brzegu przykłady takich zamierzeń:
Przemeblować pokój
Spróbować zastanowić się nad swoimi przekonaniami religijnymi
Zrzucić 10 kilo nadwagi
Kupić prezent imieninowy dla przyjaciela
Interesuje nas również to, w jaki sposób myślisz o swoich zamierzeniach i działaniach, co czujesz w związku z nimi, na ile są dla
Ciebie ważne, stresujące itd.
Na początek w ciągu 10-15 minut wypisz w tabeli Lista zamierzeń (Tabela 1) jak najwięcej osobistych zamierzeń i działań, które
Cię aktualnie absorbują lub które rozważasz. Jak widzisz z podanych wyżej przykładów, mogą wśród nich być zarówno
zamierzenia ważne, bardziej formalne, jak i zwykłe, codzienne . Chcielibyśmy, żebyś podał jak najwięcej rodzajów spraw,
działań, które charakteryzują Twoje codzienne życie.
Tabela 1. Lista zamierzeń
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Na początek w ciągu 10-15 minut wypisz w tabeli Lista
zamierzeń (Tabela 1) jak najwięcej osobistych zamierzeń i
działań, które Cię aktualnie absorbują lub które rozważasz.
Jak widzisz z podanych wyżej przykładów, mogą wśród nich być
zarówno zamierzenia ważne, bardziej formalne, jak i zwykłe,
codzienne . Chcielibyśmy, żebyś podał jak najwięcej rodzajów
spraw, działań, które charakteryzują Twoje codzienne życie.
Tabela 1. Lista zamierzeń
Moduł 1
" Analiza zawartości treściowej projektów (moduł 1)
" Jak wiele projektów wymieniła osoba badana? Czy było
jej łatwo/trudno wyliczyć własne zamierzenia? Jakich
spraw one dotyczą? Czy są zdominowane przez jakąś
jedną sferę życia, funkcjonowania, np. pracę
zawodową? Jak odległa jest ich perspektywa czasowa
czy koncentrują się na zmierzeniach odnoszących się do
najbliższych dni, miesięcy czy lat? Czy są jasno/mgliście
określone? Czy są skupione raczej na procesach, np.
uczyć się słówek angielskich , być milszym dla
mamy , czy na osiągnięciach, stanach końcowych np.
znalezć pracę , ? Czy raczej odnoszą się do tego, co
badany chce zrobić, czy też czego chce uniknąć?
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Moduł 2. Ocena zamierzeń
Wybierz teraz ze swojej listy 10 zamierzeń, które uważasz za ważne dla Ciebie albo
typowe dla ról, które pełnisz w swoim życiu i przepisz je do Tabeli oceny
zamierzeń (Tabela 2 i 3). Jeśli tych projektów jest więcej niż 10, wybierz te, o
których myślisz, że będą przez Ciebie aktywnie realizowane przez najbliższe
miesiące. Jeśli jest ich mniej, to postaraj się uzupełnić listę tak, aby było ich równo
10. Wpisz określenia tych wybranych zamiarów do pierwszej kolumny tabeli.
Jeśli wypisałeś już wszystkie 10 zamiarów, możesz zacząć oceniać każdy z nich od 0 do
10 na każdej z serii skal umieszczonych na liście, rozpoczynając od początku strony.
Jeżeli czujesz, że dana skala nie jest trafna, pasuje do danego zamierzenia, możesz
wstawić X w miejscu przeznaczonym na ocenę, ale prosimy abyś spróbował ocenić
każdy zamiar na wszystkich skalach, na których jest to możliwe.
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Moduł 2. Ocena zamierzeń
W następnej części tego arkusza znajduje się lista tych skal oraz więcej szczegółowych
objaśnień dotyczących tego, jak można je rozumieć. Skorzystaj z niej przy ocenie
swoich zamierzeń. Przed przystąpieniem do oceniania zapoznaj się z tą listą,
uważnie ją przeczytaj. Jeśli będziesz miał pytania lub wątpliwości, poproś o
wyjaśnienie osobę prowadzącą badanie.
