POLSKIE KONSTYTUCJE
Nazwa |
Uchwalenie lub nadanie |
Okres obowiąz. |
Uwagi |
Ustawa rządowa |
1791 3V (Sejm) |
do poł. 1792 |
Przyjęta przez aklamację przy obecności tylko części posłów Monarchia konstytucyjna, monteskiuszowski podział władzy Zniesienie liberum veto Prawa polityczne tylko dla posesjonatów Chłop wzięty pod opiekę państwa |
Ustawa konstytucyjna Ks. Warszawskiego |
1807 22 VII (Napoleon) |
do 1813/14 |
Sejm dwuizbowy (60 posłów, 1 8 senatorów) zwoływany co dwa lata Król władzą wykonawczą (rząd w osobie króla) Wolność wszystkich obywateli, niezależność sądów, jawność postępowania |
Konstytucja Królestwa Polskiego |
1815 25 V (Car Aleksander) |
do XII 1830 |
Sejm dwuizbowy + król Rząd w osobie króla Polski (= cesarza Rosji), reprezentowanego przez namiestnika, oraz Rady Stanu Wolność słowa, handlu, niezawisłość sądów Niektóre urzędy zastrzeżone tylko dla szlachty |
Mała Konstytucja |
1919 20 II (Sejm) |
do XII 1922 |
Sejm suwerenem w państwie Władza wykonawcza w rękach Naczelnika Państwa |
Konstytucja Marcowa |
1921 17 III (Sejm) |
Do 2 VIII 1926 |
Polska republiką, przewaga władzy ustawodawczej Prezydent wybierany co 7 lat przez Zgromadzenie Narodowe Rząd: premier i Rada Ministrów. Premiera wybiera prezy- dent, jednak kandydat musi otrzymać votum zaufania |
Nowela Sierpniowa |
1926 2 VIII (Sejm) |
do 23 IV 1935 |
Prezydent może rozwiązać parlament na wniosek Rady Ministrów Wniosek o votum nieufności nie może być rozpatrywany na tym samym posiedzeniu |
Konstytucja Kwietniowa |
1935 23 IV (Sejm) |
do 19 II 1947 |
Prezydent odpowiedzialny przed Bogiem i historią, mianuje premiera, prezesa NIK, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych Zasada kontrasygnaty, przewaga władzy wykonawczej |
Mała Konstytucja |
1947 19 II (Sejm) |
do 1952 |
Nawiązania do Konstytucji Marcowej Sejm jednoizbowy Prezydent władzą wykonawczą |
Konstytucja Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej |
1952 22 VII (Sejm) |
od 1952 (liczne poprawki) |
Bez wstępu Polska „republiką ludu pracującego” Własność państwowa wyróżniona Sesyjny system obrad sejmu, 1 poseł na 60 000 mieszk., brak immunitetu poselskiego Powołana Rada Ministrów i (zamiast prezydenta) Rada Państwa |
NOWELIZACJE USTAWY Z 1952 |
10 II 1976 |
Zmiana 1/3 całości tekstu ustawy Zapis o przewodniej roli PZPR i związku z ZSRR |
|
|
26 III 1982 |
Powołanie Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu |
|
|
7 IV 1989 |
Prezydent, wybierany przez Sejm i Senat. Liczne nowe przepisy |
|
|
29 XI 1989 |
Nazwa kraju - ponownie Rzeczpospolita Polska zamiast PRL |
|
Mała Konstytucja |
1 VIII 1992 |
Trójpodział władz Prezydent wybierany przez naród |
POLSKA OD 1975 DO DZIŚ