Zaliczenie:
Zadania tego typu co na zajęciach: 2 - 3 zadania
Koszt - jest wyrażony i dotyczy zużycia normalnego. wyrażamy go w cenach nabycia, a warunki normalne są różne dla każdej jednostki, wynikają one z techniki stosowanych technologii. Musi być ekwiwalentny tzn. że w przypadku ponosząc koszt powinien on tworzyć przychód.
Warunki które muszą zostać spełnione aby był koszt:
Wyrażone w pieniądzu
Celowe
W określonym czasie
Nakład - wyrażone w jednostkach naturalnych celowe zużycie środków rzeczowych, a także wykorzystanie pracy żywej. Nakłady wyraża się w jednostkach naturalnych; tylko niekiedy w specyficznych sytuacjach wyraża się je w jednostkach pieniężnych (np. udzielenie pożyczki, zakup akcji - inwestycja niematerialna, nabycie w celu korzystnej transakcji).
Wydatek to celowe zadysponowanie określonej sumy środków pieniężnych, które zostały zaangażowane lub wydatkowane na różny cel. Zatem nie każdy wydatek jest kosztem, ale każdy koszt łączy się z wydatkiem. (z tym że w tym przypadku mogą wystąpić różnice czasowe). Wydatek który łączy się z powstaniem kosztu - zatrudnienie pracownika - wydatek dopiero w momencie wypłaty wynagrodzenia; wpłata do urzędu zaliczki na podatek dochodowy - wydatek który nie jest kosztem.
Wydatek - zmiana (zmniejszenie) funduszu środków pieniężnych.
Fundusz środków pieniężnych - składa się ze środków pieniężnych, należności i zobowiązań krótkoterminowych
FŚP = ŚP + N - Z
Każdorazowe wypłacenie środków z rachunku → WYPŁATA
Zależności pomiędzy wydatkami a kosztami:
wydatek wyprzedza koszt (nabywamy środek trwały, rozpoczynamy eksploatację a koszt mamy później; zakup materiałów - łączy się z wydatkiem ale nie jest kosztem - koszt po wydaniu do zużycia)
Amortyzacji (wg prawa bilansowego (wg ustawy)) nie można rozpocząć wcześniej niż od dnia oddania do eksploatacji, natomiast zgodnie z ustawami o podatku dochodowym naliczanie amortyzacji następuje od miesiąca następnego po miesiącu w którym środek został oddany do eksploatacji. Stąd wynika niedogodność taktyczna - trzeba by prowadzić 2 ewidencje na potrzeby prawa bilansowego a drugą podatkowo. Zazwyczaj stosuje się rozwiązanie podatkowe.
wydatek występuje równocześnie z kosztem (zakup materiałów i bez magazynowania wydanie ich do zużycia)
koszt wyprzedza wydatek (zakup z odroczonym terminem płatności, utworzenie rezerwy na naprawy gwarancyjne)
Strata to niecelowe, nieuzasadnione normalnymi warunkami działania, zarówno zużycie jak i zadysponowanie określonych środków pieniężnych czyli nie ekwiwalentne zużycie.
Strata nadzwyczajna - skutek finansowy zdarzeń trudnych do przewidzenia które powstają poza działalności operacyjną. Nie są związane z ryzykiem prowadzenia działalności, np.: kradzież z włamaniem.
Zadanie 1.4
Wydatki i koszty
W przedsiębiorstwie wystąpiły m.in. operacje finansowe:
Spłacono krótkoterminowy kredyt bankowy.
Zaksięgowano podatek VAT związany ze sprzedażą towarów.
Zaksięgowano podatek VAT związany z zakupem materiałów.
Zakupiono i przyjęto materiały zgodnie z fakturą
Wyliczono i ujęto w ewidencji wynagrodzenia pracowników
Ujęto amortyzację środków trwałych
Przyjęto sfinansowane długoterminowym kredytem środki trwałe
Naliczono dywidendę od wyniku finansowego
Dokonano kompensaty należności i zobowiązań.