Gdy już zrozumiałeś, pod jakimi względami będziesz oceniał każdy z zamiarów,
przystąp do oceny. Gdy ocenisz pierwszy zamiar zajmij się następnym i kolejno
oceń wszystkie dziesięć. Krok po kroku oceniaj każdy z zamiarów i to, co robisz w
związku z nim, na kolejnych skalach, które opisane są poniżej w Arkuszu Instrukcji.
Pamiętaj o wykorzystywaniu w swoich ocenach wszystkich liczb ze skali to znaczy,
staraj się wykorzystywać zarówno oceny przeciętne ( 4 , 5 , 6 , 7 ), jak i niskie
( 0 , 1 , 2 i 3 ) oraz wysokie ( 8 , 9 i 10 ).
Tabela 2. Ocena zamierzeń - Co myślisz o tym, co robisz?
Tabela 3. Ocena zamierzeń - Jak się czujesz w związku z tym, co robisz?
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
OPIS SKAL DO OCENIANIA ZAMIARÓW przykłady 4 z 18
1. WAŻNOŚĆ
Jak ważny jest dla Ciebie ten zamiar?
0 - zupełnie nieważny 10 - wyjątkowo ważny
0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10
2. TRUDNOŚĆ
Jak trudna jest dla Ciebie praca nad realizacją tego zamiaru?
0 zupełnie łatwa 10 niezmiernie trudna
0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10
3. ZAUWAŻALNOŚĆ
W jakim stopniu ten zamiar jest dostrzegany, zauważany przez bliskie Ci osoby?
0 - w ogóle nie dostrzegany 10- bardzo zauważany
0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10
4. STOPIEC KONTROLI
Jak bardzo zależy od Ciebie to, czy ten zamiar będzie zrealizowany?
0 - zupełnie nie zależy ode mnie 10 - tylko ode mnie zależy
0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10
Moduł 2
" Analiza jakościowa sądów i emocji związanych z
każdym z analizowanych projektów (tabele 2 i 3
modułu 2)
" Które projekty zostały wybrane do analizy, a które
pominięte? Które oceniane są raczej w kategoriach
pozytywnych, np. są związane z zaangażowaniem,
uznane za ważne, związane z doświadczaniem
pozytywnych emocji, a które raczej oceniane w
kategoriach negatywnych, np. jako stresujące,
niezgodne z wyznawanymi wartościami, związane z
doświadczaniem negatywnych emocji?
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Moduł 3. Analiza wzajemnych wpływów
W tabeli oceny wzajemnych wpływów (Tabela 4), zamieść listę swoich zamierzeń
wypisując je w pionie i w poziomie w tej samej kolejności.
Następnie, dla każdego zamiaru oddzielnie, poczynając od zamiaru #1 zadecyduj czy
ma on lub czy będzie miał pozytywny (+), bardzo pozytywny (++), negatywny (-),
bardzo negatywny (- -) czy neutralny (0) wpływ na pozostałe zamierzenia. Zrób
tak samo dla zamiaru 2, 3, itd. aż do końca.
Oceniając pamiętaj, że wpływ zamiaru 2 na zamiar 3 niekoniecznie będzie taki sam jak
zamiaru 3 na zamiar 2. Oceń wpływ zamiarów umieszczonych w wierszach na
zamiary umieszczone w kolumnach. Uzupełnij całą tabelę. Postaraj się, aby nie
zostały żadne wolne komórki.
Tabela 4. Ocena wzajemnych wpływów
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Moduł 4. Analiza wzajemnych wpływów zamierzeń dwóch osób
[Dla modułu 4 instrukcja jest taka sama jak dla modułu 3, ale
zamierzenia wypisane w lewej kolumnie powinny być zamiarami
osoby 1, a zamierzenia wypisane w górnym wierszu zamiarami
osoby 2. Tabela może być wypełniana wspólnie lub, by otrzymać
lepszy wgląd w zróżnicowane postrzeganie wzajemnego wpływu
zamierzeń obydwu osób, może to być zrobione oddzielnie przez
każdą z nich, a pózniej porównane.]
