notatki gołąb, 7. Mechanizmy rozpoznawania drobnoustrojów, Immunologia rozrodu


0x08 graphic
7. Mechanizmy rozpoznawania drobnoustrojów

- aktywacja odporności swoistej (limfocyty) wolna, pierwszą barierą jest odporność nieswoista

- odporność nieswoista rozwija się wobec patogenów obcych, nie reaguje natomiast na tkanki własne, rozpoznaje cząstki występujące na powierzchni bakterii, pierwotniaków czy grzybów, ale nieobecne na własnych komórkach

odpowiedź nieswoista

odpowiedź swoista

- bardzo szybka (natychmiastowa) nie wymaga wstępnej aktywacji

- rozwija się powoli, czasem wiele dni

- receptory rozpoznające drobnoustroje są niezmienne w ciągu

życia osobnika (dziedziczone z pokolenia na pokolenie)

- receptory rozpoznające antygeny wykształcają się na nowo

nie są dziedziczone

- jest selektywna, celem ataku nie są własne cząsteczki

- jest specyficzna, ale mogą powstawać limfocyty autoreaktywne

- nie pozostawia po sobie trwałej pamięci immunologicznej

- pozostaje po niej zazwyczaj wieloletnia pamięć immunologiczna

- rozwija się niezależnie od odpowiedzi swoistej

- do rozwinięcia niemal zawsze potrzebna odpowiedź nieswoista

miejsce obrony

aktywny komponent

mechanizm działania

skóra

- rogowaciejący nabłonek

- bariera mechaniczna, złuszczający się nabłonek uniemożliwia kolonizację

drogi oddechowe

- ruch rzęsek, kaszel, kichanie

- wydzieliny śluzowo-surowicze

- wydalanie drobnoustrojów

- przemywanie powierzchni

przewód pokarmowy

- kwas solny

- perystaltyka, złuszczanie się nabłonka

- fizjologiczna flora bakteryjna

- niskie pH uniemożliwiające namnażanie się drobnoustrojów

- utrudnienie kolonizacji

- wydzielanie bakteriocyn (np. kolicyn) i substancji przeciwgrzybiczych, konkurencja z mikroorganizmami patogennymi

krew, wydzieliny

- laktoferyna, transferyna

- interferony, TNF

- lizozym

- wiązanie żelaza niezbędnego do życia mikroorganizmom

- indukcja odpowiedzi immunologicznej, interferowanie z cyklem życiowym wirusów

- rozkładanie ścian bakterii

inne, obecne wszędzie

- białko C-reaktywne i inne białka ostrej fazy

- komórki żerne, komórki NK

- lizozym (wydzielina nosa, ślina, łzy)

- aktywacja dopełniacza, opsonizacja i fagocytoza

- fagocytoza, cytotoksyczność komórkowa

- rozkładanie ścian bakterii

Rozwój nieswoistej reakcji obronnej organizmu

- trzy etapy reakcji obronnej organizmu:

- w wyniku uwolnienia mediatorów (histamina, kininy, leukotrieny) dochodzi do wzrostu przepuszczalności naczyń (sekundy)

- znacznie wolniej następuje wciągnięcie do odpowiedzi komórek układu odpornościowego

Rozpoznawanie drobnoustrojów przez nieswoiste mechanizmy odpornościowe

- większość cząsteczek bakterii mutuje w bardzo szybkim tempie, są jednak takie składowe, których mutacje mogłyby być niebezpieczne (peptydoglikan ściany komórkowej) więc mutują rzadziej

- najbardziej charakterystyczne cząsteczki drobnoustrojów, selektywnie rozpoznawane przez komórki odpowiedzi nieswoistej, określane są jako wzorce molekularne związane z patogenami (PAMP), zwane cząsteczkami PAMP, są one typowe dla całych grup drobnoustrojów (np. LPS składnik ściany komórkowej bakterii G(-), kwas tejchojowy składnik ściany komórkowej bakterii G(+))

