Seminarium
Temat: Stany zapalne narządu rodnego.
Obrona:
śluz szyjkowy o pH=7,5;
przyleganie ścian pochwy;
pH pochwy 4-4,5 (zależne od pałeczek Däderleina [↑ pałeczek → ↓ grzybic], których obecność zależna jest od reakcji (?) estrogennej); pierwsze 3 t.ż. → 4-4,5 pH, następnie do okresu dojrzewania zasadowe, podobnie jak w okresie postmenopauzalnym → ↑ st. zapalnych;
gruby nabłonek, menopauza → atroficzny → ↑ st. zapalnych;
obecność IgA, kompleksu białkowo-cynkowego, lizozym;
infekcja grzybicza → ↓ inf. gonokokami.
Ektopia, uszkodzenie szyjki macicy → nabł. gruczołowy zmienia pH pochwy.
Infekcje bakteryjne głównie z inf. wirusową.
↑ skłonności, gdy:
niski poziom estrogenów;
choroby metaboliczne, cukrzyca;
ciąża, połóg;
długotrwała antybiotykoterapia;
choroby ze spadkiem odporności, chor. hematologiczne, nowotworowe;
długotrwała antykoncepcja → gł. inf. grzybicze;
różne zabiegi np. wyłyżeczkowanie jamy macicy.
Podział biocenozy pochwy:
1° - stopień dla kobiet niewspółżyjących, tylko pałeczki Däderleina, pH kwaśne, złuszczanie nabłonka;
2° - + przecinkowce, koki, leukocyty, złuszczone nabłonki; u kobiet, które współżyją, to norma;
3° - początek infekcji bakteryjnej bez objawów klinicznych; ↓ pałeczek Däderleina; ↑ gonokoków, przecinkowców, leukocytów;
4° - brak pałeczek Däderleina, flora bakteryjna patologiczna, obecność rzęsistka i grzybów.
Podział 6-stopniowy Jerovitza-Petera:
1° - to samo;
2° - to samo;
3° - to samo;
4° - ↓ pałeczek Däderleina, ↑ bakt. patologicznych;
5° - rzęsistkowica;
6° - grzybica.
90% infekcji grzybiczych to Candida albicans
Objawy:
serowate upławy;
świąd pochwy i sromu;
nalot na ścianach pochwy i na sromie;
nawroty → badanie w kierunku cukrzycy.
Rozpoznanie:
preparat bezpośredni w roztworze KOH → nitki i zarodniki;
hodowla na podłożu Sabouranda.
Postępowanie:
Pimafucin, Pimafucort, Nystatyna, Tioconazol, Myconazol;
równolegle terapia miejscowa: doustnie Diflucan (1 tbl. obu partnerom) + leczenie miejscowe Myconazolem (Gyno-Dactarin) + zakwaszenie pochwy (Lactovaginal) pod koniec leczenia.
Rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis)
Objawy:
pieniste, zielonkawe upławy (bo rozkład glikogenu do CO2).
Wyróżniamy trzy fazy zakażenia:
I faza - ostra:
zaczerwienienie pochwy;
obrzęk śluzówek;
obfita wydzielina;
często dolegliwości przy oddawaniu moczu, stolca, przy stosunkach seksualnych.
Rozpoznanie → preparat bezpośredni → badanie mikroskopowe.
Leczenie stanu ostrego:
Metronidazol dopochwowo;
Tynidazol - doustnie 1g/dz przez 7 dni lub 2g jednorazowo i powtórka po tygodniu + Lactovaginal.
II faza - po 7-10 dniach zakażenie przechodzi w stan przewlekły, ↓ objawów, jeśli nie leczone;
utrzymuje się pienista wydzielina;
przy ↓ odporności, przeziębieniach, ewentualnie w drugiej fazie cyklu → ujawnienie się objawów.
III faza - faza przewlekła utajona - sprzyja infekcji wirusowej, gł. HPV.
Jeśli nawraca → stosowanie szczepionki Solcotrichovax.
Infekcje bakteryjne
Objawy:
ropna wydzielina o nieprzyjemnej woni, przeważnie koloru szarego;
dolegliwości miejscowe - świąd, dolegliwości bólowe.
