Kompania Węglowa S.A Ruda Śl. 6 dn.09.01.2007r.
Oddział KWK „HALEMBA”
w Rudzie Śląskiej 6
I N S T R U K C J A NR 2/TM/MED/2007
obsługi pola typu ROK-6EM/C odpływowego ze stycznikiem ROLLARC
1. Przeznaczenie instrukcji.
1.1. Instrukcja przeznaczona jest dla upoważnionych osób obsługi rozdzielni oraz osób dozoru, sprawujących nadzór nad prawidłową eksploatacją urządzeń rozdzielczych.
2. Podstawa opracowania instrukcji.
2.1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych wraz z załącznikami.
2.2. DTR pól 6kV typu ROK-6 EM ze stycznikami ROLLARC.
2.3. Dokument Bezpieczeństwa - Procedura PSB - 7. 02/01.
3. Postanowienia ogólne.
3.1. Wymagania kwalifikacyjne.
3.1.1. Obsługę pól mogą stanowić elektrycy posiadający stosowne upoważnienie, wydane przez KRZG i zapoznani z niniejszą instrukcją. Są oni odpowiedzialni za kontrole urządzeń rozdzielczych oraz prawidłowe wykonywanie czynności łączeniowych.
3.2. Wymagania Bezpieczeństwa.
3.2.1. Pracownicy zobowiązani są znać i przestrzegać w szczególności:
3.2.1.1.Obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.
3.2.1.2.Zasady stosowania sprzętu ochronnego, określone w odpowiedniej instrukcji.
3.2.1.3.Wytyczne w sprawie zasad postępowania przy ratowaniu osób porażonych prądem elektrycznym.
3.2.1.4.Instrukcję postępowania w przypadku pożaru urządzeń elektrycznych.
3.2.2. Pracownicy winni być przeszkoleni na stanowisku pracy, w szczególności pod kątem mogących występować zagrożeń, oraz być zapoznanymi za podpisem z kartami oceny ryzyka, określającymi zagrożenia na stanowisku pracy i profilaktykę zmniejszającą te zagrożenia.
3.2.3. Pracownicy stwierdzający zagrożenia lub nieprawidłowości nie objęte treścią instrukcji winni niezwłocznie przerwać wykonywanie prac oraz powiadomić osobę dozoru ruchu elektrycznego, będącą na zmianie, która określi cykl dalszych postępowań.
4. Postanowienia szczegółowe.
4.1. Uruchamianie pola.
Uruchomienie ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu
ROK-6 EM - odpływowego przeprowadza się wykonując czynności w kolejności przedstawionej w poniższych punktach:
4.1.1. Otworzyć pokrywę komory głównej i łącznikiem S 13 wybrać rodzaj sterowania, a następnie zamknąć pokrywę. Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej wykonać wg pkt 4.5.
4.1.2. Wyjąć klucz z zamka pokrywy głównej, następnie włożyć do zamka napędu odłączników i przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
4.1.3. Dźwignią uniwersalną zamknąć odłączniki (wg pkt 4.3.). Zaświecają się:
- zielona lampka w komorze woltomierza,
- lampka oświetlenia wewnętrznego (na okres ok. 5min),
- zielona lampka sygnalizująca zasilanie układu sterowania i zabezpieczeń oraz
wyświetlacz urządzenia (komunikat zależny jest od stanu jego konfiguracji),
- żółta lampka w pokrywie komory głównej „STEROWANIE ZDALNE” (o ile
zostało wybrane).
4.1.4. Klucz w zamku napędu odłączników przekręcić w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć z zamka.
4.1.5. Włożyć klucz do zamka pokrywy komory głównej, następnie przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara i pozostawić w zamku w tej pozycji.
4.1.6. Manipulator „WYŁ-ZAŁ” pociągnąć do siebie i obrócić do oporu w kierunku „ZAŁ”. Następuje załączenie stycznika głównego sygnalizowane przez:
- zgaśnięcie lampki zielonej w komorze woltomierza,
- zapalenie się lampki czerwonej w komorze amperomierza.