- mannany są z kolei uniwersalnym składnikiem otoczek drożdży

- większość bakterii ma DNA zawierające nieliczne metylowane cytozyny w sekwencjach CpG, a wiele wirusów ma materiał genetyczny zbudowany z dwuniciowego RNA, które nie występują w komórkach eukariotycznych

- receptory dla cząsteczek PAMP określane są jako receptory rozpoznające wzorce (pattern recognition receptors) PRR

Receptory PRR

- najogólniej można je podzielić na trzy grupy: wydzielane, powierzchniowe i wewnątrzkomórkowe

- do każdej grupy należy wiele cząstek o różnej budowie

- nie ma jednego receptora wiążącego i unieszkodliwiającego daną cząstkę, konieczna jest współpraca wielu różnych grup i podgrup

- większość komórkowych PRR bezpośrednio aktywuje komórki do indukcji reakcji zapalnej

- znajdują się one nie tylko na powierzchni komórek układu odpornościowego, niektóre na komórkach nabłonkowych, śródbłonku, adypocytach, kardiomiocytach i fibroblastach

- to dzięki tej rozproszonej lokalizacji komórki spoza układu odpornościowego jako pierwsze rozpoznają drobnoustroje u wrót zakażenia i alarmują o potencjalnym zagrożeniu

Wydzielane PRR

- wydzielane receptory rozpoznające wzorce to najczęściej opsoniny, które po przyłączeniu się do powierzchni drobnoustrojów ułatwiają fagocytozę

- najlepiej poznane przykłady tych receptorów to kolektyny (białko wiążące mannozę, białka A i D surfaktantu) oraz pentraksyny (białko C-reaktywne, surowicze białko amyloidu, pentraksyna 3), efektywnymi opsoninami są również przeciwciała i składniki dopełniacza, niektóre z tych białek aktywują składniki dopełniacza na drodze lektynowej

- białko C-reaktywne - należy do białek ostrej fazy, jego wzmożone wytwarzanie obserwuje się w następstwie uszkodzenia tkanek, zakażenia, reakcji zapalnej, nowotworach, jego stężenie w surowicy może wzrastać w niektórych stanach patologicznych nawet tysiąckrotnie, podobne właściwości ma pentraksyna 3, oba białka wiążą się z wieloma drobnoustrojami, pełnią rolę opsonin oraz białek aktywujących dopełniacz

- kolektyny - mają kolagenopodobne ogonki i właściwości lektyn zależnych od Ca2+, a więc białek wiążących wybiórczo węglowodany i glikoproteiny powierzchniowe wielu komórek, najlepiej poznaną kolektyną jest białko wiążące mannozę (lektyna wiążąca mannozę), które po opłaszczeniu drobnoustrojów rozpoznawane jest jako receptor na makrofagach i nie tylko indukuje fagocytozę (lektynofagocytoza) ale także pobudza komórki żerne do zabicia mikroorganizmów, aktywuje też dopełniacz drogą lektynową, określane mianem praprzeciwciała, chociaż należy do odporności nieswoistej

- do kolektyn należą też konglutynina oraz białka A i D surfaktantu, konglutynina wiąże iC3b i wzmaga fagocytozę mikroorganizmów opłaszczonych tym fragmentem, białka A i D surfaktantu odgrywają istotną rolę w lokalnej obronie przeciwzakaźnej

- ze względu na podobieństwo budowy do kolektyn zalicza się również składnik C1q dopełniacza

- kolektyny rozpoznają oligosacharydy na powierzchni mikroorganizmów i indukują fagocytozę poprzez receptory wspólne dla kolektyn i dla C1q, mogą również powodować aglutynację drobnoustrojów, hamując ich inwazyjność i ułatwiać eliminację

Powierzchniowe PRR

powierzchniowe PRR uczestniczące w fagocytozie

- przykłady tego typu receptorów to receptory lektynowe, receptory zmiatacze, niektóre integryny

- po pochłonięciu i wewnątrzkomórkowej degradacji białek pochodzących z drobnoustrojów pojedyncze peptydy prezentowane są w połączeniu z cz.MHC II

