OPIS KLAWIATURY
Klawiatury, z jakimi możemy się spotkać, mogą nieco różnić się od siebie ilością klawiszy i rozmieszczeniem niektórych z nich. Na każdej jednak klawiaturze możemy wyróżnić te same grupy klawiszy.
Największą grupę stanowią tzw. klawisze alfanumeryczne, czyli klawisze liter alfabetu, cyfr, znaków interpunkcyjnych takich jak kropka, przecinek, dwukropek, oraz klawisze znaków specjalnych takich jak znak gwiazdka, znak procentu, itd. Klawisze alfanumeryczne znajdują się w środku i w lewym dolnym rogu klawiatury. Najlepiej rozpoznać tę grupę klawiszy po klawiszu o najbardziej wydłużonym kształcie, tzw. klawiszu spacji.
Grupa klawiszy najbliżej prawej krawędzi klawiatury to tzw. klawisze numeryczne. Zawiera ona między innymi klawisze cyfr, i operatorów matematycznych takich jak znak plusa i znak minusa.
Pomiędzy klawiszami alfanumerycznymi i klawiszami numerycznymi znajdują się dwie grupy klawiszy. Klawisze położone bliżej dolnego brzegu klawiatury to klawisze oznaczone symbolami strzałek. Nad nimi znajduje się grupa sześciu klawiszy ułożonych w dwóch rzędach po trzy klawisze. Klawisze w dolnym rzędzie to kolejno od lewej klawisze Delete, End i Page Down, a w górnym rzędzie klawisze Insert, Home i Page Up.
Przy górnej krawędzi klawiatury z lewej strony w pewnym oddaleniu od innych klawiszy znajduje się klawisz Escape. Na prawo od niego wzdłuż górnej krawędzi klawiatury znajduje się dwanaście klawiszy funkcyjnych, najczęściej ułożonych w grupach po 4 lub 6 klawiszy. Na prawo od klawiszy funkcyjnych a nad klawiszami Insert, Home i Page Up znajdują się klawisze Print Screen, Scroll Lock i Pause.
Grupa klawiszy alfanumerycznych.
Rząd pierwszy. Najłatwiejszym do identyfikacji klawiszem w rzędzie pierwszym, czyli rzędzie położonym najbliżej użytkownika, jest wydłużony klawisz spacji. Klawisz ten używany jest do wstawiania odstępów między wyrazami, a w kombinacjach z innymi klawiszami (tzn. wtedy gdy przyciskany jest jednocześnie z innymi klawiszami) używany jest do wydawania poleceń.
Na lewo i na prawo od klawisza spacji znajdują się klawisze Alt, nazywane odpowiednio Prawy Alt i Lewy Alt. Najczęściej naciśnięcie tych klawiszy powoduje różne skutki. Na przykład przyciśnięcie klawisza Lewy Alt powoduje zaznaczenie pierwszej komendy w pasku menu używanego właśnie programu, natomiast naciskając i przytrzymując klawisz Prawy Alt a następnie klawisz odpowiedniej litery (ciągle trzymając wciśnięty klawisz Prawy Alt) można zapisać polskie znaki diakrytyczne np. litery ą, ę, ł, itd.
Na lewo od klawisza Lewy Alt i na prawo od klawisza Prawy Alt znajdują się tzw. klawisze Windows, oznaczone symbolem okienka. Klawisze te najczęściej są sobie równoważne. Ich naciśnięcie powoduje otwarcie menu startowego, które jest zwykle pierwszą czynnością po rozpoczęciu pracy z komputerem. Ponowne naciśnięcie klawisza Windows powoduje zniknięcie menu startowego. Klawisze Windows są też używane w kombinacjach z innymi klawiszami do wydawania poleceń.
W lewym dolnym i prawym dolnym rogu grupy klawiszy alfanumerycznych, czyli na początku i na końcu pierwszego rzędu klawiszy alfanumerycznych, znajdują się klawisze Control. Nazywamy je zatem lewym klawiszem Control i prawym klawiszem Control. Klawisze te są oznaczone napisem Ctrl i w większości przypadków są one równoważne, tzn. można ich użyć z takim samym skutkiem. Klawiszy Control używa się prawie wyłącznie w kombinacjach z innymi klawiszami.
Pomiędzy prawym klawiszem Control i prawym klawiszem Windows znajduje się klawisz Menu Kontekstowego. Skutek przyciśnięcia tego klawisza zależy od aktualnie używanego programu i wykonywanych właśnie czynności.
Rząd drugi. Najbardziej zewnętrznymi klawiszami drugiego rzędu są najczęściej klawisze Shift, z reguły o mniej lub bardziej wydłużonym kształcie. Klawisze te są najczęściej równoważne. Służą one od zapisywania dużych liter oraz są używane w kombinacjach z innymi klawiszami do wydawania poleceń. Na prawo od lewego klawisza Shift znajdują się kolejno klawisze liter z, x, c, v, b, n i m a następnie klawisze przecinka, kropki i ukośnika. Klawisze od lewego Shift do b obsługiwane są lewą ręką, a pozostałe ręką prawą.
Rząd trzeci. Trzeci rząd klawiszy zaczyna się od lewej klawiszem Caps Lock. Jednokrotne wciśnięcie tego klawisza powoduje pisanie tekstu dużymi literami. O tym, że tekst będzie pisany dużymi literami informuje świecąca się dioda podpisana Caps Lock, znajdująca się zwykle w prawym górnym rogu klawiatury. Kolejne wciśnięcie klawisza Caps Lock powoduje zmianę zapisywanych liter na małe. Wspomniana dioda wówczas nie świeci. Na prawo od klawisza Caps Lock znajdują się kolejno klawisze: a, s, d, f, g, h, j, k, l i klawisze średnika i apostrofu. Klawisze f i j w celu łatwej ich identyfikacji wyróżnione są zawsze wypukłościami. Klawisze te służą jako „punkty orientacyjne”. Pozostałe klawisze identyfikuje się na podstawie ich położenia względem tych dwóch wyróżnionych klawiszy. Najbardziej zewnętrznym klawiszem rzędu trzeciego jest po prawej stronie klawisz Enter. Klawisz ten jest często szeroki na dwa rzędy. Służy on do zakończenia wydawania komendy oraz do wstawiania pustej linijki do zapisywanego tekstu lub do podzielenia linijki tekstu na dwie. Klawisze od Caps Lock do g obsługiwane są przez rękę lewą, a pozostałe klawisze rzędu trzeciego przez rękę prawą. Klawisze f i j oraz klawisze g i h obsługiwane są przez palce wskazujące odpowiednio lewej i prawej ręki, a każdy następny klawisz przez kolejne palce lewej i prawej ręki.
Rząd czwarty. Czwarty rząd klawiszy rozpoczyna od lewej klawisz tabulatora oznaczony napisem Tab. Klawisz ten używany jest często w kombinacjach z innymi klawiszami oraz do wstawiania odstępów i rozpoczynania akapitów. Na prawo od niego znajdują się kolejno klawisze: q, w, e, r, t, y, u, i, o i p. Klawisze od Tab do t obsługiwane są ręką lewą, a klawisze od y do p ręką prawą.
Rząd piąty. Piąty rząd klawiszy zawiera klawisze cyfr. Zaczynają się one klawiszem 1, który najczęściej jest drugim od lewej klawiszem i kończą klawiszem 0. Na prawo od klawisza 0 znajduje się klawisz myślnika i znaku równości. W prawym górnym rogu klawiatury znajduje się klawisz Backspace. Klawisz ten służy do usuwania znaków znajdujących się na lewo od znaku kursora na ekranie. Klawisze od 1 do 5 obsługiwane są przez lewą rękę, pozostałe przez rękę prawą.
Klawiatura numeryczna. Wyróżnionym przez wypukłość klawiszem klawiatury numerycznej jest klawisz 5, a po jego lewej i prawej stronie znajdują się odpowiednio klawisze 4 i 6. Pod klawiszami 4, 5 i 6 znajdują się odpowiednio klawisze 1, 2 i 3 a nad nimi odpowiednio klawisze 7, 8 i 9. Pod klawiszami 1, 2 i 3 znajdują się klawisze 0 i klawisz kropki. Klawisz 0 jest nieco wydłużony. Nad klawiszami 7, 8 i 9 znajdują się odpowiednio klawisze Num Lock, ukośnik i gwiazdka. Wzdłuż prawej krawędzi klawiatury numerycznej znajdują się od góry klawisz Minus, klawisz Plus i klawisz Enter. Klawisze Plus i Enter są nieco wydłużone. Klawisz Num Lock decyduje o znaczeniu klawiszy numerycznych. Gdy zostanie on ustawiony w pozycji ON czyli „włączony” co wskazuje świecąca dioda z napisem Num Lock, wówczas klawisze na klawiaturze numerycznej mają znaczenie opisane powyżej. Gdy klawisz ten zostanie przestawiony w pozycję OFF, na co wskazuje brak świecenia diody, wówczas klawisze 2 i 8 stają się klawiszami odpowiednio strzałki w dół i w górę, klawisze 4 i 6 stają się odpowiednio klawiszami strzałki w lewo i w prawo, klawisze 7, 1, 9 i 3 stają się odpowiednio klawiszami Home, End, Page Up i Page Down, a klawisze 0 i klawisz kropki stają się odpowiednio klawiszami Insert i Delete. Aby właściwie używać klawiatury numerycznej należy zatem wiedzieć, w jakiej pozycji aktualnie znajduje się klawisz Num Lock.
Klawisze strzałek. Klawisze strzałek służą do poruszania kursorem na ekranie w kierunku wskazywanym przez strzałkę, a ponadto używane są w wielu kombinacjach klawiszy do wydawania poleceń. Klawisze strzałki w lewo i strzałki w prawo znajdują się odpowiednio po lewej i prawej stronie grupy tych klawiszy, klawisz strzałki w dół znajduje się między klawiszem strzałki w lewo a klawiszem strzałki w prawo, a klawisz strzałki w górę znajduje się nad klawiszem strzałki w dół.
Klawisz Insert służy do przełączania między trybem wstawiania a trybem nadpisywania w trakcie pisania tekstu. Używany jest też w wielu kombinacjach klawiszy.
Klawisz Delete służy do usuwania znaku znajdującego się na prawo od kursora na ekranie. Używany jest też w wielu kombinacjach klawiszy.
Klawisze Home, End, Page Up i Page Down służą do przenoszenia kursora w pisanym tekście. Również używane są w wielu kombinacjach klawiszy.
Klawisz Escape jest bardzo często używanym klawiszem. Służy on do zamykania okienek i do wychodzenia z niezamierzonych sytuacji. Używany jest w wielu kombinacjach klawiszy.
Klawisze funkcyjne, same lub w kombinacjach z innymi klawiszami, służą do wydawania poleceń. Znaczenie danego klawisza funkcyjnego zależy od aktualnie uruchomionego programu.
Klawisze Print Screen, Scroll Lock i Pause są klawiszami bardzo rzadko używanymi i mają znaczenie praktycznie jedynie historyczne.