Na podstawie treści operacji wybrać te, które są wydatkami i określić ich relacje do kosztów.
Rozwiązanie:
LP |
OPERACJE |
KOSZT |
WYDATEK |
DODATKOWE INFORMACJE |
1. |
Spłacono krótkoterminowy kredyt bankowy. |
NIE |
NIE |
Np.: -10 000 + 0 - (-10 000) = 0 Jest to wypłata |
2. |
Zaksięgowano podatek VAT związany ze sprzedażą towarów. |
NIE |
NIE |
Rosną zobowiązanie i rosną należności |
3. |
Zaksięgowano podatek VAT związany z zakupem materiałów. |
NIE |
NIE |
Rosną zobowiązania i rosną należności |
4. |
Zakupiono i przyjęto materiały zgodnie z fakturą |
NIE |
TAK |
Rosną tylko zobowiązania; |
5. |
Wyliczono i ujęto w ewidencji wynagrodzenia pracowników |
TAK |
TAK |
Rosną zobowiązania: relacja czasowa: w tym samym czasie |
6. |
Ujęto amortyzację środków trwałych |
TAK |
NIE |
|
7. |
Przyjęto sfinansowane długoterminowym kredytem środki trwałe |
NIE |
TAK |
Środki trwałe rosną, zobowiązania są długoterminowe więc ich nie wliczamy - nie wpływają na bieżącą płynność |
8. |
Naliczono dywidendę od wyniku finansowego |
NIE |
TAK |
Rosną zobowiązania, ale jeszcze na razie nie wypłaciliśmy dywidendy |
9. |
Dokonano kompensaty należności i zobowiązań |
NIE |
NIE |
Maleją zobowiązania i maleją należności: relacja na zero |
Zadanie 1.5
Koszty i pojęcia bliskoznaczne
Operacje gospodarcze okresu sprawozdawczego są następujące:
Dokonano przelewu zobowiązań za zakupione materiały 20 000 zł
Spłacono kredyt bankowy 100 000 zł
Spłacono odsetki normalne od kredytu 3 000 zł
Spłacono odsetki o charakterze sanacyjnym 1 000 zł
Dokonano wpłaty części zysku do budżetu 20 000 zł
Przelano podatek VAT 10 000 zł
Wykorzystano kredyt do spłaty zobowiązań 50 000 zł
Wypłacono wynagrodzenia pracownikom 20 000 zł
Otrzymano fakturę za remont budynku 152 000 zł
Przelano w końcu roku kwotę za roczną polisę ubezpieczeniową 20 000 zł
Pracownik pobrał z kasy zaliczkę na koszty podróży służbowej 500 zł
Zapłacono kary umowne 2 000 zł
Na podstawie podanych informacji ustalić kwoty:
Wydatków będących kosztami wyniku finansowego oraz określić ich powiązania czasowe
Wypłat będących wydatkami, jednocześnie określić ich powiązanie z kosztami
Rozwiązanie:
LP |
OPERACJE |
KOSZT |
WYDATEK |
WYPŁATA |
DODATKOWE INFORMACJE |
1. |
Dokonano przelewu zobowiązań za zakupione materiały |
NIE lub TAK |
NIE |
TAK |
Maleją środki na kontach i maleją zobowiązania; wypłata - bo jest przelew |
2. |
Spłacono kredyt bankowy (krótkoterminowy) |
NIE |
NIE |
TAK |
Jeśli byłby kredyt długoterminowy to byłby wydatek; wypłata - bo spłacamy kredyt |
3. |
Spłacono odsetki normalne od kredytu |
TAK |
TAK |
TAK |
Jest wydatek bo tylko maleją nam środki pieniężne na koncie; wypłata - wszystko jest w tym samym czasie |
4. |
Spłacono odsetki o charakterze sanacyjnym |
TAK |
TAK |
TAK |
Wydatek - odsetki są kosztami finansowymi; wszystko jest w tym samym czasie |
5. |
Dokonano wpłaty części zysku do budżetu (obowiązkowe obciążenia Wyniku Finansowego) |
NIE |
NIE |
TAK |
Maleją zobowiązania i maleją pieniądze na rachunku bankowym |