- na monocytach i makrofagach obecne są tak zwane receptory zmiatacze (scavenger receptors), jest ich kilkanaście typów i niektóre występują również w formie rozpuszczalnej, rozpoznają one między innymi:

- uczestniczą one w usuwaniu mikroorganizmów, ich toksycznych produktów oraz komórek apoptotycznych, receptory zmiatacze biorą również udział w odkładaniu się cholesterolu w ogniskach miażdżycowych

- bardzo dużą grupę powierzchniowych PRR stanowią lektyny, najważniejszą ich rolą jest wiązanie poli- i oligosacharydów znajdujących się na powierzchni wielu drobnoustrojów, niektóre (DC-SIGN) pełnią rolę receptorów dla niektórych wirusów (np. HIV), receptory te mogą również wiązać cząsteczki Ig-podobne (ICAM-1 i -2) uczestnicząc w adhezji i migracji komórek

- również receptory dla fragmentów przeciwciał uczestniczą w fagocytozie

aktywujące receptory z grupy PRR

- należy tu większość receptorów Toll-podobnych (TLR), nie uczestniczą one w fagocytozie a ich głównym zadaniem jest aktywacja komórek

- w części zewnątrzkomórkowej receptory te mają domeny bogate w leucynę, natomiast odcinki cytoplazmatyczne są analogiczne do tych występujących w receptorach dla Il-1, zawierają one domenę TIR (Toll-IL-1-receptor), szlaki przekazywane przez obie grupy receptorów są bardzo podobne

- zidentyfikowana kilkanaście receptorów TLR (od TLR1 do TLR13), nie dla wszystkich znane są ligandy

- większość spośród tych cząsteczek znajduje się na powierzchni komórek i po związaniu z odpowiednimi cząsteczkami PAMP przekazują sygnały aktywujące komórki

- niektóre są obecne w fagolizosomach i do ich aktywacji dochodzi dopiero po sfagocytowaniu bakterii i uwolnieniu ligandów dla receptora

- niektóre z nich mogą tworzyć heterodimery rozpoznając znacznie szerszy wachlarz cząsteczek

- TLR aktywują czynnik transkrypcyjny NF-κB oraz czynnik IRF

- NF-κB jest najważniejszym czynnikiem transkrypcyjnym odpowiedzialnym za indukcję ekspresji kilkudziesięciu mediatorów prozapalnych

- czynniki IRF natomiast indukują wytwarzanie interferonów α i β

- receptory TLR wiążą również endogenne ligandy, szczególnie te, które w prawidłowych warunkach, znajdują się wewnątrz komórek (np. białka szoku cieplnego HSP), ale uwalniane są np. w czasie śmierci komórek

- cel tego typu reakcji: wstępna aktywacja i przygotowanie komórek układu odpornościowego do ewentualnego zakażenia po zranieniu, oparzeniu czy zmiażdżeniu tkanek

Udział receptorów TLR w indukcji odpowiedzi immunologicznej

- TLr4 znajduje się między innymi na powierzchni komórek nabłonkowych jelit i dróg oddechowych, komórkach tłuszczowych oraz komórkach śródbłonka

- najprawdopodobniej receptor ten uczestniczy w rozpoznawaniu drobnoustrojów już we wrotach zakażenia

- aktywowane w ten sposób komórki nabłonka rozpoczynają wydzielanie chemokin i innych cytokin oraz defensyn, które uczestniczą w przyciągnięciu do miejsca inwazji komórek układu odpornościowego i niszczeniu mikroorganizmów

- jeśli nabłonkom nie udało się uniemożliwić inwazji drobnoustrojów do akcji wkraczają leukocyty, na których powierzchni również znajdują się receptory TLR

- makrofagi aktywowane przez TLR4 rozpoczynają produkcję cytokin prozapalnych (Il-1, Il-6, Il-8, Il-12, TNF), mają zwiększone zdolności do fagocytozy, wytwarzania reaktywnych form tlenu, wydzielania NO i prezentacji antygenów LimT

