Magdalena Ziółkowska
Kosmetologia, niestacjonarne II stopień, grupa E
TEMAT:
Naturalne metody leczenia zmian skórnych. Wybrane schorzenia skóry, paznokci i włosów, a leczenie dietą: PROBLEMY Z WŁOSAMI (PRZETŁUSZCZANIE, SUCHOŚĆ, ŁYSIENIE), KRUCHOŚĆ PAZNOKCI I CELLULIT.
Głównym czynnikiem stymulującym prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu, jak również powodującym zachowanie pięknego, zdrowego wyglądu skóry, włosów czy paznokci jest stosowanie urozmaiconej, pełnowartościowej diety bogatej w witaminy (przede wszystkim witaminy z grupy B, C, A, E, H) i składniki mineralne (cynk, żelazo, miedź, krzem, jod, potas, magnez, wapń). Bardzo często pogorszenie stanu skóry, włosów czy płytki paznokciowej stanowi odzwierciedlenie złej kondycji zdrowotnej naszego organizmu. Może być również sygnałem powstawania wielu chorób. Wielu specjalistów uważa, iż problem ten można zwalczyć poprzez stosowanie szerokiej obecnie na rynku gamy zewnętrznych produktów kosmetycznych przeznaczonych do walki z, min. przetłuszczającymi, suchymi włosami, kruchymi i łamliwymi paznokciami czy cellulitem. Współcześnie kosmetolodzy, czy lekarze bardzo chętnie podejmują współpracę z dietetykami, którzy to edukują pacjentów, iż odpowiednio wysokie spożycie produktów bogatych w określone witaminy i minerały, pozwala na fantastyczne łączenie diety z zabiegami kosmetycznymi, uzyskując jednocześnie bardziej satysfakcjonujące efekty terapeutyczne.
W utrzymaniu prawidłowej zbilansowanej diety, pozwalającej uzyskanie pięknego wyglądu naszej skóry, włosów i paznokci największą rolę stanowią BIAŁKA (źródło: jaja, mięso, ryby, drób). Są one podstawowym materiałem budulcowym wszystkich komórek i tkanek organizmu. To właśnie one biorą udział przy wzroście paznokci, włosów i regeneracji naskórka. Bardzo ważny element diety stanowią również wielonienasycone niezbędne kwasy tłuszczowe. Są to znane wszystkim kwasy omega-3 i omega-6. Bardzo ważne jest ich codzienne dostarczanie wraz z pożywieniem, gdyż nie są one wytwarzane samodzielnie przez organizm. Produkty zawierające kwasy omega 3 i 6 to przede wszystkim: ryby morskie, oleje roślinne, nasiona słonecznika, pestki dyni, orzechy czy oliwa. Spożywanie dużej ilości płynów w postaci niegazowanej wody (około 2 litry dziennie) pozwala na prawidłowe nawilżenie włosów, skóry czy paznokci, jak również oczyszczenie organizmu, pozwalające pozbycie się zbędnych, szkodliwych związków mających negatywny wpływ na nasz organizm.
WŁOSY (PRZETŁUSZCZANIE, SUCHOŚĆ, ŁYSIENIE)
Głównym czynnikiem budulcowym włosów jest białko, tzw. keratyna. Włosy wyrastają ze skóry właściwej z tzw. mieszka włosowego. W mieszku tkwi korzeń włosa, a nad powierzchnią skóry wyrasta trzon włosa. Jedynym „żywym” obszarem włosa jest głęboko pod powierzchnią skóry, znajdujący się w dolnej części korzenia włosa macierz włosa- tzw. „cebulka”. Trzon włosa, czyli to co wyrasta ponad powierzchnię skóry, jest strukturą całkowicie martwą. Włos składa się z trzech warstw:
Od zewnątrz otacza go cienka osłonka (zbudowana z dachówkowato nachodzących na siebie komórek)
Druga warstwa to warstwa środkowa, czyli warstwa korowa (zbudowana z ziaren barwnika, determinująca naturalny kolor włosa)
Trzecia warstwa najbardziej wewnętrzna to rdzeń włosa
Keratyna włosa zawiera w swojej budowie siarkę, której główną właściwością jest spajanie sąsiednich końców keratynowych w długie sprężyste struktury włosów. Dlatego dla codziennego prawidłowego wzrostu włosa niezbędne są aminokwasy (najmniejsze cząsteczki składowe białek) zawierające siarkę. Siarka, a dokładnie utworzone przez nią wiązania chemiczne, tzw. mostki disiarczkowe stanowią najważniejszą rolę, gdyż wzmacniają strukturę włosa, odpowiadając jednocześnie za jego sprężystość i wytrzymałość.
