<9;16>
Rozdział 9
Przez zdarzenie prawne należy rozumieć każde zdarzenie pociągające za sobą powstanie, zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego.
Rozdział 10
Zdarzenia prawne
Działania Zdarzenia sensu stricte
Czyny:
dozwolone
niedozwolone
akty prawne
Czynności prawne:
1)jednostronne akty administracyjne
2) dwustronne
Orzeczenia sądowe konstytutywne
Zdarzenia sensu stricte - niezależne od woli człowieka
Działania - zależne od woli człowieka
Czyny - zdarzenia dokonane bez zamiaru wykonywania skutków prawnych
Akty prawne - zdarzenia wywołane w zamiarze spowodowania skutków prawnych
Czyn niedozwolony - każdy czyn zabroniony przez prawo
Czyn dozwolony - czyn , którego prawo nie zabrania
Rozdział 11
Przestrzeganie prawa - takie postępowanie obywateli i organów państwowych, które jest zgodne z obowiązującym prawem.
Stosowanie prawa - polega na posługiwaniu się przez organy publiczne przepisami prawnymi jak instrumentami, służącymi do podejmowania decyzji.
Stosowaniem prawa zajmują się tylko organy państwowe.
Stosowanie prawa odbywa się w jednej z następujących form:
ustalenie istnienia (lub braku) między stronami stosunku prawnego i sprecyzowanie jego treści
stworzenie (zniesienie, zmiana) między stronami nowego stosunku prawnego
Proces stosowania prawa:
ustalenie stanu faktycznego
wyszukanie normy prawnej odnoszącej się do danego stanu
wnioskowanie i wydanie decyzji
Rozdział 12
Wykładnia - zespół czynności zmierzających do ustalenia właściwej treści norm prawnych, zawartych w przepisach.
Podział wykładni ze względu na podmiot:
1) wykładnia autentyczna - dokonywana przez ten sam organ, który wydał interpretowany przepis
2) wykładnia legalna - dokonywana prze organ państwowy, któremu to zadanie zostało specjalnie powierzone, z reguły w konstytucji
3) wykładnia praktyczna - dokonywana przez organ państwowy w toku stosowania prawa, przy rozstrzyganiu konkretnych spraw
4) wykładnia doktrynalna - zawarta w literaturze prawniczej. Nie ma charakteru obowiązującego.
Rodzaje wykładni ze względu na metodę:
wykładnia słowna - uwaga interpretatora skupia się wyłącznie na stronie językowej badanego przepisu
wykładnia celowościowa - polega na ustaleniu znaczenia norm prawnych poprzez określenie celu, dla którego zostały wydane
wykładnia systematyczna - określenie miejsca, jakie dana norma zajmuje w ramach aktu normatywnego czy w ramach całego ustawodawstwa
wykładnia historyczna - poddaje się analizie przepisy obowiązujące poprzednio w danym zakresie, wyciąga wnioski z okoliczności towarzyszących powstaniu aktu normatywnego
Rodzaje wykładni ze względu na wynik:
wykładnia rozszerzająca - nakazuje interpretowaną normę rozumieć i stosować szerzej niżby to wynikało z wykładni słownej
wykładnia ścieśniająca - odwrotność rozszerzającej
wykładnia stwierdzająca - nakazuje rozumieć normę dokładnie tak samo, jak wykładnia słowna
Rozdział 13
Źródłem prawa jest sformalizowany akt władzy państwowej zawierający przepisy prawne
Źródła powszechnie obowiązującego prawa:
konstytucja
ustawy
ratyfikowane umowy międzynarodowe
rozporządzenia
akty prawa miejscowego
akty prawa wewnętrznego - obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi, który wydał akt.
Przypadki w których wymagane jest wydanie ustawy:
w przypadku ustanowienia obowiązków prawnych obywateli
regulowanie najważniejszych zagadnień organizacyjno-ustrojowych organów ustawodawczych i administracji państwowej, sądownictwa, prokuratury, kontroli państwowej
sejm powinien wydać ustawy we wszystkich sprawach już które poprzednio były regulowane w drodze ustawowej
Inicjatywę ustawodawczą posiadają:
posłowie
senat
prezydent
rada ministrów
grupa 100 000 obywateli mających prawo wybierać do sejmu
Prawo miejscowe - obowiązuje na obszarze działania organów, które je ustanowiły, a jego stanowienie należy do organów samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej.
Rozdział 14
Akt prawny - ujęty w odpowiedniej formie wyraz woli państwa - zarówno o charakterze ogólnym (np. ustawa) jak i dotyczący indywidualnej sprawy
Akty prawne dzielą się na 2 grupy:
akty normatywne - każdy akt zawierający normy prawne
akt nienormatywny - decyzja organu państwowego w konkretnej sprawie, dotycząca konkretnych osób lub instytucji
Rozdział 15
Akty normatywne zawierające prawo powszechnie obowiązujące ogłaszane są w Dzienniku Ustaw.
Akty wewnętrzne administracji ogłaszane są w Monitorze Polskim.
Rozdział 16
Kodeks - to obszerny akt normatywny, oparty na jednolitych zasadach, zazwyczaj w formie ustawy, regulujący w sposób ampeksowy pewną dziedzinę stosunków.
Unifikacja prawa - ujednolicenie prawa na terenie państwa.
Inkorporacja prawa - zebranie rozproszonych dotąd przepisów w jeden zbiór, w ramach którego zostają one uszeregowane według określonych zasad.
Kodyfikacja - najwyższa forma doskonalenia prawa. Polega na zebraniu poszczególnych przepisów w jeden nowy akt prawny - kodeks.