- ważną rolę odgrywają komórki tuczne, podobnie jak inne leukocyty prekursory powstają w szpiku, dopiero po dotarciu do tkanek obwodowych różnicują się w dojrzałe komórki tuczne, w tkankach przebywają nawet do kilkunastu miesięcy lokalizując się w pobliżu naczyń krwionośnych i zakończeń nerwów (skóra, błony śluzowe), powierzchnia komórek tucznych najeżona jest receptorami TLR (2, 4, 6), głównym zadanie komórek tucznych jest amplifikacja wszelkich sygnałów informujących o inwazji drobnoustrojów, główne mediatory wydzielane przez te komórki (histamina, PAF, LTB4, PGD2) kojarzą się z reakcjami alergicznymi i wstrząsem anafilaktycznym , komórki tuczne jako jedyne są w stanie syntetyzować i magazynować mediatory takie jak TNF (najsilniejszy endogenny stymulator neutrofilów), które są uwalniane natychmiast po aktywacji, zatem komórki tuczne nie tylko zwiększają przepuszczalność naczyń (histamina, prostaglandyny), gwałtownie zwiększając napływ wielu składników osocza, np. przeciwciał, dopełniacza, ale działają także chemotaktycznie i aktywująco na inne leukocyty wydzielając chemokiny, histaminę czy LTB4, na dodatek mogą prezentować antygeny drobnoustrojów w połączeniu z cz.MHC II, dzięki obecności na ich powierzchni kostymulatorów (CD80, CD86) coraz częściej zaliczane są do grupy profesjonalnych komórek prezentujących antygen

- przełomowa dla zainicjowania swoistej odpowiedzi immunologicznej wydaje się aktywacja komórek dendrytycznych, docierają one do tkanek ze szpiku w postaci niedojrzałej, na tym etapie rozwoju mają bardzo dobrze wykształcone właściwości endocytarne i pinocytarne, w ciągu doby potrafią pochłonąć materiał objętościowo większy od nich samych, co zazwyczaj nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji, jeśli jednak we wnętrzu komórki dendrytycznej wraz z fagocytowanym materiałem znajdzie się bakteria (jej składowe aktywujące TLR) wygląda to nagle tak, jakby w gardle stanęła jej kość, natychmiast zmienia swoje właściwości i ulega aktywacji, co przejawia się pojawieniem się na jej powierzchni receptorów dla chemokin CCL21 i CCL19 wytwarzanych w lokalnym węźle limfatycznym, komórka dendrytyczna kończy ucztę i zabiera się do szpitala (węzła), po drodze zmienia się również ekspresja kolejnych cząsteczek na jej powierzchni, pojawiają się cząsteczki kostymulujące (CD80, CD86) oraz zwiększa się ekspresja cząsteczek prezentujących antygeny (MHC I i II), jednocześnie komórki dendrytyczne rozpoczynają produkcję cytokin TNF, IL-12, IL-18, stają się profesjonalnymi komórkami prezentującymi antygen

- aktywacja receptorów TLR może być również przyczyną nadmiernego uszkodzenia tkanek, szczególnie w wypadku zbyt silnego aktywowania akrofagów, skrajnym przykładem jest wstrząs septyczny powodowany przez LPS (LPS wiązany przez surowicze LBP, przekazywane CD14 na LimB, CD14 tworzy kompleks z TLR4 i stabiliztorem MD-2 i teraz może przekazywać sygnał do aktywacji)

Wewnątrzkomórkowe PRR

- znajdują się w cytoplazmie lub w połączeniu z błonami np. siateczki śródplazmatycznej, fagolizosomów czy też mitochondriów

- służą do wykrywania zakażeń drobnoustrojami wewnątrzkomórkowymi (głównie wirusami i bakteriami)

- niektóre spośród tych receptorów rozpoznają również produkty drobnoustrojów sfagocytowanych, do tej grupy należą niektóre receptory TLR, receptory NOD-podobne (NOD-like-receptors NLR), helikazy oraz białka indukowane przez interferony

- największą grupę wewnątrzkomórkowych receptorów PRR tworzą receptory NOD-podobne zwane również CATERPILLER, białka te mają złożoną budowę i zawierają:

- do cząsteczek NLR należą między innymi:

- kaspaza 1 jest odpowiedzialna między innymi za potranslacyjną modyfikację cytokin z grupy interleukiny 1 (IL-1β, Il-18, Il-33)

- inflamasomy aktywowane są nie tylko przez produkty drobnoustrojów, ale również przez endogenne cząsteczki indukowane w trakcie stresu, a nawet przez utratę jonów K+ do której dochodzi pod wpływem wielu toksyn bakteryjnych tworzących pory w błonie komórkowej

- w takich sytuacjach kaspaza 1 aktywowana przez inflamosom aktywuje białka SREBP których zadaniem jest zwiększenie syntezy cholesterolu i naprawa uszkodzeń w błonie komórkowej

- wewnątrz wielu komórek znajdują się też liczne helikazy RNA, które sa odpowiedzialne za rozpoznawanie dwuniciowego RNA wielu wirusów

- mutacje w obrębie genów NALP3 są odpowiedzialne za kilka rzadkich chorób autozapalnych spowodowanych spontaniczną aktywacją inflamasomu, doprowadzającą do wytwarzania dużych ilości Il-1β (bez obecności infekcji)

Funkcja makrofagów i granulocytów

- komórki żerne, do których zaliczamy makrofagi i granulocyty, docierają do miejsca inwazji drobnoustrojów jako pierwsze, eozynofile i bazofile również mają swój udział w nieswoistej odpowiedzi immunologicznej

Powstawanie

- granulocyty powstają w szpiku z multipotencjalnych komórek macierzystych poprzez komórki macierzyste mielopoetyczne, mieloblasty, promielocyty, mielocyty i metamielocyty

- neutrofile, najliczniejsze granulocyty, przebywają we krwi mniej niż jeden dzień

- część z nich krąży a część pozostaje w kontakcie ze śródbłonkiem, szczególnie w żyłkach pozawłosowatych

- po opuszczeniu krwi neutrofile przechodzą do tkanek, gdzie żyją zaledwie 1-2 dni

- część z nich przenika przez barierę śluzówkową docierając np. do światła oskrzeli lub przewodu pokarmowego

- prekursory makrofagów również wywodzą się z komórek macierzystych szpiku

- z monoblastów powstają promonocyty, z promonocytów monocyty, które wędrują do krwi, a po kilku dniach opuszczają łożysko naczyniowe i różnicują się w tkankach w makrofagi

- makrofagi, monocyty i ich prekursory tworzą jednojądrzaste komórki żerne

- ostatecznym wynikiem przekształceń tych komórek mogą być wielojądrzaste komórki olbrzymie, które są zdolne do fagocytozy i efektu cytotoksycznego

Chemotaksja

- czynniki chemotaktyczne przyciągają komórki żerne do miejsca odpowiedzi zapalnej

- poprzez odpowiednie receptory w błonie komórkowej czynnik chemotaktyczny powoduje przemieszenie się odpowiadającej na niego komórki w kierunku jego wzrastającego stężenia

- już w kilka sekund po rozpoznaniu czynnika chemotaktycznego neutrofil wysuwa w określonym kierunku swoje pseudopodia, a następnie zaczyna się przemieszczać

- do czynników chemotaktycznych oddziałujących na granulocyty (głównie neutrofie) oraz (lub) monocyty należą:

- właściwości chemotaktyczne ma również wiele innych czynników: tyftsyna - tetrapeptyd powstały w wyniku proteolizy łańcucha ciężkiego immunoglobulin, białko C-reaktywne, α-trombina, kalikreina, galektyny, fragmenty włóknika

- najefektywniejszymi czynnikami tego typu są jednak C5a, LTB4, FMLP i niektóre chemokiny

- niektóre z tych czynników działają chemotaktycznie również na eozynofile (CCL11, CCL5, CCL8, PAF), a nawet na LimT (limfotaktyny, Il-8)

- pobudzone komórki żerne odpowiadają efektywniej na czynniki chemotaktyczne, a z kolei wiele spośród tych czynników działa na te komórki nie tylko chemotaktycznie ale i aktywująco (FMLP i Il-8)

