Regulacja płodności. (doc. Krzysiek - wykł.) 1998-10-28
Współczesne metody antykoncepcyjne:
hamowanie owulacji
zmniejszenie zdolności plemników do penetracji śluzu szyjki.
Doustne → zmiana piku estrogenowego w środku cyklu.
Metoda: /Ind. Pearla/
klasyczna /0,06/ - estrogen + progesteron od 5 d.c. przed 21 d.c.
gł. 35μg estrogenów, lub 20μg (0,02).
Stos. Etynyloestradiol EE2
Minesterol M
Dawki przez cały cykl takie same.
Substytucja hormonalna - dawka 1,2 g. I tak ta mała dawka
bardzo aktywna (tzn. 0,02). Przeoczenie jednego dnia nie
zmniejsza skuteczności.
Dwufazowa /0,27/
1 faza - tylko estrogen
2 faza - estrogen + gestagen
Przeoczenie jednego dnia brania zmniejsza skuteczność.
mini pigułka /2,5/
estrogen + b. mała dawka progesteronu zmniejsza płynność śluzu szyjkowego
nie hamuje owulacji
morning after pill /1,4/
Wysokie dawki EE2 (100μg)
prep. depo i.m.
gł. progesteron, octan metoksyprogesteronu co 3 miesiące 150 mg i.m., np. Clinowir
nie ma w ogóle krwawień miesięcznych, stosowane gdy skłonność do krwawień, często stos. U chorych psychiatrycznych.
Wada - w 1-ym miesiącu mogą być problemy powstrzymania krwawień (np. przy skazach, białaczkach)
metoda dwustopniowa
dawka progesteronu w 2 fazie dwa razy większa niż w pierwszej
metoda trójstopniowa np. Trigullar, Trinowum
Pozwala stosować zmniejszoną dawkę hormonów.
Czy środek dobry, czy nie?
Za mało estrogenów daliśmy:
- suchość pochwy
- inf. grzybicze
- depresja jak w menopauzie
- spadek libido
- plamienia
- amenorrhoea, bo atrofia endometrium po wielomiesięcznym stosowaniu,
łatwo dochodzi u pacjentek z niedomogą.
uderzenia gorąca
Niedobór gestagenów:
bolesne miesiączki
krwawienia
Nadmiar estrogenów:
bolesne miesiączki (bo wzrost PGs)
nudności, wymioty
zawroty, bóle głowy
napięcie piersi
nadpobudliwość nerwowa
wzrost masy ciała
obrzęki
szybki przyrost masy ciała
zab. snu, bezsenność
bóle żylaków
zmniejszenie libido
wzrost ciśnienia, bo estrogeny stymulują konwertazę A II
śluzowe upławy
zmniejszenie tolerancji glukozy, bo powod. upośledzenie rec. insulinowych
Nadmiar gestagenów:
kurcze łydek
obniżenie nastroju
spadek libido
senność
zmiany typu łojotokowego, trądzik
wypadanie włosów
Środki plemnikobójcze
śr. miejscowe - gł. Nonoxynol-9, lub pochodne
Metoda chirurgiczna
podwiązywanie jajowodów, w Polsce niedopuszczony jako środek antykoncepcyjny
Metoda biologiczna
wstrzemięźliwość
metoda termiczna ścisła /1,0/- od 4 dnia wzrost ciepłoty
metoda termiczna poszerzona (obserwacja 6 cykli)
metoda owulacji Billingsa /6,5/- obserwacja śluzu
po miesiączce ujście . lub - (wieloródka)
okres owulacji o o obj. źrenicy
po owulacji . -
Współżycie 4 dni po szczycie owulacji.
stosunek przerywany
Do określenia skuteczności - metoda life-table, w tej metodzie ważna samodyscyplina.
Komponenta progesteronowa - głównie pochodne 19-nortestosteronu, też 17-hydroksyprogesteronu.
Środki uniemożliwiające******* = zagnieżdżenie jajeczka
IUD /2,1/
Np. MIRENA kształtu T, jest ona z progesteronem, który stopniowo uwalnia się w stałej dawce. Powoduje odczyn ze strukturami macicy stan zapalny. Zakładana na 3 lata.
Wkładki z Cu - ta działa plemnikobójczo. Jony Cu, Ag blokują też receptory progesteronowe, wzrost PGE2.
70% zainicjowanych ciąż ulega zniszczeniu w cyklach bez objawów ciąży. Taka biologia. Wiemy o tym, bo na 2-3 dni wzrost βHCG.
Wkładki stosowane są przez wieloródki, które nie chcą rodzić. Środki antykoncepcyjne doustne - w pewnym okresie życia kobiety ta mała dawka estrogenów może być 10-20 razy za wysoka. Po 35 roku życia wzrasta zagrożenie stanami zatorowo- zakrzepowymi - należy przejść na inne środki.
Przeciwwskazania względne antykoncepcji doustnej.
migrena, cukrzyca, padaczka, nadciśnienie tętnicze, mięśniaki macicy, zabieg operacyjny, żółtaczka zastoinowa ciężarnych, kamica pęcherzykowa, anemia sierpowata, choroby wątroby (bo estrogeny metabolizowane w wątrobie), choroba zatorowo-zakrzepowa, duże żylaki kończyn, palenie tytoniu, okres poporodowy, karmienia, wiek po 40r.ż.
Na co wpływają środki antykoncepcyjne ?
zaburzenie stosunku FSH/LH
spadek reaktywności jajników na GN ?
obniżenie wydzielania estrogenów i progesteronu
zmiany w endometrium
zmiany śluzu szyjkowego
zmiany kurczliwości jajowodów - częściej ciąża pozamaciczna
po 2 latach stosowania jajniki mniejsze o 40%
Rifampicyna
Fenobarbital skuteczność
Wymioty/biegunka
Absolutne przeciwwskazania:
tromboflebitis
znaczne upośledzenie funkcji wątroby
rak piersi
palenie tytoniu
ciąża
III generacja progestagenów
Desogestrel - MALUELON, ORGANON
Gestoden
Norgestimat - CILEST
Diane - 35 nie stosowany jako środek antykoncepcyjny, wyłącznie jako środek leczniczy. Bo nie można go ciągle stosować.
Bez antykoncepcji Ind. Pearla = 80
Kalendarzyk = 20
Regulacja płodności. (doc. Krzysiek - wykł.) 1998-10-28 3
Wyszukiwarka