Tabela 5. Ocena wzajemnych wpływów zamierzeń dwóch osób
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Moduł 5. Zagnieżdżanie zamiarów (procedura drabinowa) LUB Drabina zamiarów
Część A. Zamiary nadrzędne
tej części skupiamy się na odkrywaniu układu wzajemnych powiązań Twoich zamierzeń. Niektóre zamiary
istnieją w izolacji, ale większość podejmowanych jest jako część większych, długoterminowych celów. Na
następnej stronie zobaczysz serie pustych kolumn. W pierwszej z nich wypisz pięć zamiarów spośród tych,
które wypisałeś wcześniej i które uważasz za najbardziej istotne. Odnosząc się do pierwszego zamiaru,
chcielibyśmy abyś zapytał samego siebie: Wyzwanie, które sobie postawiłem jest częścią większego,
długoterminowego celu. Jakiego? lub po prostu Dlaczego ja to robię?
Na przykład: Jeśli, jednym z Twoich pierwszych zamiarów było zaliczyć pierwszy rok studiów , możesz postawić
sobie pytanie, jaki wyższy cel za tym stoi, dlaczego chcesz zaliczyć pierwszy rok? Możesz uznać, że zamiar
ten jest powiązany z zamierzeniem wyższego rzędu ukończyć studia z tytułem magistra albo z innymi,
które mogą być również z nim powiązane: uszczęśliwić rodziców , zaimponować kolegom , albo z
wszystkimi jednocześnie.
Kiedy zdecydowałeś który główny zamiar(y) jest związany z Twoim początkowym zamiarem, zanotuj go (lub
je) w wolnym miejscu w następnej kolumnie po prawej stronie i połącz strzałkami z oryginalnym zamiarem.
Jeżeli jest tylko jeden długoterminowy zamiar połączony z Twoim początkowym zamiarem, zostaw inne
wiersze puste. Możesz również zdecydować, że żaden większy zamiar nie jest połączony z Twoim
początkowym zamiarem. W takim przypadku przejdz do drugiego zamierzenia.
Na przykład: Jeżeli Twoim początkowym zamiarem było ,,Być lepszą mamą , możesz zdecydować że nie jest on
powiązany z żadnym większym zamierzeniem i pozostaje jako osobny.
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
" Moduł 5. Zagnieżdżanie zamiarów (procedura drabinowa) LUB Drabina zamiarów
Następnie chcielibyśmy, żebyś spojrzał na jeden lub dwa zamierzenia wyższego rzędu, które umieściłeś
w kolumnie 2. Zastanów się nad każdym z nich Częścią jakiego większego lub bardziej odległego w
czasie celu (lub celów) jest ten zamiar?
Na przykład: Jeżeli Twoim pierwszym zamierzeniem było zaliczyć pierwszy rok studiów ,
a wyższym ukończyć studia z tytułem magistra , teraz powinieneś zapytać siebie Dlaczego chcę
ukończyć studia z tytułem magistra albo W czym pomoże mi uzyskanie dyplomu magistra .
Możesz stwierdzić, że zamiar zdobycia licencjatu pomoże Ci w osiągnięciu długofalowego celu
zrobić Analizując każdy zamiar w drugiej kolumnie, zdecyduj czy jest on związany z jakimś
ważniejszym, większym celem i wpisz go w odpowiednim miejscu w następnej kolumnie po prawej
stronie. Kiedy wypełnisz tę kolumnę, kontynuuj dopóki nie stwierdzisz, że osiągnąłeś najwyższy w
hierarchii (najbardziej długoterminowy, największy) cel, związany z Twoim początkowym zamiarem
#1. Zauważ, że po kolumnie 3 nie ma więcej strzałek. Narysuj więc swoje własne linie, łączące każdy
wyższy cel z poprzednią kolumną.
