44. Rozstrzygnięcia Sądu w razie wznowienia
W kwestii wznowienia (o wznowieniu, odmowie wznowienia i związanych z nimi kwestiach wpadkowych) orzekała:
1) sąd okręgowy (w składzie trzech sędziów) — w sprawach zakończonych orzeczeniem sądu rejonowego,
2) sąd apelacyjny (w składzie trzech sędziów) — w sprawach zakończonych orzeczeniem sądu okręgowego,
3) Sąd Najwyższy (w składzie trzech sędziów) — w sprawach zakończonych orzeczeniem sądu
apelacyjnego lub Sądu Najwyższego (art. 544 § 1-2).
W kwestii wznowienia postępowania sąd orzeka na posiedzeniu bez udziału stron, chyba że
prezes sądu lub sąd postanowi inaczej (art. 544 § 3). Strony mają natomiast prawo wziąć udział
udział w ewentualnych czynnościach sprawdzających fakty, na które powołał się
wnioskodawca (art. 546).
W postępowaniu o wznowienie obowiązuje nie tylko wspomniany już przymus adwokacki, ale
i obrona obowiązkowa, gdy postępowanie wznowiono na skutek wniosku na korzyść
oskarżonego i toczy się ono po jego śmierci lub zachodzi przyczyna zawieszenia postępowania
(art. 548).
problem zakazu reformationis in peius.
- że stosuje się tu odpowiednio (art. 545 § l), w razie wznowienia postępowania na korzyść
oskarżonego, przepisy o tym zakazie obowiązujące w postępowaniu odwoławczym (art. 434 i
443). Zaakceptować trzeba pogląd, że samo wznowienie na niekorzyść jest dopuszczalne tylko
propter crimina. Bez wniosku w tym kierunku jest niedopuszczalne
Sąd zawsze orzeka na posiedzeniu. Rozprawy nie przeprowadza się w kwestii wznowienia. Orzeczenie o wznowieniu postępowania przybiera postać postanowienia. Ma ono z reguły charakter kasatoryjny, a więc sąd uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę właściwemu sądowi do ponownego rozpoznania. Od tego orzeczenia nie przysługuje środek odwoławczy (art. 547 § 2).
Może jednak sąd wyrokiem uniewinnić oskarżonego, jeżeli nowe fakty lub dowody wskazują, że orzeczenie to jest oczywiście niesłuszne. Od takiego wyroku lub wyroku umarzającego postępowanie przysługuje środek odwoławczy, chyba że wydał go Sąd Najwyższy (art. 547 § 3-4).
Odmowa wznowienia przybiera natomiast postać postanowienia oddalającego wniosek lub pozostawiającego go bez rozpoznania. Zażalenie przysługuje jednak tylko wtedy, gdy takie orzeczenie wydał sąd okręgowy (art. 547 § l).
Gdyby wniosek o wznowienie miał dotyczyć wyłącznie orzeczenia o roszczeniach majątkowych wynikających z przestępstwa, orzeczenie w tej kwestii i dalsze postępowanie należeć będzie wyłącznie do sądu w procesie cywilnym (art. 543).
Stosownie do art.545 § l w postępowaniu stosuje się m.in. art.431 i 432. Wniosek o wznowienie można więc skutecznie cofnąć, z ograniczeniami obowiązującymi przy cofaniu środka odwoławczego wniesionego na korzyść oskarżonego. Wniosek taki pozostawia się bez rozpoznania, chyba, że zachodzi jedna z przyczyn wymienionych w art. 101 ( nieważność z mocy ustawy ), art.439 ( bezwględna przyczyna odwoławcza ), lub art.440 ( rażąca niesprawiedliwość utrzymania orzeczenia w mocy.