4.2. Wyłączanie pola.
Wyłączenie ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6 EM - odpływowego przeprowadza się przekręcając manipulator „WYŁ-ZAŁ” w kierunku
„WYŁ” (bez konieczności pociągania do siebie). Czynność wyłączenia sygnalizowana jest przez:
- zgaśnięcie lampki czerwonej w komorze amperomierza,
- zapalenie się lampki zielonej w komorze woltomierza.
Wyłączenie pola można także wykonać poprzez przekręcenie klucza umieszczonego w zamku pokrywy komory głównej o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wykonanie takiej czynności powoduje otwarcie stycznika oraz ustawienie blokady jego załączenia. Ponowne załączenie pola możliwe jest po skasowaniu blokady (wg pkt. 4.7.1. niniejszej instrukcji).
UWAGA:
1. Czynności łączeniowe opisane w pkt. 4.1.6. oraz w pkt. 4.2. dotyczą sterowania
lokalnego. W przypadku sterowania zdalnego manipulowanie położenia stycznika
głównego realizowane jest w zewnętrznym obwodzie sterującym przyłączonym do
pola za pośrednictwem separatora obwodów iskrobezpiecznych i
nieiskrobezpiecznych E1. Wyłączanie pola według czynności opisanych w pkt. 4.2.
możliwe jest przy pracy pola z dowolnym rodzajem sterowania.
2. Przy wyborze rodzajów sterowania udostępniających blokady technologiczne
możliwe jest wyłączenie pola z zewnętrznych układów podłączonych do
iskrobezpiecznych zacisków przekażników separujących E2 lub E3.
4.3. Zamykanie i otwieranie odłączników.
Zmiany stanu pracy odłączników ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6 EM - odpływowego przeprowadza się z wykorzystaniem dźwigni uniwersalnej. W obydwu skrajnych położeniach tzn. w stanie zamkniętym i otwartym, odłączniki są ryglowane przy pomocy zamka nadbudowanego na ich mechanizmie napędowym. Zamykanie lub otwieranie odłączników jest możliwe tylko przy prawidłowo zamkniętej pokrywie komory głównej pola, gdyż tylko wtedy możliwe jest przestawianie dźwigni uniwersalnej.
4.3.1. W celu zamknięcia lub otwarcia odłączników należy:
4.3.1.1. Wyłączyć stycznik główny (wg pkt. 4.2.).
4.3.1.2. Klucz w zamku pokrywy komory głównej obrócić o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
4.3.1.3. Wyjąć klucz z zamka pokrywy głównej, następnie włożyć do zamka odłączników i przekręcić o kąt 900 w kierunku zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
4.3.1.4. Dźwignię uniwersalną założyć w otwór dźwigni napędowej odłączników i przemieścić ją aż do oporu:
- w dół, w celu otwarcia odłączników (jeżeli były one zamknięte),
- w górę, w celu zamknięcia odłączników (jeżeli były one otwarte).
4.3.1.5. Klucz w zamku odłączników obrócić w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć z zamka, blokując tym samym możliwość manipulowania odłącznikami.
4.4. Zamykanie i otwieranie uziemnika.
Napęd uziemnika ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu
ROK-6 EM - odpływowego jest sprzężony mechanicznie z napędem odłączników. W stanie otwartym odłączników istnieje jednak możliwość rozprzęgnięcia obydwu napędów (np. w celu kontroli izolacji uziemionego kabla), a także możliwe jest otwieranie i zamykanie uziemnika przy pomocy dźwigni uniwersalnej.
W momencie rozprzęgnięcia napędów uziemnika i odłączników, te ostatnie zostają zablokowane w pozycji otwartej, natomiast usunięcie tej blokady jest równoznaczne z ponownym sprzężeniem napędów. Sprzęganie napędów odłączników i uziemnika oraz blokowanie napędu odłączników przy rozprzęganiu dokonywane jast poprzez wkręcanie i wykręcanie specjalnego wkrętu M12 widocznego w otworze blaszanej osłony napędu uziemnika.
