3. SPAWANIE ŁUKIEM KRYTYM 3.1. Charakterystyka metody
Spawanie łukiem krytym jest procesem, w którym trwałe połączenie uzyskuje się w wyniku stopienia obszaru spawania i elektrody ciepłem hzku elektrycznego jarzącego się w obszarze osłoniętym warstwą topnika pomiędzy elektrodą topliwą i spawanym przedmiotem, rys. 3.1. Dzięki temu w czasie spawania łuk spawalniczy nie jest widoczny, nie ma więc rozprysku metalu, a ilość tworzących się dymów spawalniczych jest bardzo mała. Topnik po przejściu w stan ciekły pod wpływem ciepła łuku, utrzymywany jest nad obszarem spawania w czaszy postaci żużlowo-topnikowej tworzącej komorę spawania, wypełnioną gazami i parami metali pod niewielkim nadciśnieniem. Skład chemiczny topnika dobierany jest tak, aby spełniał funkcje metalurgiczne i spawalnicze, podobnie jak otulina elektrod do spawania ręcznego. W przeciwieństwie jednakże do otuliny, ilość tworzących się gazów przy stapianiu topnika powinna być minimalna, tak aby nie następowało przebijanie czaszy żużlowotopnikowej nadmiernym ciśnieniem gazów tworzących się w wyniku reakcji w komorze spawania.
Podstawowymi zadaniami topnika są:
· rafinujące oddziaływanie na ciekły metal spoiny, · regulacja składu chemicznego spoiny,
· zwiększenie jonizacji, a przez to stabilności jarzenia się łuku,
· zapewnienie zwiększonej odporność na działanie wilgoci i rdzy, · formowanie powierzchni lica spoiny.
Rodzaj topnika dobierany jest w zależności od składu chemicznego materiaku spawanego, materiahz elektrody oraz wymaganych parametrów spawania. Topniki mogą być neutralne, czyli nie wprowadzające pierwiastków stopowych do spoiny, aktywne, wprowadzające do spoiny Mn i Si w postaci żelazostopów, oraz topniki stopowe wprowadzające do spoiny różne pierwiastki stopowe. Topniki produkowane są jako topione (szkliste), aglomerowane i mieszane mechanicznie. Topniki topione mają szklista postać wynikającą ze stopienia ze sobą
Rys. 3.1. Schemat spawania łukiem krytym
w piecu elektrycznym różnorodnych składników chemicznych w temperaturze 1500°C lub wyższej, mieszane w celu uzyskania jednorodności składu i schładzane w wodzie lub na płycie rnetalowej. Następnie topnik jest kruszony i przesiewany. Topniki te należą do kategorii topników neutralnych, gdyż topienie składników metalicznych spowodowałoby ich utlenienie. Składniki topnika są więc całkowicie przereagowane w procesie produkcji, dzięki czemu zapewniony jest stabilny przebieg procesu spawania przy natężeniach prądu do 2000 A i prędkościach spawania do 5,0 m/min.
W topnikach aglomerowanych składniki chemiczne. o odpowiedniej ziarnistości mieszane są ze sobą i spajane materiałem ceramicznym lub mineralnym w temperaturze 600 - 800°C. W temperaturach tych nie następuje utlenianie składników metalicznych i możliwe jest wprowadzenie ich do składu topnika bez zagrożenia ich utlenienia. Dzięki takiej technologii produkcji topniki aglomerowane mogą być neutralne, aktywne i stopowe. Cechuje je niższa niż topników topionych odporność na obciążenia prądowe, lecz ich zużycie jest 0 30-40% niższe niż topników topionych, przy tym samym napięciu łuku. Wyższa zasadowość topników aglomerowanych niż topników szklistych zapewnia wyższą odporność na obciążenia dynamiczne spoin.
