Metody wspomagające wybór strategii
Metody portfelowe:
macierz BCG (Boston Consulting Group);
macierz GE (General Electric) / McKinsey'a;
macierz ADL (Arthur D. Little Company).
Analiza SWOT / TOWS
(Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats / Threats, Opportunities, Weaknesses, Strength)
Metoda SPACE
(Strategic Position and Action Evoluation)
Cele metod portfelowych
Określenie stopnia zrównoważenia rozwoju firmy
Wskazanie właściwej strategii dla poszczególnych jednostek biznesu
Racjonalizowanie ryzyka
Właściwa alokacja zasobów
Zmienne w metodach portfelowych
Macierz BCG:
względny udział w rynku;
tempo wzrostu sprzedaży.
Macierz GE / McKinsey'a:
pozycja konkurencyjna;
atrakcyjność przemysłu / rynku.
Macierz ADL:
faza cyklu życia sektora;
pozycja konkurencyjna firmy.
Macierz BCG (Boston Consulting Group)
Strategie wobec SJB wynikające z macierzy BCG
1. Inwestowanie (build)
Cel: wzrost udziału w rynku nawet kosztem bieżących przychodów.
Odniesienie: „znaki zapytania”.
2. Utrzymywanie (hold)
Cel: zachowanie dotychczasowego udziału w rynku i przychodów.
Odniesienie: „gwiazdy” i silne „dojne krowy”
3. Zebranie żniw (harvest)
Cel: krótkookresowy wzrost przychodów bez względu na konsekwencje w długim okresie czasu.
Odniesienie: słabe „dojne krowy” (jednostki, których przyszłość jest niepewna).
4. Wycofanie się (divest)
Cel: uniknięcie lub ograniczenie strat przez sprzedaż lub likwidację.
Odniesienie: „psy” i „słabe znaki zapytania”.
Macierz General Electric / McKinsey'a
Objaśnienia:
Koła oznaczają SJB.
Wielkości kół są proporcjonalne do rozmiarów rynku.
Zaciemnione pole oznacza udział w rynku danej SJB.
Macierz General Electric / McKinsey'a
Czynniki atrakcyjności sektora uwzględnione w macierzy General Electric
Czynnik |
Waga |
Ocena |
||
|
|
słaba średnia silna 1 2 3 4 5 |
||
Atrakcyjność przemysłu |
||||
Stopa cyklu życia |
|
≤ 5 % |
5 - 10 % |
≥ 10 % |
Długość cyklu życia produktu |
|
≤ 2 lata |
2 - 5 lat |
≥ 5 lat |
Potencjalny wzrost zysku |
|
≤ 15 % |
15 - 25 % |
≥ 25 % |
Siła konkurencji |
|
oligopol |
nie ustruk-turyzowana konku-rencja |
słaba konku-rencja |
Możliwość zróżnicowania produktu |
|
bardzo mała |
średnia |
wysoka |
Koncentracja nabywców |
|
bardzo rozproszeni |
średnio rozproszeni |
skoncen-trowani |
Macierz General Electric / McKinsey'a
Czynniki pozycji konkurencyjnej uwzględnione w macierzy General Electric
Czynnik |
Waga |
Ocena |
||
|
|
słaba średnia silna 1 2 3 4 5 |
||
Pozycja konkurencyjna |
||||
Relatywny udział w rynku |
|
≤ 1/3 udzia-łu lidera |
≥ 1/3 udzia-łu lidera |
lider |
Koszt jednostkowy |
|
większy niż koszt naj-większego konkurenta |
równy kosztowi naj-większego konkurenta |
mniejszy niż koszt największe-go kon-kurenta |
Zróżnicowanie produktu |
|
produkt nie zróżni-cowany |
produkt średnio zróżni-cowany |
unikalna oferta |
Technologiczne know-how |
|
słabe |
średnie |
silne |
Organizacja sprzedaży |
|
niezależni dystrybu-torzy |
selektywna dystrybucja |
sprzedaż bezpo-średnia |
Image |
|
bardzo słaby |
nieostry |
silny |
Macierz ADL
Analiza SWOT / TOWS
Jest kompleksową metodą oceny pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku w oparciu o badanie potencjału firmy oraz jej otoczenia
W wersji SWOT jest metodą badania mocnych i słabych stron firmy na tle szans i zagrożeń występujących w otoczeniu
W wersji TOWS jest metodą badania szans i zagrożeń zewnętrznych w odniesieniu do atutów i słabości przedsiębiorstwa
W najbardziej rozbudowanej postaci, uwzględniającej dwie wersje, polega na budowie 8 tablic badających relacje między poszczególnymi czynnikami
Metoda SPACE
nowoczesny sposób wyboru strategii
Uwzględniane są czynniki wewnętrzne i zewnętrzne.
Podstawowymi kryteriami wyboru są:
siła finansowa przedsiębiorstwa;
zdolność (przewaga) konkurencyjna firmy;
siła sektora, w którym przedsiębiorstwo konkuruje;
stabilność sektora, w którym przedsiębiorstwo konkuruje.
Określane i rangowane są czynniki wpływające na każe kryterium w porównaniu z konkurentami lub stanem wzorcowym.
Uzyskane wyniki nanoszone są na wykres w postaci wektorów kryteriów wyborów.
W wyniku dodawania wektorów uzyskiwany jest wektor będący ich wypadkową, który określa najbardziej odpowiednie działanie strategiczne.
C
C
B
słaba
C
C
niska
średnia
wysoka
słaba
średnia
silna
Atrakcyjność przemysłu
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
B
A
średnia
C
A
korzystna
spadek
silna
dominująca
dojrzałość
wzrost
wprowadzenie
A
A
A
A
Pozycja konkurencyjna
Fazy cyklu życia sektora
A
B
A
B
C
A
A