4.5. Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej.
Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6 EM - odpływowego przeprowadza się z wykorzystaniem dźwigni uniwersalnej. Czynności te są możliwe tylko przy otwartych odłącznikach, gdyż tylko w tym przypadku możliwe jest przyłożenie dźwigni uniwersalnej do nakrętki śruby pociągowej mechanizmu otwierania pokrywy komory głównej.
4.5.1. W celu otwarcia pokrywy głównej należy:
4.5.1.1. Zębatkę znajdującą się w dźwigni uniwersalnej przystawić do nakrętki na śrubie (pod pierścieniem zamykającym pokrywę) tak, aby widoczny był napis „OTWIERANIE”.
4.5.1.2. Obracając zębatkę ręką i dociskając do nakrętki uzyskać połączenie obydwu tych elementów zaczepami umożliwiającymi przenoszenie momentu obrotowego.
4.5.1.3. Wykonując dźwignią ruchy wahadłowe (w pierwszej fazie otwierania konieczne jest podtrzymanie ręką lewego końca zębatki) za pomocą mechanizmu śrubowego obrócić do oporu pierścień zamykający.
4.5.1.4. Otworzyć pokrywę, ciągnąć za uchwyt umieszczony z prawej strony.
Zamknięcie pokrywy musi być poprzedzone jej przymknięciem i silnym dociśnięciem. Następne czynności są analogiczne jak przy otwieraniu pokrywy, przy czym zębatka dźwigni uniwersalnej powinna być założona przeciwną stroną (tak, aby widoczny był napis „ZAMYKANIE”, a pierścień zamykający należy obracać w przeciwnym kierunku.
4.6. Sterowanie stycznikiem głównym.
Układ sterowania stycznika głównego Q ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6 EM - odpływowego umożliwia lokalne lub zdalne sterowanie stycznika głównego.
4.6.1. Przed uruchomieniem pola należy wybrać rodzaj sterowania przy pomocy łącznika S13, dostępnego po otwarciu pokrywy komory głównej. Łącznik ten można ustawić w następujących położeniach:
4.6.1.1. 00 - „Sterowanie lokalne bez blokad”.
Po nastawie sterowanie stycznikiem głównym powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami pkt. 4.1 (załączanie) i 4.2 (wyłączanie) zamieszczonymi w niniejszej instrukcji. Nie jest konieczne pobudzenie cewek K1 przekaźników separujących E2 i E3.
4.6.1.2. +450 - „Sterowanie lokalne z blokadami”.
Po nastawie sterowanie stycznikiem głównym powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami pkt. 4.1 (załączanie) i 4.2 (wyłączanie) zamieszczonymi w niniejszej instrukcji. Konieczne jest pobudzenie cewek K1 przekaźników separujących E2 i E3 (niepobudzenie jakiejkolwiek cewki spowoduje aktywację blokady technologicznej).
4.6.1.3. +900 - „Sterowanie zdalne z blokadami”.
W tym położeniu łącznika możliwe jest zdalne sterowanie (wyłączanie i załączanie stycznika z zewnątrz poprzez separator obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1). Możliwe jest również wyłączanie stycznika manipulatorem „WYŁ-ZAŁ”. Konieczne jest pobudzenie cewek K1 przekaźników separujących E2 i E3 (niepobudzenie jakiejkolwiek cewki spowoduje aktywację blokady technologicznej).
4.6.1.4. +1350 - „Sterowanie zdalne bez blokad”.
W tym położeniu łącznika możliwe jest zdalne sterowanie (wyłączanie i załączanie stycznika z zewnątrz poprzez separator obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1). Możliwe jest również wyłączanie stycznika manipulatorem „WYŁ-ZAŁ”. Nie jest konieczne pobudzenie cewek K1 przekaźników separujących E2 i E3.