Topniki mieszane mechaniczne produkowane są przez mieszanie suchych składników dwóch lub więcej topników topionych lub aglomerowanych tak długo, aż ich rozkład będzie równomierny w całej objętości topnika. Topniki te są zwykle topnikami stopowymi, przeznaczonymi do spawania stali stopowych i wysokostopowych i łączą zalety topników składowych. Konieczne jest jednak odpowiednie składowanie, tak aby uniknąć
niejednorodności rozkładu składników topnika, gdyż cięższe składniki metaliczne maj tendencję do opadania na dno pojemnika.
Materiał elektrody może samodzielnie regulować skład chemiczny spoiny, gdy topnik jest neutralny, lub wprowadzać pierwiastki stopowe wspólnie z topnikiem stopowym. W pewnych przypadkach, zwłaszcza gdy duży jest udział materiału rodzimego w spoinie, materiał elektrody może być "neutralny", podobnie jak i topnik. Gdy elektroda jest ze stali niskowęglowej, a konieczna jest regulacja składu chemicznego spoiny, wtedy topnik stopowy jest jedynym źródłem dodatkowych pierwiastków stopowych regulujących skład chemiczny spoiny.
Elektroda topliwa przy spawaniu łukiem krytym ma zwykle postać drutu pełnego lub z rdzeniem proszkowym, o średnicy l,d-9,5 mm. Produkowane są druty pełne o czystej powierzchni metalicznej lub miedziowanej, w celu zapewnienia poprawnego styku prądowego. Coraz częściej w miejsce dmtów miedziowanych stosuje się druty o czystej powierzchni metalicznej, pakowane w próżnioszczelnych opakowaniach, aby uniknąć zwiększonej skłonności spoin do pękania gorącego wywołanej zwiększoną zawartością miedzi.
Skład chemiczny drutów musi być dokładnie dopasowany do rodzaju spawanego materi.ału i rodzaju topnika. Druty pełne, a zwłaszeza druty z rdzeniem proszkowym topnikowym i metalicznym, zapewniają bardzo szeroki zakres składów chemicznych stopiwa. W celu zwiększenia wydajności spawania i regulacji głębokości przetopienia, w miejsce elektrody w postaci drutu wprowadza się taśmę pehlą lub taśmę z rdzeniem topnikowym.
Ponieważ w stanie stałym topnik nie przewodzi prądu, w celu niezawodnego zajarzenia łuku konieczne jest zapewnienie wstępnego toru prądowego. Funkcję tę spełniać może wiór metalowy wstawiony między elektrodę a spawany materiał lub impuls prądu o wysokiej częstotliwości i wysokim napięciu jonizującym przestrzeń spawania. Ciepło łuku stapia topnik, który w stanie ciekłym tworzy warstwę przewodzącego żużla o niższej temperaturze topnienia i mniejszej masie właściwej, utrzymywanego w stanie ciekłym przez przepływający prąd elektryczny i ciepło hzku. W miarę przesuwania się elektrody wzdhzż linii spawania lżejszy ciekły żużel utrzymuje się na powierzchni krzepnącego jeziorka metalu spoiny.
Zapewniona jest w ten sposób dokładna ochrona metalu spoiny przed dostępem gazów z atmosfery, mniejsza jest prędkość odprowadzania ciepła ze złącza i kształtowane jest gładkie lico spoiny, bez podtopień. Złącza spawane cechują się wysokimi własnościami mechanicznymi, a szczególnie udarnością. Z uwagi na duże głębokości wtopienia udział materiału rodzim.ego w spoinie jednowarstwowej dochodzić może do 70% i jego skład chemiczny wywiera znaczny wpływ na własności mechaniczne spoiny. W przypadku spawania wielowarstwowego, nie wymagającego dużych głębokości wtopienia, lecz dużej wydajności stapiania, skład chemiczny spoiny zależnyjest w decydującym stopniu od składu
chemicznego materiału elektrody i topnika oraz parametrów spawania. Przez odpowiednią regulację parametrów spawania moiliwe jest sterowanie kształtem ściegu w bardzo szerokim zakresie od wąskiego i wysokiego ściegu do prawie płaskiego, o małej głębokości wtopienia i udziale materiahz rodzimego rzędu 10%. Dalsze zwiększenie wydajności spawania możliwe jest przez zastosowanie spawania wieloelektrodowego i spawania z dodatkowym wypełniaczem.
