POKOLENIE- suma wszystkich należących do danego kręgu kulturowego osób w mniej więcej równym wieku, które na podstawie wspólnej sytuacji historyczno-społecznej wykazują podobieństwo postaw, motywacji, nastawień i systemów wartości. Pokolenia powstają dzięki przeobrażeniom warunków socjalizacji, które z kolei wywołane są przez zmianę. Pokolenia decydują o kształcie społeczeństwa, stają się siłami społecznie formującymi. Skutkiem istnienia pokoleń są znaczące zjawiska socjologiczne: ciągłe występowanie nowych i ciągłe odchodzenie starych sił tworzących i podtrzymujących kulturę; ograniczone w czasie uczestnictwo w procesie historycznym przedstawicieli danej wspólnoty pokoleniowej; stała konieczność przekazywania dóbr kultury; ustawiczność zmian w kulturze.
GENERACJA- (z łacińskiego), ogół ludzi żyjących i działających w tym samym czasie. Będących niemal w tym samym wieku. Pokolenie.
Generacja to zbiorowość ludzi, których postawy i światopogląd zostały ukształtowane przez wspólne doświadczenia życiowe, związane z ważkimi wydarzeniami historycznymi danej epoki.
generacja kolumbów - nazwa pokolenia młodzieży polskiej, urodzonej około roku 1920, dla której okres wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej. Pokolenie to wzięło aktywny udział w ruchu oporu przeciwko okupantowi niemieckiemu oraz w powstaniu warszawskim. Nazwa pochodzi od tytułu książki Romana Bratnego Kolumbowie. Rocznik 20. Przedstawiciele owego pokolenia przesiąknięci byli katastrofizmem. Rzeczywistość wojenna nie pozwalała im cieszyć się młodością, szczęściem, miłością, czy też innymi istotnymi wartościami lub zjawiskami, zmuszeni byli uczestniczyć w straszliwej wojnie z okupantem. Wielu poświęciło dary młodości dla walki z ciemiężycielami, wielu również przypłaciło życiem (Baczyński, Gajcy, Trzebiński, Stroiński, Bojarski, Krahelska, Szczepański).
Beat Generation (Beatnicy, Bitnicy) - nieformalny ruch literacko-kulturowy propagujący idee anarchicznego indywidualizmu i nonkonformizmu, który powstał w latach 50. XX w. w USA. Jednym z najbardziej znanych beatników był Allen Ginsberg, autor tomiku Skowyt. Inną czołową postacią ruchu był Jack Kerouac (1922-1969), autor manifestu Beat Generation - powieści W Drodze (On the road, 1957), Podziemni 1958, Włóczędzy Dharmy 1958.
Beatnicy odrzucali styl życia amerykańskiego społeczeństwa konsumpcyjnego lat 50. Wyróżniali się niechlujnym ubiorem - przeciwstawienie "burżuazyjnej elegancji". Sensu życia poszukiwali w podróżach (W drodze), zażywaniu narkotyków (Ćpun Williama S. Burroughsa), rozmowach o filozofii (zwłaszcza Wschodu) oraz w jazzie (szczególnie stylu be-bop). Sami siebie określali uciekinierami wewnątrz amerykańskiej kultury. Występowali przeciw przyjętemu wzorowi życia i normom obyczajowym, czym wywoływali szok. Ich artystyczne i literackie dzieła-manifesty można uważać za zapowiedź ruchu hippisowskiego w latach 60.
Generacja X - pokolenie ludzi urodzonych między 1961 a 1981. X oznaczać ma niewiadomą, ludzi, którzy nie wiedzą dokąd mają zmierzać, społeczeństwo zagubione w chaosie współczesności, wykreowanych przez modę wzorców, szukające odpowiedzi na trudne pytania i sensu własnej egzystencji.
Pokolenie Jana Pawła II (Pokolenie JPII, Pokolenie 78) - nazwa określająca pokolenie osób (zwłaszcza młodzieży) z całego świata, skupione wokół nauk papieża Jana Pawła II.
O pokoleniu JP2 zaczęto mówić w mediach w kwietniu 2005 , aby opisać żywą reakcję młodych ludzi na śmierć papieża.
Inna nazwa Pokolenie 78 pochodzi od roku wyboru na papieża Karola Wojtyły. Wiąże się z 27 latami pontyfikatu, podczas którego papież przywiązywał szczególna wagę do spotkań z młodzieżą. Określenie to pojawiło się w ruchu oazowym.
Krytycy twierdzą, że "Pokolenie JP2" jest tworem medialnym (wirtualnym), który nie ma związku z rzeczywistością społeczną. Wersję tę potwierdzają socjolodzy i teolodzy.
WIĘŹ POKOLENIOWA- polega na pokrewnym położeniu w przestrzeni społecznej jednostek dających się zaliczyć do jakiegoś pokolenia. Fakt przynależności niektórych ludzi do podobnych roczników powoduje, że w granicach historycznej sytuacji społeczeństwa ludzie ci znajdują się w podobnym położeniu. Takie samo usytuowanie w przestrzeni społecznej (położenie pokoleniowe) powoduje, że jednostki wykazują specyficzny, wspólny rodzaj przeżywania, myślenia i postrzegania, redukuje zatem możliwości życiowe i, tak samo jak zakotwiczenie w jakiejś specyficznej kulturze, ogranicza mnogość możliwości myślenia i działania
PRZEŻYCIE POKOLENIOWE- możliwość uczestnictwa w tych samych wydarzeniach, treściach życia wynikająca z faktu narodzenia się w tym samym chronologicznie momencie, przeżywania w tym samym czasie młodości, dorosłości i starości. Uczestnictwo w tych przeżyciach odbywa się dzięki świadomości, której struktura ma cechy pokoleniowo podobne.
