Natalia Karapuda
Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna
Rok II Grupa I
Studia niestacjonarne
Publiczne i niepubliczne - Wiadomości i Fakty
Różnice w przedstawianiu informacji w telewizji państwowej i komercyjnej na przykładzie głównego wydania Wiadomości i Faktów.
Porównanie z badaniami dokonanymi w 2004 roku.
Powstanie Wiadomości i Faktów
Wiadomości, główny serwis informacyjny Telewizji Polskiej Programu I, zadebiutowały w sobotę 18 listopada 1989 roku z przemianowania Dziennika Telewizyjnego. Gospodarzem programu został Wojciech Reszczyński. Godzina emisji pozostał niezmieniona i do tej pory jest to 19.30. Jacek Snopkiewicz, ówczesny dyrektor naczelny dyrekcji programów informacyjnych mówił: „Wracamy do źródeł normalnego dziennikarstwa, czyli do wiadomości dobrych czy złych, ale prawdziwych.”.
W 1997 Mariusz Walter powołuje do życia prywatna telewizję TVN. Od października rozpoczyna się emisja programu informacyjnego - Fakty. Walter twierdził, że: „W Polsce 19.30 Utrwaliła się jako pora informacji” dlatego Fakty zaczęto nadawać o tej właśnie godzinie.
Na tym etapie, to jednak Wiadomości były najchętniej oglądanym przez Polaków serwisem informacyjnym.
TVN stawiał na szybkość informacji, błyskotliwość prezentera, inny język. Przyciągnął znanych dziennikarzy m. in. Tomasza Lisa, Monikę Olejnik. Emisje Faktów przeniesiono na godzinę 19.00.
W lutym 2000 roku Fakty przegoniły Wiadomości pod względem liczby oglądających je osób.
Przedstawienie krótkiej historii powstania Wiadomości i Faktów pomoże w zanalizowaniu głównego problemu, jakim jest różnica w przedstawianiu informacji w telewizji państwowej i komercyjnej. Osoby chcące pogłębić swoja wiedzę na temat powstania owych dzienników mogą sięgnąć po inne publikacje poświęcone temu zagadnieniu.1
Analiza autorstwa Marka Kłosińskiego
Dotarłam do badań dokonanych przez Marka Kłosińskiego w 2004 roku. Myślę, że warto je tu pokrótce przedstawić, gdyż to pomoże w lepszym stopniu zrozumieć analizowane zagadnienia. Ów materiał będzie stanowił punkt odniesienia do dokonanych przeze mnie badań.
Marek Kłosinski w artykule „ 7 dni - 5 dzienników” Studia Medialne przedstawił badania dokonane na: Informacjach (18. 30 Polsat), Faktach(19.00 TVN), Wiadomościach (19.30 TVP 1), Dzienniku (21.00 TV 4), Panoramie (22.00 TVP 2) zarejestrowanych w dniach 9 - 15 lutego 2004 roku. Ja skoncentruje się w tym momencie na interesujących mnie Wiadomościach i Faktach.
Kryteria jakie autor artykułu przyjął podczas badania to m.in.: warsztatowa ocena stendapera (komentarz dziennikarz na końcu informacji), i związek słowa z obrazem,.
Autor zauważa, że charakterystyczną cechą Faktów jest obecność stendapera i to prawie w co drugim komunikacie, podczas gdy w wiadomościach możemy go zauważyć w co 20 informacji.
Średnia liczba stendaperów przypadających na 1 komunikat
Następnie Marek Kłosiński poddał analizie związek słowa z obrazem
W stosowaniu tzw. „setek” czyli połączenia obrazu z dźwiękiem przodują Wiadomości, choć bezwzględna liczba „setek” jakie pojawiają się w Faktach jest trochę wyższa.
Średnia liczba setek przypadających na 1 komunikat
Z badań wynika, że w Faktach najczęściej stosowane są elementy graficzne ilustrujące komunikat. Wykresy, schematy, plansze daje się zauważyć w co trzeciej informacji. Wiadomości niewiele odbiegają pod tym względem od Faktów.
Średnia liczba komunikatów zawierających elementy graficzne, w stosunku do ogółu komunikatów
Tak pokrótce przedstawiają się wyniki analizy dokonanej przez Marka Kłosinskiego.2 Ja postaram się porównać swoje badania z wyżej tu przedstawionymi oraz dokonać analizy także pod innymi względami.
1 dzień - 2 dzienniki
Analizie poddam Wiadomości nadane w niedzielę 11. 12. 2005 r. o godzinie 19. 30 i Fakty nadane tego samego dnia o godzinie 19.00. Oczywiście nie można generalizować na podstawie dokonanych przeze mnie badań, gdyż analiza przeprowadzona na dwóch dziennikach jednego dnia nie daje pełnego obrazu.
Postaram się przedstawić różnicę w prezentowaniu informacji w Wiadomościach i Faktach, a także porównać niektóre aspekty mojej analizy z zagadnieniami, których badaniem zajmował się Marek Kłosiński.
Każda informację, która została wyemitowana zarówno w Wiadomościach jak i w Faktach opatrzyłam numerem porządkowym i opisałam ją za pomocą oznaczeń kodowych według następujących kryteriów:
W jaki sposób wiadomość została przedstawiona? („setka”, obecność stendapera, elementy graficzne)
Jakiego obszaru dotyczyła wiadomość (krajowa, zagraniczna, lokalna)
Co było tematem informacji?
