Analiza materiałów zabójstwa krypt. „Rzeźnik”. Część I i II.

1. Oceń organizację i przebieg wstępnych czynności policji po uzyskaniu anonimowej informacji o znalezieniu nn. zwłok.

• W pierwszej kolejności na miejsce wskazane przez anonimowego rozmówcę telefonicznego powinna udać się załoga patrolowa celem potwierdzenia informacji, zabezpieczenia miejsca ujawnienia zwłok i poinformowania Dyżurnego o zaistniałej sytuacji, ewentualnych potrzebnych sił i środków (np. potrzeby ściągnięcia specjalistów i sprzętu do nurkowania celem przebadania dna rzeki);

• Dalsze podjęte czynności - przybycie grupy dochodzeniowo-śledczej - prawidłowe (oględziny). Niestety brak jakiejkolwiek wzmianki o poinformowaniu prokuratora.

2. Czy na tym etapie działań istniała potrzeba podjęcia innych czynności ? Jeśli tak, to jakich? Uzasadnij swoje stanowisko w tej kwestii.

• Należało przewidzieć możliwość wykorzystania specjalistycznego sprzętu do nurkowania;

• Wskazane było bardziej dokładne przeprowadzenie czynności operacyjnych, penetracji i rozpoznania posesyjnego okolicznych zabudowań;

• Należało dotrzeć do osób, do których należały pobliskie łąki (np. poprzez sołtysa) w celu ujawnienia osoby zgłaszającej ujawnienie zwłok.

3. Porównaj wyniki oględzin nn. zwłok przeprowadzonych w dniach 22 i 23.03.95 r. z informacjami zawartymi w notatce urzędowej asp. Ryszarda Kobieli z dnia 14.03.95 r. z przebiegu oględzin sądowo-lekarskich (sekcji) nn. zwłok. Przedstaw uwagi i wnioski.

• W czasie oględzin, na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas przeprowadzania tych czynności, na miejscu zdarzenia nie zostały ujawnione dwie bardzo ważne rzeczy;

1. tatuaż w okolicy piersi „UFAM TOBIE BOŻE”,

2. tatuaż w kształcie Krzyża Maltańskiego,

3. tatuaż w kształcie głowy kobiety.

2. Powyższe przykłady - czyli pominięcie tak ważnych szczegółów jak tatuaże mogą świadczyć o tym, że być może pominięto również inne istotne cechy charakterystyczne.

4. Jak należy ocenić oględziny nn. zwłok przeprowadzone w dniu 22 i 23.03.95 r. przez asp. R. Kobielę w świetle art. 209 kpk ?

Zgodnie z artykułem 209 kpk:

• jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci przeprowadza się oględziny i otwarcie zwłok;

• oględzin zwłok dokonuje prokurator;

• do czasu przybycia biegłego oraz prokuratora lub sądu przemieszczać lub poruszać zwłoki można tylko w razie konieczności.

Niestety w rozważanej sytuacji na miejscu znalezienia zwłok nie było ani biegłego ani prokuratora, zdarzenie nie stanowiło wypadku niecierpiącego zwłoki, dlatego też należy uznać przedmiotowe czynności za niezgodne z procedurą przewidzianą w kpk.

5. Wskaż kierunki działań realizowane we wstępnej fazie postępowania i oceń ich zasadność.

• Oględziny miejsca zdarzenia - działanie zasadne - brak prokuratora;

• Penetracja przyległego terenu - działanie zasadne, ale przeprowadzone przy słabej widoczności (pora wieczorowa) oraz stanowczo za krótko. Należało przyjechać na następny dzień i przeprowadzić dalszą penetrację terenu podczas dobrego światła dziennego i przy użyciu większych sił;

• Rozpoznanie posesyjne w pobliski miejscowościach - bardzo zasadne - choć powinien być objęty większy teren;

• Publikacje prasowe oraz radiowe - słuszne - ale brak telewizyjnych, gdzie można pokazać zdjęcie tatuaży;

• Konfrontacja z danymi o osobach zaginionych - zasadna;

• Rozesłanie telegramów do KWP w kraju w celu podjęcia czynności zmierzających do zidentyfikowania nn. zwłok - bardzo zasadna - choć powinno się jeszcze zwrócić do KGP w celu objęcia koordynacją czynności na terenie kraju.