KONFLIKT POKOLEŃ- konflikt opierający się na odmiennych postawach, systemach wartości wzorach zachowań, które z kolei uzależnione są od rozmaitych faz wiekowych, odmiennych procesów socjalizacyjnych i innej społecznej sytuacji każdego pokolenia.
Konflikt pokoleń powstaje wówczas, kiedy do sytuacji odmiennych możliwości w zakresie sankcji, które rozdzielone są nieproporcjonalnie, dołącza się rywalizacja między grupami.
Można przyjąć, że utrata związanego z atrybutem wieku autorytetu i uprawnień władczych (w wyniku tendencji emancypacyjnych i oświeceniowych) prowadziła stopniowo do buntu młodego pokolenia, coraz głośniej kwestionującego style życiowe i wzorce świata dorosłych. Rezultatem takich konfliktów może być wymiana pokoleń, która oznacza przekazanie nowemu pokoleniu dominujących pozycji w społeczeństwie, co idzie w parze z przeobrażeniami strukturalnymi. Wraz ze wzrostem dynamiki społeczeństwa nasila się zwrotne działanie młodszych jego członków na starszych, zmuszając ich do większej otwartości.
MŁODZIEŻ- fenomen społeczno-kulturowy, który w swoich przejawach podporządkowany jest czynnikom historycznym i społecznym. Jest to zjawisko społeczne ściśle związane ze zmiennymi warunkami produkcji i egzystencji gatunku ludzkiego. Samo zjawisko ”młodzieży” często mylnie utożsamiane jest z wazą wiekową czy produktem natury. W aspekcie socjologicznym bowiem, młodzież nie jest wielkością uniwersalną, jej analiza zależy od charakterystyki społeczeństwa. Jest więc produktem społecznym i istnieje jako rezultat przemiany struktury ludzkiego współżycia.
DORASTANIE- adolescencja, czyli tak zwany wiek dorastania. Jest to przede wszystkim okres przejściowy, który wydaje się nieść ze sobą przeobrażenia szybsze i głębsze niż poprzedni etap życia. Okres dorastania cechują takie aspekty jak: wejście w region nieznany, zmiana przynależności grupowej, niepewność zachowania, poszerzanie przestrzeni życiowej. Utrata pewności siebie i narastanie konfliktów w wieku dorastania jest następstwem braku jasności poznawczej świata dorosłych.
DOJRZEWANIE-tok rozwoju osobniczego. Na dojrzewanie składają się przede wszystkim przeobrażenia fizyczne i psychiczne mające na celu osiągnięcie dojrzałości. Dojrzewanie to przejście z fazy dziecięcej do dorosłej. Dojrzewanie w przeciwieństwie do dorastania nie jest jedną faza rozwojową, ale ciągiem etapów rozwoju w ontogenezie. Ogólnie definiowane jest jako rozwój i dojrzewanie organizmu ludzkiego. Chodzi tu o rozwój zdolności poznawczych, moralnych czy motorycznych
MŁODOŚĆ-jest zjawiskiem uzależnionym od formy kultury, w której występuje. Według Margaret Mead istnieją trzy typy kultur w odniesieniu do młodzieży, łączone z młodością: postfiguratywna, kofiguratywna i prefiguratywna. W każdej z nich młodość cechuje się „problemem tożsamości”. Młodość jest więc okresem odnalezienia swojego miejsca w sprzecznych nurtach naszej kultury. Poszukiwanie tożsamości oznacza więc kompleks problemów i pytań, których rozwiązanie ma pomóc w określeniu swojego ja i odnalezieniu miejsca w świecie i kulturze. Okres młodości uchodzi za kryzysowy niejako z definicji. Jest się w prawdzie fizycznie dorosłym, ale nie spełnia się warunków, by być uznanym za dorosłego i jak dorosły traktowanym. Jest to okres dyfuzji tożsamości, gdy człowiek eksperymentując z rolami, szuka swojego miejsca w społeczeństwie.
WIEK MŁODZIEŃCZY- jest etapem w rozwoju człowieka. Jest to wiek dojrzewania. Określany jest (głównie przez Erikson`a) jako „normalna faza spotęgowanych konfliktów”. Przeobrażenia ciała, rozpoczynająca się dojrzałość płciowa, czy nowe reakcje otoczenia spadają bowiem na młodego człowieka zbyt bezpośrednio i bez ówczesnego przygotowania. Wiek młodzieńczy jest etapem, w którym człowiek przeżywa są młodość.
POKOLENIE- suma wszystkich należących do danego kręgu kulturowego osób w mniej więcej równym wieku, które na podstawie wspólnej sytuacji historyczno-społecznej wykazują podobieństwo postaw, motywacji, nastawień i systemów wartości. Pokolenia powstają dzięki przeobrażeniom warunków socjalizacji, które z kolei wywołane są przez zmianę. Pokolenia decydują o kształcie społeczeństwa, stają się siłami społecznie formującymi. Skutkiem istnienia pokoleń są znaczące zjawiska socjologiczne: ciągłe występowanie nowych i ciągłe odchodzenie starych sił tworzących i podtrzymujących kulturę; ograniczone w czasie uczestnictwo w procesie historycznym przedstawicieli danej wspólnoty pokoleniowej; stała konieczność przekazywania dóbr kultury; ustawiczność zmian w kulturze.
GENERACJA- (z łacińskiego), ogół ludzi żyjących i działających w tym samym czasie. Będących niemal w tym samym wieku. Pokolenie.
Generacja to zbiorowość ludzi, których postawy i światopogląd zostały ukształtowane przez wspólne doświadczenia życiowe, związane z ważkimi wydarzeniami historycznymi danej epoki.