GOSPODARKA NAKAZOWO-ROZDZIELCZA A GOSPODARKA RYNKOWA:
Gospodarka nakazowa rozdzielcza istniała w realnym socjaliźmie: Cechy:
dominacja polityki nad ekonomią, często lekceważono prawa ekonomiczne,
dominował rynek producenta, odgórne zarządzanie gospodarką, nastawienie na
potrzeby militarne, w ZSRR istniało nawet niewolnictwo, niszczono środowisko
naturalne, scentralizowana gospodarka, dominowała własność państwowa. Plusy:
dawała pełne zatrudnienie, ochronę zdrowia, bezpłatne wykształcenie, wczasy dla
pracowników. W 1989r. Polska przechodzi szybko na gospodarkę rynkową. Cechy:
decyduje w niej popyt i podaż. RYNEK: ogół transakcji kupna-sprzedaży i
stosunki panujące oraz warunki to umożliwiające. Rodzaje rynków:
->producenta (przewaga popytu nad podażą), ->konsumenta (przewaga podaży nad
popytem, przeważa on w gosp. rynkowej), &pieniężny - obejmuje transakcje
krótkoterminowe do 1 roku, &kapitałowy - transakcje długoterminowe, &obligacji
- rynek papierów wartościowych, &wolny rynek - ceny nie są kontrolowane przez
państwo, &czarny rynek. PAPIERY WARTOŚCIOWE: dokumenty stwierdzające istnienie
określonego prawa majątkowego, mogą stać się przedmiotem obrotu publicznego.
Rodzaje: akcje, obligacje, pieniądze, czeki, weksle. OBLIGACJA: świadectwo
długu, przynosi stały i określony dochód. AKCJA: tytuł własności, dowód
posiadania części jakiejś firmy, upoważnia nas do odbioru dywidendy, zabierania
głosu na obradach akcjonariuszy. Mogą być one: zwykłe, uprzywilejowane lub na
okziciela. PAKIET KONTROLNY AKCJI: pakiet dający kontrolę nad
przedsiębiorstwem. GIEŁDA: tu regularnie odbywają się spotkania, których celem
są transakcje kupna-przedaży towarów czy akcji. Przedmioty obrotu: kruszce,
papiery wartościowe, waluty, towary. GIEŁDY: &papierów wartościowych,
&pieniężna, &towarowa 9masowy obrót towarami. Największe: Londyn, Tokyo, Paryż,
NY, Chicago.