Zewnętrzna część warstwy topnika nie ulega stopieniu i może być odzyskiwana przez specjalny układ zasysający topnik, zamocowany tuż za głowicą spawalniczą. Dzięki małym wolnym wylotom drutu elektrodowego, rzędu 15-25 mm, możliwe jest stosowanie bardzo dużych natężeń prądu dla drutów o małej średnicy, a wiec uzyskanie bardzo dużych gęstości prądu, do dziesięciu razy większych niż przy spawaniu elektrodami otulonymi. Równocześnie znaczna koncentracja ciepła hzku w stosunkowo małej strefie spawania zapewnia dużą głębokość wtopienia i wydajność stapiania.
Czasza żużlowo-topnikowa izolując obszar spawania przed dostępem atmosfery zapewnia równocześnie doskonałą izolację cieplną, tak że w efekcie sprawność energetyczna spawania hzkiem krytym dochodzi do 80%. Duża głębokość wtopienia w spawany materiał sprawia, że nie jest wymagane ukosowanie blach o grubości do 12-16 mm, konieczne jest tylko utrzymanie odpowiedniego odstępu między brzegami blach w celu pomieszczenia stopionego metalu drutu elektrodowego, rys. 3.2. Przy większych grubościach możliwe jest ukosowanie pod mniejszym kątem, co zmniejsza w ten sposób ilość wymaganego stopiwa i zapewnia zwiększenie prędkości spawania.
Rys. 3.2. Zalecane sposoby przygotowania brzegów blach do spawania łukiem krytym złączy doczołowych
W skład typowego stanowiska do spawania automatycznego lub półautomatycznego hikiem krytym wchodzą:
· źródło prądu stałego lub przemiennego,
· głowica spawalnicza lub uchwyt spawalniczy, · podajnik drutu,
· zasypnik i zbierak topnika, · układ sterowania,
· układ napędu głowicy w przypadku spawania automatycznego.
Ograniczeniem procesu spawania łukiem krytym jest oddziaływanie siły grawitacji na sypki topnik i bardzo rzadkopłynny metal jeziorka spoiny. Możliwe jest spawania tylko w pozycji podolnej lub nabocznej. Podejmowane są próby spawania złączy doczołowych w pozycji naściennej, lecz urządzenie jest bardzo skomplikowane, gdyż wymagany jest specjalny taśmowy układ podpierania topnika.
Spawanie hikiem krytym stosowane jest do spawania stali niskowęglowych, niskostopowych, wysokostopowych oraz niektórych stopów aluminium, miedzi, niklu i tytanu. Dzięki swej dużej wydajności i wysokiej jakości złączy jest podstawowym procesem stosowanym w budowie statków, zbiorników ciśnieniowych, rur o dużych średnicach, dźwigarów, belek itd. W celu dalszego wzrostu ekonomiczności spawania łukiem krytym opracowano nowe techniki spawania, które znalazły powszechne zastosowanie przemysłowe. Należą do nich spawanie wieloelektrodowe i spawanie z dodatkowym wypełniaczem w postaci proszku metalicznego.
3.2. Parametry spawania
Dobór podstawowych parametrów spawania łukiem krytym prowadzony jest zwykle w celu wykorzystania podstawowej cechy tego procesu - dużej wydajności spawania. W przypadku materiałów wymagających ograniczonej energii liniowej spawania, takich jak stale o wysokiej wytrzymałości, stale austenityczne itd., dobór parametrów musi być kompromisem między wydajnością spawania a jakością złącza.