4.7. Obsługa Mikroprocesorowego Urządzenia do Pomiarów, Automatyki, Sterowania
i Zabezpieczeń.
Ognioszczelne pole rozdzielcze typu ROK-6 EM - odpływowe wyposażone jest w Mikroprocesorowe Urządzenie do Pomiarów, Automatyki, Sterowania i Zabezpieczeń typu „MUPASZ 2001G”.
Urządzenie „MUPASZ 2001G” wyposażone jest w wyświetlacz widoczny przez wziernik w pokrywie komory głównej pola. Zmianę wyświetlanych komunikatów umożliwiają manipulatory:
- wyświetlacza S12 - umożliwiający obserwację wskazań mierników urządzenia,
- kontrolny S11 - umożliwiający zmianę nastaw stanów pola (kontrola doziemienia, wyłączenie blokady załączenia pozakłóceniowego) oraz przewijanie tekstu na wyświetlaczu.
4.7.1. Kasowanie blokady po zadziałaniu zabezpieczeń.
Po zadziałaniu zespołu zabezpieczeń powodującego wyłączenie stycznika głównego, ponowne załączenie stycznika jest możliwe po skasowaniu blokady urządzenia „MUPASZ 2001G”. W celu skasowanie blokady należy:
- usunąć przyczynę zadziałania układu zabezpieczeń,
- klucz w zamku pokrywy komory głównej obrócić o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara,
- manipulator kontrolny S11 ustawić i przytrzymać w pozycji +900 („KASOWANIE”), a następnie zwolnić manipulator,
- klucz w zamku pokrywy głównej obrócić o kąt 900 w kierunku zgodnym do ruchu wskazówek zegara.
4.7.2. Kontrola nadciśnienia komór gaszących stycznika ROLLARC 400.
Kontrola jest realizowana z wykorzystaniem styku 1-4 łącznika ciśnieniowego zabudowanego w styczniku głównym Q. Pracą łącznika steruje urządzenie „MUPASZ 2001G”. W przypadku obniżenia ciśnienia następuje wyłączenie stycznika Q, a na wyświetlaczu urządzenia pokazana zostanie wartość ciśnienia gazu SF6 stanowiącego izolację w styczniku głównym.
4.8. Stany awaryjne.
Po zaistnieniu niżej wymienionych stanów awaryjnych należy postępować zgodnie z instrukcją obowiązującą w danym zakładzie.
4.8.1. Świeci się światłem pulsującym czerwona lampka „AWARYJNE WYŁĄCZENIE” na pokrywie komory głównej,
4.8.2. Świeci się światłem pulsującym żółta lampka „USZKODZENIE OBWODÓW STEROWNICZYCH” na pokrywie komory głównej.
4.8.3. Świeci się czerwone pole wskaźnika „BLOKADA TECHNOLOGICZNA”. Oznacza to zablokowanie załączenia stycznika głównego.
Zaistnienie stanów awaryjnych 4.8.1. ... 4.8.3. powoduje wyłączenie i blokadę załączenia stycznika głównego. Po usunięciu awarii należy skasować blokadę zabezpieczenia wg pkt. 4.7.1. niniejszej instrukcji.
UWAGA:
Świecenie czerwonej lampki „AWARYJNEGO WYŁĄCZENIA” zanika po ponownym włączeniu pola wg pkt. 4.1.
4.8.4 Nastąpiło wyłączenie stycznika głównego przez zespół zabezpieczeń.
Na wyświetlaczu urządzenia MUPASZ sygnalizowana jest wartość ciśnienia gazu SF6. Oznacza to uszkodzenie mechaniczne biegunów stycznika głównego powodującego wyciek gazu z komór gaszeniowych.
4.8.5 Klucz w zamku napędu odłączników nie daje się obrócić. Oznacza to:
- uszkodzony zamek,
- niewłaściwe ustawienie śrub ograniczających obrót dźwigni uniwersalnej.
