Geodezja - Rektyfikacja Niwelatora, Politechnika Gda˙ska Wydzia˙ Budownictwa L˙dowego


Politechnika Gdańska Wydział Budownictwa Lądowego

Katedra Geodezji Rok akademicki 1997/98

Laboratorium z geodezji

Lp.

Temat ćwiczenia

Ocena

Podpis

Data

1.

Rektyfikacja niwelatora

2.

Rektyfikacja teodolitu

3.

Pomiar kątów

Kolokwium I

Zaliczenie semestru I

4.

Pomiar sytuacyjno-wysokościowy

5.

Obliczenia powierzchni

6.

Pomiary inżynierskie

Kolokwium II

Zaliczenie semestru II

Sekcja nr 10 Aleksander Semczuk

Politechnika Gdańska Wydział Budownictwa Lądowego

Katedra Geodezji Rok akademicki 1997/98

Ćwiczenie nr 1

Rektyfikacja niwelatora

Sekcja nr 10 Aleksander Semczuk

Załącznik 1

Katedra Geodezji Gdańsk, dnia 10.11.97

Politechniki Gdańskiej

Protokół z rektyfikacji niwelatora

Firma instrumentu PZO Warszawa Nr fabr. NI42 1757

Czy został wykryty błąd krzyża nitkowego ? Tak

Wyznaczenie błędu nierównoległości / c II l /

O1 = 1442 O3 = 1505

O2 = 1470 O4 = 1520

d'' = 26 200

Δh1 = O1 - O2 = -28 Ox = O3 * Δh1 = 1533

Δh2 = O3 - O4 = -15

Δα = ρ'' ≈ -102,345''

ρ'' ≈ 206265''

ρcc ≈ 636620 cc

Sekcja nr 10 Aleksander Semczuk

Załącznik 2

Katedra Geodezji Gdańsk, dnia 10.11.97

Politechniki Gdańskiej

Sekcja nr 10 Aleksander Semczuk

Katedra Geodezji Gdańsk, dnia 10.11.97

Politechniki Gdańskiej

Rektyfikacja niwelatora

Budowa niwelatora libelowego - urządzenia do pomiaru różnicy wysokości pomiędzy punktami.

Warunki geometryczne niwelatora libelowego.

Niwelator jest zrektyfikowany jeżeli spełnione są następujące warunki :

oś libeli niwelacyjnej „l” jest prostopadła do osi instrumentu „i” („l”⊥ „i”)

płaszczyzna główna libeli okrągłej „Ql” jest prostopadła do osi instrumentu „i” („Ql”⊥ „i”)

pozioma nitka siatki celowniczej „n1” jest prostopadła do osi instrumentu „i” („n1”⊥„i”) i do pionowej nitki siatki celowniczej „n2” („n1”⊥ „n2”)

oś libeli niwelacyjnej „l” równoległa do osi celowej „c” („l” II „c”)

Rektyfikacja niwelatora libelowego.

Pionujemy oś obrotu „i” w przybliżeniu za pomocą libeli okrągłej (przyjmując że jest zrektyfikowana).

Następnie pionujemy oś instrumentu „i” precyzyjnie przy jednoczesnej rektyfikacji libeli niwelacyjnej.

Ustawiamy lunetę równolegle do dwóch śrub poziomujących np. u1 i u2 i unieruchamiamy alidadę śrubą zaciskową. Kręcimy nimi w przeciwnych kierunkach poziomując libelę rurkową (oba końce stykają się w jednym punkcie).

Następnie obracamy o 180°, zakręcamy śrubą zaciskową - i istnieją wówczas dwie możliwości :

libela jest w poziomie - („l”⊥ „i”) spełnione

nastąpiło odchylenie bańki - libela nie zrektyfikowana

Aby zrektyfikować libelę należy połowę odchyłki usunąć śrubą elewacyjną, gdy nie ma śruby elewacyjnej używamy śrub rektyfikacyjnych libeli niwelacyjnej. Resztę usuwamy śrubami ustawczymi u1 i u2.

Dalej aby ustawić oś obrotu „c” w płaszczyźnie pionowej obracamy libelę o 90° na trzecią śrubę ustawczą u3 i kręcimy tą śrubą. Jeżeli w dowolnym położeniu alidady libela nie jest w poziomie to czynności należy powtórzyć.

