Alfred Adler, Sens życia

! Niepowtarzalności człowieka nie da się ująć w krótką formułę

1. Prawo ruchu (inteligencja prywatna) - człowiek w dzieciństwie, gdy nie jest jeszcze zdolny do zdefiniowania świata, wykształca sobie o nim i o sobie fałszywe mniemanie, które z pewnymi modyfikacjami, towarzyszy mu przez całe życie.

fakty, które zaprzeczają prawu ruchu, nie zmieniają go

człowiek najczęściej nie jest go świadomy

błędne mniemanie o świecie natrafia w pewnym momencie na sprzeciw rzeczywistości, następuje wstrząs

Skutki:

człowiek ogranicza terytorium działania

człowiek wyłącza trudne zadanie

jednostka staje się aspołeczna

prawo ruchu wyznacza drogę jednostki przez życie a także

zmuszą ją do porównań z doskonałością

wykształca się stałe poczucie niższości, pchające jednostkę na przód

2. Metody badań w psychologii indywidualnej - uwagi teoretyczne

- poznanie życia (całego) i wymagań, jakie stawia ono jednostce

- znajomość rozwiązania zadań życiowych, które świadczą o poczuciu wspólnoty

- przyczyny braku poczucia wspólnoty tkwią we wczesnym dzieciństwie

- człowiek napotyka w swym życiu trzy problemy:

- miłość

- życie społeczne

- profesje

których rozwiązanie rzutuje na styl życia. Do rozwiązania tych problemów przygotowuje człowieka matka.

- człowiek jest z natury dobry

- wszelkie powodzenia i niepowodzenia w życiu zależą od stylu życia

- cechy charakteru są nabyte, nie wrodzone

3. Zadania, sprawdzające rozwiniecie poczucia wspólnoty

DZIECIŃSTWO:

1. rola matki

2. rola ojca - przywiązanie do ojca jest często efektem rozczarowania matką

3. postawa wobec rodzeństwa

4. choroba

5. szkoła - wrogość do nauki, sprośność, zły stosunek do rówieśników i obowiązków świadczą o braku poczucia wspólnoty

DOJRZEWANIE:

- dziecko pragnie udowodnić swoją dorosłość, naśladuje błędy dorosłych. Świadectwem nierozwiniętego poczucia wspólnoty jest pojawiający się lęk przed ludźmi, nieufność, nadwrażliwość, radość z cudzego nieszczęścia

DOROSŁOŚĆ:

- bagatelizowanie miłość, perwersje, nałogi, lęk przez starością, przesadne poczucie własnej wartości - u dorosłego świadczą o braku poczucia wspólnoty

* dlaczego ludzie współcześnie mają mniej dzieci?

- Osłabło pragnienie zdobycia współpracowników, gdy liczba ludności się powiększyła

- wzrosły możliwości rozwojowe kobiet

*Protest męski - kompleks wyższości pojawiający się u kobiet, jako protest przeciw roli wyznaczanej im przez płeć

EWOLUCJA trwa cały czas - zarówno ciało dąży się do przystosowania do wymagań świata zewnętrznego, jak i dusza dąży do doskonałości i wyższości

bycie człowiekiem = ciągłe poczucie niedoskonałości podstawowe prawo życia: przezwyciężanie

+ rozmnażanie - wzmożenie odporności ciała przez mieszanie się krwi

+ unikanie niebezpieczeństw

+ rozwój

• poczucie niższości wpływa na równowagę cielesną

• nic w przyrodzie nie dąży do śmierci

Budowa ciała:

• zgodna ze stylem życia

• zanikają odmiany, dla który nie ma możliwości rozwoju

• dobór płciowy (dziś wiedza i kultura upodobniają formę)

• zbudowane na zasadzie bezpieczeństwa - jeden organ może w razie potrzeby spełniać funkcje innych

Każdy nosi w sobie idealny obraz człowieka, zbudowany z dziecięcych stereotypów doświadczeń życiowych

Upośledzenie fizyczne większe poczucie niższości egocentryzm, nadwrażliwość

Każdy ruch wynika ze stylu życia:

• gesty kształtują się już w dzieciństwie jako odpowiedź na wymagania rzeczywistości, jako wyraz poczucia wspólnoty

• każdym ruchem kieruje pragnienie przezwyciężenia

Kompleks niższości

Każde zadanie życiowe stawia jednostkę w gotowości do ataku, każdy ruch to dążenie do doskonałości, wynikający z poczucia niedoskonałości i kompleksu niższości. Przystosowanie dziecka do otoczenia są pierwszymi próbami jego przezwyciężenia. Poczucie niższości ukierunkowuje drogę jednostki.

