WYKŁAD III
29.10.2009
Temat: Walutowe aspekty wymiany z zagranicą (c.d do wykładu nr II)
Realny kurs walutowy, czynniki określające kurs walutowy.
1. Realny kurs walutowy, a nominalny kurs walutowy:
O konkurencyjności cenowej towarów i usług krajowych na rynkach zagranicznych decyduje wypadkowa dwóch czynników:
1) zmiany nominalnego kursu waluty krajowej. Spadek tego kursu poprawia konkurencyjność produkcji krajowej, na rynkach zagranicznych wzrost kursu ją pogarsza.
2) zmiany poziomu cen krajowych w stosunku do poziomu cen za granica. Relatywnie szybki wzrost cen krajowych (w porównaniu z zagranicznymi) pogarsza m.in. konkurencyjność produkcji krajowej relatywnie wolny wzrost - poprawia ją.
Kurs realny = kurs nominalny x (poziom cen krajowych/poziom cen zagranicznych)
Kr = Kn • (p/p*)
(interesują nas zmiany kursu w czasie)
- miara zmian cenowej konkurencyjności produkcji krajowej względem zagranicznej)
I Rosnący realny kurs walutowy = realna aprecjacja waluty krajowej - względny poziom cen w danym kraju rośnie, a w efekcie spada konkurencyjność produkcji krajowej względem zagranicznej.
II Spadający realny kurs walutowy = realna deprecjacja waluty krajowej - względny poziom cen w danym kraju obniża się, a w efekcie rośnie konkurencyjność produkcji krajowej względem zagranicznej.
III Niezmienny realny kurs walutowy = międzynarodowa konkurencyjność cenowa produkcji krajowej utrzymuje się na stałym poziomie.
Narzędziem mierzącym zmiany ogólnej wartości danej waluty (w stosunku do wielu walut zagranicznych jednocześnie) jest efektywny kurs walutowy.
Wskaźnik obliczamy jako średnią ważoną kursów danej waluty wobec różnych walut zagranicznych, przy czym wagami mogą być udziały poszczególnych krajów w handlu zagranicznym danego kraju. Może być nominalny jak i realny efektywny kurs walutowy.
2. Czynniki określające kurs walutowy:
Poziom nominalnego kursu walutowego zależy od popytu na daną walutę oraz od jej podaży na rynku walutowym.
Popyt na walutę krajowa określany jest przez:
wpływy, jakie dany kraj osiąga z eksportu swoich dóbr i usług
(im większy wpływ tym większy popyt -> bo eksporterzy chcą otrzymywać zapłatę w walucie krajowej)
napływ kapitału do kraju, w rezultacie nabywanie przez nierezydentów aktywów w walucie krajowej
(im większy napływ tym większy popyt -> inwestorzy wymieniają swoją walutę na walutę kraju, w którym inwestują)
3. Podaż waluty krajowej na rynku walutowym określana jest przez:
wydatki na import dóbr i usług ponoszone przez rezydentów krajowych.
(im większy import tym większa podaż waluty krajowej)
odpływ kapitału z kraju w rezultacie zagranicznych inwestycji realizowanych przez rezydentów i/lub wycofanie się rezydentów z inwestycji w kraju.
(im większy odpływ, tym większa podaż waluty krajowej)
4. Teoria parytetu siły nabywczej:
wzajemna relacja miedzy siłą rynkową dwóch walut
właściwa dla LT, bezużyteczna dla ST
O poziomie kursu walutowego decyduje porównanie siły nabywczej danej waluty z inną waluta. Miarą siły nabywczej jest ilość towarów i usług, jaką można nabyć za pewna liczbę jednostek danej waluty.
Założenia:
uczestnicy rynku walutowego działają racjonalnie
w skali międzynarodowej działa prawo jednej ceny - cena identycznego koszyka dóbr w rożnych krajach po przeliczeniu na jedną walutę i po uwzględnieniu kosztów transakcyjnych powinna być jednakowa.
Tezy:
kurs walutowy będzie zmieniał się do ustalenia się na poziomie określonym przez wzajemną relacje siły nabywczej walut tj. przez parytet ich siły nabywczej
kurs walutowy będzie się zmieniał w ślad za zmianami tego parytetu
jeśli kurs rynkowy odchyla się (w górę lub w dół) od poziomu wynikającego z parytetu siły nabywczej, to mamy do czynienia z przewartościowaniem lub niedowartościowaniem waluty.
Teoria nie bierze pod uwagę przepływów kapitałowych.
5. Teoria parytetu stop procentowych:
Założenie:
nominalne stopy procentowe odzwierciedlające inflacyjne oczekiwania uczestników rynku. Im wyższa stopa spodziewanej inflacji, tym wzrastają nominalne stopy procentowe, dzięki czemu realne dochody z inwestycji (realne stopy procentowe) pozostają na odpowiednim poziomie.
Teza:
przy założeniu cp kapitał kieruje się tam, gdzie osiąga wyższy dochód realny, wyższe realne stopy procentowe zwiększają popyt na aktywa finansowe danego kraju, co wzmacnia kurs waluty krajowej. Tym samym parytet stóp procentowych, czyli relacja realnych cen kapitału miedzy krajem i zagranicą, określa kierunek międzynarodowych przepływów kapitałowych, a one z kolei wpływają na poziom bieżącego kursu walutowego.
Im wyższe realne stopy procentowe, tym większe inwestycje, większy przepływ kapitału i wyższy kurs walutowy.
6. Czynniki pozaekonomiczne:
reakcje naśladowcze uczestników rynku walutowego
wydarzenia polityczne (np. Konflikty zbrojne, ataki terrorystyczne, wyniki wyborów)
kataklizmy (powodzie, trzęsienia ziemi)
1