6. Jakie czynności należy podjąć na tym etapie postępowania w celu zidentyfikowania zwłok ?

• Zapoznać wszystkich funkcjonariuszy ze zdarzeniem;

• Analiza materiałów prowadzonych spraw osób poszukiwanych oraz zaginionych;

• Dokonać powtórne publikacji w środkach masowego przekazu;

• Zadaniować OZI celem typowania i identyfikacji zwłok;

• Dokonywać sukcesywnie sprawdzeń w Zakładach Karnych;

• Dokonać analizy w ZSIP osób przewijających się i posiadających takie specyficzne tatuaże.

7. Opracuj treść telegramu wysłanego w dniu 25.03.95 r. przez Naczelnika Wydziału Kryminalnego KWP w Opolu do wydziałów kryminalnych komend wojewódzkich.

Od Wydziału Kryminalnego KWP w Opolu

Do Wydziału Kryminalnego KWP (wszyscy)

Telegram KR I - /95

W ślad za telegramem z dnia 23.05.95 r. za l.dz. KR I -2082/95 dot. ujawnienia w dniu 22.05.95 r. nn. zwłok w m. Lubieszewo informuję, że w wyniku sekcji zwłok ujawniono kolejne cechy charakterystyczne tj.

• W okolicy piersi tatuaż treści „UFAM TOBIE BOŻE”, pod nim tatuaż krzyża maltańskiego oraz tatuaż głowy kobiety;

• Slipy, które znajdowały się na zwłokach - koloru granatowego, pośrodku z czerwoną wstawką;

Z uwagi na powyższe okoliczności uprzejmie proszę:

• Z treścią telegramu zapoznać podległych funkcjonariuszy;

• Dokonać analizy materiałów prowadzonych spraw poszukiwawczych oraz spraw osób zaginionych;

• Dokonać publikacji w środkach masowego przkazu;

• Zadaniować OZI celem typowania i identyfikacji zwłok;

• Dokonać sprawdzeń w Zakładach Karnych znajdujących się na terenie służbowo podległym danej jednostce pod katem osób, które w ostatnim czasie opuściły ZK, znajdują się na niepowrocie z przepustki, a także osób wykonujących w ZK tatuaże.

Ponadto w załączeniu przesyłam wykaz firm zaangażowanych przy wyrębie pogorzeliska w Nadleśnictwie Rudaniec oraz firm zatrudnionych w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie celem dokonania sprawdzeń i typowania ich pracowników zgodnie z właściwością miejscową.

Wszelkie uzyskane informacje proszę przesyłać do KRP Kędzierzyn Koźle do sprawy za L. Dz. z jednoczesnym powiadomieniem tut. Jednostki.

Z poważaniem

8. Opracuj na podstawie przedstawionych wyżej materiałów wersje dot. przebiegu i motywu zabójstwa oraz jego sprawców.

1. Z uwagi na charakter użytego narzędzia do popełnienia zabójstwa, prawdopodobnym jest, że czynu dokonano w środowisku wiejskim w miejscowości bezpośrednio przyległej do rzeki. Zdarzenie mogło być spowodowane nieporozumieniami rodzinnymi, faktem porachunków lub kłótni przy podziale łupów z popełnionego wcześniej przestępstwa.

2. Ofiara wywodzi się ze środowiska przestępczego, o czym mogą świadczyć tatuaże, a zabójstwo dokonano na tle porachunkowym. Sprawcą jest osoba bezwzględna o przeszłości kryminalne, która poprzez rozkawałkowanie zwłok zmierza do utrudnienia identyfikacji osoby.

3. Z uwagi na charakter terenu przyległego do miejsca ujawnienia zwłok, zabójstwo mogło zostać dokonane w środowisku osób wykonujących prace leśne, o czym może świadczyć rodzaj użytego narzędzia.

9. Jakie czynności należy podjąć w celu wykrycia sprawcy ?

• Typowanie sprawcy w oparciu o kartoteki policyjne i osoby które w przeszłości dokonywały podobnych przestępstw oraz osób przechodzących w tego typu sprawach;

• Zadaniować OZI celem ustalenia osób i ich typowania jako sprawców w oparciu o cechy psychofizyczne w szczególności:

1. Osób o przeszłości kryminalnej;

2. Osób wywodzących się ze środowisk wiejskich;

3. Osób wywodzących się ze środowisk pracowników leśnych.

Z chwilą ustalenia danych personalnych ofiary, dokonać typowania sprawcy spośród osób, które były widziane jako ostatnie w jego towarzystwie, z którymi miał zatargi, które jemu groziły, z którymi wspólnie dokonywał przestępstw lub przebywał w zakładzie karnym.

