1. Zwoje nerwu IX- n. językowo- gardłowy (n. glossopharyngeus)

• zwój górny - gangilon superius (Ehrenrittera) położony wewnątrz czaszki

zawiera czuciowe komórki korzeniowe. Ma więc charakter zwoju korzeniowego.

• zwój dolny- gangilon inferior ( zwój skalisty- gangilon petrosum) albo Anderscha- zewnątrzczaszkowy

zawiera czuciowe komórki korzeniowe i komórki przywspółczulne.

Ma więc charakter zwoju przywspółczulnego

2. Miejsce wyjścia n. XII- n. hypoglossus

• czaszka- kanał nerwu podjęzykowego

• mózgowie- między piramida a oliwką rdzenia przedłużonego

3. Co tworzy pierścień Waldeyera- piercień gardłowy limfatyczny:

• migdałek podniebienny

• migdałek językowy

w okolicy drogi pokarmowej

• migdałek gardłowy

• migdałek trąbkowy

w okolicy drogi oddechowej

4. Co zawiera trójkąt tętnicy szyjnej- trigonum caroticum

• tętnica wspólna szyjna która dzieli się na:

tętnicę szyjną wewnętrzną

tętnica szyjna zewnętrzna- oddaje główne odgałęzienia

• żyła szyjna wewnętrzna

• n. X i n. krtaniowy górny- n. laryngeus superior

• łuk nerwu podjęzykowego- gałąź górna pętli szyjnej ( ramus superior ansa cervicales)

w dolnym kącie wyczuwamy guzek przedni wyrostka porzecznego C6

5. Unerwienie języka:

1. smakowe- tylna 1/3 część n IX (brodawki okolone i liściaste)

przednie 2/3 n. drogą n. językowego przewodzą włókna struny bębenkowej- gałąź n. VII (brodawki grzybowate)

2. czuciowe- 2/3przednie - n. językowy- gałąź V3

1/3 tylna języka- n IX pomaga X w postaci n. krtaniowego górnego.

3. ruchowe- n. XII

6. Tętnica szczękowa- a. maxilaris- gałąź końcowa- odgałęzienie t. szyjnej zewnętrznej

• rozpoczyna się w dole zażuchwowym wewnątrz ślinianki przyusznej ku tyłowi od szyjki żuchwy

• część żuchwowa- żuchwa, ściany ucha środkowego, jama czaszki

gałęzie: t. uszna głęboka, t. bębenkowa przednia, t. oponowa środkowa, t. zębodołowa dolna.

• część skrzydłowa- mięśnie żuciowe

gałęzie: t. żwaczowa, tt. skroniowe głębokie, gałązki skrzydłowe, t. policzkowa

• część skrzydłowo-podniebienna- jama nosowa i ustna.

gałęzie: t. zębodołowa tylna górna, t. podoczodołowa, t. podniebienna zstępująca, t. kanału skrzydłowego, t. klinowo-podniebienna.

7. Splot szyjny- plexus cervicalis

• powstaje z gałezi brzusznych C1-C4

• nerwy skórne: wychodzą na wysokości C3- pkt nerwowy (Erba)

1. n. potyliczny mniejszy- C2-C3

2. n. uszny wielki C3

3. n. poprzeczny szyi C3

4. nn. nadobojczykowe C3 i C4 lub tylko C4

• nerwy mięśniowe możemy podzielić na dwie grupy:

1. gałęzie krótkie- przenikają od razu do mięśni:

1. m. prosty przedni głowy ( C1, C2)

2. m. prosty boczny głowy (C1)

3. m długi głowy ( C1-C4)

4. m. długi szyi (C3, C4)

5. dźwigacz łopatki (C3, C4)

6. m. pochyły przedni (C4)

7. m. pochyły środkowy i tylny (C3, C4)

8. mm. międzypoprzeczne przednie ( C2-C4)

2. gałęzie długie:

1. gałąź do m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego od C2 i C3

2. gałąź do m. czworobocznego - od C3, C4

3. pętla szyjna- leży powyżej śródścięgna m. łopatkowo-gnykowego na powierzchni przedniej ż. szyjnej wew. i t. szyjnej wspólnej składa się z dwóch gałęzi:

1. gałąź górna za pośrednictwem n. podjęzykowego unerwia.

• do mięśnia tarczowo-gnykowego

• do mięśnia bródkowo-gnykowego

• do m. prostego przedniego

• do mięśnia długiego głowy

2. gałąź dolna

• m. podgnykowe: m. mostkowo- gnykowy, m. mostkowo- tarczowy,

m. łopatkowo-gnykowy

d) n. przeponowy

8. Ansa subclavia- pętla podobojczykowa (pętla Vieussensa)

• w części szyjnej pnia współczulnego, pień rozdwaja się otaczając t. podobojczykową.

9. Zatoki opony twardej:

grupa górna

1. zatoka strzałkowa górna- sinus sagittalis superius

• nieparzysta, wzdłuż przyczepu sierpa mózgu

• biegnie od otworu ślepego do guzowatości potylicznej wew.

2. zatoka strzałkowa dolna:

• nieparzysta uchodzi do zatoki prostej

3. zatoka prosta- sinus rectus

• powstaje z połączenia ż. wielkiej mózgu z zatoka strzałkową dolną i jest jej przedłużeniem.

4. zatoka poprzeczna:

• parzysta, rozpoczyna się na guzowatości potylicznej wew- kończy sie w przejściu w zatokę esowatą w kącie sutkowym k. ciemienieniowej.

5. zatoka esowata:

• parzysta, jest przedłużeniem poprzecznej

• uchodzi do niej zatoka skalista górna.

6. zatoka potyliczna:

• biegnie w kierunku otworu wielkiego, gdzie dzieli sie na dwie odnogi tzw zatoki brzeżne - sinus marginales

SPŁYW ZATOK- torculator Herophili

tworzy:

• zatoka strzałkowa górna

• zatoki poprzeczne

• zatoka prosta

• zatoka potyliczna

grupa dolna:

1. zatoka jamista- sinus cavernosus

• parzysta leży po obu stronach siodła tureckiego

dopływy:

1. ż. środkowa siatkówki- v. centralis retinae

2. zatoka klinowo- ciemieniowa

3. ż. oczna górna

4. żż oponowe, ż trzonu k. klinowej, ż przysadki.

odpływy

1. zatoka skalista górna i dolna.

2. zatoki międzyjamiste:

• w dole przysadki

3. splot podstawy

• nieparzysty, łączy sie z zatoką jamistą oraz skalista dolną, ze splotami żylnymi kręgowymi wewnętrznymi.

10. Porażenie n. okoruchowego- III

• objawy: opadnięcie powieki górnej, gałka kieruje się bocznie (m. prosty boczny) i ku dołowi (m. skośny górny- zez rozbieżny), źrenica ulega rozszerzeniu, zaburzenie akomodacji oka)

11. Porażenie nerwu bloczkowego- IV

• słaby zez- odchylenie gałki ocznej ku górze i przyśrodkowo (m. skośny górny oka)

12. Porażenie n. odwodzącego- VI

• zez zbieżny- przewaga m. prostego przyśrodkowego ( porażony m. prosty boczny)

13. Funkcja m. głosowego czyli m. tarczowo nalewkowy wewnętrzny

• kształtuje szparę głośni, napina, unosi, opuszcza i pociąga więzadła głosowe na zewnątrz. Właściwy mięsień śpiewu i głosu

14. Więzadło przedsionkowe (ligamentum vestibulare).Przebiega ono od chrząstki nalewkowatej do chrząstki tarczowatej ponad więzadłem głosowym

15. Otwór kolcowy: t. oponowa środkowa, gałąź oponowa n. żuchwowego V3

16. Drogi wydzielnicze dla ślinianki przyusznej (Glandula parotis):

• Przewód Stenona to przewód wyprowadzający z ślinianki przyusznej. Uchodzi w przedsionku jamy ustnej na brodawce przyuszniczej (łac. papilla parotidea) na wysokości drugiego górnego zęba trzonowego.

17. Narząd łzowy:

• budowa:

1. gruczoł łzowy- glandula lacrimalis

drogi odprowadzające:

2. kanaliki łzowe

3. woreczek łzowy

4. przewód nosowo-łzowy.

Droga spływania łez:

gruczoł łzowy---> przewodziki odprowadzające (ductuli excretorii)--->kąt przyśrodkowy oka tzw. jeziorko łzowe (lacus lacrimalis)---> brodawki łzowe---> pkt łzowe (2)--> kanaliki łzowe górny i dolny--> woreczek łzowy ( saccus lacrimalis)---> przedwód nosowo-łzowy--> małżowina nosowa dolna---> przewód nosowy dolny.

18. Ciało szkliste- corpus vitreum

• wypełnia przestrzeń znajdującą się za soczewką stanowi 4/5 gałki ocznej

• przylega do siatkówki i luźno jest z nią złączone. Połączenia ścisłe występują w 3 miejscach:

1. część rzęstkowa siatkówki ku przodowi od zrąbka zębatego (podstawa ciała szklistego)

2. wokół tarczy n. wzrokowego

3. tylna przyrównikowa powierzchnia soczewki tzw. więzadło szklisto-torebkowe

• zawiera 98,5 wody podobny do cieczy wodnistej. włókna zawierają swoiste białko witreinę, ma właściwości galaretowato- koloidowe i odczyn zasadowy.

• przyczynia się do utrzymania właściwego ciśnienia śródocznego

19. Zatoka żylna twardówki- sinus venosus sclerae= kanał Schelmana

• wzdłuż granicy rogówkowo-twardówkowej

• ograniczenia:

od zewnątrz i od przodu: twardówka (sclera)

ściana przyśrodkowa: splot= siateczka beleczkowa lub więzadło grzebieniaste

• stanowi drogę odpływu cieczy wodnistej oka. żyły wodne odprowadzają ciecz wodnistą pod spojówkę

20. Powieki- palpebrae

• kąt przyśrodkowy oka- we wcięciu mała przestrzeń jeziorko łzowe w którym znajduje się mięsko łzowe oraz małe wzniesienie tzw. brodawka łzowa z pkt.

łzowym na jego szczycie.

• na krawędzi przedniej powiek wyrastają rzęsy. Do mieszków włosowych uchodzą gruczoły łojowe (Zeissa) i gruczoły potowe (Molla)

• krawędzie tylne- ujścia gruczołów tarczkowych

• Budowa od zewnątrz do wewnątrz:

1. skóra z tkanką podskórną

2. m. okrężny oka- cz. powiekowa

3. tarczka (tarsus) górna i dolna zawiera gruczoły tarczkowe (Meiboma)- wydzielina ma charakter łojowy.

4. spojówka

21. Narząd przedsionkowy:

• zbudowany z komórek zmysłowych i zrębowych.

• śródchłonka wypełnia przewody półkoliste łagiewkę i woreczek

• budowa:

1. 3 grzebienie bańkowe znajdujące się w bańkach przewodów półkolistych

2. plamka woreczka( macula sacculi)

3. plamka łagiewki (macula utriculi)

22. Ślimak- leży do przodu od przedsionka

• podstawa- skierowana do części przedniej dna przewodu słuchowego wew.

• szczyt (osklepek- przylega do półkanału napinacza błony bębenkowej

• z przodu graniczy z kanałem t. szyjnej wew

23. Błona bębenkowa- membrana tympani

• między przewodem słuchowym zew (ściana przyśrodkowa) a jamą bębenkową (ściana boczna)

• odcinek dolny: część napięta- przytwierdzona jest do bruzdy bębenkowej cz. bębenkowej k. skroniowej

• górny odcinek: część wiotka-cz. łuskowa kości skroniowej wcięciem bębenkowym. zakrywa ona głowę młoteczka.

• pępek błony bębenkowej- odpowiada końcowi rękojeści młoteczka

• wyniosłość młoteczkowa- wyrostek boczny młoteczka

24. M. pochyły środkowy:

pp. bruzda n. rdzeniowego od C1-C6-C7

pk. I żebro do tyłu od bruzdy t. podobojczykowej

25. Przestrzeń przygradłowa -spatium parapharyngeum:

• graniczą:

tył: powieź przedkręgowa

przyśrodkowo: gardło

przód: m. skrzydłowym wew i gałąź żuchwy

bocznie: torebka przyusznicy

• zawartość:

1. t. szyjna wew

2. żyła szyjna wew

3. n. IX, X XI, XII

4. wyrostek rylcowaty z przyczepiającymi się do niego mięśniami.

---