Posiew robimy razem z antybiotykogramem.
Leczenie: miejscowe + ogólnie antybiotyki + p/grzybicze dopochwowo.
W przypadku ♀ starszych, po kastracji chirurgicznej → dodatkowo stosuje się estrogeny, miejscowo lub ogólnie.
U dzieci, gdy przewlekłe zapalenie → może dojść do sklejenia warg sromowych. Przy odczynach zlepnych stosuje się krótkotrwałą estrogenoterapię, gł. pochodnymi estriolu, które nie powodują rozrostu endometrium + leczenie celowane.
Gardnerella vaginalis
Powoduje wydzielanie aminokwasów → rybi zapach wydzieliny pochwowej.
Jest to beztlenowiec, występuje często → objawy niepłodności, objawy bólowe w miednicy.
Leczenie:
tetracykliny
wibramycyna
doksacyklina.
+ wlewki z rozcieńczonej wody utlenionej.
Dodanie 10-15 KOH do rozmazu wydzieliny pochwowej powoduje uwalnianie się rybiego zapachu → „+” test zapachowy.
Chlamydiae
Objawy:
wewnątrznabłonkowo zmiany śluzowo-ropne w obrębie kanału szyjki macicy;
białawe upławy;
objawy zwiewne.
W 60% Chlamydiae odpowiedzialne są za:
poronienia;
porody przedwczesne;
niepłodność jajowodową;
ciążę pozamaciczną;
z. F-M-K.
Leczenie: → tatracykliny, doksacyklina, erytromycyna.
Ureaplazmy, mykoplazmy → często występują w drogach moczowych, mogą powodować powikłania wczesnej ciąży.
Leczenie: → tetracykliny, erytromycyna.
Infekcje wirusowe
HSV typu 2 w 90%, w 10% HSV typu 1.
Objawy:
opryszczka.
Leczenie:
Acyklovir, Zovirax;
+ antybiotyki, bo często współistnieje zakażenie bakteryjne;
+ witamina A;
+ higiena.
HPV
Typ 6,11 (słabe onkogeny) → głównie w zakresie sromu → kłykciny kończyste (condylomata acuminata).
Leczenie:
preparaty z wit.A, tetracykliną → zmiany niekiedy cofają się;
wspomaganie odporności, brak swoistego leczenia farmakologicznego;
zniszczenie miejscowe ogniska infekcji:
krioterapia,
laseroterapia.
Typ 16, 18 → silne onkogeny ( obecność koilocytów); dysplazja małego stopnia :
krioterapia,
termokoagulacja,
konizacja szyjki.
Stosowanie wkładek domacicznych sprzyja infekcjom wstępującym, dlatego konieczna jest prawidłowa biocenoza i prawidłowa cytologia.
Często przejście zakażenia z dróg moczowych na narząd rodny u starszych kobiet, z wysiłkowym nietrzymaniem moczu.
Srom
zapalenie mieszków włosowych,
zapalenie gruczołów łojowych,
zapalenie gruczołów Skennego,
zapalenie gruczołów Bartoliniego → antybiotykoterapia, nasiadówki, Rivanol; kiedy nawraca → chirurgiczne usunięcie gruczołu.
Szyjka macicy
Występują tu gruczoły sięgające 7-8 mm w głąb ściany → one są rezerwuarem bakterii.
Endometrium
Powikłanie procesu zapalnego → zespół Aschermana.
Zespół Fitza-Hugha-Kertisa
Zrosty między kopułą przepony a wątrobą:
pogonokokowe;
po infekcji Gardnerellą;
po infekcjach Chlamydiami.
Zespół wstrząsu septycznego (SSSS) → w wyniku stosowania tamponów.
Zespół bólowy miednicy małej → powikłania zapaleń niedoleczonych;
niecharakterystyczne bóle;
organicznie nie stwierdza się żadnych zmian;
związek z powstaniem zrostów gł. okolicy odbytniczo-pochwowej.
Leczenie z wyboru → operacyjne → odnerwienie splotu przedkrzyżowego lub usunięcie tkanki zrostowej laparoskopowo.
Pałeczki Däderleina → tlenowe, Gram-dodatnie.