Znaczenie przedsiębiorczości dla gospodarczego rozwoju kraju
Każdy kraj rozwija się gospodarczo. Czasami są to zmiany bardzo dynamiczne, kiedy indziej tempo rozwoju jest mniejsze. Każdy rozwój pociąga za sobą konieczność dostosowywania się przedsiębiorstw do nowej sytuacji gospodarczej. Przedsiębiorcy muszą być elastyczni inaczej zostaną wyeliminowani z rynku.
Przedsiębiorstwa, czyli jednostki gospodarcze powstały w wyniku rozwoju gospodarki rynkowej. Zmiany otoczenia zewnętrznego sprawiły, że pojawiły się nowe możliwości dla ludzi kreatywnych, nie bojących się ryzyka oraz nowości, oraz szybko przyswajających niezbędną wiedzę.
Przedsiębiorczość dostarcza wiedzy merytorycznej oraz umiejętności rozumienia, poznania oraz podejmowania optymalnych decyzji. Pozwala ocenić realnie sytuację przedsiębiorstwa na rynku, zrealizować postawione cele oraz dostarcza niezbędnych umiejętności do prowadzenia i rozwoju przedsiębiorstwa. Umiejętnościami tymi są między innymi pomysłowość, gotowość do podjęcia ryzyka, założenia firmy oraz prawdziwa ocena swoich umiejętności.
Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości jest jednym z instrumentów niwelowania nierówności ekonomicznych i cywilizacyjnych. Podjęcie pracy na własny rachunek mobilizuje osoby bezpośrednio zaangażowane, a także staje się czynnikiem zmian w całym otoczeniu, gdzie tworzą się nowe miejsca pracy, staje się przykładem i zachętą dla innych. Zmusza też do podnoszenia kwalifikacji, nabywania umiejętności niezbędnych w warunkach wolnorynkowej konkurencji.
Przedsiębiorstwa przyczyniają się do gospodarczego rozwoju kraju, czyli powiększania zdolności kraju do produkcji dóbr i usług (zwiększanie Produktu Krajowego Brutto, który jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju). Znaczenie mają tu zarówno drobne przedsiębiorstwa, jak i duże specjalizujące się w podobnych dziedzinach. Jednak to małe przedsiębiorstwa odpowiadają za spadek bezrobocia, (ponieważ procent nowych miejsc pracy jest znacznie wyższy niż w przypadku przedsiębiorstw dużych, rozwiniętych) a tym samym zmniejszają wypłaty z funduszu pracy dla bezrobotnych.
Innowacyjność a więc postęp techniczny, który jest jednym z czynników wzrostu gospodarczego, jest wprowadzany głównie przez drobnych przedsiębiorców, którzy szybciej reagują na zmiany zewnętrzne lub sami starają się projektować i wprowadzać do swoich firm ulepszenia.
Drobna przedsiębiorczość wpływa na rozwój gospodarki również przez: stworzenie konkurencji dla dotychczasowych monopolistów, wymianę handlową z partnerami zagranicznymi oraz swobodny dostęp do artykułów nie wytwarzanych w kraju lub produkowanych w niewystarczających ilościach. Wnosi też znaczący wzrost wpływów w postaci podatków do Skarbu Państwa. Jej udział w produkcji wynosi zwykle od 60 do 80%.
W Polsce największe zmiany gospodarcze zaszły na przełomie lat 80 i 90. Zmienione zostały przepisy, mające na celu rozwój sektora przedsiębiorstw powstającego dzięki aktywności podmiotów krajowych i zagranicznych. Nastąpił dynamiczny rozwój działalności produkcyjnej, usługowej, handlowej.
Od stycznia 2001 roku inwestorzy zagraniczni mogą prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki akcyjnej i z o.o. Z punktu widzenia wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na PKB można przyjąć, że inwestycje te mogą być tak samo traktowane jak inwestycje krajowe. Dlatego też odpowiednio do skali napływu kapitału w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych (jeżeli nie powoduje to wypierania z rynku lokalnych wytwórców) wzrasta PKB. Inwestycje te mają też duży wpływ na przedsiębiorczość. Polscy przedsiębiorcy muszą stawać się sprawniejsi, dostosowywać swoją wiedzę do wiedzy przedsiębiorców zagranicznych, wprowadzać innowacje, aby pozostać na rynku i być dla nich konkurencją.