6. |
Przelano podatek VAT |
NIE |
NIE |
TAK |
Maleją zobowiązania i maleją środki pieniężne |
7. |
Wykorzystano kredyt (krótkoterminowy) do spłaty zobowiązań (krótkoterminowe) |
NIE |
NIE |
TAK |
Kredytem krótkoterminowym spłacamy zobowiązania długoterminowe - jest wydatek |
8. |
Wypłacono wynagrodzenia pracownikom |
NIE |
NIE |
TAK |
Maleją środki pieniężne i maleją zobowiązania; kosztem jest LP |
9. |
Otrzymano fakturę za remont budynku |
TAK |
TAK |
NIE |
Zobowiązania rosną a środki pieniężne się nie zmieniają; relacja czasowa w tym samym czasie |
10. |
Przelano w końcu roku kwotę za roczną polisę ubezpieczeniową |
NIE |
NIE |
TAK |
Maleją środki pieniężne na rachunku bankowym i maleją zobowiązania; Polisa na razie nie jest kosztem |
11. |
Pracownik pobrał z kasy zaliczkę na koszty podróży służbowej |
NIE |
NIE |
TAK |
Koszt będzie jak pracownik się rozliczy; kasa maleje a należności rosną |
12. |
Zapłacono kary umowne |
TAK |
TAK |
TAK |
Środki pieniężne maleją a zobowiązania pozostają bez zmian; naliczane w momencie zapłaty; relacja czasowa - w tym samym czasie |
Zadanie 1.6
Koszty i pojęcia bliskoznaczne
W przedsiębiorstwie przemysłowym wystąpiły następujące operacje gospodarcze w okresie:
Wydano do zużycia materiały podstawowe 110 000 zł
Zaliczono amortyzację środków trwałych do kosztów 25 000 zł
Miesięczna kwota opłaconej rocznej polisy ubezpieczeniowej 12 000 zł
Przelano odsetki umowne od kredytów długoterminowych 3 000 zł
Dokonano drobnych zakupów gotówkowych materiałów do bezpośredniego zużycia 500 zł
Lista płac za bieżący miesiąc 50 000 zł
Umorzenie przedmiotów małowartościowych 5 000 zł
Uregulowano przelewem zobowiązania wobec budżetu z tytułu zysku 1 500 zł
Przekazano opłatę sądową związaną z roszczeniem spornym o niedobór materiałów 2 000 zł
Na podstawie treści podanych operacji gospodarczych dokonać obliczenia kwot kosztów pokrywających się w czasie z powstaniem wydatków. Objaśnić znaczenie pozostałych operacji w tworzeniu pozycji płynności.
Rozwiązanie:
LP |
OPERACJE |
KOSZT |
WYDATEK |
Wydano do zużycia materiały podstawowe |
TAK |
NIE |
|
Zaliczono amortyzację środków trwałych do kosztów |
TAK |
NIE |
|
Miesięczna kwota opłaconej rocznej polisy ubezpieczeniowej |
TAK |
NIE |
|
Przelano odsetki umowne od kredytów długoterminowych |
TAK |
TAK |
|
Dokonano drobnych zakupów gotówkowych materiałów do bezpośredniego zużycia |
TAK |
TAK |
|
Lista płac za bieżący miesiąc |
TAK |
TAK |
|
Umorzenie przedmiotów małowartościowych |
TAK |
NIE |
|
Uregulowano przelewem zobowiązania wobec budżetu z tytułu zysku |
NIE |
NIE |
|
Przekazano opłatę sądową związaną z roszczeniem spornym o niedobór materiałów |
TAK |
TAK |
3 000 + 500 + 50 000 + 2 000 = 55 500
Klasyfikacja kosztów:
Wg rodzaju
Wg miejsca powstania
Wg typów działalności
Koszty pośrednie
Koszty bezpośrednie
Ze względu na związek z wielkością produkcji
Koszty stałe - nie zależą od wielkości produkcji
Koszty zmienne - zależą od wielkości produkcji (materiały)
Koszty proste
