30. Wyjaśnij na czym polega profilowanie elektrooporowe i w jakich (przewidywanych) sytuacjach geologicznych się je stosuje?
Metoda ta polega na wykorzystaniu zjawiska zmiennej oporności skał w zewnętrznym polu stałego prądu. Podczas pomiarów geometria układu pomiarowego jest niezmienna, a więc mamy stałą głębokość penetracji. Realizowane jest zachowując stały rozstaw AB, a więc i głębokość badania, a zmieniając położenie punktu pomiarowego, wzdłuż założonej linii pomiarowej metodą krok po kroku. Odkładając na osi x punkty pomiarów a na osi y wartości ρ_a otrzymujemy krzywą profilowania elektrooporowego, która charakteryzuje zmiany budowy geologicznej wzdłuż profilu. Łącząc ze sobą kilka profili pomiarowych możemy wykreślić mapę izoomów tzn. równych oporności pozornych. Pozwala ona na okonturowanie obszaru o oporności różnej od skał otaczających i wyznaczanie struktur o rozciągłości pionowej. W wyniku analizy krzywych profilowań stwierdzić można, gdzie znajdują się granice, pomiędzy kolejnymi wydzieleniami. Gdy rozstaw elektrod jest równoległy do kierunku jego przemieszczania na wykresie oporności pozornej w zależności od odległości środka rozstawu od granicy obserwuje się cztery charakterystyczne punkty w których następuje zmiana monotoniczności krzywej. Związane są one z przechodzeniem kolejnych elektrod przez kontakt warstw.

31. Oporność właściwa - opór jaki stawia jednostka objętość skały przepływającemu przez nią prądowi, jednostka Omometr, wartość oporności zależy od cech strukturalnych i teksturalnych, od porowatości, medium wypełniającego pory.
Oporność właściwa materiału to opór, jaki stawia sześcian o boku jednego metra wykonany z tego materiału. Jednostką oporności jest 1 [Ωm]. Ze względu na deformację linii prądu i powierzchni ekwipotencjalnych w ośrodku niejednorodnym wyznaczona ze spadku napięcia na elektrodach potencjałowych oporność nie jest rzeczywistą opornością ośrodka. Jest to tzw. oporność pozorna (apparent resistivity). Oporność pozorna zależy od sposobu pomiaru. W metodzie elektrooporowej oporność pozorną oblicza się ze wzoru:

Wartość oporności nie zależy więc od natężenia prądu, ani układu pomiarowego, a jedynie od różnicy potencjałów.

Oporność ośrodka zależy od temperatury i porowatości, oraz mineralizacji wody złożowej. Największe zmiany oporności powoduje zmiana mineralizacji, a najmniejsze zmiana temperatury.

Anizotropia to zjawisko występowania różnych właściwości ośrodka w różnych kierunkach.
32. pionowy profil geoelektryczno-geologiczny luźnych utworów przypowierzchniowych najlepiej określić penetracyjnym profilowaniem oporności - najlepsza rozdzielczość, sondy wbijane w utwór geologiczny, punktowy pomiar
Sondowania elektrooporowe (technika, zadanie proste i odwrotne)

Metoda wykorzystuje różnice oporności właściwych poszczególnych warstw w modelu płasko-równoległym. Punkt pomiarowy nie zmienia swojego położenia. Zwiększanie zasięgu głębokościowego odbywa się poprzez zwiększanie rozstawu elektrod. W ten sposób zasięg linii prądowych rośnie, penetrując głębiej ośrodek. Wykonuje się zwykle więcej pomiarów zwiększając rozstaw w sposób logarytmiczny . Z uzyskanych pomiarów oblicza się oporność pozorną nanosząc ją w układzie bilogarytmicznym w zależności od połowy długości rozstawu. Połączone pojedyncze punkty pomiarowe tworzą krzywe sondowania różnego typu.

W celu stwierdzenia, czy ośrodek jest płasko-równeległy wykonuje się sondowania azymutalne (w różnych kierunkach wokół punktu pomiarowego - środek odcinka MN). Wykonywane jest układem trójelektrodowym, gdyż czteroelektrodowy uśrednia informacje o ośrodku i nie miarodajnych wyników. W wyniku porównania krzywych dla kilku azymutów stwierdza się, czy ośrodek jest płasko-równoległy, czy też nachylony (jeśli krzywe wykazują podobieństwo, to ośrodek jest horyzontalnie warstwowany)

33. niejednoznaczność interpretacji geofizycznej - tu chodzi o to, że różne skały mogą mieć taką samą oporność, dlatego też nie możemy jednoznacznie określić budowy, bo nie wiemy co jest w środku. Ponadto może się pojawić zjawisko utajania - co utrudni nam interpretację.
34. składowisko odpadów

- sprawdzić budowę geofizyczną ośrodka - sondowanie elektrooporowe

- rozpoznać czy ośrodek płasko-równoległy - krzywe 2 azymutalne jeśli podobne to ok.