Aby utrzymać zdrowy wygląd włosów ważna jest ich codzienna pielęgnacja kosmetykami, dostosowanymi do indywidualnych potrzeb. Należy jednak pamiętać, iż kosmetyki działają tylko na powierzchni włosa. Dlatego konieczna jest kuracja wewnętrzna poprze stosowanie odpowiedniej zrównoważonej diety.
Odpowiedni budulec do budowy włosów (białko) organizm pozyskuje z otoczenia. Najważniejsze są białka zawierające w swym składzie aminokwasy siarkowe- cystynę i metioninę. Dzięki nim możliwe jest wspomnianych wcześniej wiązań disiarczkowych, odpowiadających za prawidłową budowę włosa. Aminokwasy te nie są w organizmie magazynowane. Dlatego też powinny być regularnie dostarczane z pożywieniem przez całe życie. Do produktów spożywczych zawierających pewne ilości owych aminokwasów zalicza się:
Płatki owsiane
Soja
Otręby i zarodki pszenne.
Oprócz wspomnianych wyżej aminokwasów, bardzo ważną rolę w budowie włosa stanowią substancje energetyczne- węglowodany- głównie glukoza oraz liczne witaminy (witaminy z grupy B, A i E) i pierwiastki (żelazo, miedź, selen, cynk).
WŁOSY PRZETŁUSZCZAJĄCE SIĘ
Włosy przetłuszczające się z reguły są zdrowe i mocne, mało podatne na uszkodzenia, trudne do ułożenia, trudne do barwienia i ondulowania. Głównymi przyczynami przetłuszczania się włosów są zaburzenia hormonalne, stresy nerwowe czy uwarunkowania genetyczne. Przetłuszczanie się włosów związane jest z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych i wzmożonym wydzielaniem sebum.
Aby zapobiec nadmiernemu przetłuszczaniu się włosów należy stosować dietę bogatą w poszczególne witaminy oraz makro i mikroelementy, gdyż ich niedobór powoduje powstawanie owego problemu.
Witaminy z grupy B- zapobiegają łojotokowi i związanym z tym zmianom zapalnym skóry osłabiających włosy.
Źródło: drożdże, wątroba, jaja, nerki
Cynk- normalizuje pracę gruczołów łojowych
Źródło: drób, jaja, ryby, produkty zbożowe, kiełki, owoce morza
WŁOSY SUCHE
Włosy suche charakteryzują się tym, iż jego powierzchnia jest niedostatecznie natłuszczona. Włos bardzo szybko traci wodę. W związku z tym zmniejsza się jego elastyczność i pojawiają się uszkodzenia.
Aby zapowiedz nadmiernemu wysuszeniu włosów ważna jest nie tylko ich zewnętrzna pielęgnacja (stosowanie środków natłuszczających, odżywczych, min odżywek, masek, serum), ale również odpowiednia dieta, pozwalająca zapobiec nadmiernej utraty wody z włosa. W tym oto celu przede wszystkim powinno się spożywać odpowiednią ilość płynów- wody mineralnej (około 2 litry dziennie). Niedobór wielu pierwiastków czy witamin w organizmie również prowadzi do powstania problemu suchości włosów. Bardzo ważne jest więc dostarczanie wraz z pożywieniem takich produktów które zawierają:
Prowitamina B5- kwas pantotenowy, jest ważnym składnikiem spoiwa wypełniającego przestrzenie międzykomórkowe. Utrzymuje odpowiednie nawodnienie włosów.
