Mitologia-to zbiór mitów ,czyli opowieści Greków wyrażających wierzenia tej społeczności,wyjaśniającyh powstanie świata(mity kosmogoniczne), opowiad. o bogach (mity teogoniczne), o człowieku (mity antropogen.)
i opisujących dzieje rodów (mity genealogczne)
Mit - opowieść o bogach, stworzeniu świata ,człowieku o dziejach rodów,o ludzkich uczuciach. Opowieść niezwykła bo wyraża wierzenia danej społeczności ,obrazuje odwieczne emocje i postawy człowieka.
Funkcje mitów:
a)poznawcze-dzięki mitom ludzie wyjaśnial niezrozumiałe zjawiska przyrody.
b)światopoglądowe-mity były podstawą wierzeń
c)sakralne-to znaczy że mity przedst. wzorce rytualnycy obrzędów,nakazywały jak czcić bog..
Prometeizm-postawa wzniosłego poświęcenia się jedn. dla dobra ludzkości.
Mit Prometejski- opisuje dzieje Prometeusza,który kochał ludzkość(stworzył człowieka zgliny i łez) i ukradł ogień z Olimpu. Ukarano go - został przykutu do skał Kaukazu i tam zgłodniały sęp wyjadał mu wciąż odrastającą wątrobę. Prometeusz symbolizuje postawę poświęcenia oraz buntu jedn. przeciw władzy.
Znaczenie mitu o Prometeuszu
1)Wyjaśnia pochodzenie człowieka.
2)Wyjaśnia złożoną naturę człowieka(czł skł się z ciała i duszy,zła i dobra,cech ludzk. i przyzie.)
3)Wyjaśnia skąd wzieło się zło ,nieszcz. i cierp.
4)Inteligencja jes tważniejsza niż siła i potęga.
5)Ukazuje postawę pośw. dla innych.
6)Mit pełni ważną rolę sakralną tzn. przedstawiał co należy składać Bogom w ofierz.
Mit Ikaryjski- o Dedalu i Ikarze.Dedal chciał wrócić do ojczyzny skonstruował skrzydła z wosku doleciał do brzegów morza natomiast jego syn Ikar zbyt zbliżył się do słońca, które stopiło wosk skrzydeł po czym spadł i utonął.Mit obrazuje odwieczn ludzkie dążenie do lotu ku słońcu, do marzeń ponad rozsądek, do ryzyka.
Powstanie świata
Świat powstaje z chaosu.Z tegoż chaosu rodzą się pierwsi bogowie Uranos-niebo i Gaja-ziemia z nich następne pokolenia bogów. Wraz z nimi rodzą się gwiazdy,kształtuje się ziemia: morza,góry, rzeki, rodzą się zwierzęta i rośliny.U źródeł powstania ziemi leży jednak ciągła walka bogów o władzę, zbrodnia i podstęp, walka dobra ze złem.Jest to mit kosmogoniczny i teogoniczny.
Powstanie człowieka
Wg mitologii Prometeusz stworzył człowieka z gliny i łez ,lecz człowiek był słaby, kruchy i bezradny wobec świata więc prometeusz wykradł bogom ogień i podarował go ludziom.
Mit o rodzie Labdakidów
Ten mit należy do mitów genealogicznych, przedstaw. dzieje rodu Lajosa nieszczęśliwego króla Teb,syna Labdakosa.Wyrocznia ostrzegła Lajosa że zginie on z ręki swojego syna, Edypa, który potem ożeni się zwłasną matką Jokastą. Lajos usiłował zapobiec tym wypadkom,lecz na próżno.Wyrzucony Edyp nie zmarł, lecz wychował się w królestwie koryntu.Jako młodzieniec udał się do wyroczni delfickiej która ostrzegła go że zabije on swojego ojca a ożeni się z matką.Oddalając się z Koryntu Edyp aby uniknąć przepowiedni jak na ironie wypełnił ją.
W wąwozie górskim zabił napotkanego podróżnego jak się okazało ojca.Później rozwiązał zagadkę Sfinksa i pojął za żonę Jokastę nie wiedząc że to jego matka.Miał Edyp z Jokastą dzieci:Polinejkesa,Antygonę i Ismenę. Lecz klątwa zapanowała nad królestwem przyczyną nieszczęść ojcobójstwo i kazirodztwo o które Tejrezjasz go oskarżył.Gdy Edyp się dowiedział wykuł sobie oczy a Jokasta się powiesiła.Rządy w Tebach objeli synowie Edypa: Polinejeks i Eteokles.Mieli oni co roku się zmieniać.Eteokles nie dotrzymał słowa i Polinejeks napadł na Teby w wyniku tego obaj bracia ponieśli śmierć.