wos-panstwo malzenstwo rodzina (2) , PAŃSTWO - suwerenna organizacja polityczna społeczeństwa zamieszkującego terytorium o określonych granicach, której głównym składnikiem jest hierarchiczna władza publiczna, dysponująca aparatem przymusu i dążąca do monopolu w jego stosowaniu


PAŃSTWO - suwerenna organizacja polityczna społeczeństwa zamieszkującego terytorium o określonych granicach, której głównym składnikiem jest hierarchiczna władza publiczna, dysponująca aparatem przymusu i dążąca do monopolu w jego stosowaniu. Według Georga Jellinka, klasyka niemieckiego szkoły pozytywizmu prawniczego z przeł. XIX i XX w., państwo składa się z 3 elementów: ludu, terytorium i władzy. W określeniu tym zostały pominięte cechy państwa uważane za istotne przez inne teorie, podkreślające np. suwerenność władzy państwowej wobec Kościoła katolickiego, cesarstwa czy innych państw. Państwo jest często narzędziem panowania określonych klas społecznych nad innymi klasami lub ras zwyciężających metodą podboju Naukowych teorii państwa, próbujących wyjaśnić powstanie, zmiany i względnie trwałe cechy istotne tej organizacji, jest bardzo wiele i większość z nich jest uwikłana w spory ideologiczne i światopoglądowe, które odradzają się w każdej epoce. MAŁŻEŃSTWO - Związek kobiety i mężczyzny będący podstawą rodziny; jedna z instytucji społecznych występująca u wszystkich znanych ludów i zmieniająca się wraz z ich historycznym rozwojem; charakter i struktura małżeństwa zależą od typu kultury, zwłaszcza systemu pokrewieństwa, zespołu norm prawnych i religii, regulujących jego funkcjonowanie. W Polsce małżeństwo można zawrzeć po ukończeniu 18 lat, jednakże z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat 16, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.

RODZINA - podstawowa grupa pierwotna złożona z małżeństwa i dzieci (także adoptowanych) oraz ogółu krewnych każdego z małżonków. Istotą rodziny są 2 rodzaje więzi społecznych: małżeńska i rodzicielska, a w niektórych typach rodzin — również więź powinowactwa. Rodzina występuje we wszystkich społeczeństwach i epokach, spełnia w życiu społeczeństwa kilka podstawowych funkcji, najważniejsze: 1) prokreacja, tj. zapewnienie ciągłości biologicznej społeczeństwa; 2) socjalizacja, tj. wprowadzenie młodego pokolenia w normy i mechanizm życia zbiorowego, opieka nad nim i przygotowanie do samodzielnego odgrywania ról społecznych; 3) utrzymywanie ciągłości kulturowej społeczeństwa przez przekazywanie dziedzictwa kulturowego następnym pokoleniom; 4) prowadzenie gospodarstwa domowego i w wielu wypadkach także działalność produkcyjna (zwłaszcza w rolnictwie); 5) organizowanie życia swoich członków, sprawowanie kontroli społecznej nad ich zachowaniem, zapewnienie im równowagi emocjonalnej, pomocy wzajemnej i opieki w wypadku choroby, starości itp. Zależnie od miejsca i czasu, w którym występuje, rodzina spełnia też ważne obowiązki w stosunku do poszczególnych zbiorowości społecznej, w których skład wchodzi, tj. rodu, plemienia, państwa, społeczności lokalnej itp.; obfitość funkcji rodziny i ich waga sprawiają, że jej działalność podlega regulacji i instytucjonalizacji ze strony szerszych zbiorowości społecznych. Uwidacznia się to zwł. w normach moralnych i religijnych, postulatach ochrony rodziny przez państwo i pomocy ekonomicznej (zasiłki rodzinne i macierzyńskie, uprawnienia pracownicze matek); liczne aspekty relacji rodzinnych są regulowane przez prawo (w Polsce zwł. kodeks rodzinny i opiekuńczy).



Wyszukiwarka