Zwiększenie konkurencyjności działa na rzecz klientów, ponieważ firmy rywalizują ze sobą poprzez niższe ceny, dostosowane możliwości finansowych swoich grup docelowych. Duża konkurencja wpływa również na skuteczniejsze zaspokajanie potrzeb klientów a przez to do wprowadzania lepszych i nowocześniejszych wyrobów. Drobna przedsiębiorczość najszybciej reaguje na zmiany sytuacji ekonomicznej oraz szybciej reaguje na potrzeby klientów, ma większą możliwość produkowania towarów na indywidualne zamówienia klientów.
W Polsce sektor prywatny jest nadal niedostatecznie rozwinięty, ale udział drobnej przedsiębiorczości jest zauważalny, a jej udział w Dochodzie Narodowym jest dużo większy niż dużych firm.
Co należy zrobić przed założeniem firmy
Firmę może założyć praktycznie każdy, kto dysponuje określonymi cechami charakteru, ma możliwy do zrealizowania pomysł oraz dysponuje początkowym kapitałem. Osoba, która decyduje się na założenie przedsiębiorstwa musi posiadać wszechstronną wiedzę merytoryczną, znać rynek na który chce wejść, być osobą spostrzegawczą, otwartą, potrafiącą współpracować z ludźmi oraz im przewodzić, a także nie bać się innowacji i szybko dostosowywać się do zmieniającego się rynku. Każdy przedsiębiorca musi wierzyć we własne siły i umiejętności, musi umieć podejmować ryzyko i liczyć się z ewentualnymi konsekwencjami podjętych decyzji.
Pomysł
Rozpoczynając działalność przedsiębiorca musi wiedzieć czy ma to być firma usługowa, handlowa czy produkcyjna, do jakiej grupy klientów ma być adresowana oferta, jak wejść na rynek i jaki rodzaj działalności jest w danej chwili najbardziej na rynku potrzebny. Może przy tym wykorzystać badania Głównego Urzędu Statystycznego, opracowania wydawane przez organy władzy, administracji i samorządu a także badania sporządzane przez Polską Akademię Nauk, wyższe uczelnie, instytuty naukowe itp.
Przedsiębiorca powinien opracować biznes plan oparty na wnikliwej analizie rynku, szansach i zagrożeniach oraz mocnych i słabych stron przedsięwzięcia gospodarczego.
Analiza rynku pozwoli zrozumieć potrzeby klientów, pokaże czy branża w którą chce wkroczyć przedsiębiorca rozwija się, jest stabilna, czy raczej ma tendencję do niekorzystnych zmian.
Jeżeli badania rynku i posiadane kwalifikacje zawodowe potwierdzają przekonanie o celowości podjęcia działalności gospodarczej, przedsiębiorca musi zdecydować się na wybór formy prawnej - czy np. ma to być jednoosobowa firma prywatna czy spółka. Następnie można podjąć decyzję o wejściu na rynek ze swoim pomysłem.
Nazwa firmy
Firma może być prowadzona pod własnym nazwiskiem, jednak często korzystniej jest wybrać nazwę, która sugeruje branżę, w której przedsiębiorstwo ma działać. Jest ona również narzędziem promocji. Powinna sugerować szybkość działania, innowacyjność, wygodę oraz profesjonalizm. Jednocześnie nazwa powinna być krótka i łatwo wpadająca w ucho. Nazwę wybiera się przed zgłoszeniem do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Formalności związane z podjęciem działalności na własny rachunek
Przedsiębiorca przed założeniem firmy musi również zająć się formalną stroną swojej przyszłej działalności. Dlatego też musi zarejestrować podmiot gospodarczy (zgłosić do KRS), uzyskać numer identyfikacyjny krajowego rejestru podmiotów gospodarki narodowej (REGON), wykonać pieczęć podmiotu, zgłosić do ubezpieczenia społecznego, założyć rachunek bankowy, uzyskać NIP oraz uzyskać koncesję (jeżeli do prowadzenia działalności jest ona potrzebna) i pozwolenie na prowadzenie działalności.
