GR. 13 Imprinting genetyczny - co to jest, opisać zjawisko.
Imprinting genomowy, rodzicielskie piętno genomowe, naznaczenie genetyczne - polega na różnym stopniu metylacji genów w komórkach jajowych i komórkach plemnikowych. Gen jest metylowany na allelu pochodzącym od jednego z rodziców. Nakładanie imprintingu zachodzi w czasie gametogenezy. Wtedy jest znoszony wzór metylacji odziedziczony po rodzicach i nakładany nowy, zależny od płci. Do zmetylowango nukleotydu nie mogą się przyczepić czynniki transkrypcyjne, co powoduje wyciszenie genu.
Zjawisko to pozwala zapobiegać partenogenezie, która jest możliwa u niewielkiej liczby gatunków (np. u pszczół) i powoduje zmniejszenie zmienności organizmów. Imprinting jest wynikiem konkurencji materiału genetycznego żeńskiego (przekazywanie genów, wychowanie potomstwa) i męskiego (odżywianie i rozwój zarodka).
Gdy z zygoty u myszy, przed zlaniem sie jąder komórkowych plemnika i komórki jajowej usuwamy przedjądrze męskie i wprowadzamy żeńskie, to zarodek zamiera na skutek niedorozwoju zarodka, a gdy usuwamy przedjądrze żeńskie i wprowadzamy męskie - zarodek zamiera na skutek niedorozwoju trofoblastu.