Zatrucie tlenkiem węgla
Przygotował Tomasz Wasiak kl II RM
Zatrucie tlenkiem węgla ze względu na jego bezwonny i bezsmakowy charakter jest trudne do wykrycia bez specjalnych przyrządów. Tlenek węgla powstaje w procesie spalania i fermentacji, która przebiega w warunkach z niską zawartością tlenu. Do zatrucia dochodzi najczęściej przypadkowo wskutek wdychania gazów spalinowych. CO może być również produktem spalania gazu ziemnego. Tlenek węgla charakteryzuje się 250 krotnym wchłanianiem się do hemoglobiny w wyniku czego dochodzi do zablokowania transportu tlenu z płuc do tkanek co powoduje niedotlenienie tkanek. Dochodzi do: - rozwoju kwasicy metabolicznej z bezpośrednim uszkodzeniem mięśnia sercowego, - zmniejszeniem pojemności minutowej serca - niekiedy upośledzenia czynności oddechowej - uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego objawiające się obrzękiem mózgu. Stopień zatrucia zależy od czas ekspozycji na tlenek węgla, jego stężenia wdychanym powietrzu oraz od objętości powietrza którą wdychamy w ciągu każdej minuty.
Objawy
Nasilenie objawów zależy od ilości wchłoniętego tlenku węgla, wieku, masy ciała, stężenia hemoglobiny tlenkowęglowej (CO-Hb):
przy niskim stężeniu (CO-Hb 10-20%): przymglenie świadomości, niepamięć wsteczna, zaburzenia wzrokowe, zawroty i bóle głowy, uczucie odurzenia, nudności, jasnoczerwone zabarwienie skóry
przy średnim stężeniu (CO-Hb 30-50%): przymglenie świadomości aż do utraty przytomności, wzmożenie odruchów ze ścięgien, wymioty, hiperwentylacja, nadciśnienie tętnicze
przy wysokim stężeniu (CO-Hb > 50%): utrata przytomności, napady drgawek toniczno-klonicznych, hipowentylacja, sinica, wstrząs
Rozpoznanie
Rozpoznanie można ustalić na podstawie danych zebranych w typowym wywiadzie. Należy jednak pamiętać, że w przypadkach zatrucia samobójczego może współistnieć zatrucie tlenkiem węgla i środkami nasennymi lub innymi związkami. Należy wykluczyć dodatkowe obrażenia i inne zatrucia
Postępowanie
Udzielanie pierwszej pomocy osobie u której doszło do zatrucia tlenkiem węgla polega na:
wyniesieniu osoby ratowanej z pomieszczenia, w którym występuje CO, z zapewnieniem własnego bezpieczeństwa
umożliwieniu dopływu świeżego powietrza
jak najszybsze podanie tlenu
w razie utraty przytomności ułożenie w pozycji stabilnej na boku
ochronie ratowanego przed wyziębieniem ( koc, folia termiczna)
natychmiastowym RKO, jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca,
przewiezieniu pod opieką lekarza do szpitala
w ciężkich stanach zatrucia trzeba zastosować komorę hiperbaryczną