Wykłady, UKŁAD POKARMOWY 11.10


UKŁAD POKARMOWY 11.10.2011 r.

przewód pokarmowy:

-jama ustna z językiem i zębami

-jama gardłowa

-przełyk

-żołądek

-j. cienkie

-j. grube

Gruczoły p. pokarmowego (gruczoły ślinowe, wątroba, trzustka)

  1. Jama ustna

wysłana błoną śluzową w skład której wchodzą:

-nabłonek

-łącznotkankowa blaszka właściwa błony śluzowej

Błona śluzowa

-okolice biorące udział w żuciu (PODNIEBIENIE TWARDE, CZĘŚCIOWO DZIĄSŁA, BRODAWKI NITKOWATE)-nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący

-pozostała część j. ustnej- nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący

Na podniebieniu miękkim i na wewnętrznej powierzchni policzków znajduje się bł. podśluzowa

-w błonie śluzowej właściwej i bł. podśluzowej j. ustnej z wyjątkiem podniebienia twardego i dziąseł znajdują się gruczoły śluzowe, surowicze i mieszane

DZIĄSŁO

-błona śluzowa pokrywająca przestrzenie międzyzębowe i otaczająca szyjkę zęba

-pokryte jest nabłonkiem wielowarst. płaskim rogowaciejącym, pod którym jest blaszka właściwa bł. śluzowej

-w blaszce właściwej: limfocyty, makrofagi i komórki plazmatyczne

WARGA

Fałd skórno-mięśniowy pokryty skórą

-skórą owłosioną od strony zewnętrznej

-błoną śluzową od strony wewnętrznej

Czerwień wargi pokryta skórą nieowłosioną znajduje się miedzy

-skórą

-błoną śluzową

Środkową część wargi zajmuje mięsień szkieletowy okrężny ust

JĘZYK

składa się z:

trzonu mięśniowo-łącznotkankowego (przednie 2/3)

nasady (tylna 1/3)

pokryty jest bł. śluzową tworzącą brodawki, boczna i dolna powierzchnia pokryta jest błoną śluzową mającą wielowarstwowy nabłonek płaski nierogowaciejący

Brodawki języka:

-brodawki nitkowate

-brodawki grzybowate

-brodawki okolone

-brodawki liściaste

brodawki nitkowate

-stożkowatego kształtu uwypuklenia blaszki właściwej błony śluzowej

-najliczniejsze na języku

-pokryte wielowarstwowym nabłonkiem płaskim rogowaciejącym

-posiadają liczne receptory dotyku

brodawki grzybowate

-pokryte wielowarstwowym nabłonkiem płaskim nierogowaciejącym

-zajmują tylno-górną powierzchnię języka

-w ścianach bocznych posiadają kubki smakowe

brodawki okolone

-pokryte wielowarstwowym nabłonkiem płaskim nierogowaciejącym

-położone w jednym szeregu (układają się w kształt litery V), wzdłuż bruzdy granicznej języka

-liczba najczęściej, w nabłonku znajdują się liczne kubki smakowe

-w dnie rowków brodawek występują ujścia gruczołów surowiczych (gruczoły Ebnera)

Brodawki liściaste

-pokryte wielowarstwowym nabłonkiem płaskim, który czasami posiada cienką warstwę rogową

-występują w górno-bocznej, tylnej powierzchni języka tworząc szeregi

-w nabłonku znajdują się kubki smakowe

KUBKI SMAKOWE

-jasne beczułkowate zgrupowanie komórek jest ich od 2000-5000

-każdy skupia 150 receptorów

-komórki receptorowe mają na biegunach szczytowych mikrokosmki

-smak słodki i słony rozpoznają brodawki koniuszka języka, kwaśny -brodawki na brzegach języka, gorzki-podstawa języka

TKANKA MIĘŚNIOWA JĘZYKA

-komórki mięśniowe języka są komórkami mięsni poprzecznie prązkowanych, szkieletowych

-miedzy komórkami mięśniowymi występuje tkanka łączna właściwa luźna sródmięsnej i omięsnej oraz części wydzielnicze gruczołów Ebnera

- mięśnie układają się w 3 kierunkach: podłużnym, poprzecznym i dolno grzbietowym