Koszty złożone
Ze względu na powiązanie z procesem technologicznym
Koszty podstawowe (wydanie materiałów do zużycia)
Koszty ogólne - organizujące proces technologiczny (koszty związane z zakupem materiałów, sprzedażą)
Ze względu na fazę działalności:
Zaopatrzenia - zakup materiałów
Produkcji - produkcja wyrobów gotowych
Zbytu - sprzedaż wyrobów gotowych i towarów
Zadanie 1.7
Istota i zakres koszów
W przedsiębiorstwie o produkcji jednorodnej zarejestrowano następujące operacje gospodarcze dotyczące zużycia środków gospodarczych, pracy żywej, usług obcych oraz wydatków w okresie:
Otrzymano fakturę na remont obiektów środków trwałych 80 000 zł
Wydano i zużyto materiały na cele działalności eksploatacyjnej (wartość zużycia według norm) 30 000 zł
Zużycie materiałów ponad obowiązującą normę 3 000 zł
Otrzymano fakturę za energię elektryczną 10 000 zł
Dokonano odpisu na fundusz socjalny 30 000 zł
Zapłacono karę umowną za niedotrzymanie terminów dostaw 5 000 zł
Amortyzacja środków trwałych 20 000 zł
Płace według listy płac do wysokości przewidzianej normami 80 000 zł
Płace będące odchyleniami od normatywnej wysokości 10 000 zł
Zapłacono odsetki za zwłokę 1 500 zł
Zapłacono składki ubezpieczeń społecznych 24 000 zł
Otrzymano fakturę za utrzymanie obiektów socjalnych 100 000 zł
Przelano odsetki i prowizje z tytułu wykorzystanych kredytów na zakup surowców 30 000 zł
Na podstawie podanych informacji ustalić wysokość kosztu własnego. Zanalizować istotę pozycji niezaliczanych do kosztów zwykłej działalności operacyjnej.
Rozwiązanie:
Koszt własny sprzedaży - składa się z kosztu wytworzenia sprzedanych wyrobów, kosztów zarządu i kosztów sprzedaży.
LP |
OPERACJE |
Wpływ na koszt wytworzenia (działalność podstawową) KOSZT WŁASNY SPRZEDAŻY |
DODATKOWE INFORMACJE |
1. |
Otrzymano fakturę na remont obiektów środków trwałych |
TAK |
|
2. |
Wydano i zużyto materiały na cele działalności eksploatacyjnej (wartość zużycia według norm) |
TAK |
|
3. |
Zużycie materiałów ponad obowiązującą normę |
NIE |
Jest to koszt pozostałej działalności operacyjnej |
4. |
Otrzymano fakturę za energię elektryczną |
TAK |
|
5. |
Dokonano odpisu na fundusz socjalny |
TAK |
W zależności jakich pracowników dotyczy (koszty zarządu) |
6. |
Zapłacono karę umowną za niedotrzymanie terminów dostaw |
NIE |
Są to pozostałe koszty operacyjne |
7. |
Amortyzacja środków trwałych |
TAK |
Koszty zarządu |
8. |
Płace według listy płac do wysokości przewidzianej normami |
TAK |
|
9. |
będące odchyleniami od normatywnej wysokości |
TAK |
Wszystkie wynagrodzenia wpływają |
10. |
Zapłacono odsetki za zwłokę |
NIE |
|
11. |
Zapłacono składki ubezpieczeń społecznych |
TAK |
|
12. |
Otrzymano fakturę za utrzymanie obiektów socjalnych |
NIE |
Koszty wyodrębnionej działalności socjalne na osobnym koncie |
13. |
Przelano odsetki i prowizje z tytułu wykorzystanych kredytów na zakup surowców |
NIE |
|
80 000 + 30 000 + 10 000 + 30 000 + 20 000 + 80 000 + 10 000 + 24 000 = 284 000
Koszt własny sprzedaży wynosi 284 000 zł.