Poczucie niższości występuje u każdego. Ale wraz z nikłym stopniem poczucia wspólnoty tworzy kompleks niższości.

Kompleks wyższości

Gdy pojawia się kompleks niższości, jednostka próbuje sobie jakoś z nim poradzić. To dążenie do przewagi, jako ratunek przed klęską braku poczucia wspólnoty nazywamy kompleksem wyższości. Przewaga jednostki jest jednak sprzeczna ze współpracą, więc jednostka ta trzyma się z dala od wspólnoty, cierpi, a cierpienie jest dla niej przywilejem

Cechy człowieka z kompleksem wyższości:

- mniemanie o swoich nadludzkich zdolnościach

- przesadne wymaganie do siebie i świata

- często dziwny strój

- snobizm

- despotyzm

- chełpliwość, pycha

- kult bohaterów (wiedzy, herosa)

- snobizm

- gniew, mściwości

- chęć panowania nad słabszymi

- nadmierny, nawykowy entuzjazm

Wszystkie niepowodzenia wynikają z dzieciństwa, z rozpieszczenia przez rodziców. Rozpieszczenie dziecka powoduje, że nie czuje ono potrzeby budowania poczucia wspólnoty (gdy matka pozwala mu działać, wykształca poczucie wspólnoty, gdy je rozpieszcza - dziecko czuje, że to ono dyktuje warunki otoczeniu. W pewnym momencie napotyka na opór rzeczywistości i czuje się pokrzywdzone), co z kolei owocuje przerodzeniem się poczucia niższości w kompleks, a tego w poczucie wyższości

1. dzieci trudne aktywne - to przyszli samobójcy, zbrodniarze

2. dzieci trudne bierne - to przyszli nałogowcy, neurotycy

Neurotyczność

* Efektem kompleksu niższości jest przewrażliwienie i niecierpliwość. Jednostka dąży do stanu równowagi, albo poprzez obchodzenie problemów życia, albo poprzez kompleks wyższości.

Neurotyczność to wykorzystywanie wstrząsów życiowych, aby nie ujawnić swojej bezwartościowości. Neurotyk woli się wycofać, kultywować swoje cierpienie, niż stracić dumę i prestiż.

to droga naprzód wstecz

Neurotyczność zdarza się tam, gdzie człowiek przez brak poczucia wspólnoty nie jest gotowy do rozwiązania 3 życiowych zadań.

Objawy nerwicy są trwałe, jest ona uleczalna poprzez rozwinięcie poczucia wspólnoty

Perwersje seksualne

- to sztuczne wytwory

- nie zależą od hormonów

- są sposobem na przezwyciężenie poczucia niższości

- nie mają miejsca bez wcześniejszego „treningu” np. w marzeniach sennych

- wynikają z braku poczucia wspólnoty, rozpieszczenia i nerwicy

to chciwość posiadania wynikająca z prywatnej inteligencji

- uleczenie jest trudne, ale możliwe

Pierwsze wspomnienia z dzieciństwa:

• pamięć - to nie miejsce zbioru wrażeń i uczuć, a filtr. Trawi wrażenia, w zależności od posiadanego stylu życia.

• Wspomnienia najdawniejsze lub uważane za najdawniejsze zdradzają styl życia, np.:

- kara, niebezpieczeństwo koncentracja na wrogich stronach życia

- przyjście na świat rodzeństwa poczucie zdetronizowania

- dobre wspomnienia bliskich sympatia do nich z odrzuceniem innych

• Wybór pierwszego wspominania zdradza indywidualność

WARUNKI ROZWOJE DZIECKA

• Czynniki utrudniające rozwój poczucia wspólnoty w dzieciństwie:

- rozpieszczenie

- upośledzenie

- zaniedbanie

• Stosunek matki do dziecka a poczucie wspólnoty

- za silny rozpieszczenie, późniejsze podporządkowanie sobie innych

- za słaby poczcie wrogości całego świata

• Lepszy kontakt z ojcem nie wyrównuje braków!