Finanse
Do rodzaju podejmowanej działalności powinny być dopasowane możliwości finansowe i osobowościowe przedsiębiorcy. Stworzenie nowej firmy jest kosztowne i większość przedsiębiorców musi szukać dodatkowych źródeł finansowania. Na rynku istnieje wiele instytucji kredytujących oraz osób prywatnych, którzy pożyczają lub inwestują pieniądze w małe przedsiębiorstwa w celu osiągnięcia zysku, ale jedynie w momencie gdy są całkowicie pewni, że dane przedsięwzięcie przyniesie zysk. Przedsiębiorca może też prowadzić przedsiębiorstwo na zasadach franchisingu czyli pod znakiem firmowym firmy macierzystej i zgodnie z jej pomysłem.
Poza wymienionymi źródłami finansowania nowo powstała firma może jeszcze skorzystać z:
- kredytu kupieckiego czyli krótkookresowego kredytu udzielanego kupującemu przez dostawcę na towary, zapasy, wyposażenie lub maszyny;
- pomocy instytucji państwowych, które udzielają preferencyjnych pożyczek osobom pozostającym czasowo bez pracy, tym które chcą założyć własne przedsiębiorstwo.
- pomocy towarzystw leasingowych, dzięki którym możliwe jest korzystanie ze środków trwałych bez konieczności ich zakupu w zamian za raty leasingowe na rzecz leasingodawcy.
Przedsiębiorca musi dokonać analizy kosztów zarówno założenia firmy, rozpoczęcia działalności jak i prowadzenia działalności. Powinien pamiętać, że wprowadzanie nowego produktu na rynek wymaga dużych środków finansowych przeznaczonych na reklamę i promocję, musi też mieć środki finansowe, które będzie mógł przeznaczyć na swoje prywatne wydatki zanim przedsiębiorstwo zacznie przynosić zyski.
Inwestorzy i pożyczkodawcy wiedzą, że uzyskanie odpowiedniego zysku netto, wymaga czasem wielu lat. Dlatego też, wymagają oni szczegółowego opracowania funkcjonowania przedsiębiorstwa w ciągu pierwszych 3 lat.
Przedsiębiorca musi wiedzieć jaki sprzęt kupić lub wziąć w leasing, ilu pracowników zatrudnić i gdzie przedsiębiorstwo ma mieć swoją siedzibę.
Lokalizacja firmy
Każdy przedsiębiorca przed założeniem firmy powinien zastanowić się nad jej lokalizacją, ponieważ dobra lokalizacja jest jedną z najważniejszych przyczyn sukcesu. Właściwy wybór może zadecydować o sukcesie firmy, niewłaściwy o jej upadku. Trzeba zastanowić się, czy do firmy będą przychodzić klienci czy nie. Jeżeli będzie to firma, którą będą odwiedzać klienci trzeba brać pod uwagę dojazd do niej, możliwość zaparkowania samochodu oraz lokalizację przystanków autobusowych. Łatwy dojazd i dobra reklama zewnętrzna jest bardzo ważnym aspektem handlu detalicznego. Jeżeli chodzi o handel hurtowy ważne jest połączenie kolejowe oraz drogi, z możliwością przejazdu samochodów ciężarowych. Przedsiębiorca powinien wystrzegać się wynajmowania lub kupowania lokalu na wyższych piętrach w budynkach gdzie nie ma windy. Jeżeli przedsiębiorca rozważa możliwość założenia firmy w innej miejscowości niż mieszka, powinien brać pod uwagę takie aspekty jak atrakcyjność danej miejscowości dla ewentualnych inwestorów krajowych i zagranicznych. W 2000 roku Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przeprowadził ranking popularności niewielkich miasteczek, wśród których najlepszymi miasteczkami do podjęcia działalności gospodarczej okazały się te położone w pobliżu większych miast tzw. centrów administracyjno-gospodarczych. Inwestorzy zwracają przede wszystkim uwagę na infrastrukturę techniczną tzn. drogi wewnętrzne i dojazdowe dla potencjalnych współpartnerów i klientów, możliwość wybudowania magazynu, dostępność sieci telekomunikacyjnej.