GARDŁO

-miejsce krzyżowania się przewodu pokarmowego z układem oddechowym

-składa się z części nosowej, ustnej i krtaniowej

-ściana gardła posiada cztery warstwy: bł. śluzową, podśluzową, mięśniową i błonę zewnętrzną (włóknistą)

-w okolicy gardła stykającej się z pokarmem: nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący

-w części nosowej: nabłonek wielorzędowy urzęsiony

-w strefie przejściowej: wielowarstwowy walcowaty

-bł. śluzowa zawiera nieliczne gruczoły śluzowo-surowicze

ŚLINIANKI

-1 przyuszna (surowicza)

-2 podżuchwowa (surowiczo-śluzowa)

-3 podjęzykowa (śluzowo-surowicza)

GRUCZOŁ ŚLINOWY PRZYUSZNY

-otoczony torebką łącznotkankową, której odnogi wnikają w głab narządu dzieląc go na płaty i płaciki

-miąższ posiada części wydzielnicze i przewody wyprowadzające

-podstawową jednostką wydzielniczą gruczołu jest pęcherzyk zbudowany z komórek surowiczych

-pęcherzyki stanowią 90% masy narządu a 10% stanowią przewody wyprowadzające i zrąb

PĘCHERZYKI WYDZIELNICZE

-otoczone komórkami mioepitelialnymi, których skurcz wyciska wydzielinę z ich światła

-na zewnątrz kom. mioepitelialnych występują naczynia włosowate z nich przenika woda i elektrolity do światła pęcherzyków- mieszają się z białkami i tworzą płyn surowiczy

-płyn surowiczy przepływa z pęcherzyków do cienkich przewodów wyprowadzających- wstawek

WSTAWKI I PRZEWODY WYPROWADZAJĄCE

-wysłane jednowarstwowym nabłonkiem sześciennym

-wstawki przechodzą w szerokie przewody prążkowane-wysłane jednowarstwowym nabłonkiem sześciennym lub walcowatym ( w podstawnych częściach komórki występują liczne mitochondria, tworząc prążki)

- z przewodów prążkowanych płyn przepływa do przewodów miedzypłacikowych i miedzyplatowych, a z nich do przewodu Stensona (wspólny przewód przyusznicy)- w okolicy 2 zębów trzonowych uchodzi on do j. ustnej

GRUCZOŁ ŚLINOWY PODŻUCHWOWY

-wydzielanie mieszane: surowiczo-śluzowe

-80%- komórki surowicze, 5% komórki śluzowe, 15% zrąb i przewody wyprowadzające

-częsi wydzielnicze:pęcherzyki i cewki

-cewki zbudowane są z komórek śluzowych

-pęcherzyki z komórek surowiczych

-wydzielnicza przepływa do wstawek i przewodów prązkowanych- następnie do dużych przewodów przechodzących w przewody wspólne (Whartona)- ujście za dolnymi siekaczami

GRUCZOŁ ŚLINOWY PODJĘZYKOWY

-wydzielanie mieszane: śluzowo-surowicze

-60% komórki śluzowe, 30% komórki surowicze, 10% zrąb i przewody wyprowadzające

-cześć wydzielniczą stanowią cewki zbudowane z komórek śluzowych i surowiczych układające się w półksiężyce surowicze (Gianuzziego)

PRZEŁYK

-przewód o długości ok. 25cm i średnicy 2-3cm

-łączy gardło z częścią wpustową żołądka

-ściana ma typową dla przewodu pokarmowego czterowarstwową budowę (błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa i przydanka)

- światło wysłane jest wielowarstwowym nabłonkiem płaskim, nierogowaciejącym

-blaszka właściwa błony śluzowej przełyku zbudowana jest z tkanki łącznej właściwej-nieliczne grudki limfatyczne

-pod błoną śluzową znajduje się blaszka mięśniowa błony śluzowej-kilka warstw miocytów gładkich

-błona podśluzowa-tkanka łączna właściwa z licznymi włóknami kolagenowymi i sprężystymi

-błona mięśniowa złożona jest z wewnętrznej warstwy okrężnej i zewnętrznej podłużnej

-przydanka- tkanka łączna właściwa



Wyszukiwarka