Z chwilą ustalenia miejsca dokonania zabójstwa, w oparciu o osoby przewijające się tam lub z uwagi na okoliczności towarzyszące zbrodni dokonać stosownego typowania sprawcy.

10. W jakiej formie należy realizować dalsze czynności operacyjno - rozpoznawcze ?

• Z uwagi na charakter sprawy oraz okoliczności towarzyszące ujawnieniu zwłok należy bezwzględnie wszcząć RO, nie tylko celem ustalenia sprawcy, ale także miejsca dokonania zbrodni (w szczególności w celu odnalezienia pozostałych części ciała).

Dot. części II

1. Ocena planu czynności operacyjno- śledczych opracowanych przez przez

prowadzących śledztwo w sprawie zabójstwa n/ n mężczyzny.

Analizę przeprowadzono od strony formalnej prawidłowo. Zachowano jej wszystkie niezbędne elementy. We wnioskowaniu uwzględniono całokształt materiału dowodowego w sprawie tj. opis dowodów i czynności przeprowadzonych na miejscu zdarzenia przez funkcjonariuszy policji.

Prowadzący przyjęli trzy wersje zaistnienia przestępstwa. Wskazywały one na możliwości popełnienia zabójstwa na tle porachunkowym. Jako ewentualnych sprawców wskazano pracowników leśnych, kompanów przestępczych, lub osoby pozostające w bliskich kontaktach emocjonalnych z denatem. Sporządzający plan założyli, że z dużym prawdopodobieństwem zabity mężczyzna był w przeszłości karany za przestępstwa kryminalne. Uważamy przyjęte wersje za słuszne, ale założenie jako jedynego motywu zemsty, czy też porachunków za niewystarczające.

Według naszej oceny pominięto dwie wersje.

• w/g pierwszej z nich sprawcą zabójstwa mogłaby być każda osoba o nieustalonym motywie działania, np. psychopata.

• w/g drugiej z nich sprawcami mogliby być członkowie sekty satanistycznej, a motywem mogłaby być chęć „ złożenia mężczyzny w ofierze szatanowi”.

W zakresie, rodzaju i kierunku podjętych działań mających na celu identyfikację denata pominięto wykonanie szczegółowego szkicu z dokładnymi pomiarami znajdujących się na ciele ofiary tatuaży, a także ustalenie czy w pobliskich miejscowościach legitymowano jakieś obce osoby w okresie 30 dni przed datą odnalezienia zwłok. Ponadto pominięto fakt iż denat w przeszłości przebył chorobę płuc, w związku z powyższym musiał być zarejestrowany w Poradni „G” i istnieje możliwość ustalenia mężczyzn odpowiadających cechom rysopisu ofiary (np. w sprawie tej można wysłać okólnik do wszystkich KWP o poczynienie stosownych sprawdzeń). W przypadku jakichkolwiek pozytywnych ustaleń lekarzom pracujących w Poradniach G lub szpitalach zakaźnych okazać zdjęcia tatuaży denata.

Jeżeli chodzi o użyte siły i środki to do pewnych czynności można w ramach pomocy prawnej zaangażować funkcjonariuszy z jednostek terenowych.

Jeżeli chodzi o stronę rytmiczną i dynamiczną wykonanych czynności jedynym mankamentem jest zaplanowanie błędnej według nas kolejności wykonywanych zadań.

2. i 3. Porównanie planu czynności operacyjno- śledczych opracowanych przez prowadzących śledztwo z naszą koncepcją.

Jak wyżej wspomnieliśmy przyjęlibyśmy dwie dodatkowe wersje zdarzenia. W związku z tym należałoby dokonać następujące czynności wykrywcze:

• ustalić czy na terenie ościennych województw lub terenie kraju notowano w ostatnim okresie zabójstwa o podobnym „ modus operandi”.

• ustalić czy na terenie województwa istnieją nieformalne grupy skrajnie satanistyczne, których członkowie byli notowani za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu.