Doradztwo
Przyszli przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy firm specjalizujących się w odpowiednim przygotowaniu człowieka do prowadzenia działalności gospodarczej. Firmy doradcze (konsultingowe) sprzedają swe usługi z zakresu ekonomii, zagadnień handlowych, finansowo-księgowych, marketingowych, prawnych, podatkowych itd. Podstawowym kryterium firmy konsultingowej powinna być jakość i zakres oferowanych usług. Informacje o tych firmach dostępne są w organizacjach samorządu gospodarczego (np. Krajowa Izba Gospodarcza i jej agendy, cechy rzemieślnicze) oraz w stowarzyszeniach firm konsultingowych.
W internecie rozpoczęła działalność firma e-katalyst, która pomaga innym rozpocząć działalność gospodarczą, oferując usługi z zakresie wsparcia administracyjnego i technicznego, doradztwa strategicznego, prawnego i finansowego. Katalyst zapewnia swoim klientom również fundusze, infrastrukturę i pomieszczenia biurowe, w zamian za te usługi obejmuje udziały w nowopowstałych spółkach.
Końcowe przygotowania
Przed otworzeniem firmy należy również pamiętać o przygotowaniu podstawowej reklamy przedsiębiorstwa a więc: wizytówek, papieru firmowego. Przy składaniu zamówień, wysyłaniu ofert do potencjalnych klientów elementy te stwarzają wizerunek firmy, zatem muszą być dobrze zaprojektowane i eleganckie.
Rola marketingu w biznesie
Marketing jest zbiorem praktycznych działań polegających na stosowaniu odpowiednich metod i technik w celu utrzymania się na rynku i zapewniających rozwój przedsiębiorstwa. Marketing jest elementem procesu sprzedaży. Dobry marketing ma zasadnicze znaczenie dla każdej firmy. Zajmuje się reklamą, promocją, sztuką opakowania towarów, talentem i inwencja handlową, sprzedażą ratalną, sezonową obniżką cen, konkursami, gadżetami, przygotowywaniem ofert okolicznościowych. Marketing jest całościowym procesem związanym z dostarczeniem właściwego produktu we właściwym czasie i miejscu, produktu przyciągającego uwagę i stwarzającego szansę równoczesnego osiągnięcia zysku przez klienta i sprzedającego.
Zadaniem menedżerów pracujących w działach marketingu jest rozpoznawanie potrzeb klientów, a następnie informowanie ich, że firma może spełnić ich życzenia. Menedżerowie powinni utrzymywać kontakty z klientami oraz poznawać konkurentów i oferowany przez nich zakres usług i rodzaj towarów. Oferta handlowa musi być bogata ze względu na duże zróżnicowanie gustów klientów. Każdy przedsiębiorca musi jednak skoncentrować główną uwagę na tzw. rynku docelowym czyli docelowej grupie odbiorców. Poprzez analizy rynku ustala się grupę docelową aby wyspecjalizować produkcję w określonym asortymencie.
Celem firmy powinno być zadowolenie klienta, ponieważ prowadzi on do sukcesu firmy. Logo firmy powinno klientom kojarzyć się z charakterem prowadzonej działalności i wywoływać pożądane skojarzenia.
Jednym z najważniejszych planów przedsiębiorstwa powinien być plan marketingu zwłaszcza jeżeli przedsiębiorstwo stawia na jakość wyrobów i ich klasę. Przy zestawieniu planu marketingu należy uwzględnić takie czynniki jak: uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, przewidywaną strategię firmy, analizę konkurencyjności oraz stopień wykorzystania posiadanych mocy wytwórczych. Planowanie marketingu pozwala na kontrolowany rozwój firmy, przejście do nowego etapu oraz ustalenie wskaźników rentowności.