Na przykład: Początkowy zamiar: "Przestać przejadać się" mógłby prawdopodobnie odnosić się do serii
większych celów:
zrzucić 10 kg wyglądać bardziej atrakcyjnie związać się z kimś wyjść za mąż poczuć się
lepiej ze sobą być/ czuć się zdrowszą
Moduł 3, 5 i dalsze
Analiza oceny wzajemnych wpływów (moduł 3)
Które z ocen przeważają pozytywne, negatywne czy neutralne? W jakich sferach projekty
wzajemnie się wspierają? W jakich zachodzi konflikt?
Analiza wzajemnych wpływów zamierzeń dwóch osób (moduł 4)
Czy raczej ich projekty wspierają się wzajemnie, mają pozytywny czy tez negatywny wpływ? W
jakich sferach projekty obu osób wzajemnie się wspierają? W jakich zachodzi konflikt? Czy
tylko projekty jednej z osób mają zdecydowanie pozytywny/negatywny wpływ na projekty
drugiej itp.?
Analiza projektów nadrzędnych i podrzędnych (moduł 5)
Na ile łatwo/trudno było osobie określić swoje długoterminowe cele? Czy ma świadomość tego,
dlaczego podejmuje się realizacji konkretnych zamierzeń? Czy da się jasno określić
najważniejsze cele osoby badanej? Czy potrafi ona wskazać podcele, które mają doprowadzić
do realizacji celów wyższego rzędu, rozłożyć proces realizacji zamiarów na mniejsze kroki?
Analiza uwag zgłaszanych do samego badania i ich ewentualnego wpływu na uzyskane wyniki.
Podsumowanie, propozycje kierunku dalszej pracy z osobą, w sytuacji gdyby chciała skorzystać z
doradztwa lub terapii.
Metoda Analizy Projektów Osobistych, wersja
eksperymentalna, Mariola Aaguna, Mariusz Zięba 2008
Część B. Zamiary podporządkowane
W ostatniej części zwróciliśmy uwagę na to, że niektóre zamiary istnieją samodzielnie, ale zazwyczaj
większość podejmowanych zamierzeń jest częścią większej całości, długoterminowego celu.
Podobnie, wiele zamiarów składa się z kilku zamierzeń podrzędnych. Na następnej stronie znajduje
się arkusz podobny do tego, który właśnie uzupełniłeś.
W pierwszej kolumnie wpisz proszę ponownie pięć swoich pierwotnych zamiarów, każdy w oddzielnej
linii. Upewnij się czy wpisujesz je w tej samej kolejności, w jakiej uporządkowałeś je w ostatniej
części.
Odnosząc się do każdego z zamiarów, które wymieniłeś, zadaj sobie pytanie: Jakie mniejsze
(pośrednie) zamierzenia, nad którymi pracuję bądz które planuję, pozwolą mi osiągnąć ten cel?
Na przykład: Jeśli jednym z twoich początkowych zamiarów było "zaliczenie pierwszego roku studiów",
mógłbyś zadać sobie pytanie: jakich mniejsze zamierzenia podejmujesz, aby mieć gwarancję
zaliczenia roku. Mógłbyś zdecydować, że jest ich kilka, włączając w to: na bieżąco czytać materiały
obowiązujące na moim roku , uczestniczyć w każdym wykładzie , zaliczać ćwiczenia . Pamiętaj, że
osobiste zamierzenia mogą być działaniami, którymi aktualnie się zajmujesz lub które rozważasz.
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
6. Specyficzne kwestionariusze:
KCEL
IPB
Skala Wyborów Dylematowych
KCEL II Z. Zaleskiego
CZŚĆ I
" Instrukcja. Kwestionariusz dotyczy Twoich celów. Zwykle ludzie stawiają
sobie jakieś cele, do których dążą. Mogą one być różne: długo- lub
krótkofalowe, mniej lub bardziej ważne, łatwiej lub trudniej osiągalne,
ogólne lub konkretne, bardziej lub mniej jasne. Zastanów się nad celami,
które sobie postawiłeś na różne okresy i napisz je poniżej w odpowiednich
miejscach. Opisz je w konkretny sposób. Może być tak, że ktoś nie posiada
długotrwałego lub ważnego celu albo nie jest on dobrze sprecyzowany.
