TEORIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO (KONSUMENTA)

- teoria racjonalnego wyboru

- teoria maksymalizacji własnych korzyści

UŻYTECZNOŚĆ - to kategoria niemierzalna lecz porządkowa, tzn., że konsument przy pomocy użyteczności może porządkować wszystkie dobra, które konsumuje bądź posiada, od najbardziej preferowanych do najmniej lub odwrotnie.

Jest kategorią subiektywną ( tzn. dla różnych osób te same dobra mogą mieć różną użyteczność).

Użyteczność całkowita - suma zadowolenia konsumenta z konsumpcji lub posiadania danego dobra .

Użyteczność krańcowa ( marginalna ) - przyrost użyteczności całkowitej wywołany przyrostem ilości konsumowanego dobra o jednostkę.

U_k= ∆ U_c / ∆Q

WARTOŚĆ UŻYTKOWA - kategoria obiektywna; wynika z fizycznych, chemicznych cech danego dobra. Obiektywna dlatego, że to samo dobro ma taką samą wartość użytkową dla różnych osób.

Prawo malejącej użyteczności krańcowej - I prawo Gossena

Wraz ze wzrostem ilości konsumowanego dobra jego użyteczność krańcowa maleje.

II prawo Gossena

Konsument osiąga maksimum zadowolenia , wtedy gdy relacja użyteczności krańcowej dobra X i jego ceny równa się relacji użyteczności krańcowej dobra Y i jego ceny.

U_k(X) U_k(Y)

P(X) P(Y)

ZAŁOŻENIA DOTYCZĄCE SYSTEMU PREFERENCJI KONSUMENTA

1. Założenie kompletności preferencji- jeżeli konsument jest w stanie uporządkować kombinacje dóbr jakie zakupuje od najmniej preferowanych lub odwrotnie tzn., że jego preferencje są kompletne.

2. Założenie przechodniości preferencji - jeżeli konsument woli A od B i woli B od C tzn., że woli A od C.

3. Założenie zwrotności preferenci - konsument tak samo preferuje dany koszyk dóbr jak koszyk identyczny.

4. Założenie nienasyconości - zadowolenie konsumenta - konsument zawsze woli więcej aniżeli mniej.

Odzwierciedleniem systemu preferencji konsumenta jest tzw. krzywa obojętności.

Krzywa obojętności - przedstawia wszystkie kombinacje dwóch dóbr dające konsumentowi takie samo zadowolenie ( użyteczność całkowitą).

Właściwości krzywej obojętności:

• Punkty na krzywej przedstawiają takie same użyteczności

• Krzywa jest wypukła względem pocz.ukł.współrzędnych

• Krzywych takich jest nieskończenie wiele i tworzą tzw. mapę obojętności

• Krzywe nie mogą się przecinać

• Krzywe są malejące

• Im dalej od początku ukł.współrzędnnych położona jest krzywa tym wyższy poziom użyteczności całkowitej ( zadowolenia).

KRAŃCOWA STOPA SUBSTYTUCJI - KSS

KSS = - ∆Y / ∆ X

KSS mówi z jakiej ilości dobra Y konsument musi zrezygnować aby zwiększyć konsumpcję dobra X o jednostkę. KSS jest malejąca, oznacza to że zwiększając konsumpcję dobra X o jednostkę, konsument skłonny jest zrezygnować z coraz mniejszej ilości dobra Y.

OGRANICZENIA BUDŻETU:

1. DOCHÓD KONSUMENTA

2. CENY RYNKOWE ROZPATRYWANYCH DÓBR

LINIA BUDŻETU przedstawia wszystkie kombinacje dóbr, które konsument może kupić za dany dochód przy danych cenach rynkowych tych dóbr i danych preferowanych konsumenta.

Cechy :

• Wszystkie pkty na linii budżetu wyczerpują cały dochód - kombinacje osiągalne i efektywne

• Wszystkie pkty po linią to kombinacje osiągalne ale nieefektywne

• Wszystkie pkty nad linią to kombinacje nieosiągalne w danym momencie i danym dochodzie

Konsument osiąga maksymalne zadowolenie, w putcie równowagi konsumenta gdy krzywa obojętności( możliwie jak najwyżej położona) jest styczna do linii budżetu.

---