Oprócz tego zmienilibyśmy kolejność zaplanowanych czynności. Na wstępie należałoby dokonać czynności związanych z ujawnieniem pozostałych części rozkawałkowanego ciała lub innych śladów mających związek z przestępstwem (przeprowadzić penetrację dna rzeki Odry przez specjalistyczne służby). Następnie należałoby ustalić właściciela łąki, na której znaleziono tułów denata i przesłuchać go w charakterze świadka, czy wiadome są mu jakieś okoliczności związane z przedmiotowym zdarzeniem. Następnie należałoby wykonać pozostałe czynności zaplanowane przez prowadzących śledztwo.

4. Ocena efektywności sprawdzeń w zakładach karnych na podstawie wysłanych telefonogramów.

Pod kątem efektywności sprawdzeń telefonogram nr. 435/95 z dn. 31.03.1995r wskazał trzech mężczyzn, którzy przebywali w ZK w Strzelcach Opolskich i posiadali tatuaże podobne w wyglądzie i formie do tatuażu denata. Wszyscy trzej mężczyźni przebywali na niepowrocie do ZK. W związku z powyższy należałoby podjąć działania wspólnie z funkcjonariuszami prowadzącymi poszukiwania w/wym w celu ustalenia ich miejsca ewentualnego pobytu i negatywnej eliminacji. Natomiast drugi telefonogram o nr. 1055/95 kategorycznie wykluczył, że denatem może być Jerzy Grusza.

5. Sposób potwierdzenia wyników okazania zdjęć korpusu denata.

W sposób procesowy można udokumentować wyniki okazania poprzez sporządzenie protokołów okazań poszczególnym świadkom.

6. Ocena decyzji podjętych w czasie narady w dniu 20.05.1995r.

Podjęte w czasie narady decyzje uważamy za słuszne. Przełożeni postanowili wzmocnić zespół roboczy i przy zmianie stanu faktycznego w sprawie tj. zidentyfikowania denata zmienić plan i kierunki prowadzonych czynności wykrywczych.

7. Plan dalszych czynności operacyjno- dochodzeniowych.

W oparciu o zebrany dotychczas materiał operacyjny i procesowy należy:

• ustalić, z kim w celi przebywał w trakcie odbywania kary denat Tadeusz Nowaczyk.

• ustalić charakter stosunków ze współwięźniami.

• na podstawie posiadanych odpisów wyroków ustalić kontakty przestępcze.

uwzględnić mężczyzn mieszkających w Lublinie i utrzymujących w przeszłości kontakty z T. Nowaczykiem.

• niezwłocznie przesłuchać Agatę Palowską na okoliczności związane z jej znajomością z dentatem. W szczególności, z kim ją odwiedzał, czy zwierzał jej się z problemów osobistych, kłopotów z kolegami z więzienia, czy coś wspominał o zatargach i groźbach kierowanych pod jego adresem przez współwięźniów. Jeżeli tak to kto mu groził, kogo się obawiał, czy zwierzał jej się z planów na przyszłość.

• ustalić adresy przebywania lub ukrywania się Zbigniewa Wołoszaka, Krzysztofa Kmiecia oraz mężczyzny o imieniu Edward, o których wspominała w przesłuchaniu Barbara Zdan.

• dokonać zatrzymania w/wym mężczyzn i przeszukań pomieszczeń gdzie przebywali w celu ujawnienia śladów popełnienia zabójstwa T. Nowaczyka ( mikroślady krwi i wydzielin), a także narzędzia zbrodni.

• przesłuchać w/wym na temat ich znajomości i stosunków z denatem. W szczególności zwrócić uwagę na zachowanie Z. Wołoszaka w trakcie przesłuchania, zadać mu pytanie czy groził T. Nowaczykowi i czy był z nim w konflikcie i z jakiego powodu. Kiedy widział go ostatni raz i czy rozstali się w zgodzie?

• ponownie przesłuchać Barbarę Zdan na okoliczność wypowiedzi Z. Wołoszaka o fakcie wyrzucenia T. Nowaczyka z mieszkania.

• W przypadku rozbieżności w zeznaniach skonfrontować Z. Wołoszaka i B. Zdan.

• W przypadku zebrania materiału dowodowego p- ko Z. Wołoszakowi przesłać akta do prokuratury celem przedstawienia zarzutów.

Czynności prowadzić wielotorowo uwzględniając inne ustalenia w śledztwie, nie sugerować się jednoznacznie jedną wersją zdarzenia.

4

---