Gdy jest o to pytany, uważa, że nie wypada się do tego przyznać, bo jest to
żenujące. Napisz tylko te cele, które są jasne i konkretne, chodzi nam
bowiem o Twoją szczerą odpowiedz. Zatem nie usiłuj naciągać
odpowiedzi, bo będą one bez żadnej wartości naukowej. Badania są
anonimowe i liczymy na Twoją współpracę.
KCEL II Z. Zaleskiego
" Moje cele to:
" Mój cel na następny tydzień (do dwu
tygodni):......................................................................
" Mój cel na następny miesiąc (do kilku
tygodni):....................................................................
" Mój cel na następny rok (do kilku
lat):...................................................................................
" Mój długoterminowy cel (na około 10 lat lub
więcej):...........................................................
" Mój cel na całe
życie:............................................................................................
..................
KCEL II Z. Zaleskiego
" CZŚĆ II
" Instrukcja. Mając na uwadze jeden z opisanych celów odpowiedz na
następujące pytania. Te pytania pomogą Ci dostrzec różne aspekty tego
celu. Przeczytaj każde z nich uważnie i odpowiedz zakreślając odpowiednią
cyfrę na załączonej skali. Dla przykładu, gdybyś miał pytanie: Czy jesteś
ambitny? , a skala odpowiedzi byłaby: Bardzo ambitny 7 6 5 4 3 2 1 Bez
ambicji, zatem jeżeli uważasz siebie za bardzo ambitnego, to zakreśl cyfrę
7; jeżeli uważasz, że w ogóle nie posiadasz ambicji, zakreśl cyfrę 1. Są
możliwe też stany pośrednie, które mogą dobrze odzwierciedlać poziom
Twojej ambicji. Zakreśl cyfrę najlepiej określającą Twój stan.
" Moje odpowiedzi odnoszą się do celu nr ............. z części I.
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY CELU
Ważność (1,19,28,35, 50)
Nr 1. Jak ważny jest dla Ciebie ten cel:
Całkowicie nieważny 1 2 3 4 5 6 7 bardzo ważny
Nr 19. Jeżeli okaże się, że z pewnych powodów Twój cel nie może
być osiągnięty, to odczułbyś to jako:
Dużą stratę 7 6 5 4 3 2 1 żadną stratę
Nr 50. Gdybym nie miał tego celu, moje życie byłoby
bezsensowne i zdezorganizowane:
Całkowicie się zgadzam 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie się nie zgadzam
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY CELU
Oczekiwanie (szansa osiągnięcia)
(2,11,20, 36)
Nr 2. Jak mocne jest Twoje przekonanie, że osiągniesz ten cel:
W ogóle nie przekonany 1 2 3 4 5 6 7 całkowicie przekonany
Nr 20. Jaka jest pewność, że osiągniesz swój cel w przewidzianym
terminie:
Bardzo pewny 7 6 5 4 3 2 1 absolutnie niepewny
Nr 36. W jakim stopniu obawiasz się, że nie zrealizujesz w pełni
swojego celu:
Bardzo się obawiam 1 2 3 4 5 6 7 Nie ma żadnych obaw
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY CELU
Konflikt (12, 37, 38)
Nr 12. Nie ma innego celu, który zaangażowałby mnie
równie mocno, jak obecny:
Bardzo prawdziwe 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie
nieprawdziwe
Nr 37. Czy podczas wypoczynku (przerwy, wakacji)
myślisz o zrobieniu czegoś, co przyczyni się do
osiągnięcia celu:
Często mi się to zdarza 7 6 5 4 3 2 1 Nigdy się nie zdarza
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY DZIAAANIA
" Wysiłek (18, 41, 42,46,47)
Nr 18. Jaki procent Twojego czasu poświęcasz na realizację tego
celu:
100% 80% 60% 50% 40% 20% 0%
Nr 42. Po wypoczynku natychmiast powracam do czynności
związanych z celem:
Bardzo prawdziwe 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie nieprawdziwe
Nr 47. Wstaję wcześnie rano, gdy wiem, że mam coś zrobić dla
mojego celu:
Bardzo prawdziwe 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie nieprawdziwe
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY DZIAAANIA
Wytrwałość (16,27,32,33)
Nr 16. Dużo straciłem przez to, że nie wykorzystywałem
od razu okoliczności, które pojawiały się na drodze do
mojego celu:
Bardzo prawdziwe 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie
nieprawdziwe
Nr 33. Przeszkody i trudności, które spotykam po
drodze, wstrzymują moje wysiłki skierowane na
osiągnięcie tego celu:
Bardzo prawdziwe 7 6 5 4 3 2 1 całkowicie
nieprawdziwe
KCEL II Z. Zaleskiego WYMIARY DZIAAANIA
Zadowolenie z działań celowych
(26,54)
Nr 26. Jaką sprawia Ci radość zajmowanie się sprawami
związanymi z tym celem:
Dużą 7 6 5 4 3 2 1 żadną
Nr 54
" Gdy przez dłuższy czas zajmuję się pracą na rzecz
tego celu, to:
" Odczuwam potrzebę zmiany zajęcia 7 6 5 4 3 2 1
nie nudzę się tym i kontynuuję działanie
Metody badania motywacji i
procesu motywacyjnego
Przykład: Inwentarz Pracy Badacza:
- 250 zdarzeń, sytuacji lub czynności typowych
dla pracy badawczej
Np.6.W toku badań napotykam dziwne lub
niespodziewane zależności
5. Usłyszałem ciekawa lub mądrą wypowiedz w
toku dyskusji naukowej.
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
" IPB cd.
Osoby badane udzielają trzech odpowiedzi:
1. Częstotliwość zdarzeń:
0- nigdy, 1- raz na rok lub rzadziej, aż do 5- kilka
razy na tydzień, 6- codziennie lub prawie
codziennie
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
IPB cd.
2. Ocena poziomu satysfakcji: 0 to jest dla mnie
obojętne, +3- to bardzo lubię, to mi sprawia
satysfakcje, -3 tego nie bardzo lubię, [itd..]
3. Ocena poziomu stymulacji: 0- to ani nie pobudza, ani
nie zniechęca, 3 to zwykle silnie pobudza
aktywność umysłową lub zwiększa wybitnie ochotę
do pracy naukowej [itd..]
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
IPB cd
Analiza czynnikowa wykazała:
1. Odrębność czynnika częstotliwości zdarzeń
2. Powiązania emocji [satysfakcji] z
motywacjami [pobudzającymi cechami
zdarzeń], różne dla rozmaitych motywów
Metody badania motywacji i procesu
motywacyjnego
6. Przykłady specyficznych procedur:
Metoda Motywacyjnej Indukcji Josepha
Nuttina [1964, 1980, 1985]:
Służy do zbierania danych o celach
umieszczonych w różnych okresach
przyszłości [aż do końca życia]
Pozwala określić treściowe i temporalne
własności celów
Metody badania motywacji i
procesu motywacyjnego
MMI Nuttina:
Wymaga respektowania czynnika poziomu
realności w PPC
Nuttin wyróżnia 3 rodzaje perspektywy
czasowej:
1.Właściwa [ma długość, stopień zagęszczenia,
strukturalizacji, realizmu]
Metody badania motywacji i
procesu motywacyjnego
MMI Nuttina, rodzaje perspektywy czasowej:
2. Pozytywna lub negatywna postawa wobec
przyszłości, terazniejszości, przyszłości
3. Orientacja czasowa czyli preferencje jednostki w
PPC
Przeciwstawia aktywną i motywacyjną PPC
perspektywie wyobrażeniowej
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
BD W8[W] Badania Operacyjne Zagadnienia transportowe (2009 04 19)07 Badanie „Polacy o ADHD”Logika W8 zadania4M Badanie prostownik w jednofazowych i uk éad w filtruj¦ůcychbadania dyskusjabadania operacyjne 9List motywacyjnyBadanie czystości metodą klasycznąciezka karma motywacja do rozwojuwięcej podobnych podstron