Od Przemka, twardowski 2[1], VDT= trójkąt zależności value depondent triangle =


VDT= trójkąt zależności value depondent triangle =

0x08 graphic

Konsument Politycy

(= elektorat) ( wybierani przez konsumentów)

0x08 graphic

Producenci

( = handlowcy uzależnieni

0x08 graphic
od konsumentów)

Szanse i zagrożenia:

- społeczne

- ekonomiczne [KBBE] - KNOWLEDGE BASIC BIO- ECONOMY

- środowiskowe

- naukowe i techniczne

- filozoficzne

Trzy kategorie argumentów:

  1. naukowe, ekonomiczne i techniczne

  2. polityczne, społeczne i prawne

  3. filozoficzne, religijne, etyczne

Działy gospodarki GMO:

Aspekty biogospodarki:

-finansowe

-postęp naukowo techniczny

-niematerialne;

*nowe jakościowo produkty

*miejsca pracy

*jakość życia

*zielone środowisko

W oficjalnej opinii FAO:

-przyspieszać normalną hodowlę i dostarczać rolnikom zdrowy materiał rozmnożeni owy

-tworzyć odmiany, które są odporne na szkodniki i choroby

-dostarczyć tanich metod diagnozowania chorób oraz ochronnego szczepienia zwierząt

Zastrzeżenia FAO:

*trzeba badać każdą uprawę transgeniczną „case by case”- przypadek po przypadku.

Ocena powinna uwzględniać:

-ważne gatunki roślin uprawnych

-cechy wysoce użytkowe

-systemy …………… trzeciego świata

Cele i zadania inżynierii genetycznej:

- identyfikacja właściwości jako genu

- transfer i / lub modyfikacje genu

- regeneracja zmodyfikowanego organizmu

Komercjalizacja [ legislacja, biobezpieczeństwo, odbiór społeczny ]

Czemu służy biotechnologia w rolnictwie?

- żywność

Polska = 3% produkcji UE, brak samowystarczalności

- pasze

Polska = import 2mln ton GM soi i kukurydzy

- biomateriały

Bawełna, biosteel, biodegradowalne „ bioplastiki”

- bioenergetyka

Bioetanol, biodiesel, biomasa, H 215

Rośliny jako bioreaktory:

Żywność funkcjonalna, produkcja leków

- inne

* Żywność GMO

- pasze

- soja i kukurydza - przetwory

- olej

-dodatki

- przetwórstwo

* Stan obecny - w 2001 roku komisja Europejska wydała zakaz stosowania pasz pochodzenia zwierzęcego w żywieniu zwierząt, a w konsekwencji zabrakło w krajach Unii mln ton pasz treściwych.

-pozostałe braki można zastąpić paszami roślinnymi opartymi na roślinach motylkowych.

* Roczny raport - genetycznie zmodyfikowanej soi i kukurydzy na cele paszowe w Polsce wynosi ok. 2mln ton

*Czy są alternatywne rozwiązania?

-śruta sojowa tradycyjna, nie GMO

-śruta i …… rzepakowy

-śruta arachidowa

-śruta słonecznikowa

-nasiona strączkowe(groch, peluszka, błonnik)

Codzienne produkty i pytania inżynierii genetycznej

Przykładowo:

- Konsumpcja : kukurydza Bt, soja RoundUpReady, piwo GM, pasza

- Procedury : zawartość GMO w żywności i paszach, metody detekcji, zasadność wydawania zgody na prace z GMO, artykuły GMO w supermarkecie; IP-NO GM przez znakowanie GMO

- Zdrowie : hormony ( np.. gensulina); diagnostyka, terapie genowe, konsumpcje GMO i skutki, rDNA w układzie trawiennym

*efekty:

-import żywnościowy- produkty te będą także oparte na surowcach paszowych, genetycznie zmodyfikowanych

-skutki prawne (konflikt z legislacją UE)

-osłabienie konkurencyjności produkcji krajowej (czyli znaczące efekty ekonomiczne)

-społeczne- (wzrost kosztów utrzymania i likwidacji miejsc pracy)

Jakie obawy merytoryczne:

-skład rDNA

-hydroliza rDNA

-produkty ekspresji rDNA

-geny odporności antybiotykowej

-alergie

-efekty wielopokoleniowe

-100% pewności (dane EFSA, projekt UE, Pusztai, Ermakova)

Stosunek do GMO ( wyniki badań)

- społeczeństwo 70% „ nie”

- eksperci 90 % „ tak”

- producenci 70% „ tak”

-handlowcy = społeczeństwo

-politycy- tak jak wyborcy.

