Stosunek postępowania odwoławczego do trybów nadzwyczajnych
W postępowaniu administracyjnym wyróżniamy dwa tryby postępowania: postępowanie główne i postępowanie nadzwyczajne (nadzwyczajny tryb postępowania). Postępowanie odwoławcze - uruchamia go czynność procesowa strony, jaką jest wniesienie odwołania od decyzji nieostatecznej. Ta czynność procesowa strony, aby wywołała skutek prawny, musi spełniać określone wymagania co do formy, treści, terminu (w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji) i trybu jej dokonania. Kompetencja do rozpoznania i rozstrzygania sprawy w toku postępowania odwoławczego przechodzi na organ odwoławczy tylko wtedy, gdy organ I instancji nie znalazł podstaw do weryfikacji decyzji we własnym zakresie. Postępowanie odwoławcze dzieli się na postępowanie odwoławcze przed I instancją i postępowanie odwoławcze przed II instancją. Postępowanie odwoławcze zaliczamy do postępowania głównego, ponieważ jest to uzasadnione tożsamością celów i przedmiotu postępowania przed I i II instancją. Wniesienie odwołania przenosi na organ II instancji kompetencję do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej merytorycznie (co do jej istoty). Przedmiotem nadzwyczajnych postępowań, w przeciwieństwie do postępowania głównego, a tym samym postępowania odwoławczego, nie jest rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy administracyjnej, lecz przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównym i z tego względu można im przypisać charakter służebny, albowiem byt prawny tych postępowań jest uzależniony od uprzedniego przeprowadzenia postępowania głównego, zakończonego wydaniem ostatecznej decyzji, a istotą postępowań nadzwyczajnych jest stworzenie gwarancji represyjnych zrealizowania celu postępowania głównego - wydania decyzji w pełni prawidłowej. System nadzwyczajnych trybów postępowania jest oparty na zasadzie niekonkurencyjności, tzn. że poszczególne tryby nadzwyczajne mają na celu usunięcie tylko określonego rodzaju wadliwości decyzji i nie mogą być stosowane zamiennie. Naruszenie wyłączności stosowania określonego trybu nadzwyczajnego weryfikacji decyzji stanowi rażące naruszenie prawa, będące podstawą stwierdzenia nieważności decyzji.. System nadzwyczajnych trybów postępowania składa się z: postępowania w sprawie wznowienia postępowania, postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, postępowanie w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji dotkniętej wadami niekwalifikowanymi bądź decyzji prawidłowej.