Uzyskaliśmy w ten sposób markę śruby elewacyjnej czyli takie jej położenie w którym „l” ⊥ „i”. Przy poziomowaniu instrumentu ze śrubą elewacyjna ustawiona na marce, korzystamy tylko z trzech śrub poziomujących. Małe odchylenia libeli usuwamy śrubą elewacyjną.

Jeżeli teraz warunek „Ql” ⊥ „i” nie jest spełniony to należy libelę okrągłą zrektyfikować jej śrubami korekcyjnymi (nie wykonywaliśmy na ćwiczeniach).

Warunek „n1” ⊥ „i” sprawdzamy obierając jeden punkt na wysokości osi celowej i obracamy lunetę. Jeżeli punkt pokrywa się z nitką na całej jej długości to warunek jest spełniony, w przeciwnym razie błąd usuwamy zwalniając śrubki pierścienia siatki celowniczej.

W celu sprawdzenia „l” II „c” należy np. dokonać podwójnej niwelacji (między dwoma stałymi punktami). Trzeba zatem ustawić niwelator w takiej samej odległości od dwóch łat ustawionych na podstawkach (żabkach), poziomujemy instrument i dokonujemy odczyty z każdej z łat (O1 i O2). Ewentualne wychylenie libeli niwelacyjnej usuwamy śrubą elewacyjną. Ponieważ odległość niwelatora od łat jest taka

sama zatem różnica wysokości między A i B jest pozbawiona błędu:

Δh1 = O1 - O2

Następnie ustawiamy niwelator blisko jednej łaty (2 - 3 m) i ponownie po poziomowaniu dokonujemy odczytów (O3 i O4). Obliczamy różnicę wysokości między punktami A i B .

Δh2 = O3 - O4

Jeżeli Δh1=Δh2 to nie ma błędu nierównoległości osi celowej do osi libeli. W przeciwnym razie błąd należy usunąć. Ze względu na małą odległość od łaty O3 przyjmujemy za bezbłędne i wyliczamy Ox (odczyt jaki być powinien zamiast O4)

Ox = O3 * Δh1

(+) dla Δh1>0

(-) dla Δh1<0

Aby usunąć błąd nierównoległości trzeba nastawić oś celową na odczyt Ox (śrubą elewacyjną lub jeżeli jej nie ma śrubkami korekcyjnymi krzyża nitek). Następnie należy ponownie spoziomować libelę niwelacyjną (śrubki rektyfikacyjne).

Wartość kątową błędu nierównoległości osi celowej do osi libeli obliczamy ze wzoru:

Δα = ρ''

gdzie: ρ'' ≈ 206265''

Sekcja nr 10 Aleksander Semczuk

O4 - Ox

d''

Oś libeli rurkowej „l”

Libela rurkowa

Oś celowa „c”

Przegub

Okular

Spodarka

Śruba elewacyjna

Śruby poziomujące

ustawcze

Płaszczyzna główna libeli okrągłej

Libela okrągła

Głowica statywu

Oś pionowa „i”

O4 - Ox

d''



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Instalacje Sanitarne (rok III), Sanita, Projekt wykonano na zlecenie Katedry In˙ynierii Sanitarnej
MB12, POLITECHNIKA GDA˙SKA
MB14, POLITECHNIKA GDA˙SKA
Cw 13d, POLITECHNIKA GDA˙SKA
Geodezja - Rektyfikacja Niwelatora, Geodezja
MB11, POLITECHNIKA GDA˙SKA
praca 3 - Rachunek współrzędnych geodezyjnych2015, Politechnika Częstochowska- Wydział Budownictwa,
Pytania-kolokwium teoria pomiarów, Politechnika Częstochowska- Wydział Budownictwa, Geodezja Inż, 2
praca 3 - Rachunek współrzędnych geodezyjnych2015, Politechnika Częstochowska- Wydział Budownictwa,
Cig niwelacyjny, Politechnika krakowska, Podstawy geodezji
sosn opis, Politechnika Częstochowska- Wydział Budownictwa, Budownictwo komunikacyjne, różne
opis techniczny, Politechnika Częstochowska- Wydział Budownictwa, Budownictwo komunikacyjne, projekt
7d 2, Politechnika Gda?ska Wydzia? Budownictwa L?dowego

więcej podobnych podstron