Zadanie 1.8
Istota i zakres kosztów produkcji
W przedsiębiorstwie o produkcji jednorodnej zebrano następujące informacje o kosztach dotyczących produktów, które w okresie były sprzedane:
Faktura za remont maszyn produkcyjnych 80 000 zł
Amortyzacja urządzeń produkcyjnych - wykorzystano połowę ich zdolności produkcyjnych 40 000 zł
Zużycie materiałów do wytworzenia wyrobów 30 000 zł
Faktura za energię elektryczną na potrzeby procesu technologicznego 60 000 zł
Lista wynagrodzeń pracowników produkcyjnych - akordowy system wynagrodzeń 100 000 zł
Podatki i opłaty 20 000 zł
Lista wynagrodzeń obsługi wydziału produkcyjnego i kierownika 25 000 zł
Koszty zarządu jednostki 45 000 zł
Faktura za transport sprzedanych produktów 33 000 zł
Na podstawie podanych pozycji wybrać i wycenić elementy kosztu wytworzenia produktów i obliczyć koszty sprzedanych produktów. Ocenić wielkość kosztów transferowych.
Rozwiązanie:
Koszty transferowe - koszty wyrażone w nakładach czysto pieniężnych nie odzwierciedlające zużycia czynników produkcji np.: podatki i opłaty.
LP |
OPERACJE |
KOSZT WYTWORZENIA |
KOSZTY ZARZĄDU |
KOSZTY SPRZEDAŻY |
KOSZTY TRANSFEROWE |
||||
Faktura za remont maszyn produkcyjnych |
TAK |
80 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Amortyzacja urządzeń produkcyjnych - wykorzystano połowę ich zdolności produkcyjnych |
TAK |
20 000 |
NIE |
0 |
TAK |
20 000 |
NIE |
0 |
|
Zużycie materiałów do wytworzenia wyrobów |
TAK |
30 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Faktura za energię elektryczną na potrzeby procesu technologicznego |
TAK |
60 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Lista wynagrodzeń pracowników produkcyjnych - akordowy system wynagrodzeń |
TAK |
100 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Podatki i opłaty |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
TAK |
20 000 |
|
Lista wynagrodzeń obsługi wydziału produkcyjnego i kierownika |
TAK |
25 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Koszty zarządu jednostki |
NIE |
0 |
TAK |
45 000 |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
|
Faktura za transport sprzedanych produktów |
NIE |
0 |
NIE |
0 |
TAK |
33 000 |
NIE |
0 |
|
X |
SUMA |
315 000 |
45 000 |
53 000 |
20 000 |
Zadanie 1.9
Koszty bezpośrednio i pośrednio związane z działalnością operacyjną.
W przedsiębiorstwie przemysłowym wystąpiły następujące operacje gospodarcze:
Dodatkowa amortyzacja środków trwałych postawionych w stan likwidacji 6 000 zł
Wartość niedoboru materiałowego niezawinionego, przekraczającego normy ubytków naturalnych 3 000 zł
Zapłacono policzone przez odbiorców kary za złą jakość wykonania 1 500 zł
Przelano odsetki sanacyjne od kredytów 2 000 zł
Odpisano należności operacyjne na skutek ich przedawnienia 1 000 zł
Wydano do zużycia materiały 30 000 zł
Lista płac za bieżący miesiąc pracowników administracji 17 000 zł
Przelano zobowiązania za energię elektryczną 5 000 zł
Na podstawie podanych operacji dokonać obliczenia kosztów zwykłej działalności operacyjnej i pozostałych. Opisać ich relacje do wydatków.