Aktywacja

- w trakcie aktywacji leukocyty nabywają wzmożone właściwości cytotoksyczne, w tym bakteriobójcze i potrafią również przeciwstawić się rozwojowi większości patogenów wewnątrzkomórkowych

- istnieją dwie zasadnicze grupy czynników aktywujących makrofagi: czynniki pochodzenia bakteryjnego aktywujące PRR oraz pojawiające się znacznie później czynniki uwalniane głównie przez pobudzone komórki tuczne i LimT (cytokiny)

- cytokiną która najsilniej aktywuje makrofagi jest INF-γ, współdziałający z innymi czynnikami aktywującymi, takimi jak: czynnik zahamowania migracji makrofagów (MIF), GM-CSF, interleukina 2, interleukina 4, chemokiny (CCL2, CCL3) a także M-CSF i TNF

- INF-γ wzmaga ekspresję receptorów dla tych czynników, ale mogą one również działać niezależnie

- ważnym aktywatorem neutrofilów jest Il-8 i inne cytokiny: chemokiny, G-CSF, GM-CSF, a eozynofilów - eotaksyny, CCL3, CCL5 (RANTES), Il-3, Il-5, GM-CSF a także PAF

- co ciekawe około 5% neutrofilów ma na swojej powierzchni immunoreceptory TCRαβ, które są wytwarzane w wyniku aktywacji białe RAG1 i RAG2 w prekursorach tych komórek, pobudzenie tych receptorów stymuluje wywarzanie Il-8 i przekazuje sygnały zwiększające przeżycie neutrofilów

- ligandy rozpoznawane przez TCR neutrofilów oraz znaczenie biologiczne tych receptorów nie są znane

- czynniki aktywujące działają przez zwiększenie w leukocytach ekspresji enzymów i innych białek zaangażowanych pośrednio lub bezpośrednio w ich funkcje cytotoksyczne

- do procesów i mechanizmów które ulegają pobudzeniu w aktywowanych makrofagach należą:

- proces aktywacji jest przykładem współdziałania i uzupełniania się swoistych i nieswoistych mechanizmów odpowiedzi immunologicznej

- co prawda LimT posiadają TCR zdolny do precyzyjnego rozpoznawania antygenów, ale jednak wymagają one prezentowania im tych antygenów przez komórki prezentujące, a w dodatku same LimT nie stanowią skutecznej broni wobec tych intruzów

- komórki żerne i dopełniacz, chociaż nie dysponują swoistymi mechanizmami rozpoznawania obcych antygenów, to jednak natychmiast są gotowe do przeciwstawienia się infekcji, nawet przy braku swoistych przeciwciał i czynników aktywujących, dochodzi do aktywacji dopełniacza drogą alternatywną i do fagocytozy

- w tym czasie LimT które rozpoznały już obce antygeny uwalniają wiele czynników, czynniki te z jednej strony umożliwiają LimB wytwarzanie swoistych przeciwciał, z drugie aktywują komórki żerne

- dochodzi do opłąszczenia drobnoustrojów przeciwciałami i ewentualnie składnikami dopełniacza, umożliwia to immunofagocytozę, która jest procesem bardzo efektywnym, aktywowane zaś komórki żerne są bardzo skuteczne w niszczeniu mikroorganizmów

- aktywacja leukocytów jest procesem który rozwija się ciągu kilku godzin od zadziałania czynnika aktywującego, osiąga swój szczyt po około dziesięciu godzinach i przemija w ciągu jednej doby

Zakończenie odpowiedzi immunologicznej

- wydaje się że z jednej strony odpowiedź immunologiczna kończy się samoistnie z powodu braku sygnałów pobudzających po wyeliminowaniu drobnoustrojów, z drugiej w wyniku działania mechanizmów aktywnie uczestniczących w negatywnej kontroli procesów zapalnych, najważniejsze z nich to:

- działanie cytokin jest regulowane na wielu poziomach

- obok mediatorów prozapalnych wydzielane są czynniki lub cytokiny hamujące procesy zapalne takie jak: Il-10, TGF-β, prostaglandyny, są one odpowiedzialne między innymi za pobudzenie wydzielania Il-1Ra, cytokiny, która wiążąc się z Il-1R hamuje przekazywanie sygnałów przez ten receptor

- również niektóre receptory są aktywnie złuszczane z powierzchni komórek i wiążąc cytokinę hamują jej działanie

- wytwarzane są również receptory „wabiki” lub „pułapki” które wiążąc cytokinę na powierzchni komórek uniemozliwiają pobudzenie receptorów przekazujących sygnały aktywujące

Kooperacja między odpowiedzią nieswoistą a swoistą

- aby odpowiedź immunologiczna była maksymalnie efektywna, niezbędna jest kooperacja między nieswoistymi a swoistymi mechanizmami odpornościowymi, zatem nieswoista odpowiedź immunologiczna służy nie tylko do powstrzymania infekcji i opóźniania rozwinięcia się zakażenia, jest również procesem umożliwiającym rozwinięcie się swoistej i perfekcyjnej odpowiedzi prowadzącej do całkowitego uporania się z drobnoustrojami, po której pozostaje trwał pamięć immunologiczna

- wczesna nieswoista faza wpływa też na to czy aktywowana będzie następnie odpowiedź komórkowa czy humoralna

- w zakażeniach bakteriami G(-) komórki dendrytyczne i makrofagi pobudzane są przez LPS do wytwarzania Il-12, cytokiny wpływającej na powstawanie Th1, poprzez cytkiny (głównie INF-γ) wydzielane następnie przez te komórki aktywowane są makrofagi, a LimB pobudzane są do wytwarzania przeciwciał aktywujących dopełniacz i uczestniczących w fagocytozie

- z kolei w przebiegu niektórych zakażeń pasożytniczych indukowane jest wytwarzanie Il-6, która inicjuje wytwarzanie Il-4, ta z kolei wpływa autokrynowo i paraktynowo na powstawanie komórek Th2, w efekcie pod wpływem Il-4, Il-5, Il-6 oraz Il-13 limfocyty rozpoczynają produkcję IgE, cytokiny te wpływają również na powstawanie oraz aktywność eozynofilów, bazofilów i komórek tucznych

- mimo wykształcenia się swoistych Lim T i B nigdy nie są one w stanie same uporać się z drobnoustrojami, ich rola sprowadza się do oznaczania struktur które mają zostać skutecznie zniszczone przez mechanizmy nieswoiste z udziałem dopełniacza i immunofagocytozy

- cytokiny wydzielane w tym czasie przez LimTh jeszcze bardziej aktywują komórki żerne do fagocytozy, wpływają także na zwiększone wytwarzanie składników dopełniacza przez hepatocyty i makrofagi

Reakcja ostrej fazy

- odpowiedzią organizmu na uraz, infekcję lub inne uszkodzenie tkanek jest reakcja zapalna, początkowo miejscowa, później uogólniona

- wszystkie te zmiany umożliwiają izolację i zniszczenie czynników zakaźnych, aktywację procesów naprawczych i przywrócenie prawidłowej funkcji tkankom i narządom objętym zmianami

- reakcja ostrej fazy jest elementem odpowiedzi nieswoistej i obejmuje zmiany zachodzące najwcześniej w odpowiedzi na uszkodzenie tkanek

- przejawia się między innymi gwałtownym wzrostem wytwarzania wielu białek, które nazywamy białkami ostrej fazy:

- większość z tych białek jest syntetyzowana w wątrobie a głównym stymulatorem ich syntezy jest interleukina 6

- podobnie do Il-6 działają pod tym względem LIF, OSM, IL-11, IL-1 i TNF

- białka te uczestniczą w zabijaniu mikroorganizmów, zapobiegają uszkadzaniu tkanek przez hydrolazy uwalniane w trakcie reakcji zapalnej z komórek żernych, CRP wiąże chromatynę z rozpadłych komórek (ochrona przed autoimmunizacją)


Wyszukiwarka