Michał Mizior
12. Aporie rozumienia i koło hermeneutyczne u Dilthey'a.
(Dilthey to przełom XIX i XX w.)
Rozumienie /// Wyjaśnianie
(humanistyka) (nauki przyrodnicze)
Granica między rozumieniem i wyjaśnianiem nie jest bardzo ostra.
Dilthey przeciwstawia się pozytywistycznemu paradygmatowi
przyrodoznawstwa. (paradygmat ten jest ustalony głównie przez fizykę)
Dilthey przeprowadza nobilitację humanistyki.
Rozumienie : Rozumieniem nazywamy taki proces, w którym na podstawie zmysłowo danych znaków rozpoznajemy coś psychicznego, czego są one przejawem. (!przejawianie się!) Istnieją różne stopnie rozumienia.
Interpretacja : Rozumienie utrwalonych uzewnętrznień życia nazywamy wykładnią, czyli interpretacją.
Myśl hermeneutyczna to oswojenie się i zżycie się z przedmiotem, który
rozumiemy. (!!!)
Życie to kolista relacja między trzema elementami ( ja, inny, struktury przeżycia)
Aporie:
(i) jednostkowe / powszechnie ważne poznanie. (szczegóły w txt. str. 315 : „W jaki sposób indywidualność...”)
Odpowiedź: Wspólna natura ludzka. Wspólne struktury przeżyciowe.
(ii) pojedyńcze / całość.
Odpowiedź: Użycie myśli hermeneutycznej i działanie koła hermeneutycznego.
(iii) rozumienie / objaśnianie (wyjaśnianie)
Odpowiedź: Internalizacja