Źródło: wątroba, otręby pszenne, ryby, mleko, mięso kurczaka, mleczko pszczele, pestki słonecznika, sery, orzechy, jajka, awokado, pomarańcze, ziemniaki, brokuły, ciemny ryż
Witamina A- przyspiesza cykl odnowy komórkowej. Wpływa na poprawną budowę keratyny, z której zbudowane są włosy
Źródło: produkty mleczne (mleko), masło, wątroba, jaja, żółtka jaj, ryby, tran
Witamina E- silny antyoksydant zwalczające wolne rodniki. Chroni naczynia włosowate zaopatrujące włosy w składniki odżywcze przed uszkodzeniem.
Źródło: oleje roślinne (sojowy, słonecznikowy), orzechy, kiełki pszenicy, wątroba, jaja, ryby
WŁOSY WYPADAJĄCE, ŁYSIENIE
Wypadanie włosów czy łysienie bardzo często kojarzone jest z zaburzeniami występującymi w organizmie, prowadzącymi do wielu chorób. Problem wypadania włosów pojawia się jednak przede wszystkim dzięki źle zbilansowanej diecie. Niedobory takich pierwiastków w organizmie jak: żelazo, cynk, krzem, czy miedź prowadzą do powstawania owego problemu. Aby unikną problemu nasza codzienna dieta powinna być wzbogacona o produkty spożywcze, zawierające dużą ilość wyżej wymienionych pierwiastków.
Żelazo- związany z oddychaniem komórkowym dostarczający energii komórkom macierzy włosa. Wzmacnia cebulkę włosa. Odpowiada za prawidłową budowę i tempo wzrostu włosa
Źródło: mięso, wątroba, żółtka jaj, orzechy, rośliny strączkowe
Cynk- uaktywnia enzymy kontrolujące metabolizm białek zawierających wiązania dwusiarczkowe, potrzebne do budowy włosa.
Źródło: drób, jaja, ryby, produkty zbożowe, kiełki, owoce morza
Miedź- wzmacnia włosy. Od niej zależy prawidłowy wzrost rogowej struktury włosa
Źródło: mięso, ryby, jęczmień, nasiona słonecznika, orzechy, płatki owsiane, pieczywo ciemne, warzywa liściaste, awokado
Krzem- odpowiada za prawidłową budowę mieszków włosowych
Źródło: skrzyp, kasze, przetwory, zbożowe, buraki, cebula, czosnek, rzodkiew,
CELLULIT
Pojęciem „cellulitu (lipodystrofii)” określa się obrzękowo - włókniejące zwyrodnienie tkanki łącznej. Charakteryzuje się on nierównomiernym rozłożeniem tkanki tłuszczowej, wody i produktów przemiany materii. Występuje obecnie u około 90 % kobiet po 25 roku życia. Czynnikami predysponującymi jego powstawanie są, min. okres pokwitania, ciąża czy menopauza. Tendencja do tworzenia się cellulitu jest określana jako wynik jednego z mechanizmów, dzięki którym organizm człowieka magazynuje tłuszcz i prowadzi do zaburzeń przemiany materii. Jego lokalizacja wiąże się zwykle z obszarami większego odkładania się tłuszczu u kobiety i zarazem zwiększonym procesem lipogenezy (tworzenie się komórek tłuszczowych, tzw. adipocytów). Cellulit powstaje więc w określonych miejscach ciała. Są to najczęściej uda, biodra, brzuch i pośladki. Bardzo często współistnieje z nadwagą i otyłością. Głównymi przyczynami powstawania cellulitu są:
Zaburzenia układu trawiennego
Niewłaściwa dieta
Zaburzenia układu krążenia
Uwarunkowania genetyczne
Zaburzenia hormonalne
Nieprawidłowe funkcjonowanie tkanki łącznej
Brak aktywności fizycznej
Noszenie zbyt obcisłej odzieży
Chodzenie w butach na obcasach.
Aby nie dopuścić do powstawania cellulitu, należy pamiętać o codziennej profilaktyce. Jest ona najlepszą formą ochrony, a jednocześnie ma korzystny wpływ na ogólny stan organizmu. Do metod zapobiegawczych zalicza się, min. właściwą pielęgnacje skóry, zdrowy tryb życia (aktywność fizyczna), a przede wszystkim WŁAŚCIWĄ DIETĘ. Polega ona na przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów i prawidłowym odżywianiu. Pożywienie powinno zawierać około 60% cukrów, 30% tłuszczów, 10% białek, witaminy, sole mineralne i błonnik.
