Rodzina : Ranunculaceae - jaskrowate

• 200 gatunków

• wyłącznie rośliny zielne

• występują w strefie umiarkowanej i zimnej

• w Polsce jest 75 gatunków i dominują byliny

• rzadziej jednoroczne (krzawiaste pnącza)

• ulistnienie skrętoległe

• nie mają przylistków

• liście najczęściej wcinane

• kwiaty - zróżnicowana budowa

• mają cechy prymitywne inne bardzo zaawansowane

• kwiaty: powstają z przekształcenia dna kwiatowego (poprzez skracanie pędu)

• dno kwiatowe : silnie wypukłe ; płaskie ; wklęsłe

• symetria kwiatu : promienista i grzbiecista

• słupkowie: słupki wolne - apokarpiczne

: słupki zrosłe - symkarpiczne

• owoce : wielonasienny mieszek

: 1-nasienny orzeszek (niełupka)

wyjątek to : jagoda

: torebki

• wspólna cecha to wielopręcikowie

• są to rośliny trujące i nie trujące

• trujące są gdy są w stanie świeżym (zawierają alkaloidy, glikozydy)

• chwasty łąk, pastwisk, kompozyty runa leśnego, w hodowli ogrodowej jako rośliny ozdobne

Nomenklatoryczny typ: Ranunculus (jaskier)

• występuje w sianie

• przedstawiciele : żółte kwiaty

• kwiaty można opisywać dwojako: narys kwiatowy lub wzór kwiatowy

• u nasady płatków korony znajdują się miodniki (z przekształcenia pręcików : zredukowane prątniczki)

• słupki z 1 zalążkiem

• typ korzenia : system wiązkowy

• olejek anemonowy (wydzielany przez rodzinę jaskrowatych przez zawilce, narkotyczne właściwości, działa na układ nerwowy)

• ulistnienie dłoniasto-wcinane

• ulistnienie skrętoległe

Jaskier ostry

• wysoka bylina

• chwast łąkowy, pastwiskowy

• ostry, palący smak

• należy do nieprzyjaznych gatunków

• rozmnaża się z nasion (intensywnie - więcej osobników)

• jeśli kosimy przed rozwinięciem ich owoców i nasion unikniemy ich szybkiego rozprzestrzenienia się

Jaskier rozłogowy

• wilgotne łąki, pastwiska

• pospolity

• płożący (szeroko)

• rozmnaża się szybko wegetatywnie

• nieznaczne właściwości trujące

• zjada go bydło (psuje smak mleka)

Jaskier jadowity (jednoroczny)

• moczary

• siedlisko bardzo wilgotne

• kwiat żółty

Jaskier polny

• roślina jednoroczna

• powszechnie występujący

• pola, ugory

• nieduży chwast polny

• nasionka haczykowate, zagięte

• kwiaty żółte

Kaczeniec - kmieć błotna

• liście duże nerkowate

• kwiaty - niezróżnicowany okwiat

• owoce : wielomieszek, brak prątniczków i miodników

• mleko zmienia smak

Ostróżeczka polna

• jaskry o niebieskich kwiatach

• chwast zbóż

• denfinina (trujący alkaloid) poraża serce

• owoc : mieszek

Tojad nocny

• kwiaty grzbieciste

• gatunek górski, ale i ogrodowy

• są pod ścisłą ochroną

Pełnik europejski

• łąki wilgotne

• bylina

• budowa kwiatu: pojedynczy, o pierwotnej budowie, kwiaty promieniste, brak zróżnicowania kwiatu na okwiat i działki kielicha

• wolne elementy kwiatu

• wypukłe dno kwiatowe

• 10 dużych prątniczków, obecne miodniczki

• słupkowie wolne (apokarpiczne)

• owoc wielomieszek

• chronione, ale i roślina ogrodowa

Geofity wiosenne

1. Zawilec gajowy

• olejek anemonowy

• bylinka

• kwiaty dwuokółkowe (kielich i korona- zróżnicowanie okwiatu, bez miodników)

• zawilec narcyzowy - gatunek górski

• zawilec wielokwiatowy - rzadszy gatunek

• sasanka

• liliowo fioletowe kwiaty

• wczesnowiosenny

• silnie owłosiona

• występująca w suchych siedliskach

• chroniona ale uprawiana w ogrodzie

2. Miłek wiosenny

• roślina stepowa

• trująca

• całkowicie chroniona

• wapiennolubna (ciepłe morawy)

• uprawiany dla pozyskiwania ziela (lek nasercowy)

3. Orlik pospolity

• chroniony (bardzo rzadki)

• ciepłe zarośla, słoneczne

• hodowany o kwiatach niebieskawych

4 Przylaszczka pospolita

• bylinka leśna

• kwiaty niebieskie

• trójdziałkowy kielich

5. Ziarnokłon wiosenny

• trójdziałkowy kielich

• żółte kwiaty

• pospolita roślina

• chwast

• cecha diagnostyczna - rozmnaża się wegetatywnie za pomocą bulw korzeniowych (po 2,3) jak i za pomocą rozmnóżek (które siedzą w kątach liści). Podobieństwo do roślin jednoliściennych - zarodek jednoliścienny

• wiązki przewodzące są zamknięte i porozrzucane nieregularnie (jak u traw)

Rośliny użytkowe

6 Czarnonóżka polna

• chwast

• często występuje w ogrodach

• nasiona pachnące

• przyprawa do chleba

• synkarpiczny gatunek

7 Pluskwica europejska

• rzadki gatunek

• wysoka bylina (na wschodzie kraju , Karpaty)

• chroniona

8 Powojnik porsty

• południe Polski w zaroślach

• rzadki gatunek

Rodzina Berberilaceae - berberysowatych

Berberis - berberys

Rząd - Berberiales

• obszary miejskie, parkowe

• obrzeża leśne

• liście przekształcone w trójdzielne ciernie

• z pachwin wyrastają ulistnione krótkopędy

• miodniki obecne

• pręciki bardzo wrażliwe na dotyk (mimoza)

• kwiaty 1 słupkowe

• owoc - czarna jagoda

Berberys zwyczajny (pospolity)

• tępiony ze względu na to że jest pośrednim żywicielem rdzy źdźbłowej (bardzo szkodliwego grzyba), który atakuje trawy, zboża

• mało stanowisk naturalnych

• krzew ozdobny. Kilkadziesiąt odmian

• ma bardzo duże ilości witaminy C w jagodach