Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest dobranie elementów wzmacniacza tranzystorowego w układzie wspólnego emitera. Przygotowanie obliczeń dotyczących parametrów rezystancyjnych wzmacniaczy.
Wiadomości teoretyczne.
Każdy tranzystor pracować może jako wzmacniacz , wzmacniając podane wielkości elektryczne w zależności od rodzaju układu w , którym pracuje . Najbardziej podstawowym układem pracy tranzystora jest układ wspólnego emitera .
    
a ) układ jest bardzo dobrym wzmacniaczem prądu ( prąd bazy jest bardzo mały , a na wyjściu otrzymujemy duży prąd kolektora )
b) jest dobrym wzmacniaczem napięcia
c) układ jest bardzo dobrym wzmacniaczem mocy .
d) układ ten odwraca fazę napięcia wyjściowego w stosunku do wejścia o 180
Charakterystyki idealnego tranzystora w układzie wspólnego emitera .
I ) Charakterystyka wejściowa tranzystora .
Ib = f ( Ube ) przy Uce = const.
Nierówność poniższa jest równa , gdyż chcąc utrzymać stały prąd bazy Ib 1 , mimo wzrostu napięcia na bazie z Ube 1 do Ube 2 należy zwiększyć napięcie na kolektorze z Uce 1 do Uce 2 . Tak jak poprzednio charakterystyki te różnią się jedynie wartościami poszczególnych prądów i napięć .
  
Uce 1 < Uce 2 < Uce 3
II ) Charakterystyka przejściowa
Ic = f ( Ib ) przy Uce = const.
Uce 1 > Uce 2 > Uce 3
Aby utrzymać stały prąd bazy Ib 1 mimo wzrostu prądu kolektora z Ic 2 do Ic 1 należy zwiększyć napięcie na kolektorze z Uce 2 do Uce 1 .
III) Charakterystyka wyjściowa tranzystora .
Ic = f ( Uce ) przy Ib = const.
Dla stałego napięcia Uce1 , chcąc zwiększyć prąd kolektora z Ic 1 do Ic 2 należy zwiększyć prąd bazy z Ib1 do Ib2 . Wyraźny wzrost prądu kolektora można uzyskać poprzez zwiększenie prądu bazy .
Ib 1 < Ib 2 < Ib 3
Charakterystyki wyjściowe wszystkich układów pracy mają ten sam kształt , a różnią się jedynie wielkością poszczególnych prądów i napięć .
Na jej podstawie zbudować można tzw. charakterystykę roboczą poprzez naniesienie na nią prostej pracy tranzystora
Jest to charakterystyka prądowo-napięciowa drugiego elementu obwodu wyjściowego rezystora Rc. W pkt. Przecięcia się charakterystyk określić można wartości napięcia na obu elementach połączonych ze sobą szeregowo.
Współrzędne tych pkt. to wartości prądu w obwodzie i spadki napięć na tranzystorze. Prosta obciążenia przecina oś napięcia Uce w pkt. E0, oznacza to że gdyby wartość prądu Jc = O , to całe napięcie odłożyłoby się na rezystorze
Rc.
Prosta obciązenia przecina oś prądu w pkt. Jc = Ec/Rc. Prąd o takiej wartości popłynąłby , gdyby tranzystor w stanie nasycenia stanowił zwarcie.
Aby wzmacniacz mógł prawidłowo wzmacniać sygnał przemienny , czyli pracować zarówno przy zwiększaniu jak i zmniejszaniu prądu bazy pt. pracy musi być wstępnie ustalony na środku roboczego odcinka (P1,P2) będącego częścią prostej obciążenia w pkt. P0 na charakterystyce.
Taki stan wzmacniacza określany jest jako praca w klasie „A”
Przebieg ćwiczenia :
- na podstawie katalogu określić dane tranzystora oraz jego elektrody
na podstawie otrzymanych danych należy obliczyć wartości elementów rezystancyjnych
sprawdzić otrzymane elementy
połączyć układ pracy wzmacniacza tranzystorowego w ukł. wspólnego emitera na podstawie dokonanych obliczeń rezystancyjnych
podłączyć układ i porównać mierniki z obliczeniami
Schemat pomiarowy :
Tabela pomiarowa :
| Lp. | Wartości obliczone | Wartości ustalone | 
| 
 | 
 | 
 | 
| 1 | R1=..... | R1=..... | 
| 2 | R2=..... | R2=..... | 
| 3 | Rc=..... | Rc=..... | 
| 4 | Re=..... | Re=..... | 
| 5 | Ue=…. | Ue=…. | 
| 6 | Jc=…. | Jc=…. | 
| 7 | Jb=… | Jb=… | 
Przykłady obliczeń :
Obliczenia par rezystancyjnych.
Schemat ideowy wzmacniacza dla obliczeń .
Dane podane do zadania to : Ec , Jco , Rc , Ucc = 0,5 Ec , Ube = 0,7 V ,  = Jc/Jb Jb= 0,5Jb max .
1 . Równanie Kirchhoffa dla obwodu wyjściowego.
Ec= URc + Uce + URe
Ec= Jc*Rc + Uce + Je*Re
Je= Jb + Jc
Ec= Jc*Rc + Uce + (Jb + Jc)*Re
RE= Ec - Jc*Rc - Uce
Jb + Jc
2 . Obwód wejście -wyjście.
Ec - Ur1 + Ube + Ure = 0
Ec - R1*4Jb - Re( Jb + Jc) - Ube = 0
R1 = Ec - ( Jb + Jc)*Re -Ube
4 Jb
3 . Obwód wejściowy
UR2 - Ube - Uce = 0
3Jb*R2 - Ube - (Jb + Jc)*Re = 0
R2 = ( Jb + Jc)*Re + Ube
3 Jb
Pracownia Elektryczna i Elektroniczna.
Badanie wzmacniacza tranzystorowego
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
- 6 -
| 
 Zespół Szkół Elektrycznych nr 1 w Poznaniu | 
 PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA 
 | ||||||
| 
 Imię i nazwisko: | 
 Temat: Badanie wzmacniacza tranzystorowego | 
 Numer Ćwiczenia: 11 | |||||
| 
 Rok szkolny: 2001/2002 | kl. III5 | Grupa: 3 | Data wykonania ćwiczenia: Nieobecny usprawiedliwiony | Data oddania ćwiczenia: 05.04.2002 | Ocena: | Podpis: | Numer w dzienniku: 4 |