• Moczenie, kapryszenie itp. występują tylko u dzieci rozpieszczony, jako próba zmuszenia otoczenia do uwagi

• Ssanie palca itp. - też tylko u rozpieszczonych - nie umieją odmówić sobie żadnej przyjemności

• Ważne w rozwoju dziecka:

- kontakt z ojcem nie tylko w przypadku kary

- dobry nastrój przy posiłkach

- swoboda w zadawaniu pytań

- nie traktowanie dziecka z góry

- nie straszenie niebezpieczeństwami

- nie użalanie się nad chorym dzieckiem

- mówienie o równości płci

sytuacja dziecka w rodzinie:

1. jedynak - przesadna opieka sprawia, że chce zawsze czuć się ośrodkiem zainteresowania

2. pierworodny - rozpieszczony źle reaguje na pojawienie się rodzeństwa, zagrożone jest jego poczucie wspólnoty

3. drugie dziecko - gwałtownie dąży wzwyż, ma większy temperament, ostro rywalizuje

4. najmłodsze dziecko - rozpieszczone, ma poczucie, że jest najsłabsze i niepoważnie traktowane; walczy o wyższość albo nie bezpośrednio, często stawia na odmienną od reszty aktywność

sytuacja dziecka w rodzinie ma wpływ na tworzenie przez niego własnego prawa ruchu

MARZENIA I SNY:

Fantazja

- zawiera prawo ruchu

- kierowana zawsze w górę i do przodu

- zdolna do przewidywania

• artysta - w dzieciństwie wyrywa się z poczucia niższości i z ogromną ambicją zmaga się z ciasną rzeczywistością

Sen:

- dystans do zagadnień dnia

- fizyczna postawa = obraz prawa ruchu

- widzialny, bo fakty widzialne lepiej przemawiają

- próba odnalezienia łatwiejszego rozwiązania problemu

- człowiek śni więcej, niż rozumie

- to samooszukiwanie się

- pełen metafor, bo one lepiej wywołują uczucia

- na jego postawie możliwe odtworzenie sensu życia

Przykłady:

Postarzające się sny	Dotyczą podobnych kwestii problematycznych
Krótki sen	Szybka i ścisła odpowiedź na problem
Zapomniany sen	Silny common sense, który trzeba obejść. Materiał konsoliduje się więc w nastawienie po obudzeniu
Sen z lękiem	Lęk przed klęską
Sen o zmarłych	Zmarły nie został przez nas jeszcze odpowiednio „pochowany” w myślach
Sen o spadaniu	Przezorność jednostki, by nie utracić poczucia wartości
Sen o lataniu	Ludzie ambitni
Sen o szczęśliwym lądowaniu	Poczucie pewności
Sen o spóźnieniu	Lęk przez spóźnieniem
Sen o niekompletnym ubraniu	Lęk, by ktoś nie odkrył naszych braków
Sen o podtekście seksualnym	brak seksu skupienie się na sobie
Sen okrutny	Złość, dążenie do zemsty

* symbole zamiast nagości wyraz naturalnej wstydliwości

PODSUMOWANIE ROZWAŻAŃ O SENSIE ŻYCIA:

- życie walczy, by sprostać zadaniom kosmosu

- żyć znaczy rozwijać się, życie to niekończący się ruch i ewolucja

- Bóg jest wyobrażeniem idealności, do której dążymy, to efekt poczucia wspólnoty

- jedyny słuszny cel w życiu - dążenie do poczucia wspólnoty

- sens życiu nadaje wybranie właściwego celu

- nigdy nie dotrzemy do prawdy absolutnej, ale liczy się samo dążenie

- trwałość to wspólnota

- zmysły są sposobem na łączeni się z innymi, wykazanie zainteresowania poczuciem wspólnoty

- widzialny znak poczucia wspólnoty to współpraca

- występek to przeszkadzanie wspólnocie

---