1128 Polaków w dn. 7-9.03.2008r. (60% ankietowanych) uważało, że spożywanie żywności GM może być szkodliwe dla zdrowia.

2/3 nie kupiłoby produktu genetycznie zmodyfikowanego

Co determinuje akceptacje?

-dogmaty

-potoczne poglądy (wiedza, edukacja)

-propaganda (pro- i contra-)

-poglądy (filozofia, etyka i religia)

-zagrożenia

-rynek

Dlaczego ludzie boją się biotechnologii?

20-30% jest przygotowana merytorycznie na temat GMO

Bardzo niewielkie obiekcje społeczeństwa obserwuje się w stosowaniu GMO do produkcji leków, w ochronie środowiska, czy nawet w tzw. „zamkniętym użyciu”, tj. w zamkniętych zbiornikach- fermentatorach. Największy sprzeciw budzi stosowanie GMO w rolnictwie.

Najczęściej spotykanym nieporozumieniem, niestety intensywnie propagowanym przez część mediów jest utrwalenie poglądu, że wprowadzenie zmian w informacji genetycznej organizmów stało się możliwe dopiero dzięki metodom biologii molekularnej.

(Pusztai, Ermakova)- beznadziejne doświadczenia, które są dowodami dla przeciwników GM.

W przypadku roślin transgenicznych, ich znaczny stopień udomowienia, a tym samym ograniczona możliwość utrzymania się w środowisku znacznie zmniejszają ryzyko tych zagrożeń w porównaniu z tzw. gatunkami inwazyjnymi.

60% rolników chce mieć prawo wyborcze, czy chce uprawiać rośliny GM, czy nie:

-niższe koszty uprawy

-wyższe plony

-większa odporność roślin

Rozwój agrobiotechnologii:

0x01 graphic

Bioekonomia:

- przyszłośc i perspektywy nowoczesnej biotechnologii w naszym kraju, a w szczególności prace doświadczalne i produkcyjne związane ze stosowaniem genetycznie zmodyfikowanych organizmów mają znaczenie dla rozwoju gospodarki i nauki

-korzystanie z prac badawczych z GMO i możliwości zastosowania produkcyjnych inżynierii gentycznych

-nie można być…………………..

-prowadzenie prac badawczych i dydaktycznych.

Regulacje prawne obowiązujące w Polsce:

*podstawowym aktem prawnym normującym sprawy GMO w Polsce jest Ustawa z dn. 22 czerwca 2001r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych.

*Ustawa z dn. 11 maja 2001r.

*Ustawa o paszach z dn. 25 lipca 2008r.(L. Kaczyński podpisał nowelizację: możemy stosować GM pasze do 1 stycznia 2012r)

*Ustawa o nasiennictwie

Komisja Europejska w styczniu 2008r. opublikowała decyzję, w której odrzuciła koncepcję nowych polskich uregulowań prawnych związanych z użytkowaniem GMO w rolnictwie, które legły u podstaw abolicyjnych klauzul.

Decyzja Komisji UE z dn. 12 października 2007r., opublikowana 19 stycznia 2008r.:

Jeżeli kraj członkowski wprowadza uregulowanie, odmienne od stanu prawnego Wspólnoty, to takie uregulowanie musi być uzasadnione nowymi danymi naukowymi.

Nowy projekt:

1 sierpnia 2008r. - resort Środowiska- „Prawo o GMO”

-1) do konsultacji społecznej

-2) władza w ręce lokalnego samorządu.

Austria/ Węgry/ Grecja- też są przeciwni:

Małe rolnictwo, duże zaangażowanie Kościoła

Ile traci się na rezygnacji z biotechnologii? Jak wycenić efekt GMO?

- % dochodu narodowego [?]

-liczba firm [100?]

-technologie w produkcji [1???]

-obecność produktów na rynku

[100% pasz, 70% produktów w supermarketach, 100% hormonów, diagnostyka, nauka i dydaktyka]

-świadomość społeczna, legislacja.

Biopaliwa

1000ton biopaliwa= zatrudnienie 12- 14osób; czy: efekty środowiskowe (biopaliwo= ograniczona emisja CO2 )

Nowe wyzwania w hodowli roślin:

- przewaga finansów prywatnych w hodowlach roślin z koncentracją firm nasiennych

-patentowanie i ochrona własności intelektualnej- ograniczenia w dostępie do zasobób genowych:

*zasoby genowe- traktowane jako bogactwo narodowe w centrach pochodzenia i centrach zmienności

*patentowanie genów i procedur, ich wykorzystanie w tworzeniu materiałów wyjściowych.