Zaburzenie metabolizmu, jako jeden z objawów powstania cellulitu spowodowane są stosowaniem niewłaściwej codziennej diety bogatej w duże ilości tłuszczów, węglowodanów prostych (np. słodycze) oraz potraw obfitujących w sól (sól zatrzymuje wodę organizmie, pogłębiając zaburzenia przemiany materii). Należy zrezygnować z wszelkiego rodzaju fast -foodów (zawierają zbyt dużą ilość tłuszczów i soli), kawy, papierosów, alkoholu i potraw ostro przyprawionych.
Pomocne w zwalczaniu cellulitu są produkty bogate w BŁONNIK (źródło: produkty zbożowe- mąka pełnoziarnista, otręby, płatki owsiane, kiełki zbóż, kasze, ryż, pieczywo pełnoziarniste, warzywa- zielony groszek, fasola, seler, marchew, kapusta, kukurydza, soja, suszone warzywa strączkowe, ziemniaki, owoce- jeżyny, porzeczki, maliny, rodzynki, morele, figi, śliwki suszone, oraz orzechy- wszystkie orzechy, migdały, ziarna maku, lnu, słonecznika).
Nie należy również zapominać w codziennej diecie o produktach bogatych w NNKT. Wchodzące w ich skład kwas alfa- linolowy i gamma- linolenowy, stanowią doskonałą ochronę przed rozwojem stanów zapalnych tkanki podskórnej. Ich źródła to:
Kwas alfa linolowy- sałata, brokuły, szpinak, fasola, groszek, owoce
Kwas gamma-linolenowy- olej z ogórecznika, olej z wiesiołka, olej z nasion czarnej porzeczki, olej z konopi
Podejmując walkę z cellulitem warto zwrócić uwagę na produkty bogate w POTAS takie jak sałata, pomidory czy ziemniaki. Potas zmniejsza powstające w tkankach obrzęki, będące objawem cellulitu.
Bardzo ważnym składnikiem pozwalającym na walkę z cellulitem jest LECYTYNA. Jest ona głównym składnikiem pokarmu, mającego na celu pozbycie się cellulitu. Naprawia ona tkanki, wypełniając i odbudowując ściany komórkowe.
Źródło lecytyny: jaja, produktu z soi, tofu, mleczko sojowe, kalafior, orzeszki ziemne, pomarańcze, ziemniaki, szpinak, sałata lodowa, pomidory.
Inną substancją pozwalającą podjąć walkę z cellulitem jest GLUKOZOAMINA. Jest ona podstawową substancją budulcową składników potrzebnych do naprawy skóry właściwej i tkanki łącznej. Niestety nie dostępna w naturalnym pożywieniu ( wyłącznie nieobrana krewetka). Dostępna w aptekach w formie suplementu.
Bardzo ważne jest, aby przy problemie z cellulitem dostarczać organizmowi bogate źródło pokarmu, zawierającego substancje przeciwutleniające, tzw. PRZECIWUTLENIACZE. Chronią one naszą skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które to skutecznie uszkadzają komórki głębszych warstw skóry. Odpowiednia ilość przeciwutleniaczy w diecie nie pozwoli tkankom na rozpadanie się i powstawanie grudek czy zagłębień w skórze. Najlepszym źródłem przeciwutleniaczy są rośliny (owoce jagodowe, cytrusowe i warzywa). Należy pamiętać, iż substancje te najlepiej spożywać w surowej formie. Proces gotowania ich powoduje znaczną utratę wody i substancji odżywczych. Do grupy przeciwutleniaczy zalicza się takie związki jak:
polifenole ( źródło: herbata- zwłaszcza zielona, czerwone winogrono, czerwone wino, maliny, truskawki, granat, orzechy, cebula, owoce cytrusowe, soja, pełnoziarniste płatki zbożowe )
Witamina C (źródło: owoce- min. cytrusowe, kiwi, melony, ananasy, porzeczka, truskawka, jagoda, malina oraz warzywa- min. brukselka, kapusta, kalafior, brokuły, szpinak, groszek zielony, pomidory)
Witamina E (źródło: oleje roślinne (sojowy, słonecznikowy), orzechy, kiełki pszenicy, wątroba, jaja, ryby)
Picie zielonej herbaty bogatej w takie składniki jak polifenole (garbniki), kofeinę, aminokwasy, fluor, wapń, żelazo, potas, sód, cynk, witaminy: A, B, C, E i K oraz olejki eteryczne powoduje usprawnienie działania układu trawiennego. Wiąże się to ze zwiększeniem przemiany materii, która to korzystnie wpływa na walkę z cellulitem.
