FARMAKOLOGIA wykład 15 (25 II 02) LECZENIE CHOROBY WIEŃCOWEJ c.d.
LEKI β-ADRENOLITYCZNE (LBA)
Rozmieszczenie receptorów:
mięsień sercowy β1 β2
erytrocyty β1 β2
mięśnie gładkie naczyń β1 β2 α1, α2
nerki β1 -
OUN β1 β2 α2
tkanka tłuszczowa β1 β2
oko, limf. - β2
mięśniówka oskrzeli - β2
mięśnie szkieletowe - β2
drogi moczowo-płciowe - β2 α1
wątroba - β2 α2
trzustka - β2 α2
płytki - - α2
Kliniczne objawy niepożądane blokady receptorów β: Biochemiczne objawy niepożądane blokady receptorów β:
β1 β2 β1 β2
bradykardia, blok SA, AV ++ - K+ w surowicy ↑ ↑↑
zmęczenie + + kwas moczowy ↑ ↑↑
„suche oczy” +- + glikemia ↑ ↑↑
zimne kończyny +- + TG, LDL ↑ ↑↑
niewydolność krążenia + - HDL ↓ ↓↓
tolerancja wysiłku ↓ ↓↓
skurcz oskrzeli + ++
↑RR w pheochromocytoma
Farmakokinetyka:
|
aktywność wobec β1 |
aktywność agonistyczna ISA |
działanie błonowe MSA |
LBA nieselektywne |
|||
propranolol nadolol sotalol oksyprenolol pindolol timolol |
- - - - - - |
- - - ++ +++ +- |
++ - - +- + - |
β1-selektywne |
|||
acebutolol metoprolol esmolol atenolol betaksolol bisoprolol |
+ + ++ ++ +++ +++ |
- - - - - - |
+- +- - - - - |
działanie błonowe tylko propranolol
i to w dawkach większych niż terapeutyczne
najbardziej rozpuszczalny w wodzie atenolol
najbardziej rozpuszczalny w tłuszczach propranolol
betaksolol i bisoprolol najbardziej selektywne
LBA z komponentą naczyniorozszerzającą:
|
akt. wobec β1 |
ISA |
MSA |
blokada α1 |
labetalol celiprolol karwedilol nebiwolol |
- ++ +- +++ |
+- + - - |
+ - - - |
++ +- + + |
Wskazania do stosowania LBA:
β1-selektywne:
choroba niedokrwienna serca (stabilna, niestabilna, w czasie zawału i po nim)
antagonistyczne wobec katecholamin, ↓ konsumpcję O2, ↓HR, wydłużają okres rozkurczu
nadciśnienie tętnicze (pierwotne, wtórne)
hamują wydzielanie reniny, hamują wpływ presyjny katecholamin
arytmia serca nadkomorowa i komorowa
zwalniają przewodnictwo węzła AV i wydłużają refrakcję komór
kardiomiopatia przerostowa
zespół serca hiperkinetycznego
hamują konwersję T4 do T3
niewydolność krążenia
nadciśnienie wrotne
nieselektywne:
tyreotoksykoza
uraz głowy
schizofrenia
migrena
jaskra
tremor
niewydolność krążenia (LBA naczyniorozszerzające, np.karwedilol)
LBA możemy łączyć z blokerami kanału Ca2+ i z lekami moczopędnymi.
Sotalol blokuje też kanały potasowe.
Dodatkowe wskazania do LBA:
zespół wydłużonego QT
tetralogia Fallota (↓ częstości omdleń)
rozwarstwiający tętniak aorty (faza ostra i przygotowanie do operacji)
niedomykalność i prolaps mitralny
stenoza mitralna (↑ napełniania LK)
pheochromocytoma - tylko razem z α blokadą!
W starych podręcznikach jest to przeciwwskazanie, ale teraz można zwłaszcza w fazie II i III podać karwedilol, celiprolol (te z rozszerzaniem naczyń), bo upośledzenie kurczliwości → za mało krwi na obwodzie → ↑afterload → ↑ praca serca.
Podając te leki przerywamy błędne koło.
Przeciwwskazania:
bloki AV, S.A.
bradykardia
jawna ostra niewydolność LK
zespół Raynaud
astma
POChP
zaburzenia krążenia obwodowego - chromanie przestankowe
cukrzyca (upośledzenie tolerancji glukozy, maskują objawy hipoglikemii)
naczynioskurczowa odmiana dusznicy Prinzmetala
LEKI CYTOPROTEKCYJNE - Trimetazydyna (Preductal)
EDHF = śródbłonkowy czynnik hiperpolaryzujący - blokuje kanały Ca2+, hiperpolaryzacja i rozkurcz komórki
lek otwierający kanał potasowy, działający przez EDHF = nikorandil
Działanie przeciwdusznicowe nikorandilu:
↓ preload
↓ afterload
↓↓ skurcz tętnic wieńcowych
↓ napięcie ściany
↑↑ przepływ podwsierdziowy
(-) przepływ podnasierdziowy
↑↑ redystrybucja krwi w kierunku wsierdzia i ognisk niedokrwienia
Ochronny wpływ na serce:
↓ kurczliwość ogniska niedokrwiennego
↓ wielkość zawału
↑ ATP w komórkach
↓ wolne rodniki
LEKI BLOKUJĄCE KANAŁY WAPNIOWE
pochodne dihydropirydyny
najstarszy = nifedipina (Cordafen)
nowsze
nitrendypina
nikardypina
nimodypina
isradypina
fellodypina
amlodypina
pochodne fenyloalkiloaminy
werapamil
pochodne benzotiazepiny
diltiazem
Wskazania:
dusznica bolesna stabilna
nadciśnienie tętnicze
zaburzenie rytmu serca
bolesny kurcz przełyku
zaburzenie krążenia obwodowego
po zawale mięśnia sercowego
serce płucne
wylew podpajęczynówkowy
stany kurczowe naczyń mózgowych
niektóre choroby przewodu pokarmowego
niektóre choroby układu oddechowego
próby zastosowania w onkologii