Rozwiązanie:
LP |
OPERACJE |
Koszty pośrednie |
Koszty bezpośrednie |
||
1. |
Dodatkowa amortyzacja środków trwałych postawionych w stan likwidacji |
TAK |
6 000 |
|
|
2. |
Wartość niedoboru materiałowego niezawinionego, przekraczającego normy ubytków naturalnych |
TAK |
3 000 |
|
|
3. |
Zapłacono policzone przez odbiorców kary za złą jakość wykonania |
TAK |
1 500 |
|
|
4. |
Przelano odsetki sanacyjne od kredytów |
TAK |
2 000 |
|
|
5. |
Odpisano należności operacyjne na skutek ich przedawnienia |
TAK |
1 000 |
|
|
6. |
Wydano do zużycia materiały |
|
|
TAK |
30 000 |
7. |
Lista płac za bieżący miesiąc pracowników administracji |
|
|
TAK |
17 000 |
8. |
Przelano zobowiązania za energię elektryczną |
|
|
TAK |
5 000 |
|
SUMA |
13 500 |
52 000 |
Zadanie 1.10
Systematyka koszów
W przedsiębiorstwie wystąpiły następujące operacje gospodarcze:
Zużyto materiały na cele:
Produkcji pomocniczej 27 000 zł
Produkcji podstawowej (wyrób A) 82 000 zł
Produkcji podstawowej wydziału I dla napędu maszyn 17 000 zł
Administracji wydziału I 8 000 zł
Pakowania materiałów zakupionych 3 000 zł
Obliczono i rozliczono wynagrodzenia pracowników:
Bezpośrednio produkcyjnych 20 000 zł
Wydziału transportowego 8 000 zł
Administracji wydziału I i II 28 000 zł
Pomocniczych wydziału I 3 000 zł
Amortyzacja środków trwałych:
Budynków administracji 40 000 zł
Maszyn i urządzeń wydziału I 120 000 zł
Maszyn i urządzeń wydziału pomocniczego 70 000 zł
Otrzymane faktury:
Za transport zakupionych materiałów 7 000 zł
Za transport wyrobów sprzedanych 4 000 zł
Na podstawie powyższych danych ustalić sumy kosztów:
faz produkcji, zaopatrzenia, zbytu
produkcji podstawowej i pomocniczej
bezpośrednich produkcji podstawowej
wydziałowych ruchu
ogólnowydziałowych
Rozwiązanie:
LP |
OPERACJE GOSPODARCZE |
FAZY DZIAŁALNOŚCI |
PRODUKCJA |
KOSZTY |
wydziałowe ruchu |
ogólno wydziałowe |
||||
|
|
produkcja |
zaopat- rzenie |
zbyt |
podsta- wowa |
pomoc- nicze |
pośrednie |
bez- pośrednie |
|
|
Zużyto materiały na cele: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Produkcji pomocniczej |
√ |
|
|
|
√ |
|
|
|
|
|
Produkcji podstawowej (wyrób A) |
√ |
|
|
√ |
|
|
√ |
|
|
|
Produkcji podstawowej wydziału I dla napędu maszyn |
√ |
|
|
√ |
|
|
|
√ |
|
|
Administracji wydziału I |
√ |
|
|
√ |
|
|
|
|
√ |
|
Pakowania materiałów zakupionych |
|
√ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Obliczono i rozliczono wynagrodzenia pracowników: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bezpośrednio produkcyjnych |
√ |
|
|
√ |
|
|
√ |
|
|
|
Wydziału transportowego |
|
√ |
√ |
|
√ |
|
|
|
√ |
|
Administracji wydziału I i II |
√ |
|
|
√ |
|
|
|
|
√ |
|
Pomocniczych wydziału I |
√ |
|
|
√ |
|
|
|
|
|
|
Amortyzacja środków trwałych: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Budynków administracji |
√ |
√ |
√ |
|
|
|
|
|
|
|
Maszyn i urządzeń wydziału I |
√ |
|
|
√ |
|
|
|
|
|
|
Maszyn i urządzeń wydziału pomocniczego |
√ |
|
|
|
√ |
|
|
|
|
|
Otrzymane faktury: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Za transport zakupionych materiałów |
|
√ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Za transport wyrobów sprzedanych |
|
|
√ |
|
|
|
|
|
|
Rachunek kosztów ćwiczenia 1 16.10.2011
8