Tryb rozkazujący
El imperativo

Tryb rozkazujący w języku hiszpańskim jest używany w celu wydawania rozkazów, dawania instrukcji lub rad.

Cierra la ventana. (Zamknij okno.)
Primero apaga la luz y luego quita la bombilla. (Najpierw zgaś światło, a potem wykręć żarówkę.)
Si quieres ahorrar dinero, compra en este supermercado. (Jeśli chcesz zaoszczędzić pieniądze, kupuj w tym supermarkecie.)

Zazwyczaj trybowi rozkazującemu towarzyszą wykrzykniki na początku i na końcu zdania. Pierwszy z nich piszemy do góry nogami:

¡Ven aquí ahora mismo! (Chodź tu natychmiast!)

Aby złagodzić rozkaz, często używa się zwrotu por favor (proszę), np.

Pásame los tomates, por favor. (Podaj mi pomidory, proszę.)

Forma drugiej osoby liczby pojedynczej trybu rozkazującego jest taka sama jak forma trzeciej osoby liczby pojedynczej trybu orzekającego:

Juan habla muy alto. (Juan mówi bardzo głośno.)
¡Juan, habla más alto! (Juan, mów głośniej!)

Formę drugiej osoby liczby mnogiej trybu rozkazującego tworzymy zamieniając końcówkę -r w bezokoliczniku na -d:

Tenéis que hablar más alto. (Musicie mówić głośniej.)
¡Hablad más alto! (Mówcie głośniej.)

Pozostałe formy trybu rozkazującego są w rzeczywistości formami trybu łączącego czyli tzw. trybu Subjuntivo:

¡Empezemos ya! Zaczynajmy już!
Abra la ventana, por favor. Proszę, niech pan otworzy okno.

Formy trybu rozkazującego dla czasowników regularnych są następujące:

Pierwsza grupa koniugacyjna

hablar (mówić)

(tú)	habla
(él / ella / ud.)	hable
(nosotros / nosotras)	hablemos
(vosotros / vosotras)	hablad
(ellos / ellas / uds.)	hablen

Druga grupa koniugacyjna

beber (pić)

(tú)	bebe
(él / ella / ud.)	beba
(nosotros / nosotras)	bebamos
(vosotros / vosotras)	bebed
(ellos / ellas / uds.)	beban

Trzecia grupa koniugacyjna

vivir (mieszkać)

(tú)	vive
(él / ella / ud.)	viva
(nosotros / nosotras)	vivamos
(vosotros / vosotras)	vivid
(ellos / ellas / uds.)	vivan

Jeśli tryb rozkazujący tworzymy od czasownika zwrotnego, to zaimek osobowy piszemy po
czasowniku, często łącząc go z formą czasownika, np.

Ponte las gafas, si no ves nada. (Załóż okulary, jeśli nic nie widzisz.)
Sientese aquí, por favor. (Proszę usiąść sobie tutaj.)

Tryb rozkazujący czasowników nieregularnych zazwyczaj ma taki sam typ nieregularności w drugiej i trzeciej osobie liczby pojedynczej oraz w trzeciej osobie liczby mnogiej jak w przypadku trybu oznajmującego:

Paco cierra la ventana. (Paco zamyka okno.)
¡Paco, cierra la ventana! (Paco, zamknij okno.)
Señorita Pilar. Por favor, cierre la ventana. (Panienko Pilar. Proszę zamknąć okno.)
¡Cierren ustedes la puerta, por favor! (Proszę zamknąć okno! (Państwo))

Oto odmiana czasownika cerrar (zamykać), w którym występuje oboczność e
ie i należy
do pierwszej grupy koniugacyjnej:

(tú)	cierra
(él / ella / ud.)	cierre
(nosotros / nosotras)	cerremos
(vosotros / vosotras)	cerrad
(ellos / ellas / uds.)	cierren

Są jednak czasowniki, których forma trybu rozkazującego jest całkowicie nieregularna. Należą
do nich czasowniki: hacer (robić), decir (mówić), poner (kłaść), salir (wyjść), irse (iść sobie),
venir (przychodzić). Oto odmiana tych czasowników w trybie rozkazującym:

hacer (robić)

(tú)	haz
(él / ella / ud.)	haga
(nosotros / nosotras)	hagamos
(vosotros / vosotras)	haced
(ellos / ellas / uds.)	hagan

decir (mówić)

(tú)	di
(él / ella / ud.)	diga
(nosotros / nosotras)	digamos
(vosotros / vosotras)	decid
(ellos / ellas / uds.)	digan

poner (kłaść)

(tú)	pon
(él / ella / ud.)	ponga
(nosotros / nosotras)	pongamos
(vosotros / vosotras)	poned
(ellos / ellas / uds.)	pongan

salir (wyjść)

(tú)	sal
(él / ella / ud.)	salga
(nosotros / nosotras)	salgamos
(vosotros / vosotras)	salid
(ellos / ellas / uds.)	salgan

irse (iść sobie)

(tú)	vete
(él / ella / ud.)	váyase
(nosotros / nosotras)	vayámonos
(vosotros / vosotras)	idos
(ellos / ellas / uds.)	váyanse

venir (przychodzić)

(tú)	ven
(él / ella / ud.)	venga
(nosotros / nosotras)	vengamos
(vosotros / vosotras)	venid
(ellos / ellas / uds.)	vengan

---