LANCETNIK I RYBY
1. Lancetnik - strunowiec - struna grzbietowa (tu przez cale zycie) jak rulon monet, gardziel poprzebijana parzystymi szczelinami skrzelowymi, ektodermalna cewka nerwowa tworzaca osrodkowy uklad nerwowy (pusta w srodku, slepo zakonczona z obu konców, ciala neuronów w scianach,), ogon (za odbytem, elementy szkieletowe i miesnie), charakterystyczna topografia ukladów: od grzbietu: nerwowy, str. grzbietowa, pokarmowy, krazenia
2. Powiazania ukladów oddechowego i pokarmowego oraz sposoby oddychania i odzywiania - Oddechowy: przednia czesc rury przewodu pokarmowego poprzebijana szczelinami skrzelowymi (170 - 180 par) - kosz skrzelowy z silnie ukrwionymi scianami umozliwiajacymi wymiane gazowa. Uklad oddechowy i pokarmowy sa ze soba polaczone. Woda dostaje sie do wnetrza ciala przez otwarty otwór gebowy, nastepnie z gardzieli przeplywa przez szczeliny skrzelowe do przestrzeni okologardzielowej (atrialnej), a stamtad otworem atrialnym na zewnatrz. Ruch wody wymuszony przez rzeski nablonka gardzieli.
Pokarmowy: Tworzy go prosta rura jelita. Rozpoczyna sie otworem gebowym polozonym na spodniej stronie w przedniej czesci ciala. Krótka jama gebowa prowadzi do obszernej gardzieli z ciasnym przelykiem. Za nim dosc szerokie jelito srodkowe do którego uchodzi uchylek watrobowy. Konczy sie jelitem tylnym z odbytem w tylnej czesci ciala. Otwór gebowy otoczony wasikami. W jamie gebowej zwisa bloniasty fald. Duza czesc komórek nablonkowych jelita posiada rzeski. Ruch tych elementów napedza wode. W brzusznej, srodkowej czesci jelita znajduje sie rynienkowate zaglebienie - endostyl. Resztki organiczne opadaja na dno i zostaja zlepione wydzielina komórek gruczolowych. Powstala pasta przesuwana jest przez przelyk do rury jelita srodkowego, gdzie zachodzi trawienie. Enzymy produkuje uchylek watrobowy. Resztki usuwane przez odbyt.
3. Nawiazania lancetnika do bezkregowców - metameryczna budowa miesni, nerwów rdzeniowych, narzadów wydalniczych i rozrodczych, nefrydia (ok. 90 par, rozmieszczone metemerycznie), cienka skóra pokryta 1-warstwowym urzesionym nablonkiem
4. Wydalanie i osmoregulacja ryb slono- i slodkowodnych.
Slodkowodne: hipertoniczne do srodowiska, narazone na wnikanie wody do srodka i wymywanie waznych jonów. Nie pija wody. Przez nablonek jamy gebowej i skrzeli pobieraja osmotycznie wode oraz jony, tak samo traca amoniak. Silnie rozcienczony mocz pozwala pozbyc sie nadmiaru wody. Slonowodne kostnoszkieletowe: Nieustannie pija wode, z nia wiekszosc jonów dostaje sie do krwi z przew. pokarm. a nadmiar chlorków wydalany aktywnie przez skrzela. Nerki wydalaja sporo jonów - mocz i kal zawieraja ich duzo. Skrzela sa tu wspomagajacym narzadem wydalniczym. Slonowodne chrzestnoszkieletowe: duze stezenie mocznika we krwi, plyny ustrojowe hipertoniczne, woda wnika przez nablonek skrzeli do krwi. Nie pija wody. Pranerkom pozostaje usuwanie nadmiaru wody.
5. Ukl. krwionosny ryb - zamkniety, jednoobiegowy, jednoprzeplywowe serce typu zylnego - unerwione wlóknami autonomicznego ukl. nerwowego przesylajacymi impulsy zwalniajace rytm pracy serca (nie umieja przyspieszyc). Serce - zat. zylna, przedsionek, miesista komora, opuszka tetnicza (zgrubienie tetnicy, czyli serce jest trzyczesciowe). Sprawny system krazenia. Obieg: rytmiczne skurcze serca tlocza krew do tetnicy skrzelowej. Jej odgalezienia (luki naczyniowe) tlocza ja do wlosowatych listków skrzelowych. Utlenowana krew trafia do korzeni aorty i rozprowadzana jest po calym ciele. Wraca zylami glównymi, laczacymi sie w przewody Cuviera i zyla watrobowa. Uklad podobny do bezzuchwowców.
6.Przystosowania w budowie wewn. i zewn. strunowców do wody - 1)Przeksztalcenie pierwszego luku skrzelowego w chwytny, nozycowy uklad ruchomych szczek 2) Rozwiniecie pletw typu wlosowatego, pletwy napedzajace (ogonowa) i stabilizatory pionowe (grzbietowa) 3)Wyksztalcenie skrzeli lukowatych o wiekszej pow. czynnej niz u bezzuchwowców 4)Tendencja do redukcji ciezkiego pancerza skórnego i zastapienie go luskami. 5) Usprawnienie narzadów zmyslów. - Oczy ryb sa dostosowane do widzenia w srodowisku wodnym, ryby zyjace w glebinach maja oczy czesciowo lub prawie calkowicie zredukowane na rzecz dobrze rozwinietych narzadów czuciowych; bo bokach linia naboczna - czucie kierunku przeplywu wody, cisnienia, temperatury i zasolenia. 6) Hydrodynamiczny ksztalt (oplywowa sylwetka lekko splaszczona bocznie, nieruchoma glowa 7) u wiekszosci maskujace ubarwienie