Wykład 3: odpowiedź immunologiczna na choroby zakaźne
Wykład 4 Immunoregulacja
Narządy centralne układu immunologicznego to grasica i szpik kostny, narządy obwodowe to węzły chłonne, migdałki itp. Immunoregulacja na poziomie obwodowym to delecja limfocytów B i T, anergia, ignorancja, sekwestracja, aktywna supresja, aktywna regulacja.
1. Kontrolą układu immunologiczne zajmuja się Tsup, Th, Treg, MHC (restrykcja), kontrola idiotypowa, neuroendokrynna.
Treg - ich nadczynność prowadzi to powstawania nowotworów, niedobór do autoimmunizacji, dzielimy je na naturalnie regulowane i indukowane.
Th3 - głównie uwalniają cytokiny, tolerancja pokarmowa
Tr1 - hamowanie aktywności Th1 i DC
czynnik transkrypcyjny FOXP3 - regulacja czynności limfocytów T, niedobór prowadzi do autoimmunizacji
2. Wygaszanie odpowiedzi
- indukowana śmierć komórki AICD
limfocyty B - Fas, TNFR, Ab
limfocyty T - Fas, TNFR, CD8, Ab
- aktywna supresja
-równowaga Th1-Th2
-limfocyty Tr1 (IL-10)
-limfocyty Th3 (TGFbeta)
-limfocyty NKT (IL-4, IL-10, IL-13, TGFbeta, IFNgamma)
3. Tolerancja immunologiczna - brak swoistej odpowiedzi immunologicznej w stosunku do ściśle określonego Ag u immunokompetentnej osoby
-spadek tolerancji imunologicznej - alergia, sepsa, choroby autoimmunologiczne
-wzrost tolernacji immunologicznej - infekcje, nowotwory
autotolerancja:
- ciąża,
- narządowo-swoiste (wątroba - superantygen)
- błony śluzowe (jama ustna, przewód pokarmowy, układ oddechowy, układ płciowy)
4. Autoimmunizacja
-odpowiedź immunologiczna w stosunku do własnych antygenów
-występuje fizjologicznie, ale w małym natężeniu
-konsekwencje autoimmunizacji zależą od miana przeciwciał
5. Etiologia chorób autoimmunologicznych
- czynniki genetyczne (HLA)
- czynniki środowiskowe (uwalnianie antygenów sekwestrowanych, brak Treg, spadek funkcji supresyjnej, ekspresja MHC II)
- czynniki egzogenne
- urazy
- zakażenia
- podobieństwo antygenowe (mimikra)
- zakażenie paciorkowcem - choroba reumatyczna
- Compylobacter jejuni - gangliozydy tkanki nerwowej
- HBV - guzkowe zapalenie tętnic
- Borrelia burgdorferi - zapalenie stawów
- leki, promieniowanie UV
6. Czynniki autogenne chorób immunologicznych
- HLA
-dopełniacz
-modulacja genów związanych z autoagresją
-nadprodukcja cytokin
DM1, SM ---> IL-12, IL-15, IL-18 ----> odpowiedź komórkowa
SLE ---> IFN-alfa, określone allele dla IL-10
-hormony płciowe (tabelka - częstość występowania)
kobiety mężczyźni
DM1 50% 50%
RA, SM 60-75 % 25-40%
SLE, GB >80% <20%
-ciąża ---> estrogeny i progesteron (wzrost) -------> IFN gamma (spadek)
Dominację odpowiedzi komórkowej obserwujemy w cukrzycy typu I, SM, choroby Hashimoto
7. Zapalenie tarczycy Hashimoto - najczęstsza postać pierwotnej niedoczynności tarczycy
8. Choroba Gravesa Basedowa - występowanie przeciwciał przeciwko receptorom dla TSH co prowadzi do nadczynności tarczycy; dziedziczna skłonność, 4x częstszy u kobiet; objawy to wytrzeszcz oczu, wole, migotanie przedsionków, uczucie ciepła, utrata wagi; brak leczenia immunosupresyjnego
9. Miastenia gravis - szybkie męczenie i osłabienie mięśni szkieletowych spowodowane procesem autoimmunologicznym przeciwko receptorom acetylocholinowym, kobiety chorują częściej; objawy: zaburzenia gałek ocznych, połykania, twarz z wyrazem smutku, przygnębienia, opadanie głowy
10. Toczeń - złożone zaburzenia układu odpornościowego; objawy: cytopenia, uszkodzenia skóry, stawów, nerek, płuc, mózgu, serca, najczęściej dochodzi do śmierci wskutek niewydolności nerek
Choroby autoimmunologiczne często współistnieją ze sobą.