- robimy profilowania elektrooporowe, elektromagnetyczne - otrzymamy wykresy

- ewentualne dodatkowe profilowania

- dokładne rozpoznanie sytuacji metodą tomografii elektrooporowej

- kartowanie miejsca wycieku

- otrzymujemy budowę 2D jęzora wycieku

- badania penetracyjne

35. budowa 2D  - układ pomiarowy orientujemy prostopadle,

Przestrzenny rozkład pomierzonych wartości wykazuje większą jednorodność, niż w przypadku tradycyjnych metod pomiarowych, przez co badania określa się jako 2D - można śledzić zmiany oporności zarówno wzdłuż profilu, jak i w głąb. (obiekt jest w przybliżeniu równoległy do powierzchni terenu - jest stała odległość obiektu od powierzchni)

36 co i jaką metodą?

a- grubych kabli z miedzi metoda Georadarowa, Geonics 61 (wychwytuje metale)
b- tzw. pustek - elektrooporowa, elektromagnetyczna,

c- z żeliwa (zbiorniki podziemne) - magnetometr ;) (łapie ferromagnetyki, żeliwo jest stopem żelaza)
d- beczek z aluminium - metoda Geonics EM61 (łapie metale)
e- wykonanych z cegły/kamionki - georadrowa, magnetometria; cegły są z iłu - może elektrooporową - bo będą przewodzić prąd
f- z tworzyw sztucznych - jeśli plastikowe - może elektrooporową? Nie powinny przewodzić prądu

37. Monitoring wykonujemy w celu obserwacji miejsca narażonego na skażenie. Warto co jakis czas powtarzać sondowania w punktach gdzie nie doszło jeszcze do skażenia itd. Monitoring to badania dla potrzeb rozpoznania, oceny i kontrolowania negatywnych wpływów antropogenicznych na środowisk, zwłaszcza geologicznego (może też dotyczyć np. określenia skuteczności przedsięwzięć rekultywacyjnych)
38. Zadanie proste (modelowanie) - polega na wyznaczeniu wartości badanej wielkości fizycznej w oparciu o znajomość struktury wewnętrznej oraz własności fizycznych badanego ośrodka; wyznaczenie efektu geofizycznego (anomalii) dla założonego modelu opisującego budowę geologiczną, ekologiczną

Zadanie odwrotne (interpretacja) - polega na wyznaczeniu niektórych cech wewnętrznej struktury skorupy ziemskiej na podstawie pomiarów geofizycznych prowadzonych na powierzchni. Wyznaczyć model na podstawie tego, co pomierzyliśmy w terenie, ma wiele rozwiązań, ogranicza się przez nakładanie więzów na interpretację (wykorzystując informacje geologiczne, ekol, inż., występuje na różnych poziomach, model trzeba przetłumaczyć na model geolog, ekol itp. Dlatego konieczne jest podanie niepewności rozwiązania.

Specyfika badań geofizycznych

Zleceniodawca (geolog, ekolog)	Zleceniobiorca, wykonawca (geofizyk)
(opisuje problem: budowa geol, sytuacja ekol, problem inżynierski)	(sprawdza czy zadanie jest sensowne, wizja terenowa i projekt zadań)
Powinien w sposób jasny i precyzyjny przedstawić problem do rozwiązania oraz określić swoje oczekiwania co do wyników badań geofizycznych	Powinien ocenić czy problem może być badany z użyciem metod geofizyki oraz szczegółowo i w sposób jasny określić ograniczenia wyników/rozwiązań
Oczekuje rozwiązania dokładnego podanego w kategoriach przez niego używanych (geolog - litologii, ekolog - skł. Zanieczyszczeń)	Wyniki są niejednoznaczne, uzyskujemy wiele jednakowo możliwych rozwiązań (ekwiwalentnych). Parametry, właściwości określone są w sposób przybliżony.
Oczekuje wyników nie wymagających dalszej interpretacji	Badania geofizyczne zawsze wymagają interpretacji

Ekwiwalencja - różne modele dają te same (podobne) krzywe.

Utajanie - możemy nie zobaczyć cienkiej warstwy, gdy wartości rosną (np. miąższości 10, 0,5, +∞; oporności 1, 900, 1000 - środka nie będzie widać).

---