Podstawowe parametry spawania łukiem krytym to: · rodzaj i natężenie prądu,
· napięcie łuku,
· prędkość spawania, · średnica elektrody,
· długość wolnego wylotu elektrody,
· grubość i szerokość warstwy topnika,
· kąt pochylenia elektrody lub złącza spawanego.
Spawanie hxkiem krytym prowadzone może być prądem stałym z biegunowością ujemną lub dodatnią oraz prądem przemiennym. Spawanie prądem stałym jest najpowszechniej stosowane, gdyż zapewnia dokładniejszą regulację kształtu spoiny, największe głębokości wtopienia i prędkości spawania oraz łatwiejsze zajarzanie łuku.
Największą wydajność stapiania uzyskuje się przy spawaniu prądem stałym z biegunowością ujemną, lecz wtedy głębokość wtopienia jest mniejsza. Przy zmianie biegunowości prądu z dodatniej na ujemną, bez zmiany natężenia prądu, w celu zachowania tego samego kształtu spoiny konieczne jest zwiększenie napięcia łuku o około 4-6 V, w zależności od rodzaju topnika. Pośrednie wydajności stapiania i głębokości wtopienia uzyskuje się przy prądzie zmiennym, rys. 3.3, tablica 3.1.
Natężenie prądu spawania decyduje o prędkości stapiania elektrody, głębokości wtopienia i ilości stopionego materiału rodzimego (jego udziale w spoinie), rys. 3.4. Zbyt duże natężenie prądu prowadzić może do przetopienia złącza na wskroś i wycieku metalu spoiny lub takiego wzrostu prędkości stapiania drutu, że następuje stopienie końcówki prądowej i niemożliwy jest stabilny przebieg procesu spawania. Przy nieco mniejszych, lecz nadal zbyt dużych natężeniach prądu, mogą wystąpić podtopienia i nadmierna wysokość nadlewu. Zbyt małe natężenie prądu powoduje znaczną niestabilność hzku, wady braku przetopu, przyklejenia i nierówności lica.
Wydajność stapiania w kg/h drutów stalowych pełnych i z rdzeniem proszkowym topnikowym i metalicznym, przy spawaniu łukiem krytym pojedynczym
i podwójnym drutem, z wolnym wylotem elektrody 30 mm
Rys.3.3. Wpływ rodzaju, biegunowości i natężenia prądu na wydajność stapiania przy spawaniu stali C-Mn. Dnit o średnicy 4,0 mm, topnik aglomerowany zasadowy
Rys. 3.4. Wpływ natężenia prądu na kształt spoiny i udział materiahx rodzimego w spoinie ym przy spawaniu łukiem krytym. HW - głębokość wtopienia, hn -wysokość nadlewu, b - szerokość lica spoiny
Napięcie łuku oddziałuje bezpośrednio na długość łuku i ma niewielki wpływ na prędkość stapiania elektrody i głębokość przetopienia, rys. 3.5. Wzrost napięcia łuku powoduje, że lico spoiny staje się szersze, a głębokość wtopienia maleje. Większa długość łuku zwiększa stopień przejścia pierwiastków stopowych z topnika do spoiny, powiększa się objętość komory łuku, metal ciekłego jeziorka spawalniczego jest lepiej odgazowany, lecz wzrasta zużycie topnika. Nadmiemy wzrost napięcia łuku sprawia, że maleje znacznie głębokość wtopienia, łuk jarzy się niestabilnie, pojawiają się podtopienia i utrudnione jest
usuwanie żużla. Niższe napięcie hzku zapewnia, że łuk jest sztywniejszy, mniej wrażliwy na ugięcie łuku i zwiększona jest głębokość przetopienia. Zbyt małe napięcie łuku prowadzi do powstania wąskiego ściegu o wysokim nadlewie, pojawiają się przyklejenia i podtopienia, a żużel jest trudny do usunięcia.