Opinia społeczna- akceptacja społeczna- czynniki determinujące:

- media

-NGO(„zieloni”)

-eksperci

-administracja

-szkoły

-świat akademicki

Komercjalizacja w Polsce:

-rynek konsumentów, a nie producentów

-biotechnologia- wywodzi się z 3 słów: bios- życie, techno- technika, logos- myślenie

-wskazuje na połączenie dwóch dziedzin: biologii i technologii

-GMO

Zastosowanie Biotechnologii:

-rolnictwo (biotechnologia zielona)

[ulepszacze roślin, środki ochrony roślin]

-medycyna (biotechnologia czerwona)

[antybiotyki, szczepionki, witaminy, enzymy, terapie hormonalne i genowe, przeszczepy]

-przemysł spożywczy (biotechnologia biała)

[biotransformacje, katabolizm enzymatyczna, ulepszona żywność, dodatek enzymów]

-przemysł chemiczny

-ochrona środowiska (oczyszczalnie ścieków, utylizacja)

Organizm genetycznie zmodyfikowany (GMO)- organizm inny niż człowieka, który został zmieniony technikami inżynierii genetycznej (w sposób niezachodzący w warunkach normalnych wskutek krzyżowania lub naturalnej rekombinacji)

Polski związek Produktów Kukurydzy 30. 09.2007r.

- Kukurydza MON 820 [ Bt]

2006r. - 100 ha

2007r.- 340 ha

2008r.- 3000 ha

Zasadnicze rośliny GM uprawiane przemysłowo:

W 2007 r ok. 112 mnl ha

Inne rośliny GM stanowią łącznie poniżej 2%.

Uprawa roślin transgenicznych

2006 r 2007 r

( < 5%)

GM rośliny w UE w latach 1995 -2002

- 81 projektów badawczych ( 0,5 mld euro) z udziałem GMO w zakresie bezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła doświadczyć, że praca z GMO nie tylko nie jest zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe organizmy ( rośliny).

Biofarmaceutyki:

20% w sprzedaży

50% w badaniach klinicznych

W skład ich wchodzą cenne grupy leków tj. rekombinowane hormony, interferony, interleukiny, hematopoetyczne czynniki wzrostu, czynnik martwicy nowotworów, czynniki krzepnięcia krwi, preparaty trombolityczne, enzymy terapeutyczne, przeciwciała mono kolnalnei szczepionki.

Z klinicznego punktu widzenia znalazły zastosowanie w leczeniu, zapobieganiu ????????

MINISTERSTWO ŚRODOWISKA - departament leśnictwa, ochrony przyrody i krajobrazu; zespół ds. GMO.

Efekt społeczny/ psychologiczny zastosowania GMO (negatywne oddziaływanie) lub pro.

  1. Regulacje europejskie

  2. Normy prawne w Polsce

  3. Rejestry GMO

Ad.1

- Dyrektywa Rady w sprawie zamkniętego użycia

- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska

Do dyrektyw są rozporządzenia:

- w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i pasz

- w sprawie identyfikacji i oznakowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych

- w sprawie transgenicznego przemieszczania

Zamknięte użycie - zamknięta instalacja, pomieszczenie lub inna fizyczna bariera (ograniczenie) kontaktu mikroorganizmów z ludźmi i środowiskiem.

4 kategorie zagrożenia:

1. Nie powodują zagrożenia i lub powodują znikome zagrożenie.

2, Niewielkie zagrożenie.

3. Umiarkowane zagrożenie.

4. Duże zagrożenie.

Codzienne artykuły:

- kukurydza Bt

- soja

- rzepak

- bawełna (98%)

- pasze

- piwo GM (zmodyfikowany jęczmień)

Zdrowie:

- hormony (gensulina)

Diagnostyka:

- terapie genowe

Procedury:

- zawartość GMO w żywności i paszach

- metody detekcji

- zaradność wydawania zgody na prace z GMO

- artykuły GMO w supermarkecie

- IP-NO GM oraz znakowanie GMO

Cele i zadania inżynierii genetycznej:

- identyfikacja właściwości jako genu

- transfer i/lub/ modyfikacja genu

- regeneracja zmodyfikowanego organizmu (komercjalizacja, legislacja, bezpieczeństwo, opór społeczny).

Wprowadzenie do obrotu-czynność polegająca na dostarczaniu lub udostępnianiu osobom trzecim, odpłatnie lub nieodpłatnie produktu.

Produkt GMO- organizmy GMO zmodyfikowany lub każdy wyrób składający się z lub zawierający organizmy lub kombinację organizmów genetycznie zmodyfikowanych, który jest wprowadzony do obrotu.