Zaleca się picie dużej ilości wody niegazowanej (około 2 litry dziennie) oraz codzienne spożywanie takich produktów jak:
warzywa, owoce
produkty zbożowe, z mąki gruboziarnistej
chude mięsa wołowe, drobiowe, cielęce
chude gatunki ryb
chude sery, maślanka
tłuszcze roślinne tłoczone na zimno
ryż niełuskany, soja
zioła, czosnek, cebula, chrzan.
KRUCHOŚĆ PAZNOKCI
Paznokcie, podobnie jak włosy zbudowane są z białka- keratyny. Prawidłowo zbilansowana dieta ważna jest w utrzymaniu ich kondycji i zdrowego wyglądu. Brak wystarczającej ilości witamin czy składników mineralnych w pożywieniu może spowodować pogorszenie ich stanu (łamliwość, kruchość). Dlatego też tak bardzo ważne jest, jakich produktów spożywczych dostarczamy codziennie naszemu organizmowi.
Główną przyczyną łamliwości paznokci jest niedobór w organizmie pierwiastków (mikroelementów, makroelementów), białek, tłuszczy, witamin takich jak:
Białka (bogate w aminokwasy siarkowe takie jak: cystyna i metionina)
Źródło: mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych, orzechy, jaja, sery, soja
NNKT- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe
Źródło: oleje z ogórecznika, olej z wiesiołka, olej z awokado, mango, łosoś
Cynk
Źródło: drób, jaja, ryby, produkty zbożowe, kiełki, owoce morza, kukurydza, pestki dyni i słonecznika
Żelazo
Źródło: czerwone mięso, wątroba, żółtka jaj, orzechy, roślinny strączkowe
Krzem
Źródło: skrzyp, woda, kasze, przetwory zbożowe, buraki, cebula, marchewka, pietruszka, rzodkiew, kminek, skrzyp
Magnez
Źródło: ziarna zbóż, produkty mleczne, zielone liście roślin, czekolada
Wapń
Źródło: produkty mleczne (mleko, sery), ryby morskie, warzywa- głównie zielone( szczypiorek, natka pietruszki, brokuły)
Potas
Źródło: rośliny strączkowe, orzechy, ziarna słonecznika, banany, melon, pomidory, ziemniaki, zielone warzywa, liście mięty
Witaminy z grupy B
Główne źródło: żółtka jaj, produkty zbożowe, drożdże, ryby, ziemniaki, , warzywa strączkowe
Witamina PP- niacyna i B3 Źródło: sery, jaja, brokuły, proso, ziemniaki, awokado, kurczak, soja, migdały, brukselka, kukurydza, ziarna słonecznika, daktyle, papryka, seler, pszenica, fasola
B5 Źródło: brokuły, awokado, owies, pszenica, fasola
B6 Źródło: mięso, jaja, szpinak, kurczak, banany, brukselka, pszenica
B12 Źródło: wątroba, jaja, ostrygi
Witamina H- biotyna
Źródło: mleko, żółtka jaj, mąka sojowa, niełuskany ryż, kalafior, drożdże
Witamina A
Źródło: wątroba, jaja, masło, mleko, tran, ser
Należy pamiętać, iż witamina A ulega przyswojeniu i rozłożeniu w organizmie tylko w obecności tłuszczów. Produkty spożywcze należy więc spożywać przy obecności niewielkiej ilości tłuszczów, np. jajecznica + oliwa, ser + śmietana
1