4.8.6. Klucz w zamku pokrywy komory głównej nie daje się obrócić. Oznacza to
uszkodzony zamek.
4.8.7. Dźwignia uniwersalna umieszczona w otworze dźwigni napędu odłączników trze
lub zawadza o śrubę pociągową pierścienia zamykającego pokrywę komory
głównej. Oznacza to:
- zgięcie dźwigni uniwersalnej,
- nieprawidłowe położenie śruby oporowej na płycie pod pierścieniem zamykającym.
4.8.8. Nie jest możliwe zamknięcie odłączników lub ich zamykanie w końcowej fazie
wymaga użycia znacznej siły. Oznacza to przesunięcie osiowe wału odłączników w
stosunku do prawidłowego położenia.
4.8.9. Nie jest możliwe otwarcie komory głównej mimo obrócenia do oporu pierścienia
zamykającego w kierunku otwierania. Oznacza to nieprawidłowe wyregulowanie
kąta obrotu pierścienia zamykającego.
W przypadku zaistnienia stanów awaryjnych 4.8.4. ... 4.8.8 pole należy wyłączyć z eksploatacji i skontaktować się z producentem.
4.9. Kontrola pracy cyfrowego układu zabezpieczeń.
Kontrola pracy cyfrowego układu zabezpieczeń obejmuje dwa programy testów:
4.9.1. Kontrolę ciągłości obwodów przekładnika ziemnozwarciowego.
Kontrola ciągłości obwodów przekładnika ziemnozwarciowego inicjowana jest automatycznie co 12 godzin., w zespole zabezpieczeń. Polega ona na wymuszaniu prądu (przez 0,5s) w dodatkowym uzwojeniu przekładnika Ferrantiego i sprawdzaniu odpowiedzi na wymuszenie. W przypadku niepobudzenia zabezpieczenia następuje otwarcie stycznika głównego, ustawienie blokady załączenia i zapamiętanie zdarzenia w rjestratorze. Prawidłowa reakcja powoduje tylko wpis do pamiętnika. Pamiętany jest jedynie ostatni komunikat o kontroli ciągłości obwodów przekładników ziemnozwarciowych.
4.9.2. Kontrolę doziemienia.
Kontrola doziemienia polega na wymuszeniu prądu w dodatkowym uzwojeniu przekładnika ziemnozwarciowego (przez 0,5s). Powoduje ona pobudzenie zabezpieczenia ziemnozwarciowego zespołu zabezpieczeń, co z kolei prowadzi do wyłączenia stycznika głównego oraz blokady jego załączenia. Ponadto w rejestratorze dostępny będzie komunikat o wyłączeniu pola przez zabezpieczenie nadmiarowe zerowoprądowe IO> z równoczesnym zapamiętaniem wartości prądu pobudzenia.
Sterowanie pracą układu zabezpieczeń odbywa się przy pomocy manipulatora S11.
Po przeprowadzeniu kontroli, doprowadzenie zabezpieczenia do stanu wyjściowego wymaga jego odblokowania.
5. Postanowienia końcowe
5.1 Z treścią niniejszej instrukcji należy zapoznać wszystkich pracowników upoważnionych do obsługi rozdzielń z polami typu ROK-6EM.
5.2 Znajomość w/w instrukcji pracownicy potwierdzają podpisem na liście osób zapoznanych z niniejszą instrukcją.
5.3 Instrukcję opracowano przy współudziale przodowego P. Karkus...............................
OPRACOWAŁ: OPINIOWALI:
............................... ............................. .......................... .............................
mgr inż. M. Bubała Kierownik Działu DBH DZB
Energomechanicznego
ZAAKCEPTOWAŁ:
...............................................
Naczelny Inżynier
ZATWIERDZIŁ:
................................................................
Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego
Rozdzielnik: MDK, MNG, MED, ROZDZIELNIA Rd-22b poz. 525m.