Ocena zagrożenia dla środowiska-dla ludzkiego zdrowia i środowiska, bezpośredniego i pośredniego, natychmiastowego lub opóźnionego, które może być wynikiem zamierzonego uwolnienia lub wprowadzenia na rynek danego GMO.

W każdym kraju i na poziomie KE są udostępniane

nie ma kontroli przepływu towarów na terenie UE w Polsce kilka wniosków zostało odrzuconych.

Znakowanie produktów 0,9 % GMO co jest sprzeczne z definicją (każdy, który zawiera jakąkolwiek ilość)

0x08 graphic

teoretyczna

0x08 graphic
Monitorowanie i raportowanie po wprowadzeniu GMO.
tymczasowy zakaz obrotu GMO- ale należy przedstawić argumenty naukowe ( nie opinia publiczna)

Opinia w oparciu o wyniki badań naukowych
które mogą być powtórzone przez innego badacza
(trzeba wykazać szkodliwość dla człowieka i środowiska) fakty re produktywne

2 mln ton paszy rocznie w Polsce ze śruty sojowej genetycznie modyfikowanej (…)

Żywność i pasza nie może:

Produkty wymagające (prawne)- olej (nonsens), warzywa (np. pomidory), cukier

Produkty, które nie muszą: miód, wino ( napoje)

Threshols -progi

0,1%- poziom możliwy do

0,9%

Lecytyna w czekoladzie - nie wymaga znakowania ( otrzymywana z soi ),

olej sojowy ani ze zwierząt modyfikowany genetycznie- musza być znakowane enzymy a nie końcowy produkt.

Każdemu GMO przydziela się specyficzny znak.

Protokół Kartageński - uregulowanie transgenicznego przemieszczania żywych zmodyfikowanych organizmów, procedury wg których ma następować transport LMO ( zdolne do samodzielnej reprodukcji)

Bezpieczeństwo biologiczne - BCH

System bezpieczeństwa i transparentności informacji ( globalny)

Ad.2

22 czerwca 2001 o genetycznie zmodyfikowanych organizmach +nowelizacje z 2003 roku

Zamknięte użycie organizmów

Zamierzone uwalnianie

Wprowadzenie do obrotu produktów GMO

Wywóz za granicę; tranzyt takich produktów, właściwość organów administracji rządowej.

Ustawy nie stosuje się do modyfikacji genetycznych genomu ludzkiego

Terapie genowe - dotyczą dorosłego człowieka, eksperyment medyczny

Minister środowiska - zgody, zezwolenia, koordynacja plus współpraca z inspekcjami: sanitarną, weterynaryjną, handlową ochrony środowiska, administracja celna

Komisja do spraw GMO - organ opiniodawczo-doradczy

  1. Utworzenie wolnych stref od GMO

  2. Zieloni i zwolennicy ocenili krytycznie

  3. Obecnie konsultacje

Ad. 3

Strona internetowa ministra środowiska, podstawą jest ustawa o GMO

http://gmo.mos.gov.pl rejestr jest jawny/ zwolniony z opłat, które dotyczą:

18 grudnia 2008- nowe stanowisko w sprawie GMO rządu, rządu premiera Tuska - ramowe stanowisko rządu

Rząd Polski dąży, by Polska uzyskała status kraju wolnego od GMO.

1sierpnia 2008- nowy projekt o GMO podany do konsultacji społecznej

KBBE

Kawa bez kofeiny/ piwo bezalkoholowe

Nektaryny

Koń +osioł = muł

Czarne tulipany

Kukurydza i soja GMO

Metody weryfikacji:

IPR - własność intelektualna

Patenty - prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Państwa

Znaki i wzory firmowe

Tajemnica firmowa

Rejestracja nowych gatunków roślin

Czas trwania patentu to 20 lat ( w Polsce )

  1. Patent

  2. Publikacja

Nowość

Nieoczywistość ( inventive )

Nadaje się do przemysłowego zastosowania

CMO:

COBORM - odpowiedzialne za rejestracje nowych roślin uprawnych

UPRP- urząd patentowy RP

Wynalazki biotechnologicznie chronione patentownie:

  1. Produkty - polipeptydy ( enzymy, przeciwciała)

  2. kwasy nukleinowe ( primery, sekwencje kojące)

Sposoby otrzymywania produktów:

Mikroorganizmy- wszystko co jest małe, organizmy nietkankowe, posiadające zdolność do samo powielenia się

Nie można patentować:

Lokalne przepisy: język, czas

Analityczne wykluczenia zdolności patentowej nie obowiązują w USA ani Japonii

Użyteczność wynalazku- rajstopy z trzema nogawkami

4



Wyszukiwarka