Przedsiębiorstwo musi sformułować ogólne kierunki i cele swojej działalności, określić silne strony firmy oraz starać się je umiejętnie wykorzystać, utrwalać i rozszerzać. Należy także określić słabe strony firmy, minimalizować je i stopniowo usuwać (np. szkoląc pracowników). W planowaniu marketingowym trzeba też określić możliwości wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń, zaprogramować strukturę elementów marketingu (np. strukturę wyrobów, cen, promocji), ustalić sposoby komunikowania się z klientem oraz kontrolę realizacji zamierzonych celów w porównaniu z rzeczywistością.
Istotą marketingu jest tzw. 4 P: produkt (product), miejsce (place), cena (price), promocja (promotion). Gdy przedsiębiorstwo wie, jakie są potrzeby konsumentów i jak je zaspokoić, oferuje nabywcom oczekiwany przez nich produkt. Oferowane produkty mogą mieć postać dóbr materialnych lub usług. Cena produktu powinna być akceptowana przez klienta. Ważna jest również dystrybucja produktów, czyli ich przemieszczanie z miejsca wytworzenia do ostatecznego nabywcy. Dystrybucja powinna uwzględnić oczekiwania potencjalnych nabywców co do czasu, miejsca i warunków dokonywania zakupów. Przy prowadzeniu działalności gospodarczej, w sytuacji, gdy na rynku istnieje wiele substytutów, należy pamiętać, że potencjalny klient musi być poinformowany o oferowanych produktach i przekonany, że właśnie te produkty najlepiej zaspokoją jego potrzeby.
Istnieje wiele sposobów poszukiwania klientów np. promocja mająca na celu pokazanie zalet oferowanych produktów, poinformowanie o możliwościach i warunkach nabycia oraz zainteresowanie ofertą i skłonienia do nabycia promowanych produktów potencjalnych klientów. Promocja ma pomóc w ukształtowaniu pozytywnego wizerunku firmy. Przekazywanie informacji może odbywać się za pomocą najważniejszych elementów promocji czyli: reklamy prasowej, radiowej, telewizyjnej, ulotek i broszur reklamowych, informacji dla prasy. Ważna jest w tym przypadku częstotliwość ogłoszeń reklamowych, ponieważ ludzie szybko o nich zapominają, chyba, że jest w danym momencie potrzebny im dany produkt lub usługa.
Istotnym elementem marketingu jest public relations, czyli kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy. Jest to działalność firmy w celu osiągnięcia dobrych stosunków z otoczeniem, zdobycia życzliwości opinii publicznej, utrwalenia dobrej reputacji firmy. Wizerunek firmy zbudowany w wyniku długotrwałego działania (za pomocą promocji, polityki cenowej produktu, sposobem dystrybucji) jest jednym z najważniejszych niematerialnych zasobów firmy. Cel ten można osiągnąć dzięki:
informacjom ukazującym się w mediach (z inicjatywy firmy lub niezależnie od niej), uroczystym obchodom rocznic powstania firmy oraz innych ważnych wydarzeń z jej życia, organizowaniu konferencji prasowych, prezentowaniu nowej oferty, organizowaniu drzwi otwartych firmy, organizowaniu akcji na rzecz ochrony środowiska, sponsoringu (gdzie najważniejszym zagadnieniem jest zapewnienie zgodności profilu konsumenckiego z profilem widowni),
Stosowanie środków public relations wzbudza zainteresowanie firmą i w sposób pośredni przyczynia się do wzrostu sprzedaży produktów. Efekty działań public relations dają korzyści w postaci wiernych klientów, którzy pozytywnie reagują już na pierwsze informacje nadawane przez firmę.
Osiągnięcie sukcesu rynkowego jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie elementy marketingu będą podporządkowane realizacji celów ustalonych w strategii marketingowej firmy.
Firma osiągnie sukces jeżeli zaspokoi potrzeby nabywców i uzyska przewagę nad konkurencją.