Czy informacje w serwisach pokrywają się?
Do przeliczania użyłam arkusz kalkulacyjnego programu Excel. Badaniem objęłam 18 wiadomości.
Z analizy wynika, że Wiadomości jak i Fakty różnią się znacząco sposobem prezentowanych informacji, a także poruszaną w nich tematyka. Należy również zaznaczyć, że niedzielne wydanie Wiadomości liczyło 10 informacji, a Faktów 8.
Średnia liczba stendaperow przypadająca na 1 komunikat
Jak wynika z badań wiadomości przodują pod względem liczby stendaperów przypadających na jeden komunikat, podczas gdy w 2004 roku pierwsze miejsce zajmowały Fakty.
Jeżeli chodzi o liczbę „setek” to występują one tylko w Faktach. W Wiadomościach z dnia 11. 12. 2005 r nie zarejestrowałam ani jednej.
Średnia liczba setek przypadających na 1 komunikat
Pod względem liczby setek sytuacja w porównaniu z 2004 rokiem i badaniami Marka Kłosińskiego nie uległa zmianie. To Właśnie w Faktach zauważamy większą ilość „setek”
Podczas badań nie zarejestrowałam ani jednej informacji zawierającej elementy graficzne.
Tak rysuje się porównanie moich badań z analizą dokonaną przez Marka Kłosińskiego. Oczywiście nie daje to pełnego obrazu, gdyż moja analiza dotyczyła tylko jednego dnia.
Teraz przejdę do porównania i przedstawieni innych elementów.
Pytania i odpowiedzi
Jak już wspominałam analiza wykazała znaczne różnice w przedstawianiu, i tematyce prezentowanych informacji w Wiadomościach i Faktach.. W Wiadomościach aż w 60% mamy odczynienia z osoba stendapera podczas gdy w Faktach jest to 37,5%. W Wiadomościach zastosowano również materiał filmowy z towarzyszącym mu komentarzem, oraz element „białej kartki” czego nie można zaobserwować w Faktach. Relacje reporterskie stanowią podobny procent w Wiadomościach jest to 20, a w Faktach 25.
Jeżeli chodzi o zasięg terytorialny to wyniki są zadziwiające. Ilustruje to tabela Nr 1
Tabela Nr 1 Zasięg terytorialny emitowanych informacji.
Źródło informacji |
Zagraniczne |
Krajowe |
Lokalne |
Wiadomości |
70% |
30% |
0% |
Fakty |
37,5% |
62,5% |
0% |
Jak można zauważyć w Wiadomościach przeważają, i to znacznie, informacje zagraniczne nad krajowymi, podczas gdy w przypadku Faktów mamy odczynienia z zupełnie odwrotna sytuacją. Informacje krajowe stanowią aż 62,5 %, podczas gdy wiadomości zagraniczne 37,5%. Ani w jednym, ani w drugim dzienniku nie było informacji lokalnych.
Tematykę prezentowaną w informacjach obrazuje tabela numer 2
Tabla Nr 2 Tematyka informacji
Tematyka |
Wiadomości |
Fakty |
Polityczne |
60% |
25% |
Społeczne |
10% |
25% |
Kryminalne |
10% |
25% |
rozrywkowe |
20% |
25% |
Jak widać zupełnie inaczej, pod względem tematycznym, prezentuje się układ informacji w obydwu dziennikach. Podczas gdy w Faktach mamy po równej liczbie informacji z danej dziedziny, to w Wiadomościach przodują wydarzenia z zakresu polityki - aż 60% wszystkich informacji.
Zależało mi również na sprawdzeniu na ile dane informacje powtarzają się w serwisach. Z moich badań wynika, że 4 wiadomości były obecne zarówno w Wiadomościach jak i w Faktach, z czego 3 informację dotyczą wydarzeń zagranicznych, a tylko jedna krajowych. Informacje prezentowane w owych dziennikach zajmują różne pozycje w układzie serwisu. Należy również dodać, że w Wiadomościach przedstawiono łącznie 10 informacji, a w Faktach 8.
Wnioski końcowe
Z analizy wynika, że prezentowanie informacji w Wiadomościach znacznie odbiega od przedstawiania ich w Faktach. Serwisy różnią się pod względem sposobu przekazywania informacji, terytorium którego dotyczą, a także pod względem prezentowanej tematyki.
Po dokonaniu analizy porównawczej z badaniami Marka Kłosińskiego można zauważyć zmiany jakie zaszły w sposobie przedstawiania informacji w ciągu ostatniego roku.
Zdaje sobie sprawę z tego iż moje badania dokonane na podstawie jednego wydania Wiadomości i Faktów nie dają pełnego obrazu i, że na ich podstawie nie można generalizować.
1 Patrz : Dorota Geresz „Kalendarium Wiadomości 1989 - 2004” studia medialne,
Adam Dolistowski „Prasa na tropie Wiadomości” studia medialne
2 Patrz: Marek kłosiński „7 dni - 5 dzienników” studia medialne
2
Wyszukiwarka