Rys.3.5. Wpływ napięcia łuku przy spawaniu łukiem krytym na kształt spoiny i udział materiału rodzimego w spoinie - ym, hw - głębokość wtopienia, hn - wysokość nadlewu, b - szerokość lica spoiny
Prędkość spawania decyduje o energii liniowej spawania, przy stałych parametrach prądowych i jest drugim obok natężenia prądu parametrem decydującym w istotny sposób o głębokości przetopienia i kształcie spoiny. Gdy prędkość spawania jest bardzo mała, jeziorko spoiny znajduje się poniżej elektrody i siła dynamiczna łuku tłumiona jest ciekłym metalem podpływającym pod łuk. Maleje więc głębokość wtopienia, ale wzrasta wysokość nadlewu spoiny. Wzrost prędkości spawania prowadzi początkowo do wzrostu głębokości wtopienia, a po przekroczeniu określonej wartości dla danych parametrów prądowych, głębokość wtopienia maleje z uwagi na zbyt małą energie liniową spawania. Przy nadmiernych prędkościach spawania spoiny są porowate, o wąskim nierównomiernym licu z dużą ilością podtopień. Pewną poprawęjakości spoiny uzyskać można przez zwiększenie napięcia łuku.
Średnica drutu elektrodowego (lub wymiary elektrody taśmowej) przy stałym natężeniu prądu decyduje o głębokości wtopienia. Wzrost natężenia prądu przy stałej średnicy drutu powoduje, że dzięki większej gęstości prądu, głębokość wtopienia wzrasta, łatwiejsze jest zajarzanie łuku, zwiększa się również prędkość stapiania. Druty o małej średnicy rzędu 1,0 do 2,4 mm, zalecane są do spawania półautomatycznego, gdyż umożliwiają prowadzenie drutu przez podajnik do uchwytu i równocześnie łatwiejszą regulację kształtu spoiny. Duże średnice drutu pozwalają na zastosowanie bardzo dużych natężeń prądu spawania, a w efekcie
dużych wydajności stapiania, korzystnych zwłaszcza przy spawaniu bardzo grubych lub niedokładnie przygotowanych złączy. Zalecane zakresy natężenia prądu dla drutów ze stali CMn przy spawaniu hzkiem krytym podano w tablicy 3.2.
Długość wolnego wylotu elektrody, przy gęstościach prądu powyżej ~100 A/mm2, w istotny sposób oddziałuje na przebieg procesu spawania, rys. 3.6, tablica 3.3. Wynika to z oporowego nagrzewania drutu na odcinku między stykiem prądowym a hxkiem spawalniczym. Zwiększenie dhzgości wolnego wylotu elektrody, przy stałym natężeniu prądu, zapewnia znaczne zwiększenie wydajności stapiania i prędkości spawania, powoduje jednak spadek głębokości wtopienia. Spadek głębokości wtopienia nie wpływu na jakość spawania poza przypadkiem spawania prądem stałym z biegunowością dodatnią, gdzie głównym zadaniem jest uzyskanie dużej głębokości wtopienia Zwiększenie długości wolnego wylotu elektrody zmniejsza skłonność do przepaleń przy niedokładnie przygotowanych złączach i zapewnia węższą SWC.
Ze wzrostem długości wolnego wylotu elektrody spada napięcie łuku w wyniku spadku napięcia obwodu spawania na dhxgości wolnego wylotu elektrody. Konieczne jest więc zwiększenie napięcia obwodu spawania w celu utrzymania optymalnej wielkości napięcia łuku. Przy dużych dhzgościach wolnego wylotu elektrody, aby zapewnić prawidłowe prowadzenie elektrody wzdłuż linii spawania, zastosowane muszą być specjalne rurkowe nasadki ceramiczne prowadzące silnie nagrzany oporowo, bardzo plastyczny drut.
Rys.3.6. Wpływ długości wolnego wylotu elektrody - I na wydajność stapiania przy spawaniu złącza stalowego łukiem krytym drutem o średnicy 4,0 mm, prądem stałym z biegunowością dodatnią.
Wpływ dhzgości wolnego wylorii elektrody na Ve - prędkość stapiania elektrody ze stali C-Mn i W - wydajność stapiania przy różnych natężeniach prądu podczas spawania
hikiem krytym
Uwagi: Spawanie łukiem krytym prądem stałym z biegunowością ujemną; x - prąd stały, biegunowość dodatnia.
Grubość i szerokość warstwy topnika decyduje o wyglądzie i jakości spoiny oraz o stabilności przebiegu procesu spawania. Gdy warstwa topnikajest zbyt wysoka, mniejszajest objętość komory spawania i hzk jest silnie thzmiony, pojawiają się nierównomierności lica, a równocześnie gazy wytworzone w procesie spawania mają utrudnione wyjście i powierzchnia lica spoiny jest nieregularna. Zbyt mała grubość warstwy topnika nie zapewnia odpowiedniej osłony hzku, czasza komory jest łatwo przebijana przez wydzielające się w niej gazy i w efekcie występuje jarzenie hxku, rozprysk, nasycenie stopiwa gazami z atmosfery. Spoina staje się porowata o znacznych nierównościach lica. Optymalną wysokość i szerokość warstwy topnika ustalić należy przez powolne zwiększenie ilości zasypywanego topnika, aż nastąpi całkowite zakrycie strefy spawania, a światło hzku widoczne jest tylko na powierzchni drutu. Należy unikać zbyt wczesnego zbierania topnika, gdyż zmienia to warunki cieplne spawania i może spowodować nierówności lica.
Pochylenie złącza spawanego wykorzystywane jest niekiedy do regulacji kształtu spoiny, rys.3.7. Przy spawaniu w kierunku z góry na dół ciekły metal jeziorka spoiny podcieka pod łuk i maleje głębokość wtopienia, co jest korzystne przy spawaniu cienkich blach. Zalecany jest wtedy kąt pochylenia rzędu 15° do ł 8°. Ze wzrostem grubości blach kąt pochylenia musi być obniżony, aby uniknąć naciekania dużego jeziorka spoiny, a przez to znacznego spadku głębokości wtopienia i wzrostu wysokości i szerokości nadlewu. Spawanie w kierunku przeciwnym, z dohz do góry, sprawia, że ciekły metal odpływa spod łuku odsłaniając materiał rodzimy, dzięki ezemu wzrasta głębokość wtopienia i wysokość nadlewu spoiny. Zaleca się, aby kąt pochylenia nie przekraczał w tym przypadku 6°. Pochylenie boczne blach nie może przekroczyć 3°, gdyż wtedy jedna strona lica spoiny jest wyższa, a druga niższa.
Pochylenie elektrody względem zlącza wpływa na kształt spoiny, podobnie jak pochylenie przedmiotu, rys. 3.7. Przy spawaniu jedną elektrodą stosuje się prostopadłe ustawienie elektrody do złącza. Gdy elektroda znajdująca się w płaszczyźnie złącza pochylona jest w kierunku spawania, łuk opiera się na podpływającym jeziorku spoiny, maleje wtedy głębokość wtopienia, a wzrasta szerokość spoiny. Pochylenie w kierunku przeciwnym zwiększa nieco głębokość wtopienia. Przesunięcie elektrody względem osi złącza doczołowego lub jej pochylenie poprzeczne do tej osi może być zastosowane tylko przy spawaniu blach o różnej grubości, rys. 3.8.
Infinitiv Präsens Imperfekt Partizip II
befehlen (rozkazywac) er befiehlt befahl befohlen
beginnen (zaczynac) begann begonnen
bieten (oferowac) bot geboten
binden (wizac) band gebunden
bitten (prosic) bat gebeten
bleiben (pozostawac) blieb ist geblieben
brechen (lamac) er bricht brach gebrochen
empfangen (przyjmowac) er empfängt empfing empfangen
empfehlen (polecac) er empfiehlt empfahl empfohlen
entscheiden (decydowac) entschied entschieden
essen (jesc) er ißt aß gegessen
fahren (jechac) er fährt fuhr ist gefahren
fallen (upasc) er fällt fiel ist gefallen
fangen (apac) er fängt fing gefangen
finden (znajdowac) fand gefunden
fliegen (latac) flog ist geflogen
frieren (marznc) fror gefroren
geben (dawac) er gibt gab gegeben
gehen (isc) ging ist gegangen
gelingen (udac si) gelang ist gelungen
geschehen (zdarzac sig) es geschieht geschah ist geschehen
gewinnen (wygrac) gewann gewonnen
greifen (siggac) griff gegriffen
halten (trzymac) er hält hielt gehalten
hängen (wisiec) hing gehangen
heben (podnosic) hob gehoben
heißen (nazywac sig) hieß geheißen
helfen (pomagac) er hilft half geholfen
klingen (brzmiec) klang geklungen
kommen (przychodzic) kam ist gekommen
laden (ladowac) er lädt lud geladen
lassen (kazac, pozwalac, er läßt ließ elassen
zostawiac)
laufen (biec) er läuft lief ist gelaufen
leiden (cierpiee) litt gelitten
leihen (pozyczac) lieh geliehen
lesen (czytac) er liest las gelesen
liegen (lezec) lag gelegen
lügen (klamac) log gelogen
nehmen (brac) er nimmt nahm genommen
raten (radzic) er rät riet geraten
riechen (wchac, pachniec) roch gerochen
rufen (wolac) rief gerufen
schaffen (stworzyc) schuf geschaffen
scheinen (swiecic, wydawac sig) schien geschienen
schieben (popychac) schob geschoben
schießen (strzelac) schoß geschossen
schlafen (spac) er schläft schlief geschlafen
schlagen (bic, uderzac) er schlägt schlug geschlagen
schließen (zamykac) schloß geschlossen
schreiben (pisac) schrieb geschrieben
schreien (krzyczec) schrie geschrien
schweigen (milczec) schwieg geschwiegen
schwimmen (plywac) schwamm ist geschwommen
schwören (przysiggac) schwur geschworen
sehen (widziec) er sieht sah gesehen
sein (byc) er ist war ist gewesen
singen (spiewac) sang gesungen
. sitzen (siedziec) saß gesessen
sprechen (rozmawiac) er spricht sprach gesprochen
springen (skakac) sprang ist gesprungen
stehen (stac) stand gestanden
stehlen (krasc) er stiehlt stahl gestohlen
steigen (wspinac sig) stieg ist gestiegen
sterben (umierac) er stribt starb ist gestorben
stoßen (popychac) er stößt stieß gestoßen
streichen (skreslac) strich gestrichen
streiten (klöcic si) stritt gestritten
tragen (nosic) er trägt trug getragen
treffen (spotykac) er trifft traf getroffen
treiben (pdzic) trieb getrieben
treten (deptac) er tritt trat getreten
trinken (pic) trank getrunken
tun (czynic) er tut tat getan
vergessen (zapominac) er vergißt vergaß vergessen
verlieren (zgubic, przegrac) verlor verloren
vermeiden (uniknc) vermied vermieden
verschwinden (znikac) verschwand ist verschwunden
verzeihen (przebaczac) verzieh verziehen
wachsen (rosnc) er wächst wuchs ist gewachsen
waschen (myc) er wäscht wusch gewaschen
werben (zjednywac, reklamowac) er wirbt warb geworben
werden (stawac sig) er wird wurde ist geworden
wiegen (wazyc) wog gewogen
ziehen (cignc) zog gezogen
zwingen